Στη δημοσιότητα έδωσαν τα WikiLeaks email μέλους του Oργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ, Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons, OPCW), το οποίο καταγγέλει παραποίηση των στοιχείων από την επιτροπή του Οργανισμού που στάλθηκε στη Ντούμα πέρσι, για να ελέγξει τις καταγγελίες περί χρήσης χημικών από τον Άσαντ.
Η ηλεκτρονική επιστολή του μέλους της ΟΑΧΟ προς τους ανωτέρους του στον Οργανισμό, εκφράζει την σοβαρή του ανησυχία για παραποιημένα στοιχεία στη σχετική έκθεση, και θεωρεί την παραποίηση ηθελημένη, ώστε να προκαλέσει τις ανάλογες διεθνείς αντιδράσεις.
Ο Οργανισμός είχε στείλει ομάδα εμπειρογνωμόνων στην συριακή πόλη της Ντούμα τον Απρίλιο του 2018, με στόχο τον έλεγχο καταγγελιών για χρήση χημικών. Ο συγγραφέας του email ήταν μέλος της συγκεκριμένης ομάδας και αναφέρει ότι η τελική έκθεση αλλοιώνει τα στοιχεία που ο ίδιος κι οι συνάδελφοί του βρήκαν επιτόπου.
RELEASE: Secret internal e-mail from OPCW whistleblower, a member of the fact-finding mission sent to Douma, Syria, after the alleged chemical attack in April last year, accusing OPCW management of doctoring report on the incident and distorting facts. https://t.co/ndK4sRikNk
— WikiLeaks (@wikileaks) November 24, 2019
Το email, με ημερομηνία 22 Ιουνίου, απευθύνεται στο διευθυντή του, Ρόμπερτ Φέργουέδερ, τον βοηθό του, Ααμίρ Σουκέτ και στα λοιπά μέλη της αποστολής στη Ντούμα. Καταγράφει τις επιλεκτικές πληοφορίες που αναφέρονται και εξηγεί γιατί η τελική έκθεση δεν είναι έγκυρη, μετά την αλλοίωση των στοιχείων, αφού «διαμορφώθηκε σε κάτι τελείως διαφορετικό από το αρχικό προσχέδιο [της έκθεσης των εμπειρογνωμόνων]».
Οι αλλοιώσεις φέρεται ότι έγιναν όταν επικεφαλής του οργανισμού ήταν ο Τούρκος διπλωμάτης Αχμέτ Ουζουμκού, ο οποίος σήμερα έχει αντικατασταθεί από τον Ισπανό Φερνάντο Αρίας.
Η Δημοσιοποίηση των στοιχείων γίνεται ενώ ξεκινά, σήμερα Δευτέρα, στη Χάγη, η ετήσια συνδιάσκεψη του ΟΑΧΟ. Δεν είναι παρακινδυνευμένο να πούμε ότι, ο χρόνος επιλέχθηκε, από τα wikileaks, ώστε να προκαλέσει την επίσημη αντίδραση του οργανισμού.
Την περίοδο της απελευθέρωσης της Ντούμα από το στρατό της Συρίας, οι δυνάμεις των ανταρτων της IS, κατηγόρησαν την κυβέρνηση Άσαντ για χρήση χημικών, κάτι που υποστήριξαν και ΗΠΑ, Βρετανοί και Γάλλοι, οι οποίοι, δεχόμενοι ως αληθινές τις καταγγελίες, εξαπέλυσαν αεροπορικές επιθέσεις κατά του συριακού στρατού και κυβερνητικών στόχων της Συρίας στις 14 Απριλίου του 2018. Οι επιθέσεις κατά του Άσαντ προηγήθηκαν της αποστολής των εμπειρογνωμόνων, και οι αλλοιώσεις στα στοιχεία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αιτιολόγησή τους.
Σύμφωνα με όσα είδαν επιτόπου οι εμπειρογνώμονες, που έφτασαν δύο εβδομάδες μετά τις επιθέσεις των ΗΠΑ κλπ, υπήρχαν μεν χημικά, σε πολυ μικρές ποσότητες (parts per billion range), ήταν όμως πιθανό, όπως αναφέρεται στο ημέηλ, να προέρχονται και από μη πολεμικές επιχειρήσεις (χλωρίνη οικιακού τύπου). Ήταν επίσης περιορισμένα σε πολυ συγκεκριμένη, μικρή περιοχή, που βρισκόταν υπό τον έλεγχο των ισλαμιστών και των συμμάχων τους.
Οι ισλαμιστές υποστήριξαν ότι τα χημικά ερρίφθησαν σε κυλίνδρους από αεροσκάφος, το οποίο θεωρήθηκε ότι ήταν της συριακής πολεμικής αεροπορίας, καθώς είχε την ανωτερότητα στις από αέρος επιχειρήσεις. Επίσης, στην αρχική έκθεση των εμπειρογνωμόνων αναφέρεται ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις για απελευθέρωση αερίων από όσους κυλίνδρους βρέθηκαν επιτόπου, κάτι που απαλείφεται στην τελική μορφή «αποτελώντας πολύ σημαντική αλλοίωση» των στοιχείων.
Όπως αναγράφεται στο ημέηλ «η παρουσία τοξικών χημικών ουσιών [στο περιβάλλον] δεν σημαίνει και χρήση χημικών όπλων».
Πιο αναλυτικα, σύμφωνα με το δημοσίευμα της ιταλικής εφημερίδας La Repubblica, που επικαλείται εσωτερικό έγγραφο του Οργανισμού, το οποίο αποκαλύφθηκε από τον ερευνητικό ιστότοπο WikiLeaks, φέρνει στην επιφάνεια άγνωστες πτυχές αυτής της υπόθεσης.
Το πόρισμα του Οργανισμού Απαγόρευσης Χημικών Όπλων δημοσιεύθηκε με σημαντική καθυστέρηση μόλις τον Μάρτιο του 2019. Στο ηλεκτρονικό μήνυμα ο συντάκτης του απευθύνεται στον Βρετανό διπλωμάτη Ρόμπερτ Φέαργουεδερ, τότε προσωπάρχη του Τούρκου γενικού διευθυντού του ΟΑΧΟ Αχμέτ Ουζουμτζού και εκφράζει τις αμφιβολίες των τεχνικών για την επίσημη υπόθεση που προβάλλεται στην έκθεση για την αυτοψία.
Ο ίδιος ο συντάκτης, χωρίς να κατονομάζει, αποδίδει ευθύνες στα πιο υψηλόβαθμα κλιμάκια του Οργανισμού, στο ίδιο το γραφείο του γενικού διευθυντή, τονίζοντας πως εξεπλάγη «διαβάζοντας για το πως αποδίδει με λανθασμένο τρόπο τα δεδομένα» η «τροποποιημένη αυτή έκθεση».
Ο αποστολέας του μηνύματος εκφράζει αμφιβολίες τεχνικού τύπου για τα αναφερόμενα επίπεδα σωματιδίων χλωρίου στα ατμοσφαιρικά δείγματα, που στις περισσότερες περιπτώσεις δειγματοληψίας ήταν πολύ κατώτερα από τα δημοσιευθέντα ποσοστά, ώστε να μη συνιστούν ασφαλείς αποδείξεις για ίχνη του στοιχείου αυτού.
Επίσης, σύμφωνα με το κείμενο που δημοσιεύει η ιταλική εφημερίδα, ο συντάκτης του μηνύματος τονίζει τις αμφιβολίες που εξέφραζαν οι επιτόπου ερευνητές όσον αφορά τα συμπτώματα, όπως τα είχαν αναφέρει οι αυτόπτες μάρτυρες και έγιναν ορατά από τα βίντεο και τις φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν. Επισημαίνει ότι η γνώμη τους απαλείφθηκε από το τελικό κείμενο της έκθεσης.
Οι αμφιβολίες είχαν εκφρασθεί όχι μόνον από τους εμπειρογνώμονες, αλλά και από τους τοξικολόγους, που ήταν ειδικευμένοι στα χημικά όπλα.
Ένα ακόμη στοιχείο που αμφισβητείται, είναι βίντεο που δόθηκε τότε στη δημοσιότητα, και έγινε πρώτη είδηση παγκόσμια, που έδειχνε τραυματίες στα νοσοκομεία, μετά την επίθεση στη Ντούμα. Το βίντεο είχε χρησιμοποιηθεί ως απόδειξη επίθεσης με χημικά. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, κανένα στοιχείο στο βίντεο, και κανένα σύμπτωμα των τραυματιών και ασθενών που δείχνονται εκεί, δεν συνάδει με τη χρήση χημικών. Η πλήρης συζήτηση και η θέση των εμπειργνωμόνων σε αυτό έχει επίσης απαλειφθεί τελείως από την αρχική έκθεση, όπως και τα στοιχεία επιδημιολογίας που καταγράφονταν και οι απόψεις τριών τοξικολόγων που μετείχαν ειδικά γι’ αυτό στην ερευνητική ομάδα.
Το email τελειώνει με την έκκληση του γράφοντος προς τον Οργανισμό, να του επιτραπεί να τους παραδώσει όλα τα στοιχεία που έχει από την έρευνά του, ώστε να γραφεί νέα έκθεση.
Το Ιστορικό
Το ημέηλ που έδωσαν στη δημοσιότητα τα Wikileaks δεν είναι το μόνο στοιχείο που αποδεικνύει την κατασκευή της είδησης για την δήθεν χρήση χημικών.
Τον περασμένο Μάιο, ήρθε στο φως μία νον-πέηπερ έκθεση του ειδικού επί της βαλλιστικής, Ιαν Χέντερσον, που κατέγραφε όλους τους λόγους για τους οποίους τα περί κυλίνδρων χημικών που έπεσαν από αεροπλάνο δεν ευσταθούν. Στο νον πέηπερ αναφερόταν ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε ο ίδιος, οι δύο κύλινδροι που είχαν βρεθεί επιτόπου, είχαν τοποθετηθεί εκεί, ως σκηνικό, και άφηνε να εννοηθεί ότι το είχαν πράξει εξ επιτούτου οι ισλαμιστές.
Πριν λίγες ημέρες, επίσης, στο γνωστό αμερικάνικο περιοδικό Κάουντερπαντς, δημοσιεύτηκε άρθρο του Τζόναθαν Στηλ, συντάκτη διεθνών της Γκάρντιαν, στο οποίο γινόταν λόγος για «καθοδήγηση των ειδικών» από αμερικάνους αξιωματούχους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, ήδη από τον Οκτώβριο του 2018, η ομάδα για τη Συρία, την Προπαγάνδα και τα Μέσα είχε δώσει στη δημοσιότητα έκθεση που αμφισβητούσε τα στοιχεία και την, όπως αποδεικνύεται χαλκευμένη, έκθεση του ΟΑΧΟ.
Οι αρχικές, μάλιστα, τοποθετήσεις των τριών νατοϊκών χωρών έκαναν λόγο «για χρήση νευροπαραλυτικών αερίων», αλλά απορρίφθηκαν συνολικά από όλες τις ομάδες ειδικών.
Να προσθέσουμε, γιατί αποκτά νέο ενδιαφέρον υπό τις εξελίξεις, ότι ο Ασαντ είχε κατηγορηθεί το 2013 για χρήση χημικών στην ανατολική Γκούτα, και οι κατηγορίες αυτές χρησιμοποιήθηκαν και πάλι για να δικαιολογήσουν επίθεση κατά της Συρίας. Τότε, μία από τις θρυλικές μορφές της δημοσιογραφίας, ο Σέημουρ Χερς, είχε καταγγείλει ότι η χρήση των χημικών είχε γίνει από τους ισλαμιστές της Αλ Νούσρα, με τη βοήθεια της Τουρκίας. Τα επιστημονικά στοιχεία που ήρθαν ακολούθως στη δημοσιότητα, υποστήριζαν την ίδια άποψη.
Η Ντούμα είναι προάστιο της Δαμασκού, το οποίο κατείχαν, ως το 2018, οι ισλαμιστές, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, τότε υποστηρίζονταν από τη CIA. Τα περί χημικών ακούστηκαν όταν οι δυνάμεις του Συριακού στρατού άρχισαν να απελευθερώνουν τις γύρω περιοχές και να βαδίζουν προς τη Ντούμα. Υπό αυτές τις συνθήκες, η δήθεν επίθεση με χημικά, την οποία ο Τραμπ χαρακτήρισε «ανόητη […] ενέργεια αυτού του ΖΩΟΥ του Άσαντ» έδωσε την ευκαιρία στις τρεις νατοϊκές δυνάμεις να επιτεθούν στη Δαμασκό.
Οι περί χημικών «ειδήσεις», που ανέφεραν και 49 θύματα, χρησιμοποιήθηκαν, έτσι, για ευρεία αεροπορική επίθεση των Αμερικανών, των Βρετανών και των Γάλλων, κατά των δυνάμεων του συριακού στρατού, η οποία εμπόδισε την έγκαιρη άφιξη των εμπειρογνωμόνων. Συγκεκριμένα, η ομάδα ήταν έτοιμη να αναχωρήσει για την Δαμασκό, και η αναχώρηση αναβλήθηκε για δύο εβδομάδες, λόγω των βομβαρδισμών. Εκτός αυτού, η τότε επίθεση των νατοϊκών κρατών έφερε πιο κοντά από ποτέ την πιθανότητα μιας ευρύτερης σύρραξης στην περιοχή, με εμπλοκή Ρωσίας και Ιράν, συμμάχων του Άσαντ.
Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχη κατασκευή ειδήσεων περί χημικών είχε γίνει και από τους Βρετανούς, επί κυβερνήσεως Τόνυ Μπλαιρ, ώστε να δικαιολογηθεί η επίθεση στο Ιράκ, και ειχε συνδεθεί με τον ξαφνικό θάνατο ενός βρετανού εμπειρογώμονα.