Γράφει ο Ceteris Paribus
Τελικά ο «μεγάλος δαίμονας στις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές δεν είναι ούτε ο Ντράγκι ούτε ο Ντάισελμπλουμ ούτε καν ο Σόιμπλε, αλλά το ΔΝΤ!
Η θεατρική και θορυβώδης αποχώρησή του από τις διαπραγματεύσεις επισκίασε το κλίμα αισιοδοξίας που είχε δημιουργηθεί ύστερα από την τριμερή συνάντηση Μέρκελ – Ολάντ – Τσίπρα. Προς τι η νέα δραματοποίηση;
Κατ’ αρχάς, όπως έχουμε ξαναπεί, στην «τελική ευθεία της τελικής ευθείας» των διαπραγματεύσεων όλες οι πλευρές θα χρησιμοποιήσουν κάθε πρόσφορο ελιγμό και «σκηνοθεσία» για να πετύχουν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Οι εναλλαγές θα είναι γρήγορες και ενίοτε θεαματικές. Όμως, παρ’ όλα αυτά, η «αλήθεια» των εξελίξεων αποδίδεται καλύτερα μάλλον από τη γενναία αύξηση του ορίου του ELA (όριο παροχής ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες) από τον κ. Ντράγκι, παρά από τη θεατρική και «δραματική» χθεσινή αποχώρηση του ΔΝΤ. Αυτό όμως καθόλου δεν σημαίνει ότι αυτή η τελευταία δεν έχει ουσία.
1. Όπως έχουμε εξηγήσει ξανά, το ΔΝΤ έχει τις πιο «σκληρές» απαιτήσεις από την ελληνική πλευρά γιατί, σε αντίθεση με όλους τους άλλους παράγοντες πρέπει να σεβαστεί το καταστατικό του και τους όρους που αυτό θέτει για τον ορισμό ενός προγράμματος ως βιώσιμου. Από τη στιγμή που οι ευρωπαϊκοί πυλώνες των θεσμών δεν δέχονται «κούρεμα» του χρέους (λύση που το Ταμείο θεωρεί την πιο «ορθόδοξη» και αποτελεσματική στις δοσμένες συνθήκες), ζητεί υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, ώστε να μπορέσει να βαφτίσει το κρέας ψάρι και να θεωρήσει το ελληνικό πρόγραμμα βιώσιμο.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Διότι, για παράδειγμα, στην Ουκρανία συμμετέχει σε πρόγραμμα διάσωσης και μόλις πρόσφατα εκταμίευσε χρήματα, ενώ η χώρα είναι στα πρόθυρα, αν όχι ήδη σε οικονομική κατάρρευση… Άρα, «παίζουν» και κριτήρια πέρα των αμιγώς οικονομικών.
2. Υπάρχει λοιπόν και άλλος, σοβαρότερος λόγος. Και αυτός είναι πολιτικός. Η πρόσφατη μετατόπιση από το έδαφος της πενταμερούς (η οποία είχε καταρτίσει τη γνωστή πρόταση των δανειστών) στην τριμερή Μέρκελ – Ολάντ – Τσίπρα θεωρήθηκε από το Ταμείο πολιτικό «άδειασμα» και αθέτηση δεσμεύσεων. Το όλο «σκηνικό» έδωσε στο Ταμείο την εντύπωση «συμπαιγνίας» μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των ευρωπαϊκών πυλώνων: ελληνική πρόταση και ευρωπαϊκή διεργασία με παραμερισμό του ΔΝΤ ώστε να υπάρξει σύγκλιση ανάμεσα στην ελληνική πρόταση και στην πρόταση των δανειστών.
Αυτή η «βαριά» υποψία ενισχύθηκε από χειρισμούς της ελληνικής πλευράς καθώς κάποιοι από την ελληνική αντιπροσωπεία είχαν την φαεινή ιδέα να πουν πως στη συνάντηση με τον Μοσκοβισί παραβρέθηκαν και «μερικοί παρατρεχάμενοι του ΔΝΤ»!
Το ΔΝΤ φαίνεται ότι εκτιμά πως η απόφαση των Μέρκελ – Ολάντ να τα «βρουν» με την ελληνική κυβέρνηση δεν θα έχει μόνο θύμα τον… Σόιμπλε (που σε αυτή τη διαδικασία παραμερίστηκε επίσης ευσχήμως…) αλλά και το Ταμείο. Το οποίο εντελώς αναμενόμενα αντιδρά με «ανταρσία», θέτοντας ευθέως την πρόκληση: «ή θα με σεβαστείτε ή θα συνεχίσετε χωρίς εμένα»…
Το να συνεχίσει η Ευρώπη χωρίς το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι εύκολη επιλογή. Οι αγορές είναι «ευμετάβλητες» (όπως το είπε κομψά ο κ. Ντράγκι), η συμβολή του ΔΝΤ πρέπει να αντικατασταθεί με αντίστοιχη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, ενώ ανοίγει ο δρόμος και για την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης να «αντικατασταθεί» το υπόλοιπο του δανείου προς το ΔΝΤ με νέο δάνειο με χαμηλό επιτόκιο από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας (ESM).
Συμπέρασμα: Εδώ που βρισκόμαστε, από την εξέλιξη της όλης διαδικασίας δύο πράγματα μπορεί να συμβούν: Είτε θα «αποβληθούν» το ΔΝΤ και ο Σόιμπλε, είτε… η ελληνική κυβέρνηση και ο Αλέξης Τσίπρας!