Επιμέλεια: Βαγγέλης Πάλλας – Δημοσιογράφος I.F.J.
Πραγματικά δεν ξέρω τι ήταν αυτό που με έκανε εκείνο το απόγευμα να αποφασίσω να καλέσω την αστυνομία, αλλά πάντα λέω πως ήταν ότι με είδα να καθαρίζω το ίδιο μου το αίμα». Η Λορέιν, Βρετανίδα, έτρωγε ξύλο τακτικά από τον σύντροφο της επί οκτώ χρόνια προτού το πει σε κάποιον «Με έχουν ρωτήσει γιατί δεν έφευγα, αλλά ο άνδρας μου με απειλούσε συχνά και πάντα πραγματοποιούσε τις απειλές του. Τον φοβόμουν πάρα, μα πάρα πολύ. Έτσι φτάνεις στο σημείο όπου μαθαίνεις να ζεις μ’ αυτό. γίνεται ένα φυσιολογικό στοιχείο της ζωής σου, προσαρμόζεσαι, υπομένεις, το κρύβεις»
Από τη γέννηση ως τον θάνατο, σε περιόδους ειρήνης όσο και πολέμου, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διακρίσεις και βία από την πολιτεία, την τοπική κοινωνία και την οικογένεια. Η βρεφοκτονία κοριτσιών στερεί από αμέτρητες γυναίκες την ίδια τη ζωή. Κάθε χρόνο, εκατομμύρια γυναίκες βιάζονται από τον σύζυγο ή τον σύντροφο τους, από συγγενείς, από φίλους και αγνώστους, από εργοδότες και συνάδελφους, από αστυνομικούς και στρατιώτες. Από την ενδοοικογενειακή βία υποφέρουν γυναίκες, παιδιά και άνδρες, όμως η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων είναι γυναίκες και κορίτσια. Στις ένοπλες συγκρούσεις, η βία κατά των γυναικών χρησιμοποιείται συχνά ως όπλο πολέμου, με σκοπό να ταπεινώσει τις ίδιες τις γυναίκες ή και την κοινότητα στην οποία ανήκουν.
Η βία κατά των γυναικών δεν περιορίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό ή οικονομικό σύστημα, αλλά είναι διαδεδομένη σε κάθε κοινωνία στον κόσμο. Δεν γνωρίζει διαχωριστικές γραμμές από πλευράς πλούτου, φυλής ή πολιτισμού. Οι δομές ισχύος στο εσωτερικό της κοινωνίας, οι οποίες διαιωνίζουν τη βία κατά των γυναικών, είναι βαθιά ριζωμένες και αδιάλλακτες. Η βία, ως βίωμα ή ως απειλή, εμποδίζει τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο να ασκήσουν και να απολαύσουν πλήρως τα δικαιώματά τους.
Γυναίκες σε όλο τον κόσμο οργανώθηκαν για να φέρουν στο φως τη βία κατά των γυναικών και να την αντικρούσουν. Πέτυχαν δραματικές αλλαγές σε νόμους, σε πολιτικές και σε πρακτικές. Έβγαλαν τις παραβιάσεις από το ημίφως και τις εξέθεσαν στους προβολείς της δημοσιότητας. Απέδειξαν ότι το θέμα της βίας κατά των γυναικών απαιτεί μία απάντηση από τις κυβερνήσεις, τις τοπικές κοινωνίες και τα μεμονωμένα άτομα. Πάνω απ’ όλα, αμφισβήτησαν την εικόνα των γυναικών ως παθητικών θυμάτων της βίας. Παρά τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν σε πολλές χώρες, οι γυναίκες είναι επικεφαλής στον αγώνα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών. Παρ’ όλα αυτά, σε πολλές χώρες οι ακτιβίστριες και οι ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών ήρθαν αντιμέτωποι με ένα κύμα αντίδρασης, προερχόμενο από δυνάμεις που αντιμετωπίζουν την ισότητα των φύλων ως απειλή για την κοινωνική σταθερότητα και τα παγιωμένα οικονομικά συμφέροντα. Σε κάποια μέρη του κόσμου, όσα έχουν πετύχει οι γυναίκες ανατρέπονται ή αγνοούνται.
Ένα σκάνδαλο παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Τα στατιστικά στοιχεία για τη βία κατά των γυναικών αποκαλύπτουν μία παγκόσμια κατάσταση, καταστροφική για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ø Τουλάχιστον μία στις τρεις γυναίκες έχει ξυλοκοπηθεί, έχει εξαναγκαστεί να κάνει σεξ ή έχει κακοποιηθεί με άλλο τρόπο κατά τη διάρκεια της ζωής της. Συνήθως ο δράστης είναι μέλος της οικογένειας της ή γνωστός της.
Ø Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει δηλώσει ότι η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου και αναπηρίας για τις γυναίκες ηλικίας 16 έως 44 ετών και ευθύνεται για περισσότερους θανάτους και προβλήματα υγείας απ’ ό,τι ο καρκίνος η τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα.
Ø Περισσότερα από 60 εκατομμύρια γυναίκες «λείπουν» σήμερα από τον κόσμο ως αποτέλεσμα των αμβλώσεων με επιλογή φύλου και των βρεφοκτονιών κοριτσιών. Η τελευταία απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε το 2000 στην Κίνα αποκάλυψε ότι η αναλογία των νεογέννητων κοριτσιών σε σχέση με τα αγόρια είναι 100:119. Ο βιολογικός κανόνας προβλέπει αναλογία 100:103.
Ø Η ρωσική κυβέρνηση υπολογίζει ότι 14.000 γυναίκες σκοτώθηκαν από τους συντρόφους τους ή από συγγενείς το 1999, κι όμως η χώρα συνεχίζει να μην διαθέτει νόμο που να αντιμετωπίζει συγκεκριμένα την ενδοοικογενειακή βία.
Ø Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι σε ποσοστό μέχρι και 70% των περιπτώσεων δολοφονιών γυναικών, τα θύματα σκοτώθηκαν από τους άρρενες συντρόφους τους.
Αυτού του είδους τα στατιστικά στοιχεία αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου.
Η βία κατά των γυναικών περιλαμβάνει:
Βία στην οικογένεια. Περιλαμβάνει ξυλοδαρμό από τον σύντροφο, σεξουαλική κακοποίηση των μικρών κοριτσιών της οικογένειας, βία που σχετίζεται με την προίκα, συζυγικό βιασμό, καθώς και ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων και άλλες παραδοσιακές πρακτικές επιβλαβείς για τις γυναίκες. Ακόμα, περιλαμβάνει την κακομεταχείριση των οικιακών βοηθών, π.χ. τον ακούσιο περιορισμό, τη σωματική κακοποίηση, τις συνθήκες που προσομοιάζουν σε δουλεία και τη σεξουαλική κακοποίηση. Βία μέσα στην κοινότητα. Περιλαμβάνει τον βιασμό, τη σεξουαλική κακοποίηση, τη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και αλλού. Η σωματεμπορία, η εξαναγκαστική πορνεία και η καταναγκαστική εργασία συμπεριλαμβάνονται σε αυτή την κατηγορία, η οποία καλύπτει επίσης τον βιασμό και άλλες μορφές κακοποίησης από ένοπλες ομάδες.
Βία από την πολιτεία. Περιλαμβάνει πράξεις βίας που διαπράττονται ή παραβλέπονται από την αστυνομία, τους δεσμοφύλακες, τους στρατιώτες, τους συνοροφύλακες, τους υπαλλήλους της μεταναστευτικής υπηρεσίας και άλλους. Παραδείγματα αποτελούν οι βιασμοί από κυβερνητικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια ένοπλης σύρραξης, τα βασανιστήρια κατά τη διάρκεια της κράτησης και η άσκηση βίας από υπαλλήλους σε βάρος γυναικών προσφύγων.
Δεκαπέντε μαθήτριες κάηκαν ζωντανές και δεκάδες άλλες τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια πυρκαγιάς, που ξέσπασε στο σχολείο τους στη Μέκκα της Σαουδικής Αραβίας, στις 11 Μαρτίου 2002. Η θρησκευτική αστυνομία εμπόδισε τα κορίτσια να βγουν από το κτίριο επειδή δε φορούσαν μαντίλες και δεν υπήρχαν άρρενες συγγενείς εκεί για να τα παραλάβουν Επίσης, εμπόδισε τα μέλη των ομάδων διάσωσης, που ήταν άνδρες, να μπουν στο κτίριο.
