Σε σχέση με την υπ’αριθ. 355/4.9.2013 αναφορά του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Τομεάρχη Οικονομικών και Βουλευτή Ηρακλείου Νότη Μαριά που κατατέθηκε στις 26.8.2013 με θέμα τα ελαιουργεία στην Κρήτη τα οποία απειλούνται «με λουκέτο» λόγω των οφειλών που οδηγούν σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς και όσον αφορά το πρόβλημα της ακαρπίας των ελαιοδέντρων και της μη δακοκτονίας σε αρκετές περιοχές, το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απέστειλε την παρακάτω υπ’αριθ. 24/4.10.2013 απάντηση:
«Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν.3877/15.9.2010 (ΦΕΚ 160/τ.Α/ 20.9.2010), στην ασφάλιση του ΕΛΓΑ υπάγονται συγκεκριμένοι φυσικοί κίνδυνοι που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στη φυτική παραγωγή και ειδικότερα ο παγετός, το χαλάζι, η ανεμοθύελλα, η πλημμύρα, ο καύσωνας και η ηλιακή ακτινοβολία, το χιόνι, οι υπερβολικές ή άκαιρες βροχοπτώσεις, οι κίνδυνοι από τη θάλασσα, καθώς, επίσης, οι ζημιές από αρκούδα, οι ζημιές από αγριογούρουνα στις περιοχές όπου προστατεύονται από τη συνθήκη RAMSAR και οι ζημιές που προκαλούνται από άγρια κουνέλια στη φυτική παραγωγή της νήσου Λήμνου.
Σε εφαρμογή των διατάξεων του παραπάνω Νόμου, εκδόθηκε και η αριθ. 157502/27.7.2011 (ΦΕΚ 1668/τ.Β’) ΚΥΑ «Κανονισμός Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής για τον ΕΛΓΑ.», όπως ισχύει σήμερα.
Ως εκ τούτου, το φαινόμενο της σχινοκαρπίας (ακαρπία) και της κακής καρπόδεσης, το οποίο έχει εμφανισθεί στις ελαιοκαλλιέργειες της νήσου Κρήτης, αποτελεί αίτιο μη καλυπτόμενο ασφαλιστικά από τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ.
Ωστόσο, οι ανωτέρω ζημιές μπορούν να ενταχθούν σε πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων. Προκειμένου να τύχουν ενίσχυσης οι παραγωγοί, για την αντιστάθμιση της απώλειας παραγωγής, σύμφωνα με τον Κανονισμό Κρατικών Ενισχύσεων (258379/9.04.2008-ΦΕΚ 646/11.04.2008) και των Κοινοτικών Κατευθυντήριων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007-2013 (2006/C 319/ΕΚ), θα πρέπει:
α) Η παραγωγή του έτους ζημιάς να έχει ζημιωθεί κατά είδος προϊόντος, (καλλιέργεια) , σε επίπεδο ΠΕ, σε ποσοστό 30% και πάνω, σε σχέση με τη μέση απόδοση των προηγούμενων τριών ετών, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της χώρας,
β) Να τεκμηριώνεται επιστημονικά από επιτροπή, η οποία ορίζεται από το ΥΠΑΑΤ, ότι η απώλεια της παραγωγής είναι αποτέλεσμα μιας δυσμενούς καιρικής συνθήκης,
γ) Τα επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία να επιβεβαιώνουν το χαρακτηρισμό των καιρικών συνθηκών ως δυσμενών και
δ) Να εγκριθεί η δαπάνη αντιστάθμισης των ζημιών από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Σημειώνεται ότι, μέχρι να διαμορφωθεί η τελική εικόνα για το μέγεθος των ζημιών, ο ΕΛ.Γ.Α. θα παρακολουθεί μέσω των αρμόδιων γεωπόνων του Υποκαταστήματος Ηρακλείου την εξέλιξη της πορείας των ελαιοκαλλιεργειών της νήσου Κρήτης.
Παράλληλα, οι Περιφερειακές Επιτροπές των ΠΕ, συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Κρήτης, προβαίνουν, επί του παρόντος, σε αξιολόγηση του ζημιογόνου αιτίου, σύμφωνα με ω άρθρο 10 του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΥΑ 281245/08-04-2008). Η όλη διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη και, σύντομα, θα ολοκληρωθεί.
Ειδικότερα, έργο της Περιφερειακής Επιτροπής είναι να προσδιορίζει, με ακρίβεια, τις ζώνες που επλήγησαν από το έκτακτο περιστατικό, να προβαίνει σε αξιολόγηση των ενδεχόμενων ζημιών, και, στη συνέχεια, να συντάσσει την έκθεσή της, με την οποία προτείνει την ένταξη της ζημιάς σε Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων ή την απόρριψή της.
Όσον αφορά στο χρόνο υποβολή των Προγραμμάτων ΚΟΕ στην Ε.Επιτροπή, σημειώνεται ότι, με βάση τις προβλεπόμενες διαδικασίες, τα ετήσια Προγράμματα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων για το σύνολο της χώρας και για όλες τις καλλιέργειες, υποβάλλονται στις αρχές του επόμενου έτους, καθώς ο σχετικός φάκελος που συνοδεύει το αίτημα πρέπει να είναι πλήρως τεκμηριωμένος με όλα τα στοιχεία του έτους ζημιάς, όπως ακριβώς ορίζεται στους ενωσιακούς Κανονισμούς. Η δε διαδικασία συμπλήρωσης του φακέλου δεν δύναται να ολοκληρωθεί πριν ατιό τη συγκομιδή του προϊόντος. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν ο φάκελος υποβληθεί νωρίτερα και, κατά την επεξεργασία των στοιχείων από την Ε. Επιτροπή, θεωρηθεί ελλιπής, υπάρχει κίνδυνος απόρριψης του αιτήματος για έγκριση του προγράμματος.
Όσον αφορά στο πρόγραμμα δακοκτονίας έτους 2013, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) έχει προβεί στις κάτωθι ενέργειες:
– Στις 17-01-2013 εξέδωσε το αρ.565/6293/2013 έγγραφο με θέμα «Έναρξη προγράμματος συλλογικής καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2013» προς τις Δ/νσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) των Ελαιοκομικών Νομών, για άμεση έναρξη των διαδικασιών διενέργειας των σχετικών διαγωνισμών για την ανάδειξη εργολάβων ψεκασμών, μεταφορέα υλικών δακοκτονίας κ.λ.π.
– Στις 12-03-2013 εξέδωσε το αρ. 2818/31152/12-03-2013 έγγραφο με θέμα «Πρόγραμμα Δακοκτονίας; έτους 2013» μετά την έκδοση των αποφάσεων Επιχορήγησης και Προμήθειας υλικών δακοκτονίας για άμεση έναρξη προμήθειας και μεταξύ άλλων στην έναρξη των διαγωνισμών στις περισσότερες Π.Ε. για την ανάδειξη εργολάβων παγιδοθεσίας και προς αποφυγή καθυστέρησης, απεστάλησαν έτοιμα σχέδια α) διακήρυξης, β)τεχνικών προδιαγραφών (με βάση 1 παγίδα ανά 1000 ελαιόδενδρα) και γ)Σύμβασης.
– Εισηγήθηκε έγκαιρα στο Υπουργείο Εσωτερικών (αρ. 1174/13234/ 31.01.2013 εισήγηση με θέμα «Επιχορήγηση Περιφερειακών Υπηρεσιών Ελαιοκομικών Νομών», την κάλυψη δαπανών έτους 2013 για το πρόγραμμα δακοκτονίας.
– Στη 01-03-2013 εξεδόθη η αρ.8423 Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών με θέμα «Επιχορήγηση Περιφερειών της χώρας από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους έτους 2013 με ποσό 24.696.513,00€ προς κάλυψη δαπανών δακοκτονίας».
– Στις 10-04-2013 εξεδόθη η 1η Χρηματική Εντολή με αρ. πρωτ. 13805, η οποία αποτελεί το 30% του προϋπολογισμού.
– Στις 7-08-2013 εξεδόθη η 2η Χρηματική Εντολή με αρ. πρωτ. 30690, η οποία αποτελεί το 20% του προϋπολογισμού.
– Στις 08-03-2013 εξεδόθη η αρ. 2684/29548/8-03-2013 απόφαση του ΥΠΑΑΤ με θέμα «Προμήθεια εντομοκτόνων-ελκυστικών ουσιών δακοκτονίας για το πρόγραμμα 2013».
– Στις 3-6-2013 εξεδόθη η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 33/06 έγκρισης πρόσληψης, η οποία ενέκρινε 1.200 άτομα εργατοτεχνικό προσωπικό (με διπλάσιο αριθμό τομεαρχών από πέρσι 150 και 1.050 ερνατοτεχνικό προσωπικό).
Σημειώνεται ότι η ευθύνη εφαρμογής του προγράμματος δακοκτονίας ανήκει
στις Περιφερειακές Ενότητες.
Πλέον των ανωτέρω, επισημαίνεται ότι το ΥΠΑΑΤ εφαρμόζει για την καταπολέμηση του δάκου της ελιάς τη μέθοδο των δολωματικών ψεκασμών, η οποία είναι επιστημονικά και περιβαλλοντικά η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος και εξασφαλίζει την ποιοτική και ποσοτική παραγωγή ελαιολάδου σε όλη τη χώρα. Στη συγκεκριμένη μέθοδο η χώρα μας είναι πρωτοπόρος και πολλές φορές έχει κληθεί να την παρουσιάσει σε διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με βιολογικά προγράμματα με στόχο την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων (π.χ. Green week 3-6 Ιουνίου 2008 στις Βρυξέλλες).
Όσον αφορά στην ΠΕ Ηρακλείου, έχουν πραγματοποιηθεί 3 ψεκασμοί από την αρμόδια ΔΑΟΚ Ηρακλείου στις ελαιοκομικές περιοχές, ενώ δεν απαιτείται καμία επίσκεψη στα καταστήματα γεωργικών φαρμάκων για συμβουλές ή για αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την προστασία της ελαιοπαραγωγής.
Σε κάθε περίπτωση, ο σχεδιασμός και η μελέτη της καταπολέμησης του δάκου της. ελιάς, που εφαρμόζεται από το ΥΠΑΑΤ, σε συνεργασία με τα αρμόδια Ινστιτούτα και Ιδρύματα της χώρας μας και τις αρμόδιες ΔΑΟΚ, κρίνεται εκ του αποτελέσματος.
Ενδεικτικά αναφέρεται το Ποσοστό προσβολής (Όριο ανοχής μεθόδου 10%) στην ΠΕ Ηρακλείου κατά τα έτη 2010, 2011 και 2012:
Έτος 2010: 4%, Έτος 2011: 3% και Έτος 2012: 1 %
Τέλος, επισημαίνεται ότι ο τομέας της ελαιοκαλλιέργειας στηρίζεται με διάφορα μέτρα και δράσεις από το ΥΠΑΑΤ, όπως:
– Η χορήγηση των δικαιωμάτων της ενιαίας ενίσχυσής.
– Η εφαρμογή πολιτικής ποιότητας με στροφή σε πιστοποιημένα και ασφαλή προϊόντα (η δη μέσα από τα ττρογράμματα ειδικής στήριξης ενισχύονται οι παραγωγοί προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ, οι οποίοι καλλιεργούν με συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης και βιολογικής γεωργίας).
– Τα προγράμματα δραστηριοτήτων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων, με τα οποία ενισχύονται οι φορείς του κλάδου για την εκπόνηση προγραμμάτων για τη βελτίωση της ελαιοκαλλιέργειας, της μεταποιητικής βιομηχανίας, των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ελαιοκαλλιέργειας κ.α.
– Τη χρηματοδότηση από το μέτρο 1.2.1 «Εκσυγχρονισμός Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α.) για τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, μεταξύ των οποίων και των ελαιοκομικών.
– Τη χρηματοδότηση από το μέτρο 1.2.3 «Προστιθέμενη αξία των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων» του Π.Α.Α. για τη μεταποίηση των γεωργικών προϊόντων για παραγωγή καινοτόμων προϊόντων και αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους.
– Τη χρηματοδότηση από το μέτρο 1.3.2 «Συμμετοχή γεωργών σε συστήματα για την ποιότητα τροφίμων» του Π.Α.Α. για τη στήριξη μεθόδων παραγωγής που αποβλέπουν στη βελτίωση της ποιότητας των γεωργικών προϊόντων (ολοκληρωμένης διαχείρισης, βιολογική γεωργία προϊόντων ΠΟΠ, ΠΓΕ κλπ.).
– Τα προγράμματα προώθησης και προβολής της επιτραπέζιας ελιάς μέσω των οποίων χρηματοδοτούνται οι φορείς του κλάδου.
Κατά τα λοιπά, αρμόδια να απαντήσουν είναι τα αναρωτώμενα Υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας.»