«Ο Τζούλιαν Ασάνζ είναι ελεύθερος» και αναχώρησε τη Δευτέρα (24/6) από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη φυλακή υψίστης ασφαλείας κοντά στο Λονδίνο, όπου ήταν έγκλειστος επί πέντε χρόνια, ανέφερε το WikiLeaks μετά την αποκάλυψη για συμφωνία περί ομολογίας ενοχής του 52χρονου.
Σύμφωνα με το WikiLeaks, ο 52χρονος Αυστραλός αναχώρησε από τη φυλακή του Μπέλμαρς το πρωί της Δευτέρας και το απόγευμα αφέθηκε ελεύθερος στο αεροδρόμιο Στάνστεντ, όπου επιβιβάστηκε σε αεροσκάφος και εγκατέλειψε το Ηνωμένο Βασίλειο.
Νωρίτερα, έγινε γνωστό πως ο ιδρυτής του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ κατέληξε σε συμφωνία με την αμερικανική δικαιοσύνη, η οποία προβλέπει ομολογία ενοχής για την παράνομη απόκτηση και αποκάλυψη απόρρητων εγγράφων σχετικά με τις στρατιωτικές και διπλωματικές δραστηριότητες των ΗΠΑ, σε αντάλλαγμα για την αποφυλάκισή του από τη Βρετανία και τον τερματισμό της πολυετούς διαμάχης του με την Ουάσινγκτον.
Το τελευταίο κεφάλαιο της «Οδύσσειας» του Τζούλιαν Ασάνζ αναμένεται αύριο Τετάρτη σε δικαστήριο της Σαϊπάν στον Ειρηνικό Ωκεανό – ένα από τα τρία νησιά της Κοινοπολιτείας των Βορείων Μαριάνων Νήσων που είναι σε πολιτική ένωση με τις ΗΠΑ. Η ποινή που θα του επιβληθεί θα συμψηφιστεί με το διάστημα της κράτησής του στη Βρετανία και ο Τζούλιαν Ασάνζ θα αφεθεί ελεύθερος να επιστρέψει στην πατρίδα του, την Αυστραλία.
«Ο Τζούλιαν είναι ελεύθερος!!!» δήλωσε εκστασιασμένη η σύζυγός του Στέλλα Ασάνζ, υπογραμμίζοντας ότι «τα λόγια δεν αρκούν για να εκφράσουμε την απέραντη ευγνωμοσύνη μας» σε όσους έχουν κινητοποιηθεί «εδώ και χρόνια» για να επιτευχθεί η απελευθέρωσή του.
Το WikiLeaks δημοσιοποίησε ένα βίντεο που δείχνει τον Τζούλιαν Ασάνζ να περπατά ελεύθερος στην πίστα του αεροδρομίου, προτού επιβιβαστεί σε αεροσκάφος.
Julian Assange boards flight at London Stansted Airport at 5PM (BST) Monday June 24th. This is for everyone who worked for his freedom: thank you.#FreedJulianAssange pic.twitter.com/Pqp5pBAhSQ
— WikiLeaks (@wikileaks) June 25, 2024
Σε ανάρτηση στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) το WikiLeaks χαιρετίζει την έκβαση που ήταν αποτέλεσμα «μιας παγκόσμιας εκστρατείας» η οποία έφθασε μέχρι τα Ηνωμένα Έθνη. «Καθώς επιστρέφει στην Αυστραλία, ευχαριστούμε όλους όσοι μας στήριξαν, αγωνίστηκαν για εμάς και παρέμειναν πλήρως αφοσιωμένοι στον αγώνα για την ελευθερία του», αναφέρει και συμπληρώνει: «Η ελευθερία του Τζούλιαν είναι η ελευθερία μας».
«Ύστερα από περισσότερα από πέντε χρόνια σε ένα κελί 2×3μ., απομονωμένος επί 23 ώρες καθημερινά, θα ξαναβρεθεί σύντομα με τη σύζυγό του Στέλλα και τα δύο παιδιά τους, τα οποία έχουν γνωρίσει τον πατέρα τους μόνο πίσω από τα κάγκελα», υπογράμμισε το WikiLeaks.
Ποιος είναι ο Τζούλιαν Ασάνζ
Ο Ασάνζ γεννήθηκε το 1971 στο Τάουνσβιλ, στην αυστραλιανή πολιτεία Κουίνσλαντ. Ανέπτυξε ενδιαφέρον για τους υπολογιστές σε νεαρή ηλικία και στις αρχές της δεκαετίας του ’90 θεωρούνταν ένας από τους πιο καταξιωμένους χάκερ της Αυστραλίας.
Το 2006 ίδρυσε το WikiLeaks, έναν οργανισμό που δημοσίευε υλικό που διέρρευσε. Μόλις το 2010 ο Ασάνζ έγινε παγκοσμίως γνωστός μετά τη δημοσίευση μιας σειράς διαρροών από την Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην στρατιώτη του αμερικανικού στρατού. Μεταξύ των αρχείων ήταν ένα βίντεο από την επίθεση με ελικόπτερο Απάτσι από τις αμερικανικές δυνάμεις στη Βαγδάτη το 2007, κατά την οποία σκοτώθηκαν 11 άτομα, μεταξύ των οποίων και δύο δημοσιογράφοι του Reuters.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ξεκίνησε ποινική έρευνα και η Μάνινγκ καταδικάστηκε τελικά και φυλακίστηκε για τις διαρροές, αν και αργότερα η ποινή της άλλαξε.
Τον Νοέμβριο του 2010, το WikiLeaks δημοσίευσε μια σειρά από τουλάχιστον 250.000 διπλωματικών τηλεγραφημάτων των ΗΠΑ (ορισμένα από τα οποία δημοσιεύθηκαν στον Guardian).
Το 2016, ο Ασάνζ έγινε και πάλι πρωτοσέλιδο μετά τη δημοσίευση από το WikiLeaks μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος κατά την προεκλογική περίοδο των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ. Αμερικανοί εισαγγελείς δήλωσαν ότι τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είχαν υποκλαπεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και αποτελούσαν μέρος μιας επιχείρησης παρέμβασης στις εκλογές για λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Ασάνζ έχει ανακηρυχθεί από πολλούς σε όλο τον κόσμο ως ήρωας που έφερε στο φως τις αμερικανικές στρατιωτικές παραβάσεις στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά η φήμη του έχει επίσης αμαυρωθεί από ισχυρισμούς περί βιασμού, τους οποίους αρνείται.
Γιατί ήταν στη φυλακή ο Τζούλιαν Ασάνζ
Ένταλμα σύλληψης για τον Ασάνζ εκδόθηκε το 2010 για δύο διαφορετικές κατηγορίες σεξουαλικής επίθεσης στη Σουηδία. Αφού ένα δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάνθηκε ότι μπορεί να εκδοθεί στη Σουηδία, ο Ασάνζ εισήλθε στην πρεσβεία του Ισημερινού, όπου του χορηγήθηκε πολιτικό άσυλο. Εκείνη την εποχή αναφέρθηκε ότι φοβόταν ότι αν εκδοθεί στη Σουηδία θα μπορούσε στη συνέχεια να εκδοθεί στις ΗΠΑ.
Παρέμεινε εκεί για σχεδόν επτά χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων οι σχέσεις του με την κυβέρνηση του Ισημερινού γίνονταν όλο και πιο εχθρικές. Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας το 2019 κατηγόρησε τον Ασάνζ για αγενή συμπεριφορά, η οποία εκτεινόταν από το να κάνει βόλτα με σκέιτμπορντ και να παίζει ποδόσφαιρο μέσα στην πρεσβεία μέχρι το να κακομεταχειρίζεται και να απειλεί το προσωπικό της πρεσβείας.
Το 2017, οι σουηδικές αρχές απέσυραν τις κατηγορίες εναντίον του Ασάνζ, αλλά το ένταλμα σύλληψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο για παράλειψη εγγύησης παρέμενε. Το 2019 ο Ισημερινός απέσυρε το άσυλό του και επέτρεψε στην αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου να εισέλθει στην πρεσβεία για να τον συλλάβει.
Μετά την αναχώρησή του από την πρεσβεία, ο Ασάνζ συνελήφθη για λογαριασμό των ΗΠΑ, οι οποίες είχαν ζητήσει την έκδοσή του. Οι ΗΠΑ ήθελαν να αντιμετωπίσει 18 κατηγορίες και τον κατηγορούσαν ότι ενθάρρυνε και βοήθησε τη Μάνινγκ να κλέψει τα στρατιωτικά αρχεία. Αν κρινόταν ένοχος αντιμετώπιζε ποινή φυλάκισης έως και 175 ετών.
Γιατί αφέθηκε ελεύθερος
Τα τελευταία πέντε χρόνια, ο Ασάνζ είναι φυλακισμένος σε φυλακή υψηλής ασφαλείας στο νότιο Λονδίνο, όπου δεν του έχει επιτραπεί η αποφυλάκιση με εγγύηση με την αιτιολογία ότι θεωρείται ότι υπάρχει κίνδυνος φυγής. Καθ’ όλο αυτό το διάστημα, η οικογένειά του και οι υποστηρικτές του λένε ότι η σωματική και ψυχική του υγεία έχει υποχωρήσει.
Το 2021, δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι ο Ασάνζ μπορεί να εκδοθεί στις ΗΠΑ, αλλά νωρίτερα φέτος κέρδισε το δικαίωμα να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης αυτής.
Τον Φεβρουάριο, το αυστραλιανό κοινοβούλιο ενέκρινε πρόταση που καλούσε τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου να επιτρέψουν στον Ασάνζ να επιστρέψει στη χώρα του. Στη συνέχεια, τον Απρίλιο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε ότι εξετάζει το αίτημα της Αυστραλίας να αποσύρει τη δίωξη κατά του Ασάνζ.
Αν και δεν είναι σαφές γιατί απελευθερώθηκε τώρα, η οικογένεια του Ασάνζ -συμπεριλαμβανομένης της μητέρας του- δήλωσε την Τρίτη ότι το τέλος της «δοκιμασίας» του οφείλεται στην «ήρεμη διπλωματία», ενώ ο πατέρας του ευχαρίστησε τον Αυστραλό πρωθυπουργό, Άντονι Αλμπανέζε.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Ο Ασάνζ έχει προγραμματιστεί να εμφανιστεί σε ομοσπονδιακό δικαστήριο στις Βόρειες Μαριάνες Νήσους, μια κοινοπολιτεία των ΗΠΑ στον δυτικό Ειρηνικό, όπου αναμένεται να δηλώσει ένοχος σε μία κατηγορία βάσει του νόμου περί κατασκοπείας για συνωμοσία με σκοπό την παράνομη απόκτηση και διάδοση διαβαθμισμένων πληροφοριών εθνικής άμυνας. Το αίτημα έκδοσης αναμένεται να απορριφθεί και ο Ασάνζ δεν θα αντιμετωπίσει άλλες κατηγορίες.
Η ακροαματική διαδικασία διεξάγεται στις Βόρειες Μαριάνες Νήσους λόγω της αντίθεσης του Ασάνζ να ταξιδέψει στην ηπειρωτική χώρα των ΗΠΑ και της εγγύτητας του δικαστηρίου με την Αυστραλία.
Οι εισαγγελείς συμφώνησαν σε ποινή πέντε ετών, αλλά δήλωσαν ότι ο χρόνος που έχει ήδη εκτίσει σε βρετανική φυλακή θα προσμετρηθεί σε αυτήν. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα θα κυκλοφορήσει ελεύθερος μετά την καταδίκη του.
Η ομολογία ενοχής πρέπει ακόμη να εγκριθεί από δικαστή, αλλά αν εγκριθεί, αναμένεται να επιστρέψει στην Αυστραλία μετά την καταδίκη.
Ο Τζον Σίπτον, πατέρας του Ασάνζ, δήλωσε στα αυστραλιανά μέσα ενημέρωσης την Τρίτη ότι φαίνεται πως «ο Τζούλιαν θα μπορέσει να απολαύσει μια συνηθισμένη ζωή με την οικογένειά του και τη σύζυγό του, Στέλλα».