Η Ευρώπη που οραματίζεται ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κινδυνεύει με ανάφλεξη, εκτιμά ο αρθρογράφος του περιοδικού Spiegel Wolfgang Münchau, στο πρώτο από μια σειρά κειμένων στα οποία προσπαθεί να αναλύσει το μέλλον της ευρωζώνης.
Η διαμάχη για την κρίση στην Ελλάδα έδειξε ότι το μέλλον της Ευρώπης βρίσκεται σε κίνδυνο, σημειώνει ο Münchau.
Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της Ευρώπης που οραματίζεται ο Σόιμπλε είναι ένας πυρήνας που θα συγκλίνει στην άποψη της Γερμανίας και αυτό δεν θα αφορά μόνο τους κανόνες που ισχύουν για όλους αλλά και τη σύγκλιση στην ιδιωτική οικονομία, εξηγεί ο αρθρογράφος, τονίζοντας ότι διαφωνεί έντονα με την άποψη του Γερμανού υπουργού.
Η γερμανική οικονομία καταγράφει υψηλά πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, τα οποία φέτος φτάνουν περίπου το 8% του ΑΕΠ της χώρας. Το ποσοστό αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλο. Ιδανικοί εταίροι για τη Γερμανία σε μια νομισματική ένωση θα ήταν άλλα μεγάλα εξαγωγικά κράτη, όπως για παράδειγμα η Ολλανδία, επισημαίνει ο Münchau.
Όμως τέτοιου είδους κράτη υπάρχουν πολύ λίγα στην Ευρώπη και στην ευρωζώνη είναι πέντε ή έξι στο σύνολο των 19 χωρών. Η Γαλλία δεν ανήκει στην κατηγορία αυτή, όμως θα βρισκόταν στον πυρήνα των χωρών που ονειρεύεται ο Σόιμπλε, μόνο και μόνο για πολιτικούς λόγους. Το αν η Ιταλία ανήκει σε αυτόν τον πυρήνα δεν είναι ξεκάθαρο, εξηγεί ο αρθρογράφος.
Το όραμα του Σόιμπλε έχει σε γενικές γραμμές τις δομές μιας ομοσπονδίας, όμως στόχος αυτών των δομών δεν είναι μια δημοκρατικά νομιμοποιημένη οικονομική πολιτική, αλλά ο εξαναγκασμός στην τήρηση των κανόνων.
Ο Γερμανός υπουργός επιθυμεί μεν έναν υπουργό Οικονομικών της ευρωζώνης, όμως θέλει αυτός να εφαρμόζει τη γερμανική πολιτική. Παράλληλα δεν θέλει να διαθέτουν ισχύ θεσμοί που θα αναγκάσουν τη Γερμανία να απαρνηθεί τα μεγάλα πλεονάσματά της, προσθέτει ο Münchau.
Θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτό το σχέδιο; Από οικονομική άποψη μια σύγκλιση σε δομικά πλεονάσματα είναι επικίνδυνη, εξηγεί ο αρθρογράφος. Η ευρωζώνη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη νομισματική ένωση στον κόσμο. Αν ολόκληρη η ευρωζώνη παρουσιάζει αντίστοιχα υψηλά δομικά πλεονάσματα όπως η Γερμανία, τότε δημιουργείται μεγάλος κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει ο υπόλοιπος κόσμος να παρουσιάζει ελλείμματα αντίστοιχα με το πλεόνασμα της ευρωζώνης. Και γνωρίζουμε από τις κρίσεις των τελευταίων δέκα ετών, τονίζει ο Münchau, τι επιπτώσεις έχουν τέτοιου είδους ανισότητες.
Ακόμα ένα οικονομικό πρόβλημα είναι οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα απαιτούνταν από τις χώρες της ευρωζώνης προκειμένου να επιτύχουν τον στόχο αυτό, οι οποίες δεν είναι εύκολο να εφαρμοστούν.
Από πολιτική άποψη το όραμα του Σόιμπλε θα μπορούσε να λειτουργήσει μόνο βραχυπρόθεσμα, εκτιμά ο αρθρογράφος.
Μακροπρόθεσμα η Ευρώπη του Σόιμπλε θα ήταν αντιμέτωπη με μεγάλες αντιστάσεις. Διότι μια τέτοια δομή θα αφαιρούσε δημοκρατικό έλεγχο από τις χώρες όχι μόνο αναφορικά με τη νομισματική πολιτική, όπως μέχρι τώρα, αλλά και με τη δημοσιονομική πολιτική. Αυτή η αποδημοκρατικοποίηση θα προκαλούσε σφοδρές αντιδράσεις, τις πρώτες επιπτώσεις των οποίων ήδη βλέπουμε με την άνοδο ακροδεξιών και λαϊκιστικών κομμάτων σε μερικές χώρες, όπως το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία και το Κίνημα των 5 Αστέρων στην Ιταλία.
