Σε μια από τις πιο φορτισμένες και πολυαναμενόμενες στιγμές του 13ου Chania Film Festival, ο εμβληματικός Σέρβος σκηνοθέτης Εμίρ Κουστουρίτσα καθήλωσε το κοινό του Πνευματικού Κέντρου Χανίων, με μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση για τον κινηματογράφο, τον πολιτισμό και τις προκλήσεις του σημερινού κόσμου.

Το Πνευματικό Κέντρο ήταν γεμάτο από κόσμο εντός και εκτός της αίθουσας, με εκατοντάδες θεατές να σπεύδουν να δουν από κοντά τον δημιουργό του Underground, του Arizona Dream και του θρυλικού Ο Καιρός των Τσιγγάνων.

Ο Κουστουρίτσα μπήκε στην αίθουσα καταχειροκροτούμενος, συνοδευόμενος από τον δήμαρχο Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη, τον αντιπεριφερειάρχη Χανίων Νίκο Καλογερή και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Ματθαίο Φραντζεσκάκη, ο οποίος και συντόνισε τη συζήτηση.

Από την εποχή των φεστιβάλ στην εποχή των views

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη, ο Κουστουρίτσα αναφέρθηκε στην αλλοίωση των κριτηρίων αναγνώρισης στον παγκόσμιο κινηματογράφο, τονίζοντας την πολιτιστική μετάλλαξη που βιώνει η τέχνη:

«Παλαιότερα, η αναγνώριση ερχόταν μέσω της νίκης σε μεγάλα φεστιβάλ. Σήμερα, μετριέται από τα views που συγκεντρώνει μια ταινία στις ψηφιακές πλατφόρμες.»

Η φράση αυτή δεν ήταν απλώς μια διαπίστωση. Ήταν ένα βαθύ σχόλιο για τη μετατροπή του κινηματογράφου από μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης σε προϊόν ψηφιακής κατανάλωσης, κάτι που, σύμφωνα με τον ίδιο, αντανακλά τη γενικότερη παρακμή των ιδεών στη σύγχρονη παγκόσμια κουλτούρα.

Η Κρήτη ως σταυροδρόμι παραδόσεων και πολιτισμών

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, λίγο πριν την είσοδό του στην αίθουσα, ο σκηνοθέτης αναφέρθηκε με συγκίνηση στην προηγούμενη επίσκεψή του στην Κρήτη:

«Δεν το θυμούνται όλοι, αλλά πριν από 15 χρόνια δώσαμε μια συναυλία εδώ με τη No Smoking Orchestra. Θυμάμαι ότι βρισκόμουν στην Κρήτη, την οποία γνώριζα από τα βιβλία, και είμαι τόσο χαρούμενος που μοιράζομαι ένα τέτοιο περιβάλλον, όπου όλες οι ευρωπαϊκές παραδόσεις αναμειγνύονται με τις αρχαιότερες παραδόσεις της Ευρώπης.»

Και πρόσθεσε με νόημα:

«Είμαι πολύ χαρούμενος που βλέπω πως μια τέτοια πόλη και αυτοί οι άνθρωποι εδώ ζουν μια καλή και πολιτισμένη ζωή. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα που μπορεί να έχει κανείς σήμερα. Είμαι πολύ ευτυχής που είμαι μέρος του φεστιβάλ σας. Σας ευχαριστώ που με φέρατε εδώ. Mετά από τόσα χρόνια είμαι πίσω και είμαι πολύ χαρούμενος.»

Μια εμβληματική προβολή: «Ο Καιρός των Τσιγγάνων»

Η βραδιά κορυφώθηκε με την βράβευση του σκηνοθέτη με την προβολή της εμβληματικής ταινίας “Ο Καιρός των Τσιγγάνων” (Time of the Gypsies, 1988), που καθήλωσε το κοινό με την ποιητική του δύναμη και την εθνογραφική του αλήθεια.

Η ταινία, που συνδυάζει τον κοινωνικό ρεαλισμό με το μαγικό στοιχείο, αποτέλεσε υπενθύμιση της κινηματογραφικής ιδιοφυΐας του Κουστουρίτσα και του βάθους της ευαισθησίας του απέναντι στους λαούς του κόσμου, ιδίως στους περιθωριοποιημένους.