Στην ανάγκη μιας Πράσινης επανάστασης αναφέρθηκε ο Αλέξης Τσίπρας στο πλαίσιο της εκδήλωσης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία για το Περιβάλλον και το Κλίμα.
Αναφέρθηκε στο σοκ της πανδημίας που ανέδειξε τις κοινωνικές ανισότητες και την κλιματική κρίση, προβλήματα που όπως είπε είναι αλληλένδετα και εδράζονται στο οικονομικό – αναπτυξιακό μοντέλο που τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες έφερε τον πλανήτη στο σημείο μηδέν.
Η μάχη, είπε, απαιτεί βαθιές τομές και ρήξεις και όχι ευχολόγια, κι ακόμα περισσότερο από μεταρρυθμίσεις απαιτεί μια «πράσινη επανάσταση» σε διάσταση με ένα κράτος που θυσιάζει το φυσικό του πλούτο για χάρη επιχειρηματικών συμφερόντων και ξηλώνει την περιβαλλοντική νομοθεσία, κι αυτό είπε είναι το κράτος που οικοδόμησε η ΝΔ.
Στο αντίποδα αυτού του κράτους είναι το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο διέπεται από 7 βασικά σημεία.
Τα 7 σημεία που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας, έχουν ως εξής.
1. Ο ρόλος της Πολιτείας:
Η Ελληνική Πολιτεία τίθεται επικεφαλής του σχεδίου και εγγυάται ότι η μετάβαση θα γίνει με κοινωνική δικαιοσύνη. Με διασφάλιση της πρόσβασης στα βασικά αγαθά, με πλουραλισμό της παραγωγικής βάσης και όχι προς όφελος λίγων και χωρίς κανόνες.
Η πολιτεία εξασφαλίζει την ποιότητα των φυσικών πόρων (έδαφος, αέρας, νερό, τροφή και οικοσυστήματα) και αναλαμβάνει μαζί με την Αυτοδιοίκηση την ευαισθητοποίηση και τη διαμόρφωση μιας νέας δημοκρατικής κουλτούρας για το περιβάλλον.
Βασικές πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση:
· Η θέσπιση Κυβερνητικού Συμβουλίου για την Πράσινη Μετάβαση, όπου θα συμμετέχουν όλα τα παραγωγικά και κοινωνικά Υπουργεία.
· Η αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, με τη στελέχωση και τον εξοπλισμό υπηρεσιών ελέγχου και αδειοδότησης περιβάλλοντος.
2. Η πορεία για μια κλιματικά ουδέτερη Ελλάδα έως το 2045
Κεντρικές πρωτοβουλίες για τη χάραξη της είναι:
· Η Ολοκλήρωση του Χωροταξικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού, συμπεριλαμβανομένου του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, που αποτελούν το “κλειδί” για την προστασία του περιβάλλοντος, τη δίκαιη ανάπτυξη και το κράτος δικαίου
· Η Εισαγωγή του κλιματικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος σε όλα τα χρηματοδοτικά και αναπτυξιακά εργαλεία.
· Η Εισαγωγή του κριτηρίου της ανθεκτικότητας για όλες τις χρηματοδοτήσεις εθνικές και ευρωπαϊκές
· Η Ενεργοποίηση των πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή που έχουν νομοθετηθεί από το 2016 ώστε να έχουμε ανθεκτική κοινωνία, υποδομές και οικονομικές δραστηριότητες.
3. Ο παραγωγικός μετασχηματισμός της χώρας με νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας
Πρέπει να διαλύσουμε στην πράξη το μύθο ότι η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί τροχοπέδη της ανάπτυξης. Στην πραγματικότητα ισχύει το ακριβώς αντίθετο.
Πρώτα και κύρια γιατί ανάπτυξη σημαίνει πολλά περισσότερα πράγματα από τον δείκτη του ΑΕΠ και κυρίως σημαίνει καλύτερη ποιότητα ζωής των πολιτών.
Πράσινη επανάσταση σημαίνει ανάπτυξη για όλους. Όχι για τους λίγους και τους εκλεχτούς.
Σε αυτή την κατεύθυνση λοιπόν είναι σημαντικό να ενισχυθεί η οικονομία με μια σειρά παρεμβάσεων όπως:
· Ισχυρά κίνητρα για την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων
· «Πρασίνισμα» της τουριστικής βιομηχανίας σε όλα τα επίπεδα
· Προσέλκυση επενδύσεων και παροχή κινήτρων σε κρίσιμους τομείς της πράσινης μετάβασης, όπως η ηλεκτροκίνηση, τα έξυπνα δίκτυα, η ευφυής γεωργία, οι έξυπνες υποδομές, η καινοτομία και τα νέα υλικά, το πρασίνισμα των εφοδιαστικών αλυσίδων.
4. Ένα Νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα
Το Σχέδιο αυτό πρέπει να προβλέπει την πλήρη απανθρακοποίηση και όχι την απολιγνιτοποίηση με αέριο, που ετοιμάζει σήμερα για λίγους ιδιώτες ο κος Μητσοτάκης.
Το Πρόγραμμά του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναδεικνύει ένα νέο ενεργειακό πρότυπο που στηρίζεται στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις ΑΠΕ. Η ορθή ανάπτυξη των ΑΠΕ στη χώρα μας οφείλει να γίνει με σύγχρονους κανόνες και όχι με συνθήκες «άγριας δύσης». Να γίνει δηλαδή με Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ, και με θεσμοθετημένες τις χρήσεις γης στις περιοχές Natura 2000.
Βασικές μας προτάσεις σε αυτό τον τομέα είναι:
· Τα Έξυπνα δίκτυα με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του ΔΕΔΔΗΕ/ΑΔΜΗΕ.
· Το Πρόγραμμα πράσινης μετάβασης για τον ενεργοβόρο τομέα της βιομηχανίας (τσιμέντα, αλουμίνιο, σιδηροβιομηχανία, νικέλιο κ.ο.κ.) .
· Η Στήριξη πρωτοβουλιών για καινοτόμες μορφές ΑΠΕ όπως η βιομάζα, το βιοαέριο, η γεωθερμία, το πράσινο υδρογόνο και τα θαλάσσια αιολικά πάρκα.
· Ένα Ισχυρό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στην κατοικία, τα δημόσια κτίρια και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
· Η ρήτρα Το 50% των αδειών ΑΠΕ να κατανέμεται δεσμευτικά σε ενεργειακές κοινότητες, νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αγρότες, με κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία και με προνομιακές ρυθμίσεις πρόσβασης στα δίκτυα/συνδέσεις.
· Ένα Ισχυρό πρόγραμμα εξηλεκτρισμού των μεταφορών με έμφαση στα μέσα σταθερής τροχιάς.
· Ένα Ειδικό πρόγραμμα ηλεκτροκίνησης για επαγγελματικούς στόλους σε συνδυασμό με πρόγραμμα απόσυρσης και όχι επικοινωνιακές φιέστες σε νησιά για τρία αυτοκίνητα και 5 φορτιστές.
· Η Ενεργειακή αναβάθμιση της ναυτιλίας, με ενίσχυσης της πράσινης πρόωσης και ηλεκτροδότησης στα λιμάνια
5. Η εξασφάλιση της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών.
Δεν δεχόμαστε την προοπτική της φτώχειας και της ανεργίας στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας. Άλλωστε, η κυβέρνηση μας ήταν αυτή που δημιούργησε το πρώτο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης στην Ευρώπη.
Δεσμευόμαστε, για τη θεσμοθέτηση ρήτρα μηδενικού ελλείματος ρυθμών ανάπτυξης και θέσεων εργασίας στις περιοχές αυτές, με συγκεκριμένο και ρεαλιστικό σχέδιο μετάβασης.
6. Ο ρόλος της Βιοποικιλότητας στο σχέδιο μετάβασης.
Αυτή η επαναστατική αλλαγή δεν μπορεί να γίνει υποτιμώντας το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας δηλαδή τον κοινό μας πλούτο.
Η αποκατάσταση και η προστασία των οικοσυστημάτων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.
Στο επίκεντρό μας λοιπόν, βρίσκονται οι περιοχές Natura 2000 και τα δασικά οικοσυστήματα.
7. Η Κοινωνία της Ανακύκλωσης και της Κυκλικής Οικονομίας.
Η πρόληψη παραγωγής αποβλήτων, η διαλογή στην πηγή και η ανακύκλωση του μεγαλύτερου ποσοστού των απορριμμάτων, αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας που σχεδιάζουμε. Η στρατηγική της πρόληψης και της επαναχρησιμοποίησης οφείλει να επεκταθεί και σε άλλους πόρους, όπως το νερό. Και να συνδεθεί με έργα υδατικής οικονομίας τοπικής κλίμακας αλλά και με τη διαχείριση και πρόληψη των πλημμυρών.
Αντιστοίχου σπουδαιότητας είναι και το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις πράσινες προμήθειες και τον οικολογικό σχεδιασμό των προϊόντων, επεκτείνοντας τον κύκλου ζωής τους (σε αντίθεση με τα πλαστικά μιας χρήσης).