O μαγευτικός καθρέφτης του Ερωτα είναι το πιο εντυπωσιακό από την πλειάδα των ευρημάτων που έφερε στο φως στη νεκρόπολη των Αιγών η αρχαιολογική σκαπάνη το 2014. Σε δύο τύμβους βρέθηκαν συνολικά 21 τάφοι, από τους οποίους οι έξι ήταν ασύλητοι.
Την παρουσίαση των ευρημάτων κάνει σήμερα το μεσημέρι η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας και υπεύθυνη της ανασκαφής, Αγγελική Κοτταρίδη, κατά τη διάρκεια των εργασιών της 28ης Επιστημονικής Συνάντησης για το Αρχαιολογικό Εργο στη Μακεδονία και στη Θράκη.
Σύμφωνα με την κ. Κοτταρίδη, το πιο πολύτιμο και σπάνιο εύρημα από τον πρώτο τύμβο ήταν στον τάφο μιας κοπέλας (4ος π.Χ. αιώνας), πολυαγαπημένης των γονιών της, που της χάρισαν στο ταξίδι χωρίς γυρισμό, πολύτιμα χρυσά στολίδια, σκουλαρίκια και χάντρες, αλλά και τον μοναδικό καθρέφτη που βρέθηκε έως τώρα στις Αιγές, ένα μικρό, χάλκινο κομψοτέχνημα, έργο -όπως σημειώνει η ίδια- ενός πολύ επιδέξιου τορευτή. Στο καπάκι του καθρέφτη ο Ερωτας, στο σχήμα τρυφερού παιδιού, έρχεται πετώντας να αγκαλιάσει τον θεό του πόθου και του πάθους, τον Διόνυσο, που με μορφή θαλερού νέου κάθεται πάνω στα βράχια όπου είναι στρωμένη η δορά του πάνθηρα.
Στον πιο πλούσιο τάφο της ομάδας, που ήταν όμως συλημένος, βρέθηκαν υπολείμματα νεκρικής κλίνης η οποία ήταν διακοσμημένη με πήλινες ανάγλυφες πλάκες, στις οποίες η Αθηνά τυλιγμένη στο ιμάτιό της παρακολουθεί μια μάχη Ελλήνων με βαρβάρους.
Εκπληξη
Η οινοχόη ήταν επάνω στην κλίνη, στην οποία ήταν ξαπλωμένος ο νεκρός, στεφανωμένος με πλούσιο χάλκινο επίχρυσο στεφάνι κισσού. Η προκαταρκτική μελέτη των οστών δείχνει άντρα ηλικίας γύρω στα 50, ενώ προς τα βόρεια υπήρχε χώρος για ένα στενό ξύλινο τραπεζάκι με τα σκεύη του συμποσίου. Ανάμεσά τους και ένας χάλκινος κάδος, άριστης ποιότητας που χρησίμευε για το ανακάτεμα του οίνου με το νερό, με εξαιρετική διακόσμηση που αναδεικνύει το επίπεδο της μακεδονικής μεταλλουργίας.
Ο κάδος βρέθηκε πεσμένος στο δάπεδο του τάφου και γύρω του εντοπίστηκαν υπολείμματα από οργανικά υλικά, ξύλα κ.ά. που σχετίζονται με το ανάκλιντρο του νεκρού. Υπάρχουν κατάλοιπα υφασμάτων από τα στρωσίδια της κλίνης και τα ενδύματα του νεκρού, όπου μάλιστα διατηρήθηκαν ίχνη πορφύρας, δέρματα και κυρίως τα υπολείμματα της ίδιας της ξύλινης κλίνης. Ηδη σε πρώτη ματιά αναγνωρίζεται η επίχρυση διακόσμηση της μπροστινής πλευράς του ανάκλιντρου, του οποίου η μορφή του αντιστοιχούσε με εκείνη των χρυσελεφάντινων κλινών από τον τάφο του Φιλίππου. Ποιος όμως μπορεί να ήταν ο νεκρός;
Ιερέας του Διονύσου
Στο ερώτημα αυτό καλείται να απαντήσει σήμερα η κ. Κοτταρίδη. «Αφού δεν βρέθηκε επιτύμβιο με επιγραφή και αφού προφανώς δεν είναι μέλος της βασιλικής οικογένειας για να τον αναζητήσουμε στην παράδοση των πηγών, δεν μπορούμε να πούμε το όνομα του νεκρού, μπορούμε όμως, συνδυάζοντας τα δεδομένα να κάνουμε μερικές σκέψεις γι’ αυτόν» σημειώνει η κ. Κοτταρίδη και προσθέτει: «Το γεγονός ότι ένας ενήλικος άντρας και μάλιστα τόσο εύπορος που να μπορεί να φορά ρούχα βαμμένα με την πανάκριβη πορφύρα, δεν συνοδεύεται από τα όπλα του, είναι προφανώς μια όχι τυχαία εξαίρεση… Αν αυτό συνδυαστεί με το σπάνιο στεφάνι κισσού, μας επιτρέπει να σκεφτούμε ότι ίσως ο σεβάσμιος, πορφυροντυμένος αστός των Αιγών είναι ένας ιερέας του Διόνυσου ή ένα εξέχον μέλος του θιάσου της Μητέρας των Θεών που η ύπαρξή του στις Αιγές μαρτυρείται με επιγραφή της εποχής της ταφής», αναφέρει.
ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ
ritzal@pegasus.gr