Το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας βρίσκεται μπροστά σε μία στιγμή – ορόσημο καθώς χιλιάδες καρκινοπαθείς πρόκειται να λάβουν το εξατομικευμένο εμβόλιο κατά του καρκίνου, με τη μεγάλης κλίμακας δοκιμή να έχει ήδη ξεκινήσει και να γεννά ελπίδες πως βρισκόμαστε μπροστά σε μία ιατρική επανάσταση.
Ο Guardian μέσα από 11 ερωταπαντήσεις εξηγεί τι είναι αρχικά τα εξατομικευμένα εμβόλια, πώς κατασκευάζονται και αν τελικά οι επιστήμονες βρήκαν τη θεραπεία κατά του καρκίνου.
Ακολουθούν οι 10+1 ερωταπαντήσεις για τα εξατομικευμένα εμβόλια του καρκίνου:
Τι είναι τα εμβόλια κατά του καρκίνου;
Τα εμβόλια κατά του καρκίνου είναι μια μορφή ανοσοθεραπείας. Σε αντίθεση με τα εμβόλια που προστατεύουν από μια λοίμωξη, όπως το εμβόλιο κατά της Covid-19, τα εμβόλια κατά του καρκίνου θεραπεύουν άτομα που έχουν διαγνωστεί. Έχουν σχεδιαστεί για να βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς να αναγνωρίζει και στη συνέχεια να σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα, εμποδίζοντας την επανεμφάνισή τους.
Πώς παρασκευάζονται τα εμβόλια κατά του καρκίνου;
Τα εμβόλια κατασκευάζονται ειδικά για κάθε άτομο, συνήθως μέσα σε λίγες εβδομάδες. Για την παρασκευή τους, λαμβάνεται δείγμα του όγκου του ασθενούς κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, ακολουθεί αλληλουχία DNA και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Το αποτέλεσμα είναι ένα εξατομικευμένο αντικαρκινικό εμβόλιο ειδικά για τον όγκο του συγκεκριμένου ασθενούς.
Πώς βοηθούν στην καταπολέμηση του καρκίνου;
Τα εμβόλια κατά του καρκίνου λειτουργούν στέλνοντας μια οδηγία ή ένα σχέδιο στα κύτταρα του ασθενούς για την παραγωγή ενός αντιγόνου ή μιας πρωτεΐνης που μπορεί να διακρίνει τα καρκινικά κύτταρα από τα φυσιολογικά κύτταρα. Τα εμβόλια διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα να δράσει. Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που μπορούν να αναγνωρίσουν και να επιτεθούν στις αβλαβείς εκδοχές της νόσου. Μόλις ο οργανισμός του ασθενούς παράγει αυτά τα αντισώματα, μπορεί να αναγνωρίσει την ασθένεια σε περίπτωση που επιστρέψει.
Τι τύπους καρκίνου μπορούν να θεραπεύσουν;
Οι επιστήμονες μελετούν πολλούς διαφορετικούς τύπους εμβολίων κατά του καρκίνου καθώς και πώς θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σε διάφορες μορφές καρκίνου. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να έχουμε μια πλήρη εικόνα για το πόσο καλά λειτουργούν τα εμβόλια και ποιους καρκίνους θα μπορούσαν να θεραπεύσουν. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικά σε μια σειρά από καρκίνους, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, του παχέος εντέρου, του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης, του παγκρέατος και των νεφρών.
Οι γιατροί έχουν, επίσης, αρχίσει να δοκιμάζουν το πρώτο παγκοσμίως εξατομικευμένο εμβόλιο κατά του καρκίνου mRNA για το μελάνωμα.
Πώς μπορούν οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση στα εμβόλια κατά του καρκίνου;
Η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, οπότε τα εμβόλια είναι διαθέσιμα κυρίως στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών. Το NHS εγκαινιάζει ένα πρόγραμμα που θα δώσει σε χιλιάδες ασθενείς στην Αγγλία πρόσβαση σε δοκιμές εμβολίων κατά του καρκίνου.
Τι είναι το Cancer Vaccine Launch Pad;
Το πρόγραμμα του NHS στην Αγγλία είναι το πρώτο του είδους του παγκοσμίως. Στόχος του είναι να προσελκύσει χιλιάδες καρκινοπαθείς, ενώ μία υπηρεσία αντιστοίχισης βάζει τους ασθενείς σε κλινικές δοκιμές των εμβολίων.
Πότε ξεκινά;
Το πρόγραμμα έχει ήδη ξεκινήσει. Ο πρώτος ασθενής του NHS που εντάχθηκε στο “Cancer Vaccine Launch Pad” είναι ο Elliot Pfebve, ένας 55χρονος λέκτορας που δεν είχε κανένα σύμπτωμα και διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου μετά από έναν έλεγχο ρουτίνας.
Πώς δημιούργησαν οι γιατροί αυτό το εξατομικευμένο εμβόλιο;
Αρχικά, ο Pfebve υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου του και μετά υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία. Το εξατομικευμένο εμβόλιό του δημιουργήθηκε μετά την ανάλυση του όγκου του για τον εντοπισμό μεταλλάξεων που χαρακτηρίζουν τον δικό του καρκίνο. Στη συνέχεια έλαβε το εμβόλιο μέσω έγχυσης στο University Hospitals Birmingham NHS foundation trust, ένα από τα πολλά κέντρα που συμμετέχουν στη δοκιμή. Το εμβόλιο σχεδιάστηκε με την ίδια τεχνολογία mRNA που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία του εμβολίου Covid της Pfizer/BioNTech.
Πώς είναι ο ασθενής;
Η επικεφαλής ερευνήτρια της δοκιμής στο Μπέρμιγχαμ, η Δρ Victoria Kunene, δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να πει αν ο ασθενής έχει θεραπευτεί πλήρως, αλλά δήλωσε ότι είναι “εξαιρετικά αισιόδοξη”. “Με βάση τα περιορισμένα δεδομένα που έχουμε επί του παρόντος για την ανταπόκριση του οργανισμού στο εμβόλιο, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί σημαντική και θετική εξέλιξη για τους ασθενείς, αλλά χρειάζονται ακόμη περισσότερα δεδομένα και συνεχίζουμε να εντάσσουμε στη δοκιμή κατάλληλους ασθενείς για να το διαπιστώσουμε περαιτέρω”, δήλωσε η ίδια.
Πώς μπορώ να εγγραφώ;
Το NHS έχει ήδη εντάξει δεκάδες ασθενείς στο “Cancer Vaccine Launch Pad” και πρόκειται να προσελκύσει ακόμα περισσότερους, με χιλιάδες ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε δοκιμές εμβολίων κατά του καρκίνου κάθε χρόνο. Οι ασθενείς με καρκίνο μπορούν να μιλήσουν με τον γενικό τους ιατρό για το αν μπορεί να είναι επιλέξιμοι για να συμμετάσχουν στις δοκιμές.
Πόσο σημαντική είναι η άφιξη των εμβολίων κατά του καρκίνου;
Τα εμβόλια έχουν φέρει επανάσταση στην ιατρική, προστατεύοντας εκατομμύρια ανθρώπους από ασθένειες, με τους ειδικούς να εμφανίζονται αισιόδοξοι πως βρίσκονται κοντά στην οριστική καταπολέμηση του καρκίνου. Τα εμβόλια δεν θα αντικαταστήσουν σύντομα τη χειρουργική επέμβαση, τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία, αλλά θα μπορούσαν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην ανοσοθεραπεία, το τέταρτο όπλο κατά του καρκίνου.
Υπάρχουν πολλές προκλήσεις και η κατασκευή εξατομικευμένων εμβολίων για μεμονωμένους ασθενείς απαιτεί χρόνο, αλλά η ελπίδα είναι ότι η διαδικασία θα μπορούσε να επιταχυνθεί στο μέλλον. Οι γιατροί και οι επιστήμονες εργάζονται για τα εμβόλια κατά του καρκίνου εδώ και δεκαετίες, αλλά τώρα έχουν φτάσει σε ένα σημείο όπου βλέπουν πραγματικά οφέλη για τους ασθενείς.