Η Γιφάτ Τόμερ-Γερουσάλμι, πρώην στρατιωτική γενική εισαγγελέας του Ισραήλ και κατηγορούμενη για την υπόθεση της διαρροής του βίντεο από τη στρατιωτική φυλακή Σντέ Τεϊμάν, νοσηλεύεται σε νοσοκομείο του Τελ Αβίβ μετά από φερόμενη απόπειρα αυτοκτονίας με την κατανάλωση υπνωτικών χαπιών, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης. Διακομίστηκε στο νοσοκομείο από τις υπηρεσίες πρώτων βοηθειών και αναφέρεται πως είναι σε κατάσταση συνείδησης.
Το περιστατικό σημειώνεται λίγες ημέρες μετά την παραίτησή της από τη θέση της ανώτατης νομικής αξιωματούχου του ισραηλινού στρατού, έπειτα από τη διαρροή βίντεο που δείχνει Ισραηλινούς στρατιώτες να κακοποιούν σεξουαλικά Παλαιστίνιο κρατούμενο στη στρατιωτική φυλακή Σντέ Τεϊμάν, στο νότιο Ισραήλ.
Η Τόμερ-Γερουσάλμι συνελήφθη και ανακρίθηκε με κατηγορίες για παρεμπόδιση έρευνας, διαρροή διαβαθμισμένου υλικού και ψευδή κατάθεση, ενώ αντιμετωπίζει και κατηγορίες για απάτη, κατάχρηση εμπιστοσύνης και παρακώλυση της δικαιοσύνης. Αφέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στις 7 Νοεμβρίου και παραμένει υπό δικαστική επιτήρηση.
Το βράδυ της Κυριακής, ο Αρχηγός της Αστυνομίας, Ντάνι Λέβι, επιβεβαίωσε ότι η Γιφάτ Τόμερ-Γερουσάλμι νοσηλεύεται στο νοσοκομείο μετά από απόπειρα να θέσει τέλος στη ζωή της.
«Η ζωή της δεν είναι ρόδινη», δήλωσε ο Λέβι για τη εισαγγελέα, μετά τη σύλληψη διαδηλωτή έξω από το σπίτι της.
Ο επικεφαλής της αστυνομίας αναφέρθηκε επίσης στις κατηγορίες που βαραίνουν την Τόμερ-Γερουσάλμι, λέγοντας ότι «αν έχει διαπράξει το αδίκημα, αυτό επηρεάζει την εικόνα του στρατού και τη συμπεριφορά των στρατιωτών».
«Στέλνουμε τα παιδιά μας σε έναν οργανισμό όπου πρέπει να είναι βέβαια ότι κανείς δεν διαρρέει πληροφορίες, και γι’ αυτό ερευνούμε την υπόθεση», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Ynet, η αστυνομία αναμένεται να ζητήσει από το δικαστήριο την εφαρμογή των όρων του κατ’ οίκον περιορισμού της και στο νοσοκομείο, καθώς και την κατάσχεση του διαβατηρίου της ώστε να αποτραπεί ενδεχόμενη διαφυγή της από τη χώρα.
Το σκάνδαλο Σντέ Τεϊμάν και η κατάρρευση της λογοδοσίας στον ισραηλινό στρατό: Η υπόθεση της Γιφάτ Τόμερ-Γερουσάλμι
Η πρόσφατη σύλληψη της ανώτατης στρατιωτικής εισαγγελέως του Ισραήλ, Γιφάτ Τόμερ-Γερουσάλμι, φωτίζει τη συστηματική κακομεταχείριση Παλαιστινίων κρατουμένων και την εκτεταμένη ατιμωρησία που απολαμβάνουν οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας.
Μέχρι την παραίτησή της την περασμένη εβδομάδα, η Τόμερ-Γερουσάλμι διατελούσε στρατιωτική εισαγγελέας του Ισραήλ, και η εμπλοκή της στο σκάνδαλο που ξέσπασε τον Ιούλιο του 2024, αποκαλύπτει βαθιές θεσμικές παθογένειες.
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν ο καθηγητής Ιατρικής Γιοέλ Ντόνχιν, ο οποίος υπηρετούσε σε ιατρική μονάδα δίπλα στο στρατόπεδο κράτησης Σντέ Τεϊμάν, κατέθεσε επίσημη αναφορά: ένας κρατούμενος εμφάνιζε σοβαρά τραύματα, ενδείξεις ξυλοδαρμού και πιθανής σεξουαλικής κακοποίησης. Η καταγγελία του Ντόνχιν οδήγησε σε εσωτερική έρευνα, κατά την οποία συνελήφθησαν έφεδροι του ισραηλινού στρατού (IDF) με την υποψία ότι κακοποίησαν τον Παλαιστίνιο κρατούμενο.
Όταν η στρατιωτική αστυνομία επιχείρησε να συλλάβει τους στρατιώτες στο στρατόπεδο, δεκάδες διαδηλωτές εισέβαλαν στη βάση για να εμποδίσουν τις συλλήψεις. Στη συνέχεια, ένοπλοι στρατιώτες, εν ενεργεία, αποπειράθηκαν να εισβάλουν στα γραφεία της στρατιωτικής αστυνομίας για να ελευθερώσουν τους συλληφθέντες.
Καταγγελίες βασανιστηρίων, απουσία λογοδοσίας
Οι καταγγελίες βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης Παλαιστινίων κρατουμένων έχουν πολλαπλασιαστεί μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Παρ’ όλη την ύπαρξη επαρκών στοιχείων για κακοποιήσεις από στρατιώτες, δεσμοφύλακες και ανακριτές της ισραηλινής υπηρεσίας ασφαλείας (Σιν Μπετ – Shabak), οι διώξεις είναι ελάχιστες.
Η ισραηλινή Δικαιοσύνη διαθέτει μηχανισμούς, όπως ειδική μονάδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης για καταγγελίες βασανιστηρίων. Όμως, από τις 1.450 καταγγελίες κατά πρακτόρων της Shabak μεταξύ 1992 και αρχών 2023, μόνο σε τρεις περιπτώσεις διατάχθηκε ποινική έρευνα – και καμία δεν οδήγησε σε απαγγελία κατηγοριών.
Η Τόμερ-Γερουσάλμι στο στόχαστρο
Όταν έγινε γνωστό ότι η Τόμερ-Γερουσάλμι σκόπευε να απαγγείλει κατηγορίες για τον βασανισμό κρατουμένου στο Σντέ Τεϊμάν, αντιμετώπισε σφοδρές επιθέσεις από την κυβέρνηση και μέσα ενημέρωσης της Δεξιάς. Υπουργοί την αποκάλεσαν προδότρια, ενώ ακτιβιστές διοργάνωσαν διαδηλώσεις έξω από το σπίτι της. Σε κάποιες περιπτώσεις, δέχθηκε φυσικές επιθέσεις και απειλές θανάτου. Ως αποτέλεσμα, ενισχύθηκε η προσωπική της φρούρηση.
Σε μια προσπάθεια να υπερασπιστεί τον εαυτό της και την ομάδα της, η Τόμερ-Γερουσάλμι διέρρευσε υλικό από κάμερα ασφαλείας που τεκμηρίωνε τη βάναυση κακοποίηση του κρατουμένου. Στην επιστολή παραίτησής της, εξηγεί ότι ενέκρινε τη διαρροή για να αντικρούσει την «ψευδή προπαγάνδα κατά της στρατιωτικής δικαιοσύνης».
Στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Κνεσέτ, δήλωσε ότι η έρευνα για τέτοια περιστατικά «είναι ένδειξη δύναμης, όχι αδυναμίας». Τόνισε πως «η ανεξαρτησία του στρατιωτικού δικαστικού συστήματος είναι ζωτικής σημασίας για την υπεράσπιση του κράτους σε διεθνή φόρα» και ότι «ορισμένες χώρες κρίνουν τις πωλήσεις όπλων προς το Ισραήλ με βάση το εάν διεξάγονται έρευνες για καταγγελίες».
Από τη διαρροή στο εδώλιο
Παρά τη δημόσια αγανάκτηση που προκάλεσε το βίντεο, η ισραηλινή κυβέρνηση έστρεψε το ενδιαφέρον από τις καταγγελίες βασανιστηρίων στη διαρροή. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε το περιστατικό «ίσως τη σοβαρότερη προπαγανδιστική επίθεση κατά του κράτους του Ισραήλ στην ιστορία του».
Η Τόμερ-Γερουσάλμι κατηγορείται επίσημα για παρακώλυση ερευνών, παραποίηση στοιχείων, και ψευδή δήλωση ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ισραήλ. Ωστόσο, ακόμα και πριν τη διαρροή –και πολύ πριν αποκαλυφθεί ότι η ίδια ήταν πίσω από αυτήν– η ακροδεξιά κυβέρνηση είχε στραφεί κατά της έρευνας.
Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ χαρακτήρισε την έρευνα «ντροπιαστική» και απαίτησε «πλήρη στήριξη στους ηρωικούς στρατιώτες μας». Ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς χαρακτήρισε τις καταγγελίες «συκοφαντίες αίματος κατά του Ισραήλ», επικαλούμενος αντισημιτικούς μύθους του Μεσαίωνα.
Στο στόχαστρο επειδή έκανε τη δουλειά της
Η στοχοποίηση της Τόμερ-Γερουσάλμι δεν φαίνεται να σχετίζεται αποκλειστικά με τις κατηγορίες εις βάρος της, αλλά με το γεγονός ότι, σε μία από τις σπάνιες περιπτώσεις, ενήργησε βάσει του θεσμικού της ρόλου. Ως η πρώτη γυναίκα που υπηρέτησε ως ανώτατη νομική αξιωματούχος του στρατού, γίνεται «παράδειγμα» σε μια ευρύτερη απόπειρα της κυβέρνησης Νετανιάχου να καταλύσει τους μηχανισμούς λογοδοσίας και να θέσει τη Δικαιοσύνη υπό τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας.
Την ίδια στιγμή, το θύμα της κακοποίησης εξακολουθεί να υποφέρει από τις επιπτώσεις. Φέρει σοβαρές ιατρικές επιπλοκές και έχει υποστεί μόνιμη αναπηρία. Αφέθηκε ελεύθερος και επέστρεψε στη Γάζα στο πλαίσιο της πρόσφατης συμφωνίας ανταλλαγής ομήρων, χωρίς να του ζητηθεί ποτέ να καταθέσει για την υπόθεση.
Η υπόθεση Τόμερ-Γερουσάλμι είναι ενδεικτική μιας θεσμικής μετατόπισης στο Ισραήλ μετά τις 7 Οκτωβρίου. Η ανάγκη λογοδοσίας υποχωρεί μπροστά στην πολιτική σκοπιμότητα. Οι ελάχιστες φωνές που υπερασπίζονται το κράτος δικαίου αντιμετωπίζονται με διώξεις, κοινωνική απομόνωση και απειλές. Και το κόστος το πληρώνουν τελικά όχι μόνο οι κρατούμενοι, αλλά και όσοι προσπαθούν να τους προστατεύσουν.
Το ξέρουμε…
Το να βλέπετε αυτά τα μηνύματα μπορεί να είναι κουραστικό. Και να είστε σίγουροί ότι ούτε κι εμείς βρίσκουμε κάποια ευχαρίστηση από το να τα γράφουμε... Όμως αυτό το μήνυμα δεν αφορά εμάς. Αφορά κάτι πολύ πιο σημαντικό: την επιβίωση της ανεξάρτητης, μαχητικής δημοσιογραφίας στην Kρήτη.
Η στήριξη σας είναι σημαντική γιατί μας επιτρέπει να:
- - Κάνουμε ρεπορτάζ χωρίς φόβο και εξαρτήσεις. Κανείς δεν μας υπαγορεύει τι να πούμε ή τι να αποσιωπήσουμε.
- - Κρατάμε τη δημοσιογραφία μας προσβάσιμη σε όλους, ακόμη και σε αυτούς που δεν έχουν την ικανότητα να πληρώσουν. Χωρίς paywall, χωρίς προνόμια μόνο για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα.
Η απλή αλήθεια είναι ότι τα έσοδα διαρκώς συρρικνώνονται. Αν πιστεύετε ότι μια πραγματικά ελεύθερη ενημέρωση είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία και τον έλεγχο της εξουσίας, τότε δώστε μας τη δύναμη να συνεχίσουμε.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
