Ανεμολογικοί ιστοί ατάκτως αδειοδοτημένοι!

Της Βάννας Σφακιανάκη

Τον Μάιο του 2024 η Εταιρεία Περιβάλλοντος Κύμης (ΕΠΠΠΟ ΚΥΜΗΣ) και ο Σύλλογος Δασοπροστασίας και Προστασίας Περιβάλλοντος Κύμης (ΣΔΑΠΠΕ ΚΥΜΗΣ) έδωσαν στη δημοσιότητα Δελτίο Τύπου με τίτλο «Aπόπειρα εγκατάστασης ανεμολογικού ιστού στην Τούρλα-Κάδι-Κοτύλαια»,[1] απόσπασμα του οποίου παραθέτουμε:

«Χθες και σήμερα, 20 και 21 Μαΐου του 2024, βρεθήκαμε για ακόμη μία φορά στην ανάγκη να υπερασπιστούμε τα βουνά μας και τον τόπο μας από την αιολική βιομηχανία και τα καταστροφικά της σχέδια. Συγκεκριμένα είναι η τρίτη φορά που προσπαθούμε να σταματήσουμε την εγκατάσταση ενός ανεμολογικού ιστού στα Κοτύλαια. Οι προηγούμενες δύο φορές ήταν το 2021 και το 2023 και είχαμε κατορθώσει να αποτρέψουμε την εγκατάσταση των ιστών. Η εταιρεία όμως επανήλθε δριμύτερη. Στην θέση που είχε δοκιμάσει και το 2021, στην Τούρλα πάνω από το Κάδι.

Έχουν έρθει καλύτερα προετοιμασμένοι, τόσο η/οι εταιρεία/ες όσο και οι υπηρεσίες πού την συνδράμουν σε αυτή την υπόθεση. Και όταν μιλάμε για υπηρεσίες αναφερόμαστε πρώτα και κύρια στο Δασαρχείο Κύμης-Αλιβερίου, το οποίο, παρά τις ομόφωνες αποφάσεις του Δήμου Κύμης-Αλιβερίου, παρά τις αποφάσεις κοινοταρχών και τα έγγραφα που έχουν αποσταλεί και που ζητούν να μην εγκατασταθούν ανεμολογικοί ιστοί στα Κοτύλαια, συνεχίζει να δίνει Άδειες για ιστούς (όπως άλλωστε εγκρίνει τις ΜΠΕ των ΑΣΠΗΕ). Αυτές τις αδειοδοτήσεις τις έχουμε προσβάλει πολλαπλώς για σωρεία παραβάσεων, παρατυπιών και έλλειψη ειδικής αιτιολογίας, ορθής από πλευράς επιστημονικής και νομικής. Το Δασαρχείο απαξιώνει όχι μόνο να μας απαντήσει, αλλά να μας στείλει ακόμα και τον αριθμό πρωτοκόλλου για τα έγγραφα που του έχουμε κοινοποιήσει.

Χθες και σήμερα βρεθήκαμε στο βουνό, μέλη των οργανώσεων μας, φίλοι και συναγωνιστές, κάποιοι θαυμάσιοι άνθρωποι που ήρθαν να βοηθήσουν. Και μείνανε όλη τη μέρα επάνω. Υπήρχε μεγάλη παρουσία της Αστυνομίας, που οφείλουμε να πούμε ότι έδειξε έναν πολύ πολιτισμένο τρόπο συμπεριφοράς και γιαυτό συγχαίρουμε και ευχαριστούμε όσους για υπηρεσιακούς λόγους βρέθηκαν εκεί.

Ταυτοχρόνως μέσα από συνεχείς ενέργειες, νομικές και διοικητικές, τελικά κατορθώσαμε να σταματήσουμε για άλλη μία φορά την εγκατάσταση του ιστού, τουλάχιστον προσωρινά. Ο λόγος της διακοπής είναι το γεγονός ότι ενώ η εταιρεία είχε την υποχρέωση να έχει κάνει αίτημα στην Αρχαιολογική υπηρεσία Ευβοίας και να έχει πάρει την άδεια της για τις εκσκαφές που ήταν αναγκαίες για την εγκατάσταση του ιστού, όμως αυτό δεν το είχε πράξει. …».

Πως αδειοδοτούνται οι ανεμολογικοί ιστοί;

Οι ανεμολογικοί ιστοί αποτελούν τους προπομπούς της τοποθέτησης ανεμογεννητριών σε μια περιοχή και τοποθετούνται με σκοπό τη μέτρηση του αιολικού δυναμικού στη θέση όπου μια εταιρεία σχεδιάζει να εγκαταστήσει ένα σταθμό αιολικής ενέργειας. Αυτός είναι και ο λόγος που οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούσαν ανέκαθεν και αντιδρούν στην εγκατάσταση των ιστών.

Η απάντηση στο ερώτημα «πως αδειοδοτούνται οι ανεμολογικοί ιστοί» αποτελεί ένα γρίφο, αφού η πολιτεία δεν έχει περιγράψει ποιες είναι οι απαιτούμενες εγκρίσεις και άδειες, κυρίως όμως δεν έχει ορίσει ποια είναι η αρμόδια υπηρεσία που συγκεντρώσει τις «άλλες εγκρίσεις και άδειες» από τις οποίες δεν απαλλάσσεται η εταιρεία, όπως καταληκτικά γράφουν οι αποφάσεις έγκρισης επέμβασης που παρέχουν τα Δασαρχεία και αφού τις συγκεντρώσει να δώσει ή όχι την τελική άδεια.
Φαίνεται ότι το μόνο βέβαιο είναι ότι χρειάζεται απόφαση έγκρισης επέμβασης του Δασαρχείου. Τα Δασαρχεία συμπληρώνουν, με μικρές διαφοροποιήσεις, ένα τυποποιημένο έγγραφο που πιθανότατα προέρχεται από εξειδίκευση των υποδειγμάτων για την έκδοση: (Α) Απόφασης έγκρισης επέμβασης & (Β) Πράξεως πληροφοριακού χαρακτήρα[2] που έχουν συνταχθεί με βάση σχετική υπουργική απόφαση[3] και που προφανώς ισχύει γενικά και όχι αποκλειστικά για ανεμολογικούς ιστούς.
Σε ερωτήματα των ίδιων των Δασαρχείων, το Υπουργείο «Περιβάλλοντος» σε σχετικό έγγραφό του απαντάει ότι η έγκριση επέμβασης για τους ανεμολογικούς ιστούς εκδίδεται «χωρίς την απαίτηση περιβαλλοντικής αδειοδότησης»,[4] χωρίς όμως στο έγγραφο αυτό να αναφέρεται από ποια νομοθεσία προβλέπεται κάτι τέτοιο.

Αν ψάξει κανείς πολύ θα ανακαλύψει ότι χρειάζεται και η γνωμοδότηση της Δ/νσης Αερολιμένων του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών για την ασφάλεια των αεροπορικών πτήσεων, όταν οποιαδήποτε κατασκευή υπερβαίνει σε ύψος τα 30 μ. Κι αυτό θα το βρει σε μερικές από τις αποφάσεις έγκρισης επέμβασης κάποιων Δασαρχείων.

Ο κάθε πολίτης όμως και πολύ περισσότερο ο κάθε μηχανικός, γνωρίζει ότι για κάθε έργο απαιτείται άδεια οικοδομής ή, έστω, άδεια οικοδομής μικρής κλίμακας. Γνωρίζει επίσης ότι για οποιοδήποτε έργο στην ύπαιθρο, ακόμα και το μικρότερο, χρειάζεται έγκριση αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Λιγότερο γνωστό είναι ότι ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) «γνωμοδοτεί μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την έγγραφη ενημέρωσή του από τις αρμόδιες αρχές για έργα και δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στις προστατευόμενες περιοχές ευθύνης του, αλλά δεν υπόκεινται στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης.». Μόνο που για να γνωμοδοτήσει ο ΟΦΥΠΕΚΑ πρέπει κάποιος να τον ενημερώσει και να του το ζητήσει!

Επομένως, το ελάχιστο που θα χρειαζόταν για την αδειοδότηση των ανεμολογικών ιστών θα ήταν μια κάποιου είδους οικοδομική άδεια, η έγκριση αρχαιολογικής υπηρεσίας, όπως επίσης και οι γνωμοδοτήσεις της Δ/νσης Αερολιμένων του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών και του ΟΦΥΠΕΚΑ και όλα αυτά πριν από την έκδοση άδειας επέμβασης ή τουλάχιστον πριν από την έκδοση και υπογραφή του σχετικού πρωτοκόλλου εγκατάστασης, που μνημονεύεται πάντα στις αποφάσεις των Δασαρχείων, με την επισήμανση ότι «πριν τη σύνταξη πρωτοκόλλου εγκατάστασης ουδεμία επέμβαση θεωρείται επιτρεπτή».

Έτσι η Εταιρεία Περιβάλλοντος Κύμης και ο και ο Σύλλογος Δασοπροστασίας και Προστασίας Περιβάλλοντος Κύμης με τη συμμετοχή μελών τους και άλλων κατοίκων της περιοχής, χρειάστηκε να κινητοποιηθούν για να καταφέρουν να αποτρέψουν την εγκατάσταση του ανεμολογικού ιστού στην Τούρλα-Κάδι-Κοτύλαια και να αποδείξουν ότι η αδειοδότηση ήταν ελλιπής. Το ίδιο γίνεται και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας. Σε άλλες περιπτώσεις όμως, οι ιστοί τοποθετούνται χωρίς ή με ελλιπή αδειοδότηση επειδή οι πολίτες δεν βρίσκουν άκρη με την αδειοδοτική διαδικασία που, σύνθετη ή απλοποιημένη, απλά δεν υπάρχει κανείς να την εφαρμόσει!