ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ
Η οικονομική κρίση , τα Μονοπώλια τα Καρτέλ, και τα Ολιγοπώλια, φέρνουν τον θάνατο της μεσαίας τάξης , που τροφοδοτεί την ζήτηση, και προσδίδει σταθερότητα στην οικονομία. Η μεσαία τάξη ψυχορραγεί , και η εργατική τάξη βιώνει ανεργία, φτώχεια ,ανασφάλεια , περιθωριοποίηση. Η μονόπλευρη λιτότητα, και το συνεχές μπαράζ νέων μέτρων έχουν οδηγήσει , στα τάρταρα την οικονομία της χώρας.
Που βαδίζει η Ευρώπη χωρίς πυξίδα; Σε κοινωνικές εκρήξεις και σε μια κατάσταση όπως του μεμεσοπολέμου, που έφερε εξαθλίωση στις μάζες και της οδήγησε να δώσουν την εξουσία σένα λαλαϊκιστή φασίστα όπως τον Αδόλφο Χίτλερ; Σήμερα βέβαια η Γερμανία είναι η ισχυρή δύναμη της Ευρώπης, και πιέζει την Ελλάδα μέχρι εξαθλιώσεως για να της αρπάξει όλο τον δημόσιο πλούτο. Η Γερμανία όμως μας χρωστάει κατοχικά δάνεια και πολεμικές αποζημιώσεις. Αυτά τα κάνει γαργάρα, εξαιτίας εθελόδουλων ηγεσιών, που δεν τα διεκδίκησαν στην ώρα τους. Ποτέ όμως δεν είναι αργά. Που είναι η Ευρώπη της συναδέλφωσης των λαών ,και της αλληλεγγύης; Που είναι το όραμα της αλληλέγγυας και ομοσπονδιακής Ευρώπης; Αρκεί μια κρίση για να εμφανιστούν νέοι εθνικισμοί, και επιβολή όρων από τους ισχυρούς στους αδύναμους λαούς;
Αρχαιότητα και μεσαία τάξη
«Όσο πιο πολυάριθμη είναι η μεσαία τάξη, τόσο πιο σταθερό είναι και το πολίτευμα. Η μεσαία τάξη πειθαρχεί πιο εύκολα στη λογική. Οι υπερβολικά όμορφοι, οι υπερβολικά ισχυροί, αυτοί που κατάγονται από τα πολύ μεγάλα «τζάκια», αυτοί που είναι πάμπλουτοι, αλλά και αυτοί που είναι στην άλλη πλευρά, οι πάμπτωχοι, οι αδύναμοι, αυτοί που έχουν πολύ ταπεινή καταγωγή, δύσκολα πείθονται στη λογική. Οι μεν γίνονται αλαζόνες και «μεγαλοπονηροί», οι δε κακοποιοί και μικροαπατεώνες, έγραφε ο Αριστοτέλης [«Πολιτικά», 1295b 22].
Η σύλληψη της έννοιας της μεσαίας (της «αστικής») τάξης δεν είναι της περιόδου του Καρόλου Μαρξ. Είναι καθαρά αρχαιοελληνική. Κατά τον Αριστοτέλη κάθε πόλη απαρτίζεται από τρία μέρη: τους πολύ πλούσιους, τους πολύ φτωχούς και μια τρίτη, μεσαία τάξη, ανάμεσα στους δύο αυτούς. Επειδή όλοι συμφωνούν πως η μεσότητα (η μη υπερβολή και η μη έλλειψη) είναι η πιο άριστη κατάσταση, τότε και επι το να έχεις μια μέση περιουσία είναι η καλύτερη κατάσταση.
Για να ευημερήσει μια πόλη χρειάζεται συνοχή και κοινωνική αλληλεγγύη. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε πως όσο πιο πολυάριθμη και ισχυρή είναι η παρουσία της μεσαίας τάξης (ανθρώπων που δεν έχουν ούτε τεράστια περιουσία ούτε είναι φτωχοί) τόσο πιο άριστη (και σταθερή) θα είναι και η πολιτεία. Αυτοί που έχουν μεσαία εισοδήματα δεν φθονούν και δεν επιβουλεύονται τους πλούσιους (όπως οι φτωχοί) ούτε αποτελούν πρόκληση για τους πτωχούς. Ούτε και οι πλούσιοι «λιμπίζονται» τις μεσαίες περιουσίες.
Έτσι υπάρχει μια σταθερότητα όταν η πόλη απαρτίζεται κυρίως από άτομα που είναι ίσα και όμοια και με μεσαία εισοδήματα. Γι’ αυτό υποστήριζε πως κάθε πολιτεία πρέπει να μεριμνά ώστε κανενός μέρους η δύναμη να μην αυξάνει δυσανάλογα και να ενισχύει τη μεσαία τάξη, διότι έτσι αποφεύγονται οι εξεγέρσεις που έχουν ως αίτιο τις μεγάλες διαφορές στον πλούτo [1308b 11 & 29-30].»