Αναρωτιέται ο Άρης Δαβαράκης, τι πάει να πει να κάνεις τον διπλανό σου σαπούνι… Τι πάει να πει, αλήθεια, να είσαι άνθρωπος? Το κάλλιστο, αυτό που δύναται “να ενωθεί με το Φώς το αληθινό” ή το χειρότερο και μοχθηρότερο και το πιο άπληστο έμβιο πλάσμα αυτού του πλανήτη; Αλλά κι από την άλλη, πόσο διπλανός ήταν ένας Γερμανός της εποχής σε έναν Εβραίο της Θεσσαλονίκης ή του Παρισιού? Δεν προσπαθώ να δικαιολογήσω ή να ερμηνεύσω μιαν εποχή που μόνο από τα βιβλία την ξέρουμε, από τα κινηματογραφικά έργα κι από τη διαστρέβλωση που προκαλεί ο περασμένος χρόνος και η άγνοια πολλών λεπτομερειών. Πόσοι Γερμανοί πολέμησαν τον Χίτλερ μέσα στη Γερμανία? Λίγοι, πολύ λιγότεροι απ’ όσους χρειάζονταν, ασφαλώς. Αλλά κάποιοι το προσπάθησαν.
Φόβος, άγνοια, αδιαφορία, όλα μαζί στην αρχή. Μετά η σιδερένια πυγμή του ναζιστικού κράτους και η τρομοκρατία. Τέλος. Χωρίς να αγνοώ το παράτολμο του άλματος στον παραλληλισμό, θα σημειώσω ότι σήμερα, Έλληνες κάνουν άλλους Έλληνες σαπούνι για να εξυπηρετηθεί ένα χρέος που και ύποπτο είναι γιατί δεν έχει ελεγχθεί, αλλά και παράνομο επειδή δεν μπορεί να αποπληρωθεί, και θα παρατηρήσω ότι είναι πολύ κοντινότεροι οι δεσμοί των θυμάτων με τους θύτες. Είναι πολύ συγγενέστερο το ανθρώπινο αίμα που χύνεται. Όμως, πάλι λίγοι είμαστε αυτοί που είμαστε πρόθυμοι να παλέψουμε για να σταματήσει αυτό το τρομακτικό ταξίδι προς το τίποτα. Τραγικά λίγοι κι εμείς -και μάλιστα όχι μόνον σε αριθμητικό πλήθος…
Και σήμερα, τι να πει κανείς, με την αφορμή της παρέλασης που θα ξεκινάει τώρα, όπου να’ ναι. Άλλη μια σιδερόφραχτη παρέλαση, που, αλήθεια, γίνεται στη μνήμη ποιών; Για τους νεκρούς του 1940, γίνεται;
Κάθε χρόνο τέτοια μέρα θυμάμαι τον αδελφό της γιαγιάς μου που τα κόκαλά του δεν γύρισαν ποτέ από τα βουνά της Αλβανίας. Αλλά αν είχε επιζήσει ο θείος, θα ήταν τώρα 100 χρονών και βάλε, όπως κι οι άλλοι γέροι Κρητικοί που κάθονται τώρα με κατεβασμένα τα μούτρα για τα χάλια των παιδιών τους και των παιδιών των παιδιών τους και επιπλέον δεν μπορούν να δουν με ευκολία τους δισέγγονους και τις δισεγγόνες τους που σε λίγο θα παρελάσουν. Καλύτερα που δε τα ζει αυτά που ζούμε, ο συγχωρεμένος ο θείος, και δε βλέπει τα χάλια μας -και είμαι βέβαιος ότι κι ο θείος θα ήθελε μαζί με τη δική του μνήμη να μνημονεύουμε από εδώ και στο εξής και τους άλλους:
Αυτούς που τέλεψαν επειδή τα φάρμακα τους ήταν πολύ ακριβά πια, για να τα πληρώνουν.
Εκείνον τον άνεργο μουσικό, θα τον θυμάσαι, που πήδηξε, αφού έσπρωξε πριν από αυτόν την κατάκοιτη μάνα του, στο κενό.
Τον παππούλη που η ψυχή του έφυγε μέσα από την πλατεία Συντάγματος ή για τον άλλο που έπεσε κάτω από το τρένο –οριστική στάση «Ακρόπολη».
Μακριά η λίστα των μαρτύρων κι από αυτό το προσκλητήριο των ζοφερών μας ημερών. Άσημοι και διάσημοι, δηλωμένοι και αδήλωτοι, πολλοί οι νεκροί του αποτυχημένου μνημονίου της “διάσωσής” μας.
Κάτι να κάνουμε γι’ αυτά τα φριχτά που εξυφαίνονται στις μέρες μας, θα απαιτούσε ο θείος -και να τα σταματήσουμε αυτά τα αίσχη που μας συμβαίνουν -και να πούμε το δικό μας «Όχι», θα απαιτούσε ο θείος…
Κι ύστερα σιωπή…
Υ.Γ. Μιας και πιάσαμε τα κατοχικά, θυμήθηκα αυτό που έγραφα παλιά κι επιμένω να λέω: “Το τραγικότερο, σαν συμπέρασμα, δεν είναι ότι οι “γερμανοτσολιάδες” έχουν πολιτικούς απογόνους, αλλά ότι είχαν φυσικούς απογόνους. Είναι αυτοί οι φυσικοί απόγονοι ανάμεσα στους υπόλοιπους που κυβέρνησαν και συνεχίζουν να κυβερνούν την Ελλάδα. Με την ψήφο μας.
raskolnick.soup.i0763/