Ο Μανώλης Αναγνωστάκης αναλύει το όραμα του να θέσει το ελληνικό ελαιόλαδο στην κορυφή των premium αγορών.
Από την πατρίδα του την Κρήτη, παράγει για πάνω από μια δεκαετία κορυφαίο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, μόνιμα προσανατολισμένος στις εξαγωγές. Ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος μιας από τις πιο δυναμικές και εξωστρεφείς ελληνικές εταιρείες, της Terra Creta, ο κ. Μανώλης Αναγνωστάκης, αγαπά το αντικείμενο της δουλειάς του όσο τίποτε άλλο.
«Όλη μου η ζωή είναι γύρω από το λάδι. Μωρό παιδί ήμουν και θυμάμαι τη μάνα μου που με έπαιρνε στο μάζεμα της ελιάς. Μάζευαν οι γυναίκες τον καρπό από κάτω κι εμάς μας είχαν τυλιγμένα σε κουβέρτες ή σακιά στη ρίζα του δέντρου. Αυτές είναι οι πρώτες εικόνες που έχω».
Το 1992, ο Μανώλης Αναγνωστάκης άφησε τη σίγουρη θέση του ως τραπεζικό στέλεχος για να ακολουθήσει το δικό του όνειρο. «Έλεγαν οι παλιοί “να πηγαίνεις στο παραθυράκι να πληρώνεσαι, αυτό είναι η λύση” γιατί τότε οι δημόσιοι υπάλληλοι περνούσαν από το γκισέ, που ήταν ένα παραθυράκι στον τοίχο και έπαιρναν το μισθό τους. Πέρασα κι από το παραθυράκι, αλλά δεν ήταν για μένα».
Εργάστηκε διαδοχικά σε δύο εταιρείες που είχαν αντικείμενο το ελαιόλαδο, με σκοπό να μάθει όσο γίνεται περισσότερα τόσο για το ίδιο το προϊόν, όσο και για την επιχειρηματική πρακτική. Tο 2000 αποφάσισε να κάνει το μεγάλο βήμα.
«Έχοντας ήδη την εμπειρία από την ελληνική πραγματικότητα, ήξερα ότι ήταν ένα πεδίο που δεν ήθελα να αναμιχθώ, κυρίως επειδή το περιβάλλον είναι εξαιρετικά αφιλόξενο για ποιοτικά προϊόντα. Η Terra Creta ήταν εξωστρεφής από την πρώτη μέρα».
Εξωστρεφής και επιτυχημένη. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας (το 2002) οι εξαγωγές ήταν πάνω από 1 εκατ. € και έκτοτε κάθε χρονιά οι πωλήσεις βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες.
«Το καλύτερο λάδι του κόσμου στη Κρήτη»
Ο κ. Αναγνωστάκης λατρεύει να μιλά για την ελιά και το λάδι. «Θεϊκό προϊόν, μαγικό, με τεράστια θρεπτική αξία. Όποιος το γνωρίζει, όποιος το μελετά, το αγαπά περισσότερο. Τα συστατικά του δεν βρίσκονται πουθενά αλλού. Επιστήμονες και γιατροί διαφημίζουν τα οφέλη του, άνθρωποι από όλο τον κόσμο το ζητάνε και το καλύτερο λάδι του κόσμου παράγεται εδώ, στην Κρήτη».
Όταν παράγεις το καλύτερο λάδι στον κόσμο, είναι φυσικό να στοχεύεις στις καλύτερες αγορές
«Εξαρχής αποφασίσαμε να απευθυνθούμε στο άνω τμήμα της αγοράς, να εξυπηρετήσουμε τους απαιτητικούς και τους γνώστες. Εκεί είμαστε ενταγμένοι. Δεν μπορεί μια εταιρεία να στοχεύει σε όλο το μήκος και το πλάτος του καταναλωτικού κοινού. Το ελαιόλαδο στις ξένες αγορές θεωρείται γενικά premium προϊόν και ο κόσμος δίνει σημασία πρώτα στην ποιότητα και μετά στην τιμή. Στη Ρωσία και την Κίνα εκτιμούν τα ελληνικά προϊόντα και το ελληνικό λάδι θα διαπρέψει –αν, φυσικά, δεν κάψουμε μόνοι μας αυτό το πλεονέκτημα. Δυστυχώς, τα προηγούμενα χρόνια η ελληνική παραγωγή επικεντρώθηκε στο να εξάγει χιλιάδες τόνους χύμα λάδι μέτριας ποιότητας. Μαζί με τη δική μας επιτυχία, στόχος μας είναι και να αποκαταστήσουμε την τιμή του ελληνικού ελαιολάδου».
Η εύλογη απορία που δημιουργείται σε όποιον γνωρίζει την Terra Creta και την ιστορία της, είναι γιατί στην Ελλάδα δεν μπορεί να βρει σχεδόν πουθενά τα προϊόντα της.
«Η άποψη που κυριαρχεί στα δίκτυα διανομής και τα σούπερ μάρκετ είναι εκείνη της χαμηλότερης τιμής. Δεν θέλουν να τοποθετήσουν τα διάφορα μπουκαλάκια πλάι-πλάι και να αφήσουν τον καταναλωτή να επιλέξει, αν θέλει, το ακριβότερο, θέλουν να πουλάμε στην τιμή που ορίζουν εκείνοι. Έτσι απέχουμε και έχουμε παρουσία μόνο στα Duty Free και σε μία μόνο αλυσίδα που μας ζήτησε ένα συγκεκριμένο προϊόν που απέσπασε διεθνή διάκριση».
Επιστροφή στη γη
Οι εγκαταστάσεις της Terra Creta βρίσκονται ανάμεσα στους ελαιώνες στην περιοχή Κολυμβάρι Χανίων. Η θέση επιλέχθηκε ειδικά ώστε να είναι στο κέντρο της παραγωγής.
«Η επαφή μας με τους αγρότες είναι καθημερινή. Έρχονται εκείνοι στο εργοστάσιο, περπατώ κι εγώ συχνά στα κτήματα. Περίπου 800 από αυτούς έχουν επιλέξει την εταιρεία μας για όλα τα στάδια αξιοποίησης του καρπού τους. Ακούγονται πολλοί οι 800, αλλά αντιστοιχούν σε παραγωγή μόλις 600 τόνων ελαιολάδου. Λιγότεροι από 100 παράγουν πάνω από 10-15 τόνους ετησίως. Οι περισσότεροι δεν πιάνουν καν τον τόνο. Δυστυχώς, ο κατακερματισμός του κλάδου σημαίνει πως όλο και λιγότεροι είναι επαγγελματίες αγρότες. Η πλειονότητά τους δεν ζει από τη γη».
Η όλο και μικρότερη αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα και η εγκατάλειψη της γης από τους νέους είναι δύο πράγματα που τον απογοητεύουν:
«Θα μπορούσαμε να είμαστε σχεδόν αυτάρκεις αγροτικά και όχι να εισάγουμε τα πάντα. Καταλαβαίνω πως όλο και περισσότεροι νέοι σπουδάζουν και κάνουν άλλες δουλειές και κυνηγούν τα όνειρά τους, όμως πρέπει να απαλλαγούμε από τη νοοτροπία πως είναι ντροπή και υποτιμητικό να δουλεύει κανείς τη γη. Ακούμε συνεχώς για επιχειρηματικότητα, αλλά ξεχνάμε ότι και ο αγρότης επιχειρηματίας είναι. Η γη μπορεί να σε θρέψει, μπορεί να σε ζήσει, μπορεί να σου δώσει ικανοποίηση ότι πέτυχες. Εδώ στην Κρήτη, με ένα αστείο μίσθωμα μπορεί κανείς να νοικιάσει χιλιάδες ελαιόδεντρα από ιδιοκτήτες που δεν προλαβαίνουν ή δεν επιθυμούν να ασχοληθούν. Αλλά δεν υπάρχει ενδιαφέρον».
Νο1 προτεραιότητα η ποιότητα
Στο ελαιόλαδο, ο καθένας αντιλαμβάνεται με το δικό του τρόπο την ποιότητα. Οι περισσότεροι τη μετρούν απλώς με την οξύτητα. Στην Terra Creta ερευνούν 241 στοιχεία και παραμέτρους εξασφαλίζοντας ότι κάθε γυάλινη συσκευασία (δεν έχουν εμφιαλώσει ποτέ σε πλαστικό) περιέχει απόλυτα ελεγμένο και απόλυτα ποιοτικό προϊόν.
«Παροτρύνουμε τους αγρότες να μας παραδίδουν τον καρπό τους καθημερινά. Από την πρώτη στιγμή που θα πέσει η ελιά από το δέντρο αρχίζει η φθορά, αρχίζει ο αγώνας δρόμου να προλάβεις την ποιότητα. Ο κόσμος ξεχνά ότι το λάδι είναι ένας χυμός φρούτου, όπως το πορτοκάλι. Κι ενώ για το πορτοκάλι έχει την αγωνία ότι θα χάσει τις βιταμίνες του, για την ελιά δεν σκέφτεται έτσι».
Ο ανταγωνισμός με την Ισπανία και άλλες ελαιοπαραγωγούς χώρες δεν τον αφορά.
«Εκείνοι, με τις επίπεδες εκτάσεις και τον βιομηχανοποιημένο τρόπο επεξεργασίας, πετυχαίνουν κόστος 5 σεντς ανά κιλό παραγόμενου προϊόντος. Στην Ελλάδα, με το δύσκολο ανάγλυφο, τα ελαιόδεντρα συχνά σε αναβαθμίδες κλπ, μας κοστίζει 50 έως 80 σεντς το κιλό. Λέω συνεχώς στους συναδέλφους μου πως δεν είναι δυνατόν να τους ανταγωνιστούμε. Δυστυχώς, μερικοί κοιτάζουν να αδικήσουν τον αγρότη ή να χρησιμοποιήσουν το φθηνότερο υλικό συσκευασίας για να ρίξουν την τιμή. Έτσι δεν θα έχει μέλλον η ελαιοκαλλιέργεια».
Ένα όμορφο ταξίδι
Ό,τι και αν έκανε στη ζωή του, ο Μανώλης Αναγνωστάκης δεν εγκατέλειψε τη γη. «Είμαι πολύ δεμένος μαζί της, μια βόλτα στη φύση, ένα φύτεμα ζαρζαβατικού, με ανανεώνει και με ξεκουράζει. Έτσι είναι ο ψυχισμός μου».
Και η επιχειρηματική του πορεία;
«Αισθάνομαι ότι κάνω ένα πολύ όμορφο ταξίδι. Χαίρομαι που η φιλοσοφία μου αγκαλιάζεται από τις αγορές και επιβεβαιώνεται ότι είναι η σωστή. Που αποδεικνύεται πως όποιος κινείται σωστά δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, όσο άδικο κιι αν είναι το σύστημα που ζούμε. Το στοίχημα είναι να μπορείς να παίξεις σωστά το ρόλο μεταξύ καταναλωτή και παραγωγού και να είναι και οι δύο χαρούμενοι. Τον πρώτο να τον αμείβεις δίκαια και να του δίνεις την ευκαιρία να βελτιώνεται, στο δεύτερο να δίνεις την ικανοποίηση ότι αγόρασε το καλύτερο προϊόν με τα χρήματά του».
– Ετήσια παραγωγή: 900 τόνοι
– Ετήσια αύξηση πωλήσεων: 25-40% κάθε χρόνο από το 2001.
– Εκτίμηση πωλήσεων για το 2013: 7 εκατ. €
– Συνεργαζόμενοι παραγωγοί: 800
– Κύριες Αγορές εξωτερικού: Γερμανία (20%), Βέλγιο (17%), ΗΠΑ (8%), Καναδάς (5%)
– Νέες αναπτυσσόμενες αγορές: Κίνα (12%), Βραζιλία (5%), Ρωσία (4%)
H διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου ολοκληρώθηκε και αυτό που έμεινε είναι το χρυσό νέκταρ της πιο μακραίωνης εσοδείας στην ιστορία. Με αυτό το πνεύμα η Terra Creta επαναχρησιμοποιεί κάθε υποπροϊόν της διαδικασίας παραγωγής ώστε να διατηρήσει τη βιωσιμότητα σε όλες τις πλευρές της εταιρείας. Κάποια παραδείγματα ανακύκλωσης περιλαμβάνουν:
- Τα φύλλα που μαζεύονται από την αρχική σοδιά δίνονται πίσω στους αγρότες για να ταΐσουν τα ζώα τους.
- Ο Πυρήνας της ελιάς, που μαζεύεται από τη φυγοκέντρηση δίνεται σε εργοστάσιο επεξεργασίας (πυρηνελαιουργείο) για την παραγωγή πυρηνέλαιου (σπορέλαιο χαήλής ποιότητας) και πηρυνόξυλου (στερεό κάυσιμο υψηλής απόδοσης).
Το πυρηνόξυλο χρησιμοποιείται επίσης για την θέρμανση του νερού κατά τη διάρκεια της μάλαξης, καθώς και για την θέρμανση των εγκαταστάσεών μας. Η χρήση νερού στο ελαιοτριβείο είναι η μικρότερη δυνατή, εξοικονομώντας πολύτιμους πόρους.
Βασικά χαρακτηριστικά του ελαιοτριβείου της Terra Creta
- Πρωτοποριακός σχεδιασμός, πλήρως αυτοματοποιημένη παραγωγή που προσφέρει χαμηλά λειτουργικά κόστη και πλήρη έλεγχο της παραγωγής σε κάθε βήμα.
- Συνεχή λειτουργία, ποιοτική κατηγοριοποίηση σε κάθε βήμα όλων των ελαιοκάρπων, έκθλιψη δύο φάσεων που εγγυάται την υψηλότερη ποιότητα ελαιολάδου.
- Οικολογική σχεδίαση, που χρησιμοποιεί ηλιακούς σωλήνες για εσωτερικό φωτισμό και έκθλιψη δύο φάσεων για την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης νερού και της περιβαλλοντικής μόλυνσης.
- Όλα τα μηχανήματα σχεδιάστηκαν από την ομάδα της Terra Creta είναι κατασκευασμένα από 100% ανοξείδωτο ατσάλι 316L, και το 85% αυτών κατασκευάστηκαν στην Κρήτη.
- Διεθνείς πιστοποιήσεις για την παραγωγή ελαιολάδου από οργανισμούς όπως: IFS, ISO 22000:2005 (HACCP), ISO 9001:2008, Kosher, BIOHELLAS, NOP-USDA, KRAV και ECOCERT
Τυποποίηση
Μετά την παραγωγή στο ελαιοτριβείο, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδό μας φιλτράρεται για να απομακρυνθούν τυχόν εναπομείναντα μικρά κομμάτια καρπού και ίζημα.
Στη συνέχεια το ελαιόλαδο φυλάσσεται σε ανοξείδωτες δεξαμενές και σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Η τέχνη όμως της παρασκευής ποιοτικού ελαιολάδου δεν τελειώνει εδώ. Όπως γίνεται και με την επιλογή ενός καλού κρασιού έτσι και εδώ οι διαφορετικές παρτίδες του ελαιολάδου πρέπει να δοκιμαστούν και να κατηγοριοποιηθούν από τον γευσιγνώστη μας ο οποίος θα καθορίσει τον τύπο του ελαιολάδου που θα χρησιμοποιηθεί στην κάθε σειρά των προϊόντων μας (Estate and Traditional). Π.χ. τo ελαιόλαδο που παράγεται τον Νοέμβριο έχει σκούρο πράσινο χρώμα και είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που παράγεται το Δεκέμβριο, που είναι πιο ήπιο με πιο μεστές γεύσεις. Επιτέλους το πολύτιμο ελαιόλαδο μας είναι έτοιμο μόλις εμφιαλωθεί σε ειδικά, φίνα μπουκάλια και μεταλλικά δοχεία- να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο.
Βασικά χαρακτηριστικά της μονάδας τυποποίησης της Terra Creta
- Τρείς όροφοι συνολικού εμβαδού 2.500 τμ
- Δύο πλήρως αυτοματοποιημένες μονάδες παραγωγής με δυνατότητα παραγωγής 4.000 μπουκαλιών ανά ώρα και τρείς ημι-αυτόματες γραμμές παραγωγής με δυνατότητα παραγωγής 600 δοχείων την ώρα.
- Οικολογικά σχεδιασμένα κτίρια που χρησιμοποιούν το ηλιακό φώς για εσωτερικό φωτισμό.
- Δυνατότητα χρήσης διαφορετικών δοχείων συσκευασίας.
- Δώδεκα ανοξείδωτες μεταλλικές δεξαμενές για την αποθήκευση του ελαιολάδου συνολικής χωρητικότητας 2.100 τόνων.
- Συστήματα ποιότητας για την παραγωγή βιολογικού ελαιολάδου πιστοποιημένα από οργανισμούς όπως IFS, ISO 22000:2005 (HACCP), ISO 9001:2008, Kosher, BIOHELLAS, NOP-USDA, ECOCERT και KRAV
- Aποθηκευτικός χώρος 1200τμ
Βραβεία
– Χρυσό βραβείο στον BIOL ΙΤΑΛΙΑΣ 2013 Το Βιολογικό Terra Creta Estate ΠΟΠ Κολυμβάρι απέσπασε δύο διακρίσεις στην Ιταλία. Χρυσό βραβείο ποιότητας και το BIOL/Greece ως το καλύτερο βιολογικό ελαιόλαδο που συμμετείχε από την Ελλάδα
– TERRA CRETA , ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΕΞΑΓΩΓΙΚΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ 2013 1ο Βραβείο στην κατηγορία “ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ” στα Greek Export Awards 2013
– Olive Japan 2012 (Ιαπωνία) Ασημένιο Μετάλλιο για το ΠΟΠ Κολυμβαρίου της Terra Creta σειράς Estate
– IOL 2011 (Iταλία) Διάκριση για το Βιολογικό Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο της Terra Creta
– BioFach 2011 (Γερμανία) Βραβεύτηκε ανάμεσα στα 10 Καλύτερα το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβαρίου της Terra Creta σειρά Estate
– Ασημένιο Μετάλλιο 2010 (ΗΠΑ) Στο Διεθνή Διαγωνισμό Έξτρα παρθένου Ελαιολάδου του Λος Άντζελες, για το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο Terra Creta
– Χρυσό Μετάλλιο 2010 (ΗΠΑ) Στο Διεθνή Διαγωνισμό Έξτρα παρθένου Ελαιολάδου του Λος Άντζελες, για το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβαριου της Terra Creta σειρά Estate
– Χρυσό Βραβείο “KOTINOΣ” 2009 (Ελλάδα) Για τα προϊντα Σπρέι Terra Creta
– Χρυσό βραβείο στον Διαγωνισμό AVPA Xρυσό Βραβείο για το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβαρίου, στον διαγωνισμό AVPA Γαλλίας το 2009
– Oil China 2008 Ασημένιο Μετάλλιο για το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβαρίου
στον 3ο Διεθνή Διαγωνισμό Ελαιολάδου
– Βραβείο Καλύτερης Εξαγωγικής Εταιρείας της Κρήτης Το Μάϊο του 2007, η Terra Creta ΑΒΕΕ βραβεύτηκε από την Ένωση Εξαγωγέων Κρήτης με το βραβείο Καλύτερης Εξαγωγικής Εταιρείας της Κρήτης. Η Terra Creta ΑΒΕΕ με την ταχεία της ανάπτυξη κατόρθωσε σε πολύ λίγο χρόνο, να γίνει μία από τις κύριες εξαγωγικές εταιρείες του νησιού της Κρήτης.
– Διαγωνισμός Ελαιολάδου από το Ελληνικό Περιοδικό Ελιά & Ελαιόλαδο Το εξειδικευμένο περιοδικό Ελιά & Ελαιόλαδο καθιέρωσε έναν αισθητικό διαγωνισμό όλων των ελαιολάδων που πωλούνται στα Ελληνικά Σούπερ Μάρκετ. Η εκτίμηση γίνεται από μία επιτροπή που απαρτίζεται από πέντε πιστοποιημένους και έμπειρους γευσιγνώστες. Το μεγαλύτερο βαθμό που μπορεί να πετύχει ένα ελαιόλαδο είναι το 9. Το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβαρίου της Terra Creta βραβεύτηκε με το μεγαλύτερο βαθμό (8,3) ανάμεσα σε όλα τα ελαιόλαδα που έχουν δοκιμαστεί έως τώρα. – Πρώτο Βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Έξτρα Παρθένου Ελαιολάδου 2007 Κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Έξτρα Παρθένου Ελαιολάδου 2007, που διοργανώθηκε από το πολιτιστικό ίδρυμα «Διαδρόμες της Ελιάς» σε συνεργασία με το Ελληνικό Υπουργείο Ανάπτυξης, το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβαρίου της Terra Creta κέρδισε το Πρώτο Βραβείο στην κατηγορία Μέτριας Φρουτώδους Γεύσης. Η Terra Creta κέρδισε επίσης το πρώτο βραβείο στον πρώτο διαγωνισμό του 2004.
– Χρυσό Διεθνές Βραβείο 2005 (Γερμανία) – Der Feinschmecker Ανάμεσα σε 800 ελαιόλαδα από όλο τον κόσμο το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο της Terra Creta ΠΟΠ Κολυμβαρίου κέρδισε το πρώτο βραβείο το 2005 κατά τη διάρκεια διεθνούς διαγωνισμού που οργανώθηκε από το διεθνούς φήμης γατρονομικό περιοδικό Der Feinschmecker. Παρουσίαση του βραβείου για το καλύτερο ελαιόλαδο του κόσμου έγινε στον Πρόεδρο της “Terra Creta ” Κο.Περνιεντάκη και στον Διευθύνοντα Σύμβουλο Κο.Αναγνωστάκη.
– Πρώτο Πανελλήνιο Βραβείο 2004 Κατά τη διάρκεια του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Γευσιγνωσίας, που έγινε υπό την αιγίδα της Διεθνούς Επιτροπής Ελαιολάδου το 2004, το Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο της Terra Creta βραβεύτηκε με το Πρώτο Βραβείο στην κατηγορία Μέτρια Φρουτώδες.
Πηγή συνέντευξης: fortunegreece.com / Κώστας Φαρμάκης
Info Terra Creta: www.terracreta.gr