“Ο σκοπός της φύσης δεν είναι η διαιώνιση του ανθρώπινου είδους αλλά η διασφάλιση της βιοποικιλότητας των ειδών”
Θεόφραστος
Ήταν Οκτώβρης του 2003 και το σύνολο σχεδόν των πυροσβεστικών δυνάμεων της Κρήτης, αλλά και πεζοπόρο τμήμα 40 ατόμων από την Αθήνα έδιναν αγώνα να σώσουν ότι μπορούσε να σωθεί σε Λάκκους και Σκορδαλού μετά από την πυρκαγιά που ξέσπασε από καλώδιο της ΔΕΗ.
Το μέγεθος της καταστροφής ανυπολόγιστο. Ολοκλήρες περιουσίες καταστράφηκαν, δεκάδες χιλιάδες δέντρα κατακάηκαν, μεταξύ αυτών και οι ελαιώνες της περιοχής που αποτελούσαν μνημείο της φύσης. Το τοπίο που άφησε πίσω της η πύρινη γλώσσα έμοιαζε βγαλμένο από την κόλαση. Παντού αποκαΐδια, απομεινάρια κορμών δέντρων που κείτονταν νεκρά και μαύρη γη.
Η οικογένεια Μαρινάκη υπέφερε κι αυτή από την καταστροφή. Μέσα σε μία νύχτα είδε την περιουσία της να αφανίζεται. Στα 200 στρέμματα γης ιδιοκτησίας της δεν είχε μείνει ούτε ένα δέντρο.
Πολλοί θα απελπίζονταν. Όμως ο Πέτρος Μαρινάκης δεν ήθελε να υποκύψει στην απόγνωση. Μέσα από το μαύρο της καμμένης γης γεννήθηκε μια ελπιδοφόρα ιδέα. Η ζωή θα ξαναβρεί το δρόμο της, θα ξεπηδήσει κάτι ακόμα καλύτερο, κάτι ακόμα πιο όμορφο. Το όμορφο που είχε στο μυαλό του ο Πέτρος Μαρινάκης ήταν το Βοτανικό Πάρκο Κρήτης.
Είχε γράψει σχετικά:
«Στα παιδικα μου χρονια τα καλοκαίρια ερχόντουσαν πολλά παιδιά από την Αθήνα και άλλα μέρη της Ελλάδας με τις οικογένειες τους που είχαν καταγωγή από εκεί για διακοπές. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση ότι δεν γνώριζαν από χλωρίδα ακόμα και το ελαιόδεντρο με την πορτοκάλια ούτε συζήτηση βέβαια για την μουσμουλιά η την χαρουπιά για παράδειγμα. Φυσικά είναι λογικό όταν μεγαλώνεις σε μια μεγαλούπολη ή σε ένα μέρος με διαφορετική χλωρίδα να μη ξέρεις και πολλά πράγματα.»
Μοιράστηκε την ιδέα του με τα αδέλφια του και αυτά συμφώνησαν, κι όλοι μαζί προχώρησαν στην υλοποίησή της.
Οι εργασίες ξεκίνησαν το 2004. Χρειάστηκαν 5 ολόκληρα χρόνια κοπιαστικής εργασίας για την ολοκλήρωση του πάρκου. Τον Απρίλη του 2009 οι πύλες του άνοιξαν.
Ο σπόρος που φύτεψαν στις στάχτες έγινε δέντρο που άνθισε και κάρπισε, μεγάλωσε, κι έγινε ένας επίγειος παράδεισος, το Βοτανικό Πάρκο Κρήτης, που σήμερα αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένα από τα καλύτερα βοτανικά πάρκα παγκοσμίως.
Στην έναρξη της διαδρομής υπάρχει συμβολικά μια καμένη αιωνόβια ελιά για να υπενθυμίζει σε όλους τους επισκέπτες την πυρκαγιά του 2003 που στάθηκε αφορμή για τη δημιουργία του πάρκου, το γεγονός ότι ο παράδεισος που πρόκειται να επισκεφθούν ξεκίνησε μετά από μια καταστροφή.
Οι επισκέπτες του, μέσα στις μία με δύο ώρες (αναλόγως της διαδρομής που θα επιλέξουν να ακολουθήσουν) και τα 2,5 χιλιόμετρα της διαδρομής του, θα γνωρίσουν πάνω από 950 ποικιλίες 170 διαφορετικών φρουτόδεντρων αλλά και πάνω από 100 είδη μεσογειακών και ενδημικών βοτάνων, αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και δεκάδες καλλωπιστικά και άλλα φυτά.
Για κάθε ένα είδος υπάρχει επεξηγηματική πινακίδα. Η σωστή σήμανση των μονοπατιών οδηγεί τα βήματα του επισκέπτη στα διάφορα τμήματα του Βοτανικού Πάρκου (τροπικά δέντρα, οπωροφόρα δέντρα, εσπεριδοειδή, βότανα και τα αμπέλια).
Υπάρχουν όμως και πινακίδες με ρητά για τη σημασία της φύσης που εμπερικλείουν τη φιλοσοφία των δημιουργών του Πάρκου, όπως αυτό που σημειώνει:
“Αν δεν υπάρχει υγεία στη γη, έχουμε πεθάνει κι εμείς”.
Οι στάσεις είναι αναγκαίες για να μυρίσουμε τα λουλούδια και τα βότανα και θα θαυμάσουμε τους καρπούς.
Σε επιλεγμένα σημεία, συνήθως με πανέμορφη θέα, υπάρχουν παγκάκια στα οποία οι περιπατητές μπορούν να κάτσουν και να ξεκουραστουν απολαμβάνοντας την ομορφιά γύρω τους πριν συνεχίσουν τον περίπατό τους.
Έτσι μόνο, χρησιμοποιώντας και ικανοποιώντας όλες τις αισθήσεις θα μπορέσετε να εκτιμήσετε πραγματικά τον πλούτο της Κρήτης, όπως παρουσιάζεται στο Βοτανικό Πάρκο.
Κομμάτια από καμμένες ελιές λαξευμένες σε μορφή φυσικών γλυπτών υπάρχουν διάρκορπα στο πάρκο, μετατρέποντας έτσι τον θάνατο που αποτέλεσε η πυρκαγιά, σε τέχνη και ζωή.
Σε ένα σημείο υπάρχει ένα χωριάτικο κρεβάτι κάτω από τα δέντρα, και πιο πέρα σε ένα δέντρο, κρεμασμένα αγροτικά εργαλεία.
Η διαμόρφωση του εδάφους με τις υψομετρικές διαφορές και η φυσική θέση του Πάρκου δημιουργούν ένα εξαιρετικό μικροκλίμα που ευνοεί την βιοποικιλότητα. Έτσι, στο χώρο του Πάρκου υπάρχουν δέντρα από όλο τον πλανήτη, από την αχανή Κίνα έως τη Λατινική Αμερική και από την ήπειρο της Αυστραλίας έως την Αφρική. Όλα αυτά, με καλλιέργεια φυσική, η οποία γίνεται δίχως τη χρήση χημικών.
Το λίπασμα που χρησιμοποιείται προέρχεται από την κοπρά των ζώων που υπάρχουν στο Πάρκο. Όπως και τα παλιά τα χρόνια, όλα βρίσκουν μια χρήση. Τίποτα δεν πετιέται. Έτσι διασφαλίζεται και η προστασία του περιβάλλοντος.
Ο επισκέπτης θα δει δέντρα και φυτά που ευδοκιμούν στην Κρήτη και τα οποία θα μάθει να αναγνωρίζει αλλά και άγνωστα, με ονόματα πρωτάκουστα στους τόπους μας, όπως το Χέρι του Βούδα από την Ιαπωνία, και το Λεμόνι της Ερήμου από την Αυστραλία, από το δέντρο του άρτου από την Ινδία ως το καφεόδεντρο της Αφρικής. Όλα αυτά, υπό διαρκή σκιά, αφού τα δέντρα δημιουργούν μία φυσική προστασία από τον ήλιο.
Επίσης, υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία βοτάνων, κάποιων σπάνιων όπως το Ελίχρυσο που σύμφωνα με τον μύθο προσφέρει αιώνια νεότητα, αλλά και βότανα όπως τη Μορίνγκα, τον Απήγανο, το Θρούμπι.
Πρόκειται για έναν πραγματικό παράδεισο βιοποικιλότητας ο οποίος διαρκώς εμπλουτίζεται και βελτιώνεται. Οι εργασίες ποτέ δε σταματούν.
Για το επόμενο διάστημα ετοιμάζεται η διαμόρφωση τμήματος του Πάρκου που θα είναι εύκολα προσβάσιμο και σε ΑμΕΑ ενώ στα σκαριά είναι και η δημιουργία παραδοσιακού λαχανόκηπου με ποικιλίες του τόπου μας.
Φτάνοντας στο χαμηλότερο σημείο του πάρκου ανακαλύπτουμε ένα νέο τοπίο στο οποίο δεσπόζει μία λίμνη που δημιουργείται από φυσικό ποτάμι που διασχίζει την περιοχή. Εκεί φιλοξενούνται μια σειρά από άγρια πτηνά και ζώα, από τη γερακίνα ως την κουρούνα, από το γαρδέλι, ως τον κοτσιφό και τον τσαλαπετεινό.
Στην περιοχή οι ιδιοκτήτες έχουν απελευθερώσει και πέρδικες, φασιανούς και παγώνια που περιφέρονται εξοικειωμένα πλέον με τους επισκέπτες και μπορεί κανείς εύκολα να τα παρατηρήσει.
Την πανίδα της περιοχής συμπληρώνει τέλος και ο μικρός ζωολογικός κήπος του πάρκου με αγρίμια, ελάφια, αγριογούρουνα και στρουθοκαμήλους.
Απ’ όποια πλευρά και αν δει κανείς την επίσκεψή του εδώ, είτε σαν γραφική πεζοπορία, είτε σαν μια ενδιαφέρουσα περιπλάνηση στα μονοπάτια της φύσης, το Βοτανικό Πάρκο αποτελεί μια πολύ όμορφη πρόταση για μια ημερήσια απόδραση μακριά από τον θόρυβο της πόλης.
Ανάλογα με την εποχή του χρόνου που θα προγραμματίσει κανείς την επίσκεψή του, θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει λουλούδια, φυτά και δέντρα σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής τους παράλληλα με τα διαφορετικά είδη άγριας χλωρίδας και πανίδας που προσελκύουν ανά σεζόν.
Όποια εποχή του χρόνου, όμως κι αν βρεθεί κανείς στο Βοτανικό Πάρκο, σίγουρα θα εντυπωσιαστεί από τα χρώματα, τα αρώματα και την ποικιλία των ειδών.
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η καλύτερη ώρα για να προγραμματίσετε την επίσκεψή σας είναι νωρίς το πρωί ώστε και να μην ζεσταθείτε υπερβολικά αλλά και για να έχετε την ευκαιρία να ολοκληρώσετε την εμπειρία σας με ένα εξαιρετικό γεύμα στο βραβευμένο εστιατόριο κρητικής κουζίνας του συγκροτήματος.
Η απόλυτα ντόπια, βιολογική και εποχιακή φιλοσοφία του θα σας μείνουν αξέχαστες!
Το Παρκο διαθέτει κι ένα υπαίθριο, πέτρινο αμφιθέατρο που προσφέρεται για μικρές (έως 250 ατόμων περίπου) εκδηλώσεις αλλά και θεατρικές παραστάσεις.
Το Βοτανικό Πάρκο είναι ανοιχτό καθημερινά, από τις αρχές Απρίλη έως και το τέλος του Οκτώβρη, (ανάλογα πάντα με τις καιρικές συνθήκες) από τις 8:00 το πρωί έως τη δύση του ήλιου.
Είσοδος: Ενήλικες 6€ – Παιδιά 6-12 ετών 4€ – Παιδιά κάτω των 6 ετών δωρεάν με την συνοδεία γονέων
Πως να έρθετε
http://bus-service-crete-ktel.com
Τοποθεσία:
Σκορδαλού κυδωνίας Χανιά Κρήτη περιοχή Φουρνέ
17 χλμ εθνικής οδούς Χανίων, Φουρνες, Ομαλός
Με ΜΜΜ:
Δρομολόγια.καθημερινά από Χανιά προς Βοτανικό Πάρκο & κήποι Κρήτης απο το ΚΤΕΛ ΧΑΝΙΩΝ
Ώρα αναχώρησης 09:30 από Χανιά [ ΚΤΕΛ ] – Άγιοι Απόστολοι (09:35) – Σταλό (09:40)- Αγία Μαρίνα (09:45) – Πλατανιά (09:50)- Φουρνέ, και κόστος εισιτηρίου (€)
Ώρα επιστροφής 14:30 από Βοτανικό πάρκο & κήποι Κρήτης ,Πλατανιά-Αγία Μαρίνα-Σταλό-Χανιά
Με αυτοκίνητο:
Συντεταγμένες: 35. 25,06 N , 23.56,22 E
Aπό κέντρο Χανίων:
Πηγαίνετε με κατεύθυνση προς Ομαλό – φαράγγι Σαμαριάς και από Φουρνε στρίβετε δεξιά για Λάκκους – Ομαλό και στα δυο χιλιόμετρα φτάνετε.
Από Ρέθυμνο, Ηράκλειο:
Βγαίνετε στην τρίτη έξοδο δεξιά και αμέσως μετά αριστερά με κατεύθυνση Λάκκους-Ομαλό υπάρχουν κατατοπιστικές πινακίδες, και από Φουρνε δεξιά για Λάκκους – Ομαλός και στα δυο χιλιόμετρα φτάνετε.
Από το πλατανιά:
Από την γέφυρα πλατανιά στρίβουμε για πατελάρι ακολουθούμε τις κατατοπιστικές πινακίδες, και από το Φουρνε δεξιά και στα δυο χιλιόμετρα φτάνουμε.
Διαμονή
Για διαμονή δείτε τα κοντινά ξενοδοχεία και διαβάστε κριτικές και σχόλια από προηγούμενους επισκέπτες σε δημοφιλείς ιστοσελίδες όπως το booking.com
Επισκεφθείτε και την ιστοσελίδα του Βοτανικού Κήπρου πατώντας ΕΔΩ.
Τα άγρια πουλιά του πάρκου
Γερακίνα
Το λαγουδογέρακο (επιστ. Buteo buteo) ή κοινή γερακίνα είναι ένα αρπακτικό αρκετά μεγάλου μεγέθους με μήκος σώματος 50-55cm και άνοιγμα φτερών 118-140cm. Στην Κρήτη ζει ένας σημαντικός πληθυσμός του είδους, καθώς είναι το πιο συχνό αρπακτικό που συναντάει κάποιος στην Ελλάδα.
Κουρούνα
Παμφάγο πουλί και έχει προσαρμοστεί σε πολλά είδη βιότοπων.
Kόρακας
Πιο σπάνιο από την κουρούνα. Συνήθως ζει στα βουνά όπου δεν υπάρχει ανθρώπινη ενόχληση. Φωλιάζη σε προεξοχές κάθετων γκρεμών και σε δέντρα, Τρώει τα πάντα ακόμα και ψοφίμια. Η φωνή του είναι ένα δυνατό και βαθύ “κροκ”.
Γαρδέλι ή Καρδερίνα
Το ομορφότερο μικρό πουλί της Κρήτης. Γι’ αυτό, αλλά και για το ωραιότατο κελαΐδισμά πολλές φορές καταλήγει σε κλουβιά, στα χέρια των ανθρώπων.
Φλώρος
Δεν έχει την ομορφιά του γαρδελιού, όμως μπορεί να το συναγωνιστεί στο κελαΐδισμα.
Σπίνος
Έχει το μέγεθος του γαρδελιού και του φλώρου. Τραγουδά ωραία και μελωδικά. Έχει ωραία χρώματα..
Κοτσιφός
Από τα πιο γνωστά πουλιά της Κρήτης και της Ελλάδας γενικότερα. Είναι κατάμαυρος με κίτρινο κεχριμπαρένιο ράμφος.
Χαλκιάς
Πολύ ευκίνητο, μπορεί να κρέμοται ανάποδα και να τρώει. Είναι πολύ κοινό στα δάση, κήπους, ελαιώνες.
Τσαλαπετεινός
Δε ζει μόνιμα στην Κρήτη αλλά έρχοται για διακοπές τους ζεστούς μήνες, όπως και το χελιδόνι. Είναι αποδημητικό πουλί.
Κοκκινολαιμης
Με τα πρώτα κρύα του χειμώνα γεμίζει τα πάρκα των πόλεων.
Aηδόνι
Ίσως είναι το πιο μελωδικό πουλί της Κρήτης. Όλοι έχετε ακούσει το κελαΐδισμά του καθώς κάνετε βόλτα σε σκιερά μονοπάτια κοντά σε ποτάμια. Λέγεται και ποταμίδα γιατί του αρέσει να ζει δίπλα στα ποτάμια.
Σπουργίτης
Βρίσκεται πολύ κοντά στους ανθρώπους γιατί τρέφοταιι από ψίχουλα και άλλα υπολείμματα τροφών.
Τρυγόνι
Είναι πρώτος ξάδερφος του περιστεριού με το οποίο έχει πολλές κοινές συνήθειες.
Τσίχλα
Μοιάζει με τον κότσυφα στο μέγεθος και στις συνήθειες. Έχει νόστιμο κρέας.
Το χελιδόνι
Ζει στην Κρήτη μόνο τους ζεστούς μήνες του χρόνου. Είναι αποδημητικό πουλί.
Η σουσουράδα
Επειδή όταν περπατάει η ουρά της κουνιέται πάνω κάτω την έχουν βαπτίσει σουσουράδα.
Τρυποφράκτης
Είναι ένας αετός μεσαίου μεγέθους με άνοιγμα φτερών 150-180 εκ. Ζει σε χαμηλού και μεσαίου υψομέτρου ορεινές περιοχές.
Κιρκινέζι
Είναι το πιο κοινό είδος γερακιού στην Κρήτη.
Ζώα απο την αγρια πανιδα της κρητης που μπορεί να συναντήσετε στο πάρκο
Λαγούς Lepus europaeus
Θηλαστικό, το οποίο υπάρχει σε κάποιους πληθυσμούς στο πάρκο .
Ο ασβός της Κρήτης
Είναι ένα από τα μεγαλύτερα άγρια θηλαστικά του νησιού, το οποίο εχει πολλές φολιες μέσα στο μπάρκο
Σκαντζόχοιρος
Ο σκαντζόχοιρος είναι ένα διαδεδομένο νυχτόβιο θηλαστικό, που συναντάμε συχνα στο πάρκο . Ο
Κρητικός ακανθοποντικός(επιστ. Acomys minous)
Aποτελεί ένα απειλούμενο θηλαστικό, το οποίο απαντάται αποκλειστικά στο νησί της Κρήτης.
Η Κρητική ζουρίδα (επιστ. Martes foina bunites) ή πετροκούναβο
Eίναι ένα συμπαθητικό θηλαστικό, έρημες υπόγειες στοές,
Νυφίτσα της Κρήτης (mustela nivalis galinthias)
Aποτελεί ενδημικό υποείδος της κοινής νυφίτσας
Αμφίβια
Το κλίμα της Κρήτης είναι γενικά ξηρό και θερμό, με τα υδάτινα αποθέματα των λιμνών και των ποταμών της να στερεύουν μετά την άνοιξη. Ωστόσο οι λίγοι και περιορισμένοι βιότοποι αποτελούν καταφύγιο για τα λίγα είδη βατράχων και φρύνων που ζουν στο νησί.
Ο Κρητικός βάτραχος (επιστ. Pelophylax cretensis ή Rana cretensis)
Eίναι ένα από τα τρία ενδημικά είδη αμφιβίων της Ελλάδας, το οποίο απαντάται μόνο στο νησί της Κρήτης. Δυστυχώς όμως τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός του έχει μειωθεί αισθητά λόγω πολλών παραγόντων.
Δεντροβάτραχος
Aποτελεί το μοναδικό είδος δεντροβάτραχου στην Ευρώπη, το οποίο απαντάται και στις περισσότερες υγρές περιοχές της Κρήτης. Μάλιστα, οι πληθυσμοί των δενδροβάτραχων της Κρήτης αποτελούν ξεχωριστά ενδημικά υποείδη Πρασινοφρύνος
Κρητική σαύρα (Podarcis cretensis)
Η σαύρα της Κρήτης (επιστ. Podarcis cretensis) είναι το μοναδικό ενδημικό είδος σαύρας του νησιού
Κολισαύρα (Lacerta trilineata)
Eχει ένα έντονο πράσινο χρώμα. Είναι γνωστή κι ως τρανόσαυρα ή πρασινόσαυρα.
Σπιτόφιδο (Elaphe situla)
Το σπιτόφιδο (επιστ. Elaphe situla ή Zamenis situla) είναι το ομορφότερο είδος φιδιού της Ελλάδας, με χαρακτηριστικά κοκκινοπορτοκαλί σημάδια στην πλάτη. Ειναι ακινδυνο.