Της Πηνελόπης Ντουντουλάκη

Ο πολυγραφότατος και εκλεκτός συνάδελφος Γεώργιος Σχορετσανίτης σφραγίζει τον τελευταίο μήνα του 2024 με δύο ακόμα εμβληματικά βιββλία του ( εκδόσεις Οδός Πανός,2024).

Πρόκειται για τα βιβλία του με τίτλο  “ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΕΡΩΤΕΣ-Κριτικά Σημειώματα 2020”, και “ΠΕΡΙΠΛΕΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΚΛΑΟΥΝΤΙΟ ΜΑΓΚΡΙΣ”.Θα επιχειρηθεί συνοπτική αναφορά στο πρώτο από αυτά τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα πονήματα.

Με αφορμή την αναφορά στον έρωτα όπως πραγματοποιείται με ξεχωριστό τρόπο από  επιλεγμένους συγγραφείς που έχουν αφήσει  το αποτύπωμά τους στο παγκόσμιο λογοτεχνικό στερέωμα, ο Γεώργιος Σχορετσανίτης παρουσιάζει κάθε συγκεκριμένο δημιουργό, τη ζωή και το έργο του, με τη ματιά του ερευνητή που που γνώρισε πολλούς τόπους και ανθρώπων έργα.

Από αυτό το το εκτενές και εμβληματικό πόνημα των 440 σελίδων σταχυολογούμε και παραθέτουμε ένα μικρό απόσπασμα για τον Γιόζεφ Ροτ, με έναυσμα το βιβλίο του “Τα Χρόνια των Ξενοδοχείων-Περιπλανώμενος στην Ευρώπη Ανάμεσα στους Πολέμους”:

“…Σε αυτό το απίθανο περιβάλλον, σε αυτόν τον πολύβουο ξενώνα με τον παροδικό πληθυσμό του, ο Ροτ φαίνεται να έδει βρει τη φανταστική του ταυτότητα. Ο μανιώδης διεθνιστής συγγραφέας, εδώ έρχεται σε επαφή με τον εσωτερικό σωβινιστή του, δηλώνοντας και εξωτερικεύοντας τις απόψεις του με ειλικιθνή και περισσή ειρωνεία… Αργότερα, στην “Αναχώρηση από το Ξενοδοχείο”, η ταραχή του ρομαντισμού έχει περάσει, η γοητεία δείχνει να έχει ραγίσει και το κτίριο είναι απλώς ένας λειτουργικός χώρος και πάλι: “…Όταν φύγει η βαλίτσα μου, θα έρθουν άλλες. Όταν μαζέψω το σαπούνι μου, άλλο θα μπει στον νιπτήρα. Κι όταν πάψω να στέκομαι μπροστά σ΄αυτό το παράθυρο, κάποιος άλλος θα πάρει τη θέση μου. Αυτό το δωμάτιο δεν δημιουργεί ψευδαισθήσεις ούτε στον εαυτό του…”

Για τον Ροτ, τον διαρκώς περιλανώμενο συγγραφέα και ένοικο ξενοδοχείων διαφόρων πόλεων της Ευρώπης στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, ταξιδιώτη άλλοτε σε τραίνα και άλλοτε σε πλοία, παρατηρητή της ζωής γειτονικών προσώπων και προφήτη των επερχόμενων δεινών στην κεντρική Ευρώπη στη διάρκεια της ανόδου του ναζισμού, επισημαίνεται: “…Τώρα που ένα μεγάλο μέρος του συγγραφικού έργου του Ροτ έχει μεταφραστεί σε πολλές άλλες γλώσσες, όπως και στη χώρα μας, φαίνεται σωστό να αναρρωτηθεί κανείς αν υπάρχει πιο ζωηρός και ελκυστικός συγγραφέας αφηγηματικής μυθοπλασίας στη λογοτεχνική παράδοση απ΄αυτόν. Η τοποθέτησή του δίπλα σε γνωστούς άλλους, όπως ο Ντίκενς, ο Γουέιν, ο Σαντάλ, ο Θερβάντες, από μεγάλο αριθμό κριτικών της λογοτεχνίας είναι δεδομένη … Αντί να επιβάλει τη δική του ποιητική ρητορική στον κόσμο, όμως, είδε την ίδια την ποίηση μέσα στον κόσμο…”.

Ο ίδιος ο Γεώργιος Σχορετσανίτης, πάντοτε αφοσιωμένος σε αναγνωστικά αλλά και πραγματικά ταξίδια, δεν κουράζεται να πραγματοποιεί ουσιαστικές προσεγγίσεις στη ζωή και το έργο συγγραφέων από τον ελλαδικό και τον διεθνή χώρο. Με αφορμή κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο, εστιάζει σε καίρια σημεία της θεματολογίας, του χαρακτηριστικού ύφους γραφής και των βιωμάτων που καθιστούν ξεχωριστό κάθε δημιουργό της Τέχνης του Λόγου. Με τον τρόπο αυτό ο Τζων Μπάνβιλ (“Η Θάλασσα”), ο Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ (“Ο Σκλάβος”), ο Σωλ Μπέλοου (“Άδραξε τη Μέρα”), ο Λευκάδιος Χερν (“Κινέζικα Φαντάσματα”) και πολλοί άλλοι  σημαντικοί του γραπτού λόγου συστήνονται στον αναγνώστη με τρόπο που παρέχει πολύτιμες γνώσεις αλλά και παρέχει το κίνητρο για περαιτέρω μελέτη του έργου τους.

Η πολύχρονη συγγραφική παρουσία του Γεώργιου Σχορετσανίτη, το εμπεριστατωμένο έργο του, η έγνοια του να βοηθήσει τον αναγνώστη να προσεγγίσει, πάντοτε με αντικειμενική ματιά, χώρες και λαούς, ιστορικές διαδρομές και εκφράσεις μέσα από τον γραπτό λόγο,   συνιστούν μεγάλο δώρο για τον κόσμο του βιβλίου, δώρο που η αξία του δεν έχει ακόμα αποτιμηθεί επαρκώς, κάτι που αναμένεται να συμβεί στο εγγύς μέλλον.