Συνέντευξη στον Χρήστο Σίμο | Με την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, “το τείχος της λιτότητας και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών έχει υποστεί ρήγματα” σε ευρωπαϊκό επίπεδο τονίζει ο Αλέκος Καλύβης, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην “Αυγή” της Κυριακής, ο Αλ. Καλύβης επισημαίνει πως ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους.
* Πώς κρίνετε την πορεία των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους εταίρους, στη βάση της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου;
Η διαπραγμάτευση είναι μια δυναμικά εξελισσόμενη διαδικασία. Ανεξάρτητα από διαφορές που υπάρχουν στο επίπεδο της διαπραγματευτικής τακτικής, πρέπει να αξιοποιηθούν όλα τα περιθώρια για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Υπό προϋποθέσεις, το κέρδος χρόνου και ενός νέου χώρου πολιτικής πια διαπραγμάτευσης έχει περιθώρια επιτυχίας και πρέπει να αξιοποιηθεί. Απέναντί μας όμως έχουμε αδίστακτους αντίπαλους που επιχειρούν βήμα – βήμα να μας τραβήξουν στις δικές τους επιλογές,να μας εγκλωβίσουν σε ένα νέο σύστημα εποπτείας, να καθυστερήσουν το κυβερνητικό έργο και, χρησιμοποιώντας το βάθεμα των χρηματοδοτικών κενών, να μας εκβιάσουν για ένα τρίτο Μνημόνιο. Η στάση τους είναι κυρίως πολιτική. Επιθυμούν διακαώς να πνίξουν στη γέννησή της την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης της Αριστεράς, ώστε να μη μεταδοθεί ένα αντινεοφιλελεύθερο υπόδειγμα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Κεντρικό ζήτημα είναι να έχεις ανά πάσα στιγμή έναν πολιτικοκοινωνικό συσχετισμό ικανό για μεγάλες και ίσως αναπόφευκτες ρήξεις με το ευρωπαϊκό κατεστημένο και αυτό μπορούμε να το πετύχουμε αν κερδίζουμε σε αξιοπιστία και επιμένουμε στους στόχους μας. Γι’ αυτό δεν πρέπει να καθυστερήσουν καθόλου ενέργειες -νομοθετικές ή άλλες- που θα χτυπούν τη διαφθορά, θα φορολογούν τον πλούτο, θα επανεκκινούν την οικονομία, θα κατοχυρώνουν τον αποφασιστικό δημόσιο έλεγχο στις τράπεζες, θα επαναφέρουν τις συλλογικές συμβάσεις και τον κατώτερο μισθό, θα ανοίγουν το θέμα του διεθνούς λογιστικού ελέγχου για το χρέος κ.ά.
* Πώς κρίνετε τη στάση των εταίρων και ιδιαίτερα η στάση της γερμανικής κυβέρνησης; Ποιες είναι οι “κόκκινες γραμμές” που πρέπει να θέσει η ελληνική πλευρά;
Η Γερμανία λειτουργεί ως επικυρίαρχος στην Ευρώπη και αξιώνει πλήρη υποταγή στις επιλογές της, χειραγωγώντας και τις άλλες χώρες. Το γεγονός ότι η πλειονότητα των κρατών και των ευρωπαϊκών θεσμών έχουν συντηρητικές ηγεσίες, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες είναι πλήρως εναρμονισμένοι με τις νεοφιλελεύθερες επιλογές δημιουργεί μεγάλα εμπόδια. Ο μεγάλος μας σύμμαχος είναι οι λαοί της Ευρώπης, η ευρωπαϊκή Αριστερά τα συνδικάτα και τα κινήματα.
Η ευρωπαϊκή νεοφιλελεύθερη ηγεσία δίνει μια μάχη οπισθοφυλακών, διότι υπερασπίζεται ένα οικοδόμημα και έναν μηχανισμό όπως είναι η Ευρωζώνη, ο οποίος είναι καταδικασμένος να αποτύχει αν δεν γίνουν θεμελιακές αλλαγές, αν δεν τερματιστεί η λιτότητα, αν δεν βρεθεί λύση για τη διαγραφή μεγάλου τμήματος των χρεών, αν δεν αλλάξει με λίγα λόγια, η αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης.
Η στάση του ευρωπαϊκού κατεστημένου απέναντι στη χώρα μας είναι και πολιτικά εμπαθής και οικονομικά ανισότιμη. Την ίδια ώρα που η Γαλλία -σωστά κατά τη γνώμη μου- αντιμετωπίζεται με ευελιξία όσον αφορά το έλλειμμά της, απαιτείται η χώρα μας -που έχει χάσει πάνω από το ένα τέταρτο του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της- να δημιουργεί θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα και να παραμένει σε έναν φαύλο κύκλο υπερχρέωσης και αποανάπτυξης. Δεν υπάρχει ισοτιμία στην Ευρώπη. Οι κανόνες είναι άτεγκτοι για τους αδύναμους και γίνονται λάστιχο για τους ισχυρούς. Πρέπει ακόμη καλύτερα να αναδείξουμε αυτή την κατάσταση ως ένα μείζον πρόβλημα για την Ευρώπη.
Οι κόκκινες γραμμές μας πρέπει να είναι: όχι σε νέα Μνημόνια, όχι στην τρόικα, πιστή εφαρμογή του προγράμματός μας, χρηματοδότηση χωρίς επαχθείς όρους και διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους.
* Ποιες αλλαγές έχει επιφέρει η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στο ευρωπαϊκό επίπεδο;
Ο ΣΥΡΙΖΑ με την εκλογική του νίκη και τη στάση του έχει τροφοδοτήσει ένα μεγάλο κύμα στήριξής του σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Έχει δημιουργήσει μια νέα ατζέντα και έναν νέο τύπο πολιτικής διαπραγμάτευσης. Πολλοί κινητοποιήθηκαν σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις. Το τείχος της λιτότητας και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών έχει υποστεί ρήγματα. Η λογική των Μνημονίων έχει δεχτεί μια τεράστια αμφισβήτηση, διότι αφορά ένα πλαίσιο πολιτικής και έναν μηχανισμό εποπτείας που παραβιάζει τις ευρωπαϊκές συνθήκες, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Όλα αυτά εγγράφονται στα θετικά του ΣΥΡΙΖΑ, πλην όμως οι πρωτοβουλίες και οι κινητοποιήσεις πρέπει να αποκτήσουν πολύ μεγαλύτερη ένταση και έκταση ώστε να παράξουν ένα πιο σαφές πολιτικό αποτέλεσμα.
* Ποιος είναι ο ρόλος του κόμματος στις νέες συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώθηκαν από την εκλογική επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ και τον σχηματισμό κυβέρνησης; Χρειάζονται αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του κόμματος;
Το κόμμα στις νέες συνθήκες πρέπει άμεσα να καταξιωθεί ως το κύριο εργαλείο παραγωγής πολιτικής και μαχητικής παρέμβασης στην κοινωνία με οδηγό του το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Το κόμμα δεν ταυτίζεται με την κυβέρνηση. Τη στηρίζει δημιουργικά, αλλά και την κρίνει όταν αποστασιοποιείται από τη συλλογική πολιτική σκέψη. Το κόμμα ισχυροποιείται μέσα από την αναβάθμιση της πολιτικής λειτουργίας σε όλα τα επίπεδα και ιδίως του ρόλου των κομματικών μελών που πρέπει να αποκτήσουν μεγαλύτερη διείσδυση στην κοινωνία, αυτοπεποίθηση, μαχητικότητα.
Δυστυχώς, μέχρι σήμερα το κόμμα παρακολουθεί τι κάνει η κυβέρνηση, ενώ υπάρχει αμηχανία και αναμονή από τα μέλη. Πρώτη φορά κυβερνάμε και μαθαίνουμε, ωστόσο πρέπει γρήγορα να αλλάξουν τα δεδομένα. Το κόμμα θα διεκδικεί τον νέο ρόλο του, δεν τον έχει στο χέρι. Τα κεντρικά όργανα του κόμματος πρέπει να συνδιαμορφώνουν τουλάχιστον τους γενικούς όρους πολιτικής της κυβέρνησης, χωρίς να εμπλέκονται στην τρέχουσα διαχείριση. Επίσης πρέπει να εκπονηθεί ένα σχέδιο δράσης σε όλη την κλίμακα του κόμματος, που να θέτει σε κίνηση όλα τα κομματικά μέλη. Να αποκτήσουμε αίσθηση του τι κάνει ο καθένας από μας για την κοινή μας υπόθεση με έναν νέο καταμερισμό δουλειάς.
Το θέμα δεν είναι μόνο οι παρεμβάσεις από τα πάνω αλλά και από τα κάτω. Η κάθε οργάνωση του κόμματος σε κλάδους και σε τόπους κατοικίας, έχει υποχρέωση να δει πώς εντάσσονται τα προβλήματα του χώρου της στο γενικό κυβερνητικό σχέδιο, να στηρίζει την κυβέρνηση, να παρεμβαίνει, να διορθώνει όπου υπάρχουν σφάλματα. Επίσης, η ανάγκη παρέμβασης στην κοινωνία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στα συνδικάτα, τα κινήματα παραμένει ουσιώδες στοιχείο της δουλειάς μας. Η μαζικοποίηση του κόμματος παραμένει επίσης ένα κεντρικό ζήτημα, η οποία όμως πρέπει να συνδυαστεί με μια ένταση της ιδεολογικοπολιτικής δουλειάς μέσα στο κόμμα, αλλά και στην κοινωνία.
* Στη νεοεκλεγείσα Πολιτική Γραμματεία του κόμματος, έχετε την ευθύνη για το Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής. Τι θεωρείτε ότι πρέπει να αλλάξει ως προς τον κρίσιμο αυτό τομέα στη νέα περίοδο;
Στη νέα γραμματεία έχω την ευθύνη για το πρόγραμμα του κόμματος και επιπλέον για την Οικονομική Πολιτική. Οι δύο αυτοί τομείς, στους οποίους έχει παραχθεί σημαντικό έργο, πρέπει να ανασυγκροτηθούν με στόχο να αποκτήσουν πιο ουσιαστική διασύνδεση και με την Κοινοβουλευτική Ομάδα και την κυβέρνηση. Το περιεχόμενο δουλειάς αυτών των τομέων διαφοροποιείται, αφού μεγάλο μέρος των προγραμματικών θέσεων έχει εκπονηθεί, άρα θα εξετάζεται η υλοποίηση του προγράμματος.
Υπάρχουν όμως προγραμματικές θέσεις στις οποίες χρειάζεται να βαθύνουμε και άλλες που δεν αφορούν την τρέχουσα διαχείριση της κυβέρνησης, αλλά σε πιο μεσοπρόθεσμα και στρατηγικά ζητήματα τα οποία πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μεγαλύτερης επεξεργασίας. Επίσης, οι θέσεις του κόμματος στην οικονομία και σε άλλους τομείς πρέπει να γίνουν υπόθεση του λαού κι αυτό απαιτεί νέα σχήματα διαλόγου