Γερμανική υπονόμευση της διεκδίκησης των επανορθώσεων για τα ναζιστικά εγκλήματα
«Ψευδεπίγραφη» συμφιλίωση αντί αποζημιώσεων προωθεί το Βερολίνο με το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας και το πρόγραμμα Μνήμες Κατοχής
Μπορεί η Γερμανία στην ελληνοτουρκική διένεξη να έχει διαλέξει εξόφθαλμα πλευρά, όπως φάνηκε για μία ακόμη φορά στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής, ωστόσο φαίνεται πως η Ελλάδα δεν μαθαίνει το μάθημά της. Και όχι μόνο αφήνει τη Γερμανία «να κάνει παιχνίδι» στα ελληνοτουρκικά σύμφωνα με τα δικά της στρατηγικά, εμπορικά και οικονομικά συμφέροντα, της προσφέρει πεδίο δόξης λαμπρό «να κάνει παιχνίδι» και με την πρόσφατη ελληνική ιστορία και συγκεκριμένα τη μνήμη της Εθνικής Αντίστασης απέναντι στη γερμανική κατοχή.
Έτσι, εκτός απροόπτου, σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής προωθείται προς ψήφιση η Συμφωνία για την ίδρυση του «Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας» – στο πλαίσιο του νομοσχεδίου για την Επαγγελματική Εκπαίδευση –, μια συμφωνία που εκ μέρους της Γερμανίας προβάλλεται ως πρωτοβουλία «συμφιλίωσης» μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Ως τέτοια πρωτοβουλία «συμφιλίωσης» προβάλλεται και τo ελληνογερμανικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα Memories of The Occupation in Greece (MOG)/Μνήμες Κατοχής, για το οποίο υπάρχει πλήθος αντιδράσεων από το κίνημα διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων και το οποίο αναμένεται να προωθηθεί μέσα από το εν λόγω, προς κύρωση, ελληνογερμανικό ίδρυμα. Σφοδρές είναι οι αντιδράσεις από το Εθνικό Συμβούλιο για τις Οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα (με ιδρυτή το 1996 τον Μανώλη Γλέζο και πρόεδρό του έως το 2016), που είναι ο επίσημος φορέας της διεκδίκησης, καθώς και το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών στο οποίο μετέχουν 55 από τους 320 δήμους της χώρας, αντιστασιακές οργανώσεις και ενώσεις θυμάτων, κ.λπ.
Πιάνοντας το νήμα των αντιδράσεων ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΙΝΑΛΛ Βασίλης Κεγκέρογλου υπέβαλε τη Δευτέρα αίτημα απόσυρσης των σχετικών διατάξεων (άρθρα 147 και 148 του σχεδίου νόμου του υπουργείου Παιδείας για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και τη Διά Βίου Μάθηση) και επανακατάθεσης με τη σωστή διαδικασία, καθώς πρόκειται για διακρατική συμφωνία που πρέπει να προωθηθεί ως χωριστό νομοσχέδιο.
Ειδικότερα, στο γραπτό του αίτημα προς τον πρόεδρο της Βουλής Κώστα Τασούλα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΙΝΑΛΛ επικαλείται τρεις λόγους για την απόσυρση των διατάξεων σχετικά με το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας: ότι η σύμβαση με τη Γερμανία υπογράφτηκε τρεις μέρες πριν από τις εκλογές του Ιουλίου του 2019 «με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που ουσιαστικά ήταν υπηρεσιακή», ότι «ως διεθνής σύμβαση έπρεπε να εισαχθεί με αυτοτελές νομοσχέδιο κατά τα άρθρα 108 και 112 του κανονισμού της Βουλής και όχι ως άρθρο επ’ ευκαιρία άλλου νομοσχεδίου» και ότι το νομοσχέδιο δεν φέρει την υπογραφή του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών όπως θα έπρεπε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων το αίτημα για την απόσυρση της διάταξης στήριξαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης: οι Φίλης και Αναγνωστοπούλου συμφώνησαν ότι δεν είναι δυνατόν μια διακρατική συμφωνία να έρχεται σε νομοσχέδιο άσχετο και χωρίς την υπογραφή του ΥΠΕΞ, το ΚΚΕ (Ι. Δελλής) εμφανίστηκε κάθετα απέναντι στην εν λόγω Συμφωνία, ο Κ. Μπούμας από την Ελληνική Λύση ζήτησε να υπάρξει πρώτα έμπρακτη συγγνώμη της Γερμανίας, ενώ από το ΜέΡΑ 25 ιδιαίτερα ενεργό ρόλο είχε η Σοφία Σακοράφα, η οποία ήταν από τους πρώτους που πίεσαν ώστε να έρθουν στην Επιτροπή για ακρόαση οι αρμόδιοι φορείς, όπως το ΕΣΔΟΓΕ και το Δίκτυο (τελικώς ύστερα από παρέμβαση Κεγκέρογλου κλήθηκε τη Δευτέρα, αφότου είχε ξεκινήσει η συνεδρίαση, ο Αριστομένης Συγγελάκης, συγγραμματέας του ΕΣΔΟΓΕ).
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, κατόπιν τούτων αναστάτωση έχει προκληθεί και στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., καθώς «γαλάζιοι» βουλευτές εμφανίζονται να διαφωνούν με τις συγκεκριμένες διατάξεις. Έως την ώρα που έκλεινε το «Π» ήταν ανοιχτή μια διαδικασία ζυμώσεων και πιέσεων προς την υπουργό με στόχο την απόσυρση της διάταξης.
Όσον αφορά το πρόγραμμα MOG (η ψηφιακή πλατφόρμα μέσα από την οποία προσφέρεται σε σχολεία και εκπαιδευτικούς παρουσιάστηκε στις αρχές Δεκεμβρίου), πρόκειται για εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου με βασική χρηματοδότηση από το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών και από ελληνικά ιδιωτικά κονδύλια (Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος), την ευθύνη του οποίου φέρει ο Γερμανός ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ. Σε προηγούμενο φύλλο του «Π» (3.12.2020) βασικές πτυχές της μεθοδολογίας του προγράμματος αυτού – εξίσωση θύτη και θύματος και επιχειρήματα πως π.χ. οι εκτελέσεις αμάχων ήταν αντίποινα στις ενέργειες της Αντίστασης – είχε παρουσιάσει ο Αριστομένης Συγγελάκης.
Το ΕΣΔΟΓΕ αντέδρασε με ανακοινώσεις και στη συνέχεια κατέθεσε και υπόμνημα προς τον πρωθυπουργό, την κυβέρνηση και τα κοινοβουλευτικά κόμματα από κοινού με το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών περιόδου 1940 – 1945 «Ελληνικά Ολοκαυτώματα», απευθύνοντας επείγουσα έκκληση προς τις πολιτικές δυνάμεις να μην ψηφίσουν τη Συμφωνία «ψευδεπίγραφης συμφιλίωσης» όσο η Γερμανία δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες της για τα ναζιστικά εγκλήματα της Κατοχής. Και επιπλέον διότι διά της Συμφωνίας αυτής προωθείται η αναθεώρηση της Ιστορίας μέσα από τη διαδικασία σχετικοποίησης των ναζιστικών εγκλημάτων σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που απευθύνεται σε εφήβους, ενώ από την άλλη επιδιώκεται να ακυρωθούν τα νομικά επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς στο πλαίσιο της διεκδίκησης των αποζημιώσεων. Κοινώς, η Γερμανία επιδιώκει «να εφεύρει επιχειρήματα απέναντι στις εύλογες ελληνικές αιτιάσεις περί αδιαλλαξίας και καταπάτησης του Διεθνούς Δικαίου και να ενισχύσει τη νομική της θέση μπροστά στο ενδεχόμενο να παραπεμφθεί το θέμα των γερμανικών οφειλών σε διεθνές δικαστήριο ή άλλο δικαιοδοτικό φόρουμ».