-Είναι ένα déjà vu, ξανά! Σε τι αφορά η τελευταία διαμάχη;
Το ΔΝΤ έχει χάσει την υπομονή του με τα βεβιασμένα μαθηματικά του ελληνικού προγράμματος. Αρνείται να δανείσει στην Ελλάδα περισσότερα χρήματα, αν η χώρα δεν εφαρμόσει επιπλέον λιτότητα για να εγγυηθεί υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα ή διαφορετικά αν οι χώρες της ευρωζώνης δεν διαγράψουν μεγάλο μέρος από το χρέος που έχει η Ελλάδα απέναντί τους.
Ο οξύθυμος Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τηρεί σκληρή γραμμή ενάντια στην όποια ελάφρυνση χρέους. Οπότε, το ΔΝΤ, με την ενθάρρυνση της Γερμανίας, ακολουθεί σκληρή γραμμή στις περικοπές της Ελλάδας. Από πλευράς του, ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ, Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι αμετάπειστος ότι η νομοθέτηση και ψήφιση των προληπτικών μέτρων που ζητούνται είναι αδύνατη, είτε νομικά είτε πολιτικά. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει τους δανειστές ότι θα παραιτηθεί παρά θα ενδώσει, σύμφωνα με ανθρώπους κοντά στη διαπραγμάτευση.
Το ΔΝΤ είναι πεπεισμένο ότι τα προηγούμενα μέτρα λιτότητας που έχουν αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης θα αφήσουν την Ελλάδα κατά 2% μακριά από τον συμφωνημένο στόχο- πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Οπότε, το ΔΝΤ θέλει η Ελλάδα να εγγυηθεί τώρα ότι θα εφαρμόσει αυτόματα περικοπές της τάξεως του 2% του ΑΕΠ αν χάσει αυτόν τον στόχο. Το «τσεκούρι» θα πέσει στις συντάξεις, τους μισθούς του δημοσίου και τις φορολογικές εξαιρέσεις, γιατί κατά την άποψη του ΔΝΤ όλες οι υπόλοιπες δαπάνες της Ελλάδας έχουν ήδη περικοπεί σε μεγάλο βαθμό και οι φορολογικοί συντελεστές είναι ήδη πολύ υψηλοί.
-Μπορεί κανείς να πετύχει συμφωνία;
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ προσπαθούν. Η Κομισιόν πιέζει το ΔΝΤ να υποχωρήσει και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ συγκάλεσε Eurogroup για τις 9 Μαΐου. Σε αυτή τη συνάντηση θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης και η ελάφρυνση χρέους. Ομως, αυτή η διαπραγμάτευση χρειάζεται πρώτα σαφήνεια στον ελληνικό προϋπολογισμό. Ετσι, η 9η Μαΐου αποτελεί και προθεσμία για έναν συμβιβασμό Αθήνας-ΔΝΤ.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι μία «τεχνολογία δέσμευσης» ή φόρμουλα για το 2% των προληπτικών μέτρων μπορούν να είναι αρκετά για το ΔΝΤ και επαρκώς ήπια για την Αθήνα. Αλλά δεν βρίσκουν τον τρόπο.
– Ποιες είναι οι πιθανές λύσεις
Ένας από τους τρεις βασικούς «παίκτες» πρέπει να υποχωρήσει.
Το ΔΝΤ θα μπορούσε να δεχθεί την ελληνική πρόταση για την περικοπή όλων των δημόσιων δαπανών σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός είναι εκτός στόχου, χωρίς να απαριθμούνται συγκεκριμένες περικοπές σε ζητήματα «αγκάθια», όπως οι συντάξεις. Όμως, αυτός ο συμβιβασμός θα είναι μεγάλος για το ΔΝΤ, που πιστεύει ότι ήδη έχει συμβιβαστεί πάρα πολύ τόσο με την Ελλάδα όσο και με τη Γερμανία. Το Ταμείο δεν πιέζεται ιδιαίτερα για να υπάρξει συμφωνία. Πολλοί αξιωματούχοι του θα ανακουφίζονταν αν δεν έπρεπε πλέον να μετέχουν στο ελληνικό πρόγραμμα.
Η Γερμανία θα μπορούσε να στηρίξει τη συμβιβαστική προσφορά της Ελλάδας και να χάσει τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Ομως η Ανγκελα Μέρκελ επί έξι χρόνια λέει στο κοινοβούλιό της και τους Γερμανούς ότι το ελληνικό πρόγραμμα είναι αξιόπιστο μόνο αν μετέχει και το Ταμείο. Το Βερολίνο δεν εμπιστεύεται την Κομισιόν στο να ελέγχει την αυστηρότητα του προγράμματος.
Η Μέρκελ θέλει να αποφύγει το Grexit, εξαιτίας των απρόβλεπτων οικονομικών και πολιτικών επιπτώσεών του. Ο Σόιμπλε δεν νοιάζεται τόσο. Εδώ και καιρό πιστεύει ότι οι Ελληνες πολιτικοί δεν πολυνοιάζονται για τον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης.
Η Ελλάδα θα μπορούσε να υποχωρήσει στις απαιτήσεις του ΔΝΤ, με συνέπειες για τον Ε. Τσακαλώτο και τον Αλέξη Τσίπρα. Η Ελλάδα είναι υπό πίεση για την επίτευξη συμφωνίας. Η βοήθεια από το πρόγραμμα έχει «παγώσει» και το «ταμείο είναι μείον». Η κυβέρνηση μπορεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις τον Μάιο, αλλά όχι τον Ιούνιο, λένε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
-Οπότε το πιθανό αποτέλεσμα είναι να υποχωρήσει η Ελλάδα;
Ο απρόβλεπτος παράγοντας είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο ηγέτης του, Αλέξης Τσίπρας. Πολλοί πολιτικοί και παρατηρητές στην Αθήνα λένε ότι οι όροι του ΔΝΤ δεν θα «άντεχαν» μία ψηφοφορία στο κοινοβούλιο, όπου η κυβέρνηση έχει πλειοψηφία μόλις τριών εδρών.
Αντί να χάσει την υποστήριξη των βουλευτών του, ο κ. Τσίπρας μπορεί να διαλέξει τις πρόωρες εκλογές, οι οποίες θα έστελναν τον ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Έτσι, η ΝΔ θα έπρεπε να αντιμετωπίσει το ΔΝΤ, τις απαιτήσεις του οποίου επίσης απορρίπτει.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος λέει στο ΔΝΤ ότι καμία εκλεγμένη κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει αυτό που ζητά το Ταμείο, σύμφωνα με πηγές από τη διαπραγμάτευση. Σύντομα θα μάθουμε αν έχει δίκιο.