Toυ Αλέξανδρου Μαυρικάκη*
Η παραλία Καρτερού, ανατολικά της πόλης του Ηρακλείου, έλαβε το όνομά της από τον στρατηγό Κρατερό, όταν το 829 μ.Χ. στρατοπέδευσε στον ποταμό Αμνισό επιχειρώντας να ανακτήσει την Κρήτη από τους Αραβες.1
Εκταση 251 στρεμμάτων της παραλίας σχεδιάζεται να παραληφθεί από το ΤΑΙΠΕΔ2 με σκοπό την πώλησή της έναντι, όπως φημολογείται, ευτελούς τιμής. Είναι η μοναδική πλησιέστερη παραλία ανατολικά της πόλης που συγκεντρώνει χιλιάδες κατοίκους τους καλοκαιρινούς μήνες και πάρα πολλούς τους χειμερινούς για χειμερινή κολύμβηση. Ο χώρος είναι αρχαιολογικός συνδεδεμένος με την ιστορία της πόλης. Οι απερχόμενοι δήμαρχοι έχουν τεράστια ευθύνη για την εγκατάλειψή της που υποδηλώνει ασέβεια στην ιστορία και στον πολιτισμό. Εχουν ευθύνη για τις αυθαίρετες κατασκευές, τις πιθανές καταπατήσεις, την ανυπαρξία υποδομών και την έλλειψη καθαριότητας. Εχουν ευθύνη απέναντι στους πολίτες και τους επισκέπτες της παραλίας, ντόπιους και ξένους. Η ανικανότητα και η ολιγωρία των δημοτικών αρχών, όμως, δεν αποτελεί άλλοθι για πώληση της παραλίας.
Η παραλία σχεδιάζεται να πωληθεί για να αναπτυχθεί κάποια επιχειρηματική δραστηριότητα που θα δώσει (υποτίθεται) εργασία στον πληθυσμό της περιοχής και θα βοηθήσει την ανάπτυξη. Ασφαλώς είναι άγνωστο το είδος της μελλοντικής εκμετάλλευσης (τουλάχιστον σε εμάς), αλλά βασίμως μπορούμε να κάνουμε τρεις υποθέσεις: Να δημιουργηθεί κάποια ξενοδοχειακή επιχείρηση από τον αγοραστή σε σύντομο χρονικό διάστημα ή στο απώτερο μέλλον. Ο αγοραστής να κρατήσει στην ιδιοκτησία του τον χώρο αυτόν για εύλογο χρονικό διάστημα και να τον πουλήσει σε κάποιον τρίτο, τον χρόνο που θα επιλέξει, εισπράττοντας σημαντικό κέρδος από τη διαφορά της τιμής. Ο αγοραστής να δημιουργήσει κάποιο πολυκατάστημα ή ένα εμπορικό κέντρο σε μια έκταση 251 στρεμμάτων με πολλαπλές δραστηριότητες.
Ας υποθέσουμε πως θα δημιουργηθεί κάποια ξενοδοχειακή δραστηριότητα. Τι θα συμβεί:
-Η μοναδική παραλία πλησίον της πόλης από την ανατολική πλευρά θα αποτελέσει οιονεί ιδιοκτησία του ξενοδοχείου, με δύσκολη αν όχι απαγορευμένη την πρόσβαση του πληθυσμού, και θα προστεθεί άλλο ένα ξενοδοχειακό συγκρότημα στα τόσα άλλα που υπάρχουν στο νησί.
-Θα υποβαθμιστεί ο αρχαιολογικός και ιστορικός χώρος και θα τσιμεντοποιηθεί μια ελεύθερη και όμορφη παραλία δίπλα στην πόλη.
Η άλλη υπόθεση, δηλαδή να αγοραστεί και να πωληθεί σε υψηλότερη τιμή, είναι μια πράξη αγοραπωλησίας.
Η υπόθεση να δημιουργηθεί ένα πολυκατάστημα ή ένα εμπορικό κέντρο που θα «μεταφέρει» μέρος της εμπορικής δραστηριότητας της πόλης στον Καρτερό είναι ένα σενάριο που είχε έλθει στο φως της δημοσιότητας στο παρελθόν και είχαν προταθεί, για την ανέγερση του εμπορικού κέντρου, τοποθεσίες στα ανατολικά της πόλης και σχετικά πλησίον του Καρτερού. Η θέση του Καρτερού σε σχέση με τις τοποθεσίες που πρότειναν οι προηγούμενοι φιλόδοξοι επενδυτές και θιασώτες της δημιουργίας ενός εμπορικού κέντρου υπερέχει κατά πολύ. Είναι… φιλέτο.
Αν έτσι σχεδιάζεται η ανάπτυξη, τότε υπάρχουν πολλές άλλες προτάσεις: να πουληθεί το νησάκι Ντία έξω από το Ηράκλειο, το Γαϊδουρονήσι στην Ιεράπετρα, η Γαύδος νότια των Χανίων και βέβαια η Σπιναλόγκα όπου τα κτίσματα θα χρησιμοποιηθούν για καταλύματα των τουριστών. Η χώρα δεν θα αναπτυχθεί με τέτοιου είδους αγοραπωλησίες που εξυπηρετούν ταμιακές ανάγκες έχοντας ως προκάλυμμα μεγαλοϊδεατικούς σχεδιασμούς περί ανάπτυξης και ως ιδεολογική βάση νεοφιλελεύθερες απόψεις για την οικονομία. Η «Liberation», σε πρόσφατο δημοσίευμα έχει πρωτοσέλιδο τίτλο «Η Ελλάδα πουλά τα πάντα»3, όμως η πώληση των «ασημικών», όπως η παραλία του Καρτερού, δεν αποτελεί επένδυση που αποσκοπεί στην ανάπτυξη και όσοι σχεδιάζουν δεν έλαβαν υπόψη την αντίδραση του πληθυσμού. Ο στρατηγός Κρατερός απέτυχε να ανακτήσει την Κρήτη από τους Αραβες. Το 960 μ.Χ. και μετά από πολλές προσπάθειες ο στρατηγός Νικηφόρος Φωκάς με διαφορετικό στρατηγικό σχεδιασμό κατάφερε να ανακαταλάβει το νησί. Αυτό που έχει ανάγκη η χώρα σήμερα είναι ένας διαφορετικός στρατηγικός σχεδιασμός με στόχο την ανόρθωση της οικονομίας και της κοινωνίας, την ενίσχυση της δημοκρατίας, τη συμμετοχή της μικρής-μεσαίας επιχείρησης και της αγροτικής παραγωγής στην οικονομία, τη μείωση της ανεργίας, την κατοχύρωση των εργασιακών δικαιωμάτων και την ανοικοδόμηση του κοινωνικού κράτους και του κράτους πρόνοιας.
* Οικονομολόγος-Μsc Διοίκηση Μονάδων Υγείας
1. Ξανθουδίδη-Λουλουδάκη, «Ιστορία της Κρήτης»
2. «Εφημερίδα των Συντακτών», 13/6/2014
3. Στη «Liberation» σε αφιέρωμα με τίτλο «Η Ελλάδα πουλά τα πάντα, οι Ελληνες στον αέρα» η δημοσιογράφος Ναταλί Ντιμπουά, που υπογράφει το άρθρο, σημειώνει πως η χώρα «πουλάει ό,τι μπορεί για να ελαφρώσει το χρέος της εξαιτίας των αναρίθμητων απαιτήσεων των πιστωτών της»