Η ακρίβεια εξακολουθεί να τσακίζει τα οικονομικά πιο αδύναμα νοικοκυριά, ενώ στη χώρα μας υπάρχει ένας πληθωρισμός δύο ταχυτήτων, όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία τα οποία δημοσιοποίησε η ΓΣΕΕ.
Τα μέτρα κατά της ακρίβειας τα οποία έχουν εξαγγελθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα χαρακτηρίζονται «ασπιρίνες», καθώς τα χαμηλά οικονομικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας δυσκολεύονται ν’ ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.
Ακραία ανισορροπία
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΣΕΕ, σε σχέση με τα εισοδήματα, παρατηρείται δυσανάλογη επιβάρυνση στα νοικοκυριά, καθώς για εισοδήματα κάτω των 750 ευρώ διαπιστώνεται αύξηση 19% της δαπάνης για το ψωμί. Το ποσοστό υποχωρεί στο 11% για την κατηγορία εισοδημάτων μεταξύ 751 και 1.100 ευρώ, ενώ περιορίζεται μόλις στο 1% για την κατηγορία 1.801 – 2.200 ευρώ.
Δηλαδή υπάρχουν ενδείξεις ότι τα επερχόμενα 698 ευρώ καθαρά, που θα παίρνει κάθε μήνα πας αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό (τώρα είναι στα 667 ευρώ), εύλογα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν επίσης ως ασπιρίνες, μιας και το καίριο πρόβλημα των χαμηλόμισθων είναι η εν λόγω ανισορροπία, τ’ οποίο, όπως εκτιμάται από αναλυτές, επ’ ουδενί δεν θα επιλυθεί αυτό από το 5% της επερχόμενης αύξησης.
Κινδυνεύει ακόμα και η βιωσιμότητα νοικοκυριών
Στην πράξη, το νέο αυξημένο μισθό θα λάβουν περίπου 600.000 μισθωτοί, στο τέλος Απριλίου, με τα στελέχη της αγοράς να εκτιμούν ότι η αύξηση θα κινηθεί κοντά στο 5%, παρότι η ΓΣΕΕ πιέζει για υψηλότερη αύξηση. Είναι χαρακτηριστικό, όπως αναφέρει στην έκθεσή της για την Ελληνική Οικονομία, ότι τα νοικοκυριά δέχονται ισχυρές πιέσεις, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις θέτουν εν αμφιβόλω ακόμη και τη βιωσιμότητά τους.
Μάλιστα, αναφέρει ότι οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού σε συνδυασμό με τα κυβερνητικά μέτρα για την αντιμετώπιση του κύματος ακρίβειας μπορεί να περιόρισαν ως έναν βαθμό τις αρνητικές πιέσεις που άσκησε ο πληθωρισμός στην κατανάλωση κυρίως των πιο ευάλωτων νοικοκυριών, ωστόσο δεν ήταν επαρκή ώστε να αποτρέψουν την επιδείνωση του βιοτικού τους επιπέδου.
Έχουν κόψει τα πάντα για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους
Σύμφωνα με τους επιστημονικούς συνεργάτες της Συνομοσπονδίας Εργατών, οι εισοδηματικές πιέσεις είναι έντονες τόσο στα χαμηλά όσο και στα μεσαία εισοδήματα. Με τη διαφορά ότι τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, για να διατηρήσουν στα ίδια επίπεδα την κατανάλωση, αναγκάζονται να αυξήσουν περισσότερο τις δαπάνες. Οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών υποχωρούν καθώς χρησιμοποιούνται για την κάλυψη βασικών αναγκών, ενώ η μοναδική κατηγορία δανείων στην οποία στρέφονται κατά κύριο λόγο οι πολίτες προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε μετρητά είναι τα καταναλωτικά δάνεια. Εάν βέβαια, αυτά τα νοικοκυριά δεν διαθέτουν αποταμιεύσεις, υποχρεώνονται να περιορίσουν δραστικά την κατανάλωσή τους, «γεγονός που συνιστά κρίση αξιοπρεπούς διαβίωσης» όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται.
Ανατιμήσεις «φωτιά»
Ιδιαίτερη αναφορά κάνουν οι επιστημονικοί συνεργάτες της ΓΣΕΕ για την πορεία του πληθωρισμού στη χώρα μας. Όπως επισημαίνουν, τον Δεκέμβριο του 2023 ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση στην κατηγορία «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» στην Ελλάδα ήταν ο δεύτερος υψηλότερος μεταξύ των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, στο 8,9%, ποσοστό υπερδιπλάσιο εκείνου του ΓΔΤΚ.
Διατροφή και αλκοολούχα ποτά άλλωστε είναι η κατηγορία αγαθών που περιορίζει την αγοραστική δύναμη, ειδικά των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα. Η άνοδος του πληθωρισμού στο 31,2% που κατέγραψε η κατηγορία την τριετία Δεκέμβριος 2020-Δεκέμβριος 2023 τροφοδοτήθηκε από την αύξηση των τιμών στις υποκατηγορίες «Έλαια και λίπη» (87,4%) και «Λαχανικά» (35,2%).
Αξιοσημείωτη άνοδος του τιμαρίθμου παρατηρήθηκε και σε άλλα βασικά είδη διατροφής, όπως στα «Γαλακτοκομικά και αυγά» (33,8%), τα «Κρέατα» (31,2%) και η ομάδα «Ψωμί και δημητριακά» (25,3%).
Οι πολίτες υποχρεώνονται να περιορίσουν δραστικά την κατανάλωσή τους
Εύθραυστη η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών
Οι επιστημονικοί συνεργάτες της ΓΣΕΕ, την ίδια στιγμή, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, χαρακτηρίζοντας εύθραυστη την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, ενώ τα συνδικάτα προετοιμάζουν Γενική Απεργία για τις 17 Απριλίου και συλλαλητήρια τόσο στην Αθήνα όσο και σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, με κεντρικό αίτημα την αύξηση όχι μόνο του κατώτατου μισθού αλλά και των υπόλοιπων μισθών καθώς και την αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας σε συνδυασμό με την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.