του Λάμπρου Ντούσικου*
Ίχνος αξιοπρέπειας φαίνεται να μην υπάρχει στο σημερινό πολιτικό κατεστημένο, που συνεχίζει να προωθεί την “αξιοποίηση” της δημόσιας γης και περιουσίας, σε βάρος του φυσικού πλούτου, του δημόσιου συμφέροντος και της εθνικής κυριαρχίας της χώρας. Σε κλίμα διακομματικής συναίνεσης και omerta, μεταβιβάστηκαν υποτίθεται και τα ελληνικά Αεροδρόμια στην κοινοπραξία FRAPORT – Κοπελούζου.
Δεν θα επαναλάβουμε την άποψή μας για το φιάσκο της φωτογραφημένης ιδιωτικοποίησης που στηρίζεται σε μια αποικιοκρατικού τύπου “Σύμβαση Αποζημιώσεων”, παραβιάζοντας την ελληνική και διεθνή νομοθεσία, το Σύνταγμα και τους κανονισμούς του ελληνικού κοινοβουλίου, ούτε θα επαναλάβουμε τις σοβαρές επιπτώσεις της στην οικονομία της Ελλάδας.
Εστιάζουμε στο ότι αυτή τη στιγμή προσπαθούν να δημιουργήσουν το ισχυρότερο Γερμανικό μονοπώλιο στον κλάδο των μεταφορών στην ιστορία της Ελλάδας, με αδιαφανείς διαδικασίες που χρίζουν άμεσης Εισαγγελικής διερεύνησης. Τα στοιχεία που θα παραθέσουμε εδώ θα μπορούσαν κάλλιστα να αξιοποιηθούν από όσους έχουν έννομο συμφέρον, τους θιγόμενους συνδικαλιστικούς φορείς για παράδειγμα ή την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ιδιαίτερα την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων που έχει στο παρελθόν κάνει δημοψήφισμα και έχει προσφύγει στα δικαστήρια. Όπως και να’ χει τα στοιχεία αυτά, πρέπει να φτάσουν στην Εισαγγελία το συντομότερο δυνατό, για δυο λόγους.
Πρώτον διότι η συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση όχι μόνο δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αλλά υπάρχουν και βάσιμες υποψίες ότι αποτελεί προϊόν λογιστικής – εικονικής και μόνο συνδιαλλαγής μεταξύ του ελληνικού κράτους και της κοινοπραξίας. Δεύτερον, διότι το εγχείρημα του ξεπουλήματος των Αεροδρομίων αφενός βρίθει από νομικές παρατυπίες, για τις οποίες σίγουρα θα αποδοθούν ποινικές ευθύνες στο μέλλον, αφετέρου είναι τόσες πολλές οι εκκρεμότητες και οι δυσκολίες, που η FRAPORT δεν έχει τη δύναμη και την ικανότητα να τις διαχειριστεί. Πιο συγκεκριμένα.
Εκκρεμούν οι 14 Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που υποχρεωτικά πρέπει να προηγηθούν των όποιων παρεμβάσεων της FRAPORT στα Αεροδρόμια, από τις οποίες μόνο τρεις έχουν κατατεθεί σε διαβούλευση. Ως γνωστό μετά την έκδοση της ΚΥΑ, θα προσβληθούν όλες στο ΣτΕ, ενώ έντονη αναμένεται και η αντίδραση των τεχνικών υπηρεσιών των ΟΤΑ που θα κληθούν να υπογράψουν τα έργα.
Η “παράδοση” των κρατικών αερολιμένων στα χέρια της FRAPORT, έγινε πριν λίγες μέρες με ένα απλό υπηρεσιακό σήμα τύπου telex. Κανείς Αερολιμενάρχης των 14 Περιφερειακών Αεροδρομίων δεν έχει επίσημο κρατικό έγγραφο που να ορίζει την παράδοση της διοίκησης στην κοινοπραξία. Ήδη η ΟΣΥΠΑ έχει καταθέσει μήνυση. Η ευθύνη των Αερολιμεναρχών είναι μεγάλη και πρέπει να ελεγχθεί.
Το έγκλημα έναντι των εργαζομένων αποδεικνύεται με το καλημέρα πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι υπολογίζαμε αρχικά. Στη βάση διαφόρων Μνημονίων Συνεργασίας μεταξύ FRAPORT και κρατικών υπηρεσιών, μεταφέρονται ή αποσπώνται υπάλληλοι που με την αναδιάρθρωση της ΥΠΑ κινδυνεύουν να μείνουν έξω από το νέο σχήμα διοίκησης των Κρατικών Αερολιμένων (βλ. οδηγοί πυροσβέστες της ΥΠΑ που η FRAPORT πιέζει να μεταφερθούν στους ενστόλους του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης). Γνωστή είναι και η περίπτωση των υπαλλήλων security
όπου η FRAPORT πιέζει επίσης το ίδιο Υπουργείο, να παρακαμφθεί ο επίσημος φορέας πιστοποίησης για να καλυφθούν οι ανάγκες της μέχρι τον Δεκέμβρη του 2017 με συμβάσεις πείνας.
Η δε ασύδοτη εισπρακτική πολιτική της FRAPORT, έχει δημιουργήσει τεράστιες αντιδράσεις σε διάφορους τομείς του ευρύτερου οικονομικού συστήματος των αεροδρομίων, όπως για παράδειγμα στα Χανιά, όπου ήδη η κοινοπραξία ζητάει τριπλάσια ενοίκια τόσο από τους κατόχους των πετρελαϊκών πρατηρίων, ακόμα και από τους χρήστες αεραθλητικών δραστηριοτήτων. Ο κατάλογος παραδειγμάτων είναι μακρύς.
Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και το κλίμα τρομοκρατίας που επιβάλλουν οι Γερμανοί τεχνοκράτες (φυσικά με την εθελόδουλη στάση στελεχών της διοίκησης της ΥΠΑ και τοπικών στελεχών), τότε καταλαβαίνουμε ότι δεν παραβιάζονται μόνο βασικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, αλλά και το ίδιο το ποινικό δίκαιο. Μακάρι να έβρισκαν το κουράγιο οι υπάλληλοι της ΥΠΑ να καταγγείλουν χωρίς το φόβο μιας μετάταξης ή χωρίς το φόβο μιας ΕΔΕ (όπως χαρακτηριστικά έγινε στον κλάδο των Διοικητικών Οικονομικών της ΥΠΑ), την ψυχολογική τρομοκρατία που ασκείται σε βάρος τους, από τους επίδοξους κερδοσκόπους της κοινοπραξίας.
Όσον αφορά δε την ανικανότητα της FRAPORT να διαχειριστεί τα 14 Περιφερειακά Αεροδρόμια, χαρακτηριστικά αναφέρουμε την αδυναμία της κοινοπραξίας να πληρώσει το χρηματικό αντίτιμο της Σύμβασης Παραχώρησης, γι’ αυτό και στην αρχή υπολόγιζε στο πακέτο Γιούνκερ ενώ στη συνέχεια δανειοδοτήθηκε από Τράπεζες μεταξύ των οποίων και η Apha Bank που ανακεφαλαιοποιήθηκε με χρήματα των Ελλήνων πολιτών. Ήδη έχουν δει το φως της δημοσιότητας στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα μετοχικά κεφάλαια της FRAPORT και της SLENTEL Κοπελούζου, δεν αρκούσαν ούτε για να συμμετέχουν στο διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ (πχ. η SLENTEL εμφάνιζε μετοχικό κεφάλαιο 5.000 ευρώ).
Ακόμα και στο απλό καθημερινό επίπεδο της διαχείρισης των αερολιμένων, ενδεικτικό της απληστίας και της προχειρότητας με την οποία η FRAPORT αντιμετωπίζει τα πράγματα, είναι το εξής. Στο Αεροδρόμιο της Κέρκυρας πριν λίγες μέρες, έγιναν δυο emergency πτήσεων και δυο black out στο αεροδρόμιο. Και στις δυο περιπτώσεις όμως, η FRAPORT ζήτησε να διαχειριστεί τα περιστατικά η ΥΠΑ για να αποφύγει η κοινοπραξία την οποιαδήποτε ευθύνη. Γεγονότα που φυσικά αποκρύφτηκαν από την κοινωνία του νησιού και τα ΜΜΕ. Και σε αυτόν τον τομέα ο κατάλογος παραδειγμάτων είναι μακρύς.
Ας φτάσουμε όμως στο θέμα μας, που είναι τα στοιχεία που σίγουρα χρίζουν Εισαγγελικής διερεύνησης.
1. Πώς ενέκρινε το Ελεγκτικό Συνέδριο (Ζ΄ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΑΞΗ 17/ 2015, 19-01-15, αποτελούμενο από τον Πρόεδρο του Κλιμακίου Σταμάτιο Πουλή, Σύμβουλο και τα μέλη Νεκταρία Δουλιανάκη και Νικολέτα Ρένεση, Παρέδρους.) τη Σύμβαση Παραχώρησης, ενώ η Fraport Greece εμφανιζόταν με μετοχικό κεφάλαιο 30 μόλις εκατ. ευρώ ; Πως έρχεται η Fraport μετά την υπογραφή της Σύμβασης να αυξήσει το μετοχικό της κεφάλαιο ή πως εγκρίθηκε η SLENTEL του Κοπελούζου με μετοχικό 5.000 ευρώ ;
Η Πρόσκληση του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρει ρητά:
“ …9) κάθε ενδιαφερόμενος, προκειμένου να αποδείξει τη χρηματοοικονομική του ικανότητα, πρέπει να αποδείξει, εφόσον είναι εταιρία, ότι ο μέσος όρος των ενοποιημένων ιδίων κεφαλαίων (λογιστική αξία), που υπολογίζονται ως το σύνολο των ενοποιημένων στοιχείων του ενεργητικού μείον το σύνολο των ενοποιημένων στοιχείων του παθητικού, των τελευταίων τριών χρήσεων, υπερβαίνει τα 150.000.000 ευρώ ή, εφόσον είναι επενδυτικό σχήμα, ότι το ποσό των διαθέσιμων και μη επενδεδυμένων κεφαλαίων υπερβαίνει τα 150.000.000 ευρώ, σε
περίπτωση δε κοινοπραξίας, το ανωτέρω κριτήριο πληρούται αν το σταθμισμένο σύνολο, το οποίο υπολογίζεται ως το άθροισμα του μέσου όρου των ενοποιημένων ιδίων κεφαλαίων όλων των μελών της κοινοπραξίας (ή εφόσον το μέλος κοινοπραξίας είναι επενδυτικό σχήμα, των διαθέσιμων και μη επενδεδυμένων κεφαλαίων), σταθμισμένο για κάθε μέλος της κοινοπραξίας κατ’ αναλογία με τη συμμετοχή του στην κοινοπραξία (εκφραζόμενη ως δεκαδικός αριθμός) υπερβαίνει τα 150.000.000 ευρώ (παρ. 5.2),
…10) ο ενδιαφερόμενος μπορεί να βασιστεί στη χρηματοοικονομική ικανότητα συνδεδεμένων με αυτόν επιχειρήσεων, σε αυτή δε την περίπτωση, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει στη διάθεσή του τους απαραίτητους χρηματοοικονομικούς πόρους για την εφαρμογή της σύμβασης παραχώρησης υποβάλλοντας υπεύθυνη δήλωση, υπογεγραμμένη από την συνδεδεμένη επιχείρηση, στην οποία θα δηλώνεται ότι δεσμεύεται να θέσει όλους τους αναγκαίους χρηματοοικονομικούς πόρους στη διάθεση του ενδιαφερόμενου και ότι θα υπέχει ευθύνη έναντι του Ταμείου και του Ελληνικού Δημοσίου σε περίπτωση που οι όροι που περιγράφονται στην παρούσα παράγραφο δεν πληρούνται (παρ. 5.2).
Επίσης:
… 11) οι μέθοδοι και οι πηγές χρηματοδότησης δύναται να τροποποιηθούν κατά την ή μετά τη λήξη προθεσμίας υποβολής και πριν από την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης υπό την προϋπόθεση ότι αυτές οι τροποποιήσεις δεν επηρεάζουν δυσμενώς το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται στην παρ. 1.4 και /ή την προσφορά και /ή τα δικαιώματα και /ή τα συμφέροντα του Δημοσίου ή του ΤΑΙΠΕΔ (παρ. 4.2.4), …”
2. Γιατί δεν βρίσκεται ένας βουλευτής από τους 300 του ελληνικού κοινοβουλίου να ρωτήσει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες και το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ) του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, ποιοι μπήκαν στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Fraport Greece; Πως δηλαδή τα 30 εκατομμύρια ευρώ έγιναν ετεροχρονισμένα 650 εκατομμύρια ευρώ; Γιατί επίσης δεν δημοσιεύεται η Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Alpha Bank;
3. Ποιος ανεξάρτητος οργανισμός, εγκεκριμένος από το Δημόσιο, έκανε τον έλεγχο του οικονομικού μοντέλου της Fraport;
Στην Πρόσκληση του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρεται :
“ … 20) κατά τη διάρκεια της ως άνω περιόδου ο επιλεγείς επενδυτής υποχρεούται να προβεί μέσω ανεξάρτητου οργανισμού, εγκεκριμένου από το Δημόσιο, στον έλεγχο του οικονομικού μοντέλου και να επιβεβαιώσει ότι έχει συνταχθεί σύμφωνα με τους όρους της πρόσκλησης υποβολής προσφοράς και αντικατοπτρίζει τους όρους του τελικού σχεδίου της σύμβασης παραχώρησης και, περαιτέρω, να υποβάλλει σε ένα τελικό και συμφωνηθέν σχέδιο α) τις συμβάσεις χρηματοδότησης με τους δανειστές, β) τις δευτερογενείς δανειακές συμβάσεις, γ) τις εγγυητικές επιστολές δεσμευτικής επένδυσης, δ) τις συμβάσεις μελέτης – κατασκευής εφόσον έχει διοριστεί εργολάβος, ε) τη σύμβαση του ανεξάρτητου μηχανικού, στ) το καταστατικό της εταιρείας ειδικού σκοπού, ζ) τα συστατικά έγγραφα κάθε εργολάβου, η) τις συμβάσεις ασφάλισης, θ) τις πολιτικές και ι) κάθε άλλο έγγραφο το οποίο αναμένεται να υπογραφεί πριν ή ταυτόχρονα με την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης (παρ. 6.2). Τα προαναφερόμενα σχέδια συμβάσεων και εγγράφων θα ελεγχθούν από το ΤΑΙΠΕΔ και το Δημόσιο και δεν θα υπογραφούν χωρίς την προηγούμενη έγγραφη συναίνεσή τους ”.
Και δυο ακόμα νόστιμα στοιχεία, ενδεικτικά της μεθόδευσης του ΤΑΙΠΕΔ.
a. Στην Απόφαση του Ελεγκτικού αναφέρεται ότι την ίδια ημερομηνία 25-11-14 έγιναν τέσσερα ταυτόχρονα πράγματα: Πρώτον η κοινή γνωμοδότηση των νομικών συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ, σύμφωνα με την οποία υποβλήθηκε εμπροθέσμως και εγκύρως το σύνολο των εγγράφων που προβλέπονται στην παρ. 4.2. των προσκλήσεων για τις ομάδες Α και Β και ότι αυτά τελούν σε συμμόρφωση με τα υποδείγματα και τους λοιπούς όρους της πρόσκλησης.
Δεύτερον, η μελέτη αποτίμησης του ανεξάρτητου εκτιμητή Ernst & Young Business Advisory Solutions S.A, σύμφωνα με την οποία η αγοραία αξία για μεν την ομάδα Α ανέρχεται σε 180.000.000 ευρώ, για δε την ομάδα Β σε 157.800.000 ευρώ (!!!!!!!) [αν είναι δυνατόν]. Τρίτον, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, προέβη στην αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών όπου η κοινοπραξία FRAPORT AG – SLENTEL LTD ανακηρύχθηκε ως προτιμητέος επενδυτής και Τέταρτον, η θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων, για την υπογραφή των τελικών σχεδίων της σύμβασης παραχώρησης. Δηλαδή μέσα σε ένα πρωινό έγινε η αποτίμηση της αγοραίας αξίας των αεροδρομίων, και μετά από λίγο αποσφραγίστηκαν οι προσφορές;
b. Στην Πρόσκληση του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρεται επίσης:
“… 5) εξωχώριες (offshore) εταιρίες ή ενώσεις προσώπων ή πρόσωπα που κατοικούν ή έχουν την καταστατική ή την πραγματική τους έδρα ή έχουν εγκατάσταση σε Μη Συνεργάσιμα Κράτη, όπως αυτά καθορίζονται στο άρθρο 51Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 2238/1994 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει) και απαριθμούνται στην σχετική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδεται σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, δεν μπορούν να συμμετέχουν στη διαγωνιστική διαδικασία είτε μεμονωμένα είτε ως Μέλη Κοινοπραξίας ”. Ναι αλλά ποια είναι η SLENTEL του Κοπελούζου; Γιατί δεν ζητάει κάποιος κρατικός φορέας ενημέρωση από το Υπ. Εργασίας της Κύπρου;
Όπως και να χει, για πολλούς λόγους, αν υπήρχε η πολιτική βούληση από την κωμική πια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, θα μπορούσε η FRAPORT να κηρυχθεί έκπτωτη. Αυτό πρέπει άμεσα να ζητήσουν οι θιγόμενοι συνδικαλιστικοί φορείς και η Αυτοδιοίκηση. Αυτό και πολλά ακόμα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο Εισαγγελικής διερεύνησης. Η ετεροχρονισμένη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της FRAPORT, οι όροι της Σύμβασης Παραχώρησης, η παραβίαση του Εταιρικού Δικαίου, η παραβίαση του Συντάγματος για τα ιδιόχρηστα πράγματα, η παραβίαση του κανονισμού της βουλής και η παράκαμψη της νομοθετικής εξουσίας, η ποινική και αστική ασυλία του ΤΑΙΠΕΔ και πολλά ακόμα.
Η τραγική ειρωνεία είναι ότι από την επόμενη εβδομάδα – αρχής γενομένης από την Κέρκυρα – θα ξεκινήσει η ενημερωτική καμπάνια της FRAPORT για τα αναπτυξιακά της έργα στα 14 Περιφερειακά Αεροδρόμια. Δεν έχει σημασία αν αυτά τα έργα υπάρχουν εδώ και είκοσι χρόνια στα master plan των Αερολιμένων (που έτσι και ανταποδίδονταν κατά το νόμο τα τέλη στα Περιφερειακά Αεροδρόμια, όλα αυτά τα έργα θα είχαν ήδη υλοποιηθεί), δεν έχει σημασία αν ήδη τα μισά έχουν προπληρωθεί από τα ΕΣΠΑ και τα υπόλοιπα μισά θα πληρωθούν από το ελληνικό δημόσιο, ούτε έχει σημασία αν όλα όσα παρουσιάσαμε παραπάνω καθιστούν τη συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση το μεγαλύτερο φιάσκο που είδε ποτέ η Ευρώπη στον τομέα των επενδύσεων. Σημασία έχει να μαζευτούν τα φερέφωνα των αποικιοκρατών, οι θιασώτες των πάσης φύσης πραξικοπημάτων και φυσικά τα εγχώρια παπαγαλάκια των ΜΜΕ, για να παρουσιάσουν ένα ακόμα success story. Αυτή τη φορά όμως το success story τους, θα συνοδεύεται και από ένα υποδόριο χαμόγελο, νομίζοντας ότι ξεμπέρδεψαν με την ανατρεπτική αριστερά οι αφελείς.
Για όλους εμάς η υπόθεση των Αεροδρομίων δεν έχει λήξει. Η υπόθεση της υφαρπαγής της δημόσιας γης και περιουσίας δεν έχει λήξει. Δεν λήγει έτσι εύκολα η υποθήκευση της Ελλάδας στις κερδοσκοπικές πολυεθνικές, επειδή έτσι απλά κάποιοι θέλουν να πλουτίσουν στις πλάτες του ελληνικού λαού. Επειδή κάποιοι μωροφιλόδοξοι και υποτακτικοί πολιτικοί θέλουν να προσκυνήσουν τους ημιθανείς νεοκαπιταλιστές. Ο αγώνας των κινημάτων και των εργαζομένων θα έχει τον τελευταίο λόγο, με οποιοδήποτε τίμημα. Η ιστορία των εθνών, η ιστορία των ιδεών και των κοινωνικών αγώνων, δείχνει πάντα το δρόμο.
* μέλος της Πανελλαδικής Πρωτοβουλίας Ενάντια στην Ιδιωτικοποίηση των Αεροδρομίων, Δρ. Φιλοσοφίας της Επιστήμης VUB-ULB