Του Μάνου Χατζημαλωνά
Όχι δεν είμαστε νεοφυές πολιτικό κίνημα. Τουλάχιστον όχι με την παραδοσιακή έννοια. Αν θεωρήσουμε Πολιτική την συνισταμένη των ηθικών συμπεριφορών των μελών μιας κοινωνίας, από τον πρώτο έως τον τελευταίο πολίτη, τότε ναι, κάνουμε πολιτική. Πολιτική της ορθής σκέψης και των αγνών συναισθημάτων που εκφράζονται μέσα από την έννοια Φιλότιμο. Λέξη-επικεφαλίδα κάθε ένδοξου κεφαλαίου του ελληνικού πολιτισμού, στα θεμέλια του σύγχρονου παγκόσμιου.
Η πρόταση μας είναι απλή. Βοηθήστε να επαναπροσδιορίσουμε τη λέξη Φιλότιμο μεταξύ μας και κατόπιν να την εισαγάγουμε στα διεθνή λεξικά μεταφρασμένη στα αγγλικά ως «Philotimo».
Γιατί χρίζει το «Φιλότιμο» επαναπροσδιορισμού;
Γιατί απλά όπως κάθε έννοια στο επίκεντρο της ζωής του Πολίτη, όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, η δικαιοσύνη, και τα ανθρώπινα δικαιώματα μεταξύ άλλων, αναπόδραστα χρωματίζονται και επαξιώνονται (ή απαξιώνονται) μέσα στον ρου της εξέλιξης της σύγχρονης κοινωνίας και στους συσχετισμούς μεταξύ ατομικού και κοινωνικού συμφέροντος. Ξεκινώντας από το Φιλότιμο, τον ακρογωνιαίο λίθο του πολιτισμικού μας DNA, έχουμε καλύτερες πιθανότητες να καταλήξουμε σε κοινή συναίνεση δίχως την ανάγκη μεσαζόντων (ίσως εκτός μιας ανεξάρτητης επιστημονικής ομάδας). Η διαδικασία θα μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε την αξία της κοινής συναίνεσης ως πρωταρχικό συστατικό κοινωνικής συνοχής και εθνικής ταυτότητας, και των προκλήσεων αλλά και ευεργετημάτων που επιφυλάσσει ο διάλογος παρόμοιων διαδικασιών. Τέλος, η διαδικασία επαναπροσδιορισμού της έννοιας Φιλότιμο, ίσως μας βοηθήσει να προσπελάσουμε αναχρονιστικά εθνικά αφηγήματα που αναστέλλουν τη συμβίωση και πρόοδο μας εντός μιας παγκόσμιας διεθνούς κοινότητας.
Γιατί να το εισαγάγουμε στα διεθνή λεξικά;
Γιατί είναι το απλούστερο συλλογικό εγχείρημα στο οποίο μπορούμε όλοι να συμβάλουμε από όπου κι αν βρισκόμαστε, μέσα από τον υπολογιστή ή το κινητό μας. Γιατί αποτελεί παράλληλα διεκδίκηση θέσης αλλά και παραχώρηση χρήσης μια έννοιας με πανανθρώπινο νόημα. Για να ανατρέξει κανείς στην τελευταία φορά που ελληνική λέξη εποίκησε ξένο λεξικό ή λεξιλόγιο θα πρέπει να γυρίσει πίσω αρκετούς αιώνες. Πίσω στον καιρό όπου ο ελληνικός πολιτισμός εξάσκησε και τελειοποίησε μέσα από λέξεις-σύμβολα καινοτομίες όπως τη φιλοσοφία, τη ρητορική, τη δημοκρατία, τον Ολυμπισμό. Όλοι θυμόμαστε την «Αθήνα» που κατέκτησε την κατακτήτρια «Ρώμη» με τη γλώσσα και τις τέχνες της. Γιατί τέλος, η παγκόσμια κοινότητα είναι έτοιμη να δεχτεί την καινοτομία στο επίπεδο συσχετισμών Πολίτη-Συμπολίτη και Πολιτείας-Πολιτών όσο ποτέ άλλοτε στη σύγχρονη ιστορία της. Και γιατί ίσως η ιδέα Φιλότιμο, πρώτα ζυμωμένη μεταξύ Ελλήνων, αποτελέσει φάρο νοήματος και για τους «έξω».
Η Πρωτοβουλία
Η Πρωτοβουλία #Philotimo ξεκίνησε από το Λονδίνο το 2011, με τη συνειδητοποίηση του ερευνητικού κενού στη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία γύρω από τη σύνθετη έννοια της λέξης Φιλότιμο, την κεντρικότερη αξία της Ελληνικής πολιτισμικής ταυτότητας. Η ιδέα του να αναζητηθεί το «χαμένο φιλότιμο» όπως συχνά αναφέρεται, ξεκίνησε ένα συναρπαστικό ταξίδι με απίθανες συμπτώσεις και εποικοδομητικές συναντήσεις που οδήγησαν στη δημιουργία της μη-κερδοσκοπικής startup πλατφόρμας σκέψης/δράσης «Φιλότιμο Ίδρυμα», τον Σεπτέμβριο του 2014.
Αποτελούμαστε από μια διεθνή ομάδα φίλων, εξειδικευμένων σε πεδία μεταξύ άλλων της ψυχολογίας και των κοινωνικών επιστημών, του μάρκετινγκ, της ιατρικής, της στατιστικής επιστήμης και της επιστήμης υπολογιστών, όπου ένωσε γύρω από αυτό τον σκοπό τις ιδέες, τις δυνάμεις και τις οικονομίες της. Ξεκινήσαμε τη συλλογή δεδομένων γύρω από ορισμούς και ιστορίες για το Φιλότιμο μέσα από τη διεθνή κοινότητα Ελλήνων. Σύντομα διαπιστώσαμε την κεντρικότητα της έννοιας στην κοινωνική συνοχή και την αγωγή του πολίτη εντός Ελλάδας αλλά και διεθνώς.
Η Αποστολή
Το Φιλότιμο είναι μια λέξη που δε μπορεί να αναπαραχθεί από το «σύστημα». Επάνω στην οποία όμως αυτό βασίζεται στις κρισιμότερες ώρες για να επιβιώσει και να ανανεωθεί.
Πιστεύουμε ότι το κλίμα σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο ευνοεί για να ξεκινήσει ένας διάλογος γύρω από το τι είναι καλό και ωφέλιμο για την κοινωνία και την ανθρωπότητα, και τι όχι. Είναι ίσως η κρισιμότερη στιγμή για να εισαγάγουμε τη λέξη #PHILOTIMO στον κόσμο ως το αντίδοτο απέναντι σε λέξεις όπως την Μετά-Αλήθεια, την Ξενοφοβία και την ιδέα ενός Σουρεαλιστικού κόσμου (έννοιες που διακρίθηκαν στα διεθνή λεξικά το 2016).
Αποστολή μας να κάνουμε το πρώτο βήμα ανάδειξης της λέξης παγκοσμίως με την εισαγωγή της στα διεθνή λεξικά (ενδεχομένως ακριβώς κάτω από τη λέξη «Φιλοσοφία»), παρακινώντας ένα διεθνές κίνημα ανάδειξής της ως μία από τις νέες λέξεις του 2017!
Επιπλέον σκοπός μας η προεργασία διεθνούς Ντοκιμαντέρ γύρω από την ιστορία, τη θεωρία, την επιστήμη και το κοινωνικό κεφάλαιο του «Φιλότιμου» με τη συνδρομή της πολυαγαπημένης εταιρείας παραγωγών “Indigo View” («Το Νησί», «Η Λέξη Που Δε Λες»).
Τέλος, αποσκοπούμε στην ανάπτυξη τεκμηριωμένων εφαρμογών διερεύνησης και καλλιέργειας της έννοιας και πρακτικής του φιλότιμου μέσα σε περιβάλλοντα όπως τον εκπαιδευτικό και εργασιακό τομέα, και τις σχέσεις πολιτείας-πολίτη.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε
Έως και τις 27 Ιανουαρίου 2017 μπορείτε να μας ενισχύσετε με ένα ποσό, μικρό όσο 2 ευρώ (περίπου $3) ή ανάλογο των δυνατοτήτων σας, μέσα από την πλατφόρμα συμμετοχικής χρηματοδότησης IndieGoGo. Από την πλευρά μας δεσμευόμαστε ότι θα γνωρίζετε ανά πάσα στιγμή που πήγε μέχρι και το τελευταίο ευρώ. Ως επιβράβευση των συνδρομών προσφέρουμε δώρα όπως ένα Μεγάλο Ευχαριστώ στα κοινωνικά μας δίκτυα, την ονομαστική αναφορά συνδρομητών στο Ντοκιμαντέρ «Φιλότιμο», μπλουζάκια της καμπάνιας #PHILOTIMO, συμμετοχή στο καλοκαιρινό καταφύγιο «Philotimo Retreat» και στο επιμορφωτικό εταιρικό σεμινάριο Phi.Lo.Ti.Mo. διαμορφωμένο από τους ειδικούς της ομάδας μας.
Αν δεν έχετε τη δυνατότητα να μας στηρίξετε οικονομικά, σας ζητάμε να χρησιμοποιήσετε την ετικέτα #PHILOTIMO στα κοινωνικά σας δίκτυα όσο συχνότερα μπορείτε, για να μοιραστείτε σκέψεις, συναισθήματα και ιστορίες γύρω από το Φιλότιμο, και έτσι να γίνετε συνοδοιπόροι στην εκστρατεία διάδοσης της λέξης.
Κάθε μορφή βοήθειας από τις παραπάνω είναι εξίσου σημαντική και πολύτιμη.
Υπεράνω όλων, θα λάβετε την προσωπική ικανοποίηση και την αναγνώριση από όλους εμάς για τη συμμετοχή σας σε αυτό το μοναδικό διεθνές κίνημα, για να αλλάξουμε λίγο τον κόσμο, μια φιλότιμη χειρονομία τη φορά.
Ας κάνουμε μαζί το #PHILOTIMO τη λέξη που πρέπει να λες, τη λέξη που όλος ο κόσμος θα πρέπει να λέει!
Μόνο μαζί μπορούμε.
Φιλότιμο Ίδρυμα
www.philotimo.org
www.facebook.com/philotimon
