Μην πιστεύετε στις χαζομάρες σχετικά με την κρίση στην Ευρώπη. Με την εκλογή του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα ο ελληνικός λαός προσφέρει ελπίδα στην Ευρώπη. Πρόκειται για την ευκαιρία της Ευρώπης στην καταστροφική λιτότητα η οποία βύθισε τον Νότο στην ύφεση και τον Βορρά στον αποπληθωρισμό. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει ένα ‘New Deal’ όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη, αναφέρει η Katrina vanden Heuvel σε άρθρο γνώμης στην WASHINGTON POST με τίτλο «For Europe’s sake, Greece needs a ‘new deal’».
Το ερώτημα είναι εάν η υπόλοιπη Ευρώπη θα επιδείξει πολιτική ικανότητα ή θα καταδικάσει τους λαούς της Ευρώπης σε μια πολυετή εξαθλίωση. Οι αρχικές αντιδράσεις της Γερμανίας και των Βρυξελλών επιλέγουν την εξαθλίωση. Τώρα είναι η ώρα για την κυβέρνηση Ομπάμα, τους προοδευτικούς του Κογκρέσου και όλης της χώρας, να ενώσουν τις φωνές σε ένα ηχηρό κάλεσμα για να σωθεί η Ευρώπη από την τρέλα της.
Τα δεδομένα της κατάστασης είναι ξεκάθαρα. Το ελληνικό χρέος δεν δύναται να αποπληρωθεί. Όταν ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση η Ελλάδα, που μαστίζονταν από μια διεφθαρμένη και υπερχρεωμένη κυβέρνηση, ήταν η πιο ευάλωτη από τα κ-μ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επονομαζόμενη Τρόικα –η ΕΕ, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ- έσπευσε να διασώσει τις απερίσκεπτες τράπεζες, να αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους και να επιβάλλει σκληρούς όρους στους Έλληνες για την αποπληρωμή του. Οι Έλληνες ξεπούλησαν τα περιουσιακά τους στοιχεία, σύνθλιψαν τους εργαζόμενους, τσαλαπάτησαν την εργατική νομοθεσία και κατήργησαν ζωτικές δημόσιες υπηρεσίες για να διασφαλίσουν την αποπληρωμή των ιδιωτών τραπεζιτών.
Το ελληνικό χρέος –άνω των 300 δις ευρώ- είναι 11 δις λιγότερο από εκείνο πριν από τρία χρόνια. Ως συνάρτηση ωστόσο με το ΑΕΠ το χρέος αυξήθηκε από το 146%, το 2010 στο 175%, καθώς η ελληνική οικονομία έχει καταρρεύσει. Η ανεργία ξεπερνά το 25% και το 50% στους νέους, οι οποίοι εγκαταλείπουν τη χώρα. Η κατώτατος μισθός μειώθηκε πάνω από 20%, ενώ πολλοί πολίτες στερούνται ηλεκτρικού ρεύματος, φαρμάκων, και άλλων αγαθών «πολυτελείας».
Οι Έλληνες υπέφεραν περισσότερο, αλλά και οι λαοί της Ιταλίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας βρίσκονται στα όρια των αντοχών τους. Στην Ισπανία η λιτότητα εκδίωξε 570.000 ανθρώπους από τα σπίτια τους, αύξησε την παιδική φτώχια στο 36% σύμφωνα με τη UNICEF, οδήγησε την ανεργία στο 23% και στο 51% για τους νέους κάτω των 25 ετών, ενώ το χρέος εκτινάχθηκε στο 100% σχεδόν του ΑΕΠ. Το ιταλικό δημόσιο χρέος αυξήθηκε από το 116% στο 133% σε σχέση με το ΑΕΠ μέσα σε τρία χρόνια παρά τα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, ενώ η λιτότητα οδήγησε την νεανική ανεργία στο 44%.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το Podemos (το οποίο ιδρύθηκε μόλις πριν από ένα χρόνο και ήδη ηγείται στις δημοσκοπήσεις) στην Ισπανία ή τα οπουδήποτε αλλού μεταρρυθμιστικά κόμματα αντιπροσωπεύουν μια διέξοδο για τη δημοκρατία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα φιλοευρωπαϊκό κόμμα, που θέλει την αποχώρηση από την ΕΕ. Ο ηγέτης του, Αλέξης Τσίπρας, δηλώνει ότι επιθυμεί την αποπληρωμή του χρέους από την Ελλάδα, αλλά το χρέος που δεν δύναται να αποπληρωθεί δεν πρόκειται να αποπληρωθεί και γι’ αυτό το λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει τη διαγραφή του μισού χρέους (το μεγαλύτερο μέρος του οποίου κατέχουν σήμερα οι κυβερνήσεις και η Τρόικα) και την αναδιάρθρωση του υπόλοιπου ώστε να αποπληρωθεί σύμφωνα με την ανάπτυξη της Ελλάδας και όχι όταν η οικονομία συρρικνώνεται.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα επανιδρύσει τις δημόσιες υπηρεσίες, θα αυξήσει τον κατώτατο μισθό και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Ζητάει επίσης ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανοικοδόμησης για να τεθεί η Ευρώπη σε πορεία ανάπτυξης. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται πολύ περισσότερο στη προώθηση των μεταρρυθμίσεων από τα προηγούμενα κόμματα που διαπραγματεύτηκαν με την Τρόικα. Προσφέρει την καλύτερη ελπίδα για την πάταξη των ολιγαρχών, που διέφθειραν τους Έλληνες πολιτικούς και λεηλάτησαν το δημόσιο, ενώ απέφευγαν τη φορολόγηση.
«Αυτό που ζητάμε είναι η δυνατότητα να διαμορφώσουμε ένα πρόγραμμα που θα μειώνει το κόστος των ελληνικών δανείων και θα παρέχει στη χώρα τη δυνατότητα να αναπνεύσει ξανά, μετά τις πολιτικές που δημιούργησαν μια μαζική κοινωνική εξαθλίωση», δήλωσε ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ, Γιάνης Βαρουφάκης. Αυτή είναι η συνταγή για να μπορέσει η Ευρώπη να γιατρέψει τις πληγές της και το μόνο που χρειάζεται είναι να λειτουργήσουν οι ηγέτες της ως ενήλικες από κοινού για να διασώσουν την κοινότητα.
Αντίθετα η αρχική αντίδραση ήταν ένας παιδικός λεονταρισμός. Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ, Wolfgang Schäuble, ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα δεσμεύεται από τους όρους του συμβολαίου της, ακόμη και εάν το συμβόλαιο έχει χρεοκοπήσει. «Οι εκλογές δεν άλλαξαν τίποτα. Υπάρχουν κανόνες» δήλωσε επίσης ο Joachim Nagel, διοικητής της Bundesbank, απειλώντας για «μοιραίες συνέπειες» εάν η Ελλάδα καταστρατηγήσει τους όρους της συμφωνίας. Οι Γερμανοί υποβαθμίζουν το όποιον φόβο μετάδοσης της κρίσης. «Είμαστε ήρεμοι» δηλώνει ο Schäuble.
Πρόκειται, με μια λέξη, για ηλιθιότητα. Όπως σημειώνει ο κ. Βαρουφάκης «το να θεωρείς ότι μπορείς να μιλάς για Grexit και ότι μπορείς να ελέγξεις τις συνέπειες, πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου ανοησία».
Η μετάδοση της κρίσης δεν θα είναι οικονομική, αλλά πολιτική. Σε ολόκληρη την Ευρώπη ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι δηλώνουν ότι δεν μπορούν πλέον. Ο ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos προσφέρουν μια διέξοδο στην Ευρώπη. Εάν αποτύχουν η μετάδοση θα μπορούσε να λάβει πολύ πιο φρικτές μορφές. Τα ισχυρότερα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Ιταλία είναι εχθρικά προς το ευρώ. Στη Γαλλία το ακροδεξιό Front National κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις πρόσφατες ευρωεκλογές, υποσχόμενο την επιστροφή στο φράγκο.
Όπως συμπεραίνει ο Ambrose Evans-Pritchard, αρθρογράφος οικονομικών θεμάτων στην Daily Telegraph, το ερώτημα δεν είναι εάν η Ελλάδα οδηγηθεί σε μια βαθύτερη ύφεση εξαιτίας της εφαρμογής μιας συμφωνίας που υπέγραψαν οι προηγούμενοι κυβερνώντες. Το ερώτημα είναι εάν η Ευρώπη μπορεί να διασωθεί από την οικονομική της ύφεση, που προκάλεσαν τα πέντε χρόνια μιας απολύτως καταστροφικής λιτότητας.
Κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί εάν οι Γερμανοί διδάχθηκαν κάτι από την ιστορία τους. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υποχρεώθηκαν να πληρώσουν δυσβάστακτες αποζημιώσεις. Αποτέλεσμα ήταν ο υπερπληθωρισμός και συνακόλουθα η βαθιά ύφεση και η άνοδος του Αδόλφου Χίτλερ. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οι σύμμαχοι είχαν αρκετή σύνεση ώστε να κουρέψουν το γερμανικό χρέος –που είχε σωρευθεί από την πιο μισητή όλων των κυβερνήσεων- θέτοντας τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης. Η Ελλάδα βεβαίως δεν έχει ούτε το βάρος ούτε ενέχει την απειλή που έθετε η Γερμανία, αλλά η απειλή για την Ευρώπη ξεπερνά τα όρια της κοινότητας.
Η Αμερική ως σύμμαχος και εμπορικός εταίρος έχει κάποιον ρόλο να διαδραματίσει. Η αμερικανική κυβέρνηση πρέπει να παρέμβει για να θέσει υπό αμφισβήτηση την απερισκεψία της Γερμανίας. Η δήλωση του Προέδρου Ομπάμα, την προηγούμενη εβδομάδα ότι η Ελλάδα χρειάζεται ανάπτυξη και όχι άλλη λιτότητα έτυχε θετικής υποδοχής στην Αθήνα. Η κυβέρνηση Ομπάμα μπορεί να χρησιμοποιήσει την επιρροή της στο ΔΝΤ για την επίτευξη μιας νέας συμφωνίας.
Εάν οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την αίσθηση των πραγμάτων το Κογκρέσο θα πρέπει να επικεντρωθεί λιγότερο στη διερεύνηση, για μια ακόμη φορά, των γεγονότων στην Βεγκάζι, και περισσότερο στην νουθεσία της Ευρώπης. Εάν δεν συμβεί αυτό οι προοδευτικοί της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων οφείλουν να χρησιμοποιήσουν τα μεγάφωνά τους για να σταθούν δίπλα στους λαούς της Ευρώπης, που τάσσονται κατά των πιστωτών, οι οποίοι ξεπέρασαν τα όριά τους.