Του Φώτη Ποντικάκη *
Οι πρόσφατες εξελίξεις στο λόφο Καστέλι απέκλεισαν μεταξύ των άλλων την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στο λόφο και στην πλατεία του
Διοικητηρίου.
Στο χώρο αυτό φτάναμε με μικρές ομάδες μαθητών στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος «Βόλτα 5.500 χρόνων στην Παλιά Πόλη των Χανίων» του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου.
Από εκεί είχαν την ευκαιρία οι μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα να δουν την πόλη από ψηλά, να μάθουν για το Φάρο, το Φιρκά και την ιστορία της πόλης των Χανίων αλλά και του λόφου του Καστελιού, ο οποίος υπήρξε διαχρονικά η έδρα της διοίκησης της πόλης από τη μινωική ακόμα εποχή, όπως μαρτυρεί και η «Σφραγίδα του Ηγεμόνα» που φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.
Η «Σφραγίδα του Ηγεμόνα» απεικονίζει ανδρική μορφή (πιθανότατα κάποιον άρχοντα της αρχαίας Κυδωνίας) στην κορυφή ενός οικοδομημένου λόφου, με θάλασσα από κάτω. Βρέθηκε στο λόφο του Καστελιού κι αποδεικνύει την ύπαρξη μιας σπουδαίας πόλης τη μινωική εποχή στο σημείο αυτό.
Τα Χανιά κατοικούνται συνεχόμενα πάνω από 5.500 χρόνια, κι αυτό αναδεικνύουμε μέσα και από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ΚΠΕ Βάμου.
Μετά από ένα μικρό διάλειμμα στην Πλατεία Διοικητηρίου, οι μικροί μαθητές ανακαλύπτουν μέσα από ένα «κυνήγι θησαυρού» τον πραγματικό θησαυρό της πόλης των Χανίων, που είναι τα μνημεία και η ιστορία της:
Το Αρσενάλι, τα Νεώρια, το Τζαμί του Γιαλού, το παλιό Δημαρχείο στο Σαντριβάνι, το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Καθολική Εκκλησία και τη Μητρόπολη της πόλης, τη Σπλάντζια με τον Άγιο Νικόλαο, τον Άγιο Ρόκκο και την υπόγεια Δεξαμενή, το Αγά Τζαμί και τη Δημοτική Αγορά. Όλα αυτά περπατώντας για ένα πρωινό στην παλιά πόλη, μαθαίνοντας για κάθε μνημείο κι απαντώντας ερωτήσεις σχετικές.
Τώρα, λαμαρίνες και συρματοπλέγματα εμποδίζουν την πρόσβαση στην πλατεία Διοικητηρίου στο λόφο Καστέλι κι ουσιαστικά την πρόσβαση μαθητών και πολιτών στην Ιστορία και κάποια από τα μνημεία της πόλης.
Ανίκανοι (ή δίχως πρόθεση) να υπερασπίσουν τη μνήμη και την ιστορία της πόλης και τα μνημεία της, μικροί κι ολίγιστοι, εζήλωσαν δόξαν Ηρόστρατου, όπως θα έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.
Κι επειδή η Ιστορία δεν είναι το φόρτε μας, να το εξηγήσουμε: Ο Ηρόστρατος ήταν αυτός που στην αρχαιότητα έκαψε τον περίφημο ναό της Άρτεμης στην Έφεσο (ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου) για να δοξαστεί. Κάποιοι, αδυνατώντας να διακριθούν και να δοξαστούν για τα έργα τους στην πόλη, «ζηλεύουν» τη δόξα του Ηρόστρατου, που έμεινε στην ιστορία για το καταστροφικό του έργο.
Κι ο αποκλεισμός των μαθητών και των πολιτών από το μνημείο και την Ιστορία της πόλης και η παράδοσή τους σε μια ιδιωτική εταιρεία και κάποιους λίγους πλούσιους είναι μια σύγχρονη καταστροφή.
* Δάσκαλος, μέλος της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων