Μια επιστήμονας που αντιμετώπισε με επιτυχία τον δικό της καρκίνο του μαστού της, κάνοντας ένεση στον όγκο με ιούς ιλαράς και στοματίτιδας που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο, πυροδότησε συζήτηση για την ηθική του αυτο-πειραματισμού.
Η Beata Halassy ανακάλυψε το 2020, σε ηλικία 49 ετών, ότι είχε καρκίνο του μαστού στο σημείο μιας προηγούμενης μαστεκτομής. Ήταν η δεύτερη υποτροπή εκεί από τότε που της αφαιρέθηκε το αριστερό στήθος και δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει άλλη χημειοθεραπεία.
Η Halassy, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, μελέτησε τη βιβλιογραφία και αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της με μια αναπόδεικτη θεραπεία, όπως αναφέρει το επιστημονικό περιοδικό Nature.
Η Ιολόγος χορήγησε μόνη της μια θεραπεία που ονομάζεται ογκολυτική ιοθεραπεία (OVT) για να βοηθήσει στη θεραπεία του καρκίνου της που ήταν σε στάδιο 3. Τώρα είναι χωρίς καρκίνο εδώ και τέσσερα χρόνια.
Επιλέγοντας να πειραματιστεί μόνη της, η Halassy εντάσσεται σε μια μακρά σειρά επιστημόνων που έχουν συμμετάσχει σε αυτήν την κάτω από το ραντάρ, στιγματισμένη και δεοντολογική πρακτική.
Η ανερχόμενη θεραπεία
Το OVT είναι ένα αναδυόμενο πεδίο θεραπείας του καρκίνου που χρησιμοποιεί ιούς για να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα και να προκαλέσει το ανοσοποιητικό σύστημα να τα καταπολεμήσει. Οι περισσότερες κλινικές δοκιμές OVT μέχρι στιγμής ήταν σε μεταστατικό καρκίνο τελικού σταδίου, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν κατευθυνθεί σε νόσο σε πρώιμο στάδιο.
Η Halassy τονίζει ότι δεν είναι ειδική στην OVT, αλλά η πείρα της στην καλλιέργεια και τον καθαρισμό ιών στο εργαστήριο της έδωσε την αυτοπεποίθηση να δοκιμάσει τη θεραπεία. Επέλεξε να στοχεύσει τον όγκο της με δύο διαφορετικούς ιούς διαδοχικά — έναν ιό της ιλαράς που ακολουθείται από έναν ιό φυσαλιδώδους στοματίτιδας (VSV). Και τα δύο παθογόνα είναι γνωστό ότι μολύνουν τον τύπο του κυττάρου από το οποίο προήλθε ο όγκος της και έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές OVT.
Ο Stephen Russell, ειδικός OVT που διευθύνει την εταιρεία βιοτεχνολογίας ιοθεραπείας Vyriad στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, συμφωνεί ότι η περίπτωση της Halassy υποδηλώνει ότι οι ιογενείς ενέσεις λειτούργησαν για τη συρρίκνωση του όγκου της και την υποχώρηση των διεισδυτικών άκρων του.
Αλλά δεν πιστεύει ότι η εμπειρία της ανοίγει πραγματικά κανένα νέο έδαφος, επειδή οι ερευνητές προσπαθούν ήδη να χρησιμοποιήσουν την OVT για να βοηθήσουν στη θεραπεία του καρκίνου σε πρώιμο στάδιο.
Ηθικό δίλημμα
Η Halassy ένιωσε την ευθύνη να δημοσιεύσει τα ευρήματά της. Αλλά έλαβε περισσότερες από δώδεκα απορρίψεις από περιοδικά – κυρίως επειδή η εργασία, που συντάχθηκε από κοινού με συναδέλφους της, περιελάμβανε αυτο-πειραματισμό. «Το κύριο μέλημα ήταν πάντα ηθικά ζητήματα», λέει η Halassy.
Το γεγονός ότι τα περιοδικά είχαν ανησυχίες δεν εκπλήσσει τον Jacob Sherkow, ερευνητή νομικής και ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Illinois Urbana-Champaign, ο οποίος έχει εξετάσει την ηθική του αυτο-πειραματισμού των ερευνητών σε σχέση με τα εμβόλια COVID-19.
Το πρόβλημα δεν είναι ότι η Halassy χρησιμοποίησε τον αυτο-πειραματισμό ως τέτοιο, αλλά ότι η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της θα μπορούσε να ενθαρρύνει άλλους να απορρίψουν τη συμβατική θεραπεία και να δοκιμάσουν κάτι παρόμοιο, λέει ο Sherkow.
Τα άτομα με καρκίνο μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στο να δοκιμάσουν μη αποδεδειγμένες θεραπείες. Ωστόσο, σημειώνει, είναι επίσης σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι η γνώση που προέρχεται από τον αυτο-πειραματισμό δεν θα χαθεί.
Η αυτοθεραπεία με ιούς που καταπολεμούν τον καρκίνο «δεν πρέπει να είναι η πρώτη προσέγγιση» σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου.