Επίθεση κατά των θεσμών για τη στάση που κράτησαν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων εξαπολύει ο καθηγητής και πρώην σύμβουλος του Γιάνη Βαρουφάκη Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, ο οποίος επίσης αφήνει σαφείς αιχμές κατά της νέας κυβέρνησης.
Σε συνέντευξή του στο αυστριακό περιοδικό Profil, τονίζει πως κατά τις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς η κυβέρνησης «έκανε ό,τι μπορούσε να κάνει αλλά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ήταν εξ αρχής απρόθυμοι να εξετάσουν τις ελληνικές προτάσεις ή έστω να τις συζητήσουν». Σε αυτό το πλαίσιο επεσήμανε πως οι θεσμοί «δεν μετακινούνταν, περίμεναν μέχρι να εξαντληθούν τελείως τα ελληνικά αποθέματα, αύξαναν ολοένα και περισσότερο το επίπεδο των απειλών, μέχρις ότου ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συνθηκολόγησε στις 12 Ιουλίου και αποδέχθηκε τους όρους για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης».
Κατά τον Γκάλμπρεϊθ, η κυβέρνηση τότε δεν είχε ψευδαισθήσεις ότι θα έβρισκε συμμάχους στην Ευρώπη. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε «οι πλέον επιθετικές κατά οποιωνδήποτε παραχωρήσεων απέναντι στην Ελλάδα, ήταν η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, στις οποίες κυβερνούν οι δεξιοί που δεν θα ήθελαν να ενθαρρυνθούν οι αριστεροί αντίπαλοι τους -όπως, για παράδειγμα, στην Ισπανία οι Podemos- και μπορεί με την Ιταλία και τη Γαλλία τα πράγματα να ήταν λίγο διαφορετικά, ωστόσο αποδείχθηκε ότι αυτές δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν με τη Γερμανία».
Ο ίδιος αναφέρει πως τότε η ελληνική κυβέρνηση «ήθελε μια διαπραγμάτευση με τηΓερμανία σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, στοχεύοντας να γίνουν παραχωρήσεις από τηνΆνγκελα Μέρκελ», κάτι που όπως λέει «σε καμιά περίπτωση δεν ήταν αφελές, διότι είναι γνωστό ότι πρέπει κανείς να περιμένει μέχρις ότου η καγκελάριος πάρει μια απόφαση, που γίνεται πάντα την τελευταία στιγμή, και υπήρχε η ελπίδα ότι θα δείξει ελαστικότητα, κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε».
Αναφερόμενος στη στάση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο Γκάλμπρεϊθ αναφέρει πως ο γερμανός υπουργός Οικονομικών είχε εξ αρχής ξεκαθαρίσει πως υπήρχαν «μόνον δύο δυνατότητες, ή το μνημόνιο, (…) ή το Grexit, με το μόνο ανοικτό να παραμένει το πώς θα αποφάσιζε ηΆνγκελα Μέρκελ».
Ως προς τα μέτρα που περιλαμβάνει η νέα συμφωνία, ο καθηγητής σημειώνει πως δεν βλέπει τίποτα το θετικό, καθώς όπως λέει πρόκειται για «μια πολιτική ξεπουλήματος ελληνικού πλούτου, ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας, ιδιωτικών επιχειρήσεων, ιδιωτικών ακινήτων, μια πολιτική πτώχευσης». Όπως αναφέρει, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν την πλήρη ευθύνη για αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα, η οποία «στην ουσία δεν είναι πλέον μια ανεξάρτητη χώρα, αλλά μια αποικία της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Ο Αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι η Ευρώπη έχει συμφέρον από μια ελληνική χρεοκοπία, γιατί υπογραμμίζει πως «πολλά πωλούνται φθηνά -τώρα όλα τα λιμάνια, οι σιδηροδρομικοί σταθμοί, και τα αεροδρόμια θα αλλάξουν ιδιοκτήτη- και ήδη καταφθάνουν οι διαχειριστές των μεγάλων διεθνών ομίλων, ενώ επίσης οικόπεδα και εκτάσεις γης μπορούν να αγοραστούν πολύ φθηνά, ενώ τους Έλληνες τους περιμένουν δύσκολοι καιροί, οι προοπτικές τους δεν θα μπορούσαν να είναι σκοτεινότερες».
Σύμφωνα με τον Τζέιμς Γκάμπρεϊθ, «στην Αθήνα δεν υπάρχει μια αριστερή κυβέρνηση, αλλά μια αποικιακή διοίκηση, ωστόσο ο λαός την εξέλεξε γιατί η εναλλακτική θα ήταν πολύ χειρότερη, δηλαδή μια επιστροφή των παλιών, εκτεθειμένων και μισητών ολιγαρχών».