13.8 C
Chania
Sunday, December 14, 2025

Αντίο ΙΛΑΕΚ στον Γιάννη Τζεδάκι: Οραματιστής της αρχαιολογίας και θεμελιωτής της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Κρήτη

Ημερομηνία:

Σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης, η αρχαιολογική κοινότητα και ο κόσμος του πολιτισμού αποχαιρετούν τον Γιάννη Τζεδάκι, τον τελευταίο από τα ιδρυτικά μέλη της Ιστορικής, Λαογραφικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Κρήτης (ΙΛΑΕΚ), έναν από τους πλέον εμβληματικούς εκπροσώπους της ελληνικής αρχαιολογίας. Η απώλειά του αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό, καθώς υπήρξε πρωτοπόρος επιστήμονας, δημοκράτης λειτουργός, και ασυμβίβαστος υπερασπιστής της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Πιο αναλυτικά, στην ανακοίνωσή της η ΙΛΑΕΚ αναφέρει:

Η απώλεια του Γιάννη Τζεδάκι, του τελευταίου από τα ιδρυτικά μέλη της ΙΛΑΕΚ, έχει προκαλέσει  βαθειά θλίψη σε όλη την αρχαιολογική οικογένεια και τον κόσμο του πολιτισμού. Είναι γνωστή η μεγάλη προσφορά του στην ελληνική και κρητική αρχαιολογία. Οραματιστής μιας ανθρώπινης αρχαιολογίας, βαθιά δημοκράτης, θαρραλέος και ανυπόταχτος μέχρι το τέλος της ζωής του, διορατικός, γενναιόδωρος, με σπινθηροβόλο βλέμμα, τρανταχτό γέλιο και πολύ χιούμορ, άνθρωπος της παρέας πρόσφερε πολλά και σημαντικά σε μια μακρά και πλούσια πορεία στον χώρο της αρχαιολογικής επιστήμης ως ανασκαφέας, Έφορος Αρχαιοτήτων  και Γενικός Διευθυντής Αρχαιοτήτων  Ελλάδας.

Υπήρξε ο αρχαιολόγος που θεμελίωσε και οργάνωσε την ΚΕ΄Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Δυτικής Κρήτης. Κήρυξε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο την Παλιά Πόλη Χανίων και την Παλιά Πόλη Ρεθύμνου για να τις διασώσει από τη ρυμοτόμηση και την κατεδάφιση, εδραιώνοντας μελλοντική παρακαταθήκη. Ξεκίνησε τις συστηματικές ανασκαφές στον λόφο Καστέλλι Χανίων και συνέβαλε καθοριστικά στην ένταξη της δυτικής Κρήτης στον χάρτη του μινωικού κόσμου. Ανέσκαψε και διαμόρφωσε το αρχαίο νεκροταφείο των Αρμένων Ρεθύμνου, το μεγαλύτερο ανασκαμμένο μινωικό νεκροταφείο της Κρήτης και η δική του μεγάλη αρχαιολογική αγάπη. Ανέσκαψε το προϊστορικό σπήλαιο Γερανίου Ρεθύμνου, τον μινωικό οικισμό Αποδούλου Αμαρίου, τη μινωική έπαυλη Νεροκούρου Χανίων. Πραγματοποίησε πλήθος σωστικών ανασκαφών, όπως στην αρχαία Κίσαμο, τη Φαλάσαρνα, τα Νέα Ρούματα, το Καλάμι Αποκορώνου και πολλά στερεωτικά έργα σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους. Υπήρξε Διευθυντής της ΚΓ΄Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου. Από τη θέση αυτή χειρίστηκε με σύνεση και ψυχραιμία τα θέματα της περιοχής και έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία του περιπάτου των επισκεπτών του ανακτόρου της Κνωσού.  Επίσης, ξεκίνησε το πρόγραμμα των «Μινωικών Δρόμων» στην ανατολική Κρήτη. Διετέλεσε Διευθυντής στην ΚΑ΄Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και τη νεόκοπη Εφορεία Σπηλαιολογίας-Παλαιοανθρωπολογίας, όπου η φωτεινή του προσωπικότητα άφησε ισχυρό αποτύπωμα.

Ως Διευθυντής και Γενικός Διευθυντής Αρχαιοτήτων στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού εφάρμοσε  χρηστό τρόπο διοίκησης και δημοκρατική διαχείριση της εξουσίας, τηρώντας πιστά και βελτιώνοντας την αρχαιολογική νομοθεσία. Με θάρρος, επιστημοσύνη και συνέπεια πάλεψε για την προστασία, συντήρηση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων και γενικά της εθνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και προώθησε το πρόγραμμα ορισμού ζωνών αρχαιολογικών χώρων. Οργάνωσε πλήθος περιοδικών εκθέσεων στο εξωτερικό για την προβολή του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Ήταν ο Διευθυντής Αρχαιοτήτων δίπλα στη Μελίνα Μερκούρη, όταν αυτή ως υπουργός Πολιτισμού, το 1982,  ξεκίνησε από το Μεξικό τον αγώνα επαναπατρισμού και επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Ίδρυσε το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και το Κέντρο Λίθου. Υπήρξε Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Μουσείων Αρχαιολογίας και Ιστορίας (ICMAH, ICOM) και συνιδρυτής και πρώτος Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM). Ο φετινός εορτασμός για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων γίνεται την Παρασκευή 16 Μαΐου σε όλη την Ελλάδα, συμπίπτοντας με την ημέρα κηδείας του Γ. Τζεδάκι.

Για να τιμήσει τη μεγάλη προσωπικότητα του Γιάννη Τζεδάκι, η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης έχει ξεκινήσει την έκδοση πολυσέλιδου, τιμητικού τόμου με την οικονομική υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης. Στον συλλογικό τόμο συμμετέχουν  επιφανείς επιστήμονες από πολλά μέρη του κόσμου, πανεπιστημιακοί και στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.  Όταν εκδοθεί θα είναι πλέον στη μνήμη του. Δεν θα έχουμε τη χαρά να τον παρουσιάσουμε μαζί του, όμως, ο ίδιος πρόλαβε να νοιώσει την αγαλλίαση της ευγνωμοσύνης από τους φίλους και συνεργάτες του, που γι’ αυτόν μέτρησε περισσότερο από κάθε άλλη τιμή και αναγνώριση.

Δεν μπορούν όλοι να πληρώσουν. Και το σεβόμαστε.

Αν βρίσκεσαι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, συνέχισε να μας διαβάζεις δωρεάν. Η ενημέρωση πρέπει να παραμένει προσβάσιμη για όλους.

Αν όμως μπορείς, στήριξέ μας σήμερα. Ορίστε δύο καλοί λόγοι για να το κάνεις:

  1. Η στήριξή σου ενισχύει άμεσα την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας μας.
  2. Κοστίζει λιγότερο από έναν καφέ και η διαδικασία διαρκεί λιγότερο από 1 λεπτό.

Επίλεξε σήμερα να γίνεις συνδρομητής ή δωρητής.

Γίνε συνδρομητής

Σας ευχαριστούμε θερμά.

Ακολουθήστε το agonaskritis.gr στο Google News, στο facebook και στο twitter και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις - Γίνετε συνδρομητές!

Αγώνας της Κρήτηςhttp://bit.ly/agonaskritis
Ο “Αγώνας της Κρήτης” εκδόθηκε στις 8 Ιουλίου του 1981. Είναι η έκφραση μιας πολύχρονης αγωνιστικότητας. Έμεινε όλα αυτά τα χρόνια σταθερός στη διακήρυξή του για έγκυρη – έγκαιρη ενημέρωση χωρίς παρωπίδες. Υπηρετεί και προβάλλει, με ευρύτητα αντίληψης, αξίες και οράματα για μία καλύτερη κοινωνία. Η βασική αρχή είναι η κριτική στην εξουσία όποια κι αν είναι αυτή, ιδιαίτερα στα σημεία που παρεκτρέπεται από τα υποσχημένα, που μπερδεύεται με τη διαφθορά, που διαφθείρεται και διαφθείρει. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που η εφημερίδα έμεινε μακριά από συσχετισμούς και διαπλοκές, μακριά από μεθοδεύσεις και ίντριγκες.

Τελευταία Νέα

Περισσότερα σαν αυτό
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ