Αίσθηση έχει προκαλέσει η εισήγηση του αφεντικού της αλυσίδας Jumbo, Απόστολου Βακάκη, μετά την αποτυχία της αλυσίδας να ανταποκριθεί στις ηλεκτρονικές παραγγελίες και το click away.
Ο Απόστολος Βακάκης, σε συνέντευξή του, έκανε λόγο για δουλειά επτά ημέρες την εβδομάδα και 12 ωρών ημερησίως «φυσικά για όσους το θελήσουν».
Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά στη συνέντευξή του: «Εάν τα μέτρα του lockdown αρθούν, θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα λειτουργίας 7 ημέρες την εβδομάδα και 12 ώρες ημερησίως, φυσικά για όσους το θελήσουν και για χρονική περίοδο που θα καλύψει και τη ζήτηση του Πάσχα.
Στη συνέντευξη του στο Euro2day.gr. εξηγεί γιατί έκλεισε το e-shop και οι λόγοι που δεν θα συμμετάσχει στο click away. Κάλεσμα να επιτραπεί στα σούπερ μάρκετ η πώληση παιχνιδιών ως τα τέλη του χρόνου. Πώς μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια το λιανεμπόριο από την αρχή της νέας χρονιάς.
Ο ίδιος τοποθετείται επίσης όσον αφορά τη λύση του click & collect, εκτιμώντας πως θα έχει «αμφίβολα αποτελέσματα».
Αναφέρει εμφατικά πως το μήνυμα από την κυβέρνηση περί πιθανής επαναλειτουργίας της λιανικής τον Δεκέμβριο οδήγησε σε εκδήλωση παραγγελιών εκ μέρους της εταιρείας και δυσανάλογη αύξηση του στοκ, που πλέον κινδυνεύει να μείνει αδιάθετο. Προχωρά, όμως, σε δημόσια πρόταση προς την κυβέρνηση να επιτρέψει την πώληση παιχνιδιών από τα super market έως και τις 31 Δεκεμβρίου, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των καταναλωτών, αλλά και να δοθεί κάποια διέξοδος στους προμηθευτές.
Ο Απ. Βακάκης ωστόσο τοποθετείται και για την «επόμενη μέρα», σημειώνοντας πως υπάρχει ανάγκη ενός Plan B για τη λειτουργία του λιανεμπορίου τους προσεχείς μήνες, όπου τίποτα δεν εγγυάται την τιθάσευση της πανδημίας. Υπογραμμίζει πως η πρόθεσή του να μη λάβει εκτεταμένη κρατική στήριξη μοιάζει πλέον με «πολυτέλεια». Στο πλαίσιο αυτό προτείνει μάλιστα απελευθέρωση ωραρίου και 7ήμερο, εν ανάγκη εναλλάξ λειτουργία κλάδων και αλυσίδων, προκειμένου «να δοθούν ίσες ευκαιρίες σε όλους ανεξαιρέτως τους λιανεμπόρους».
Είστε δυσαρεστημένος από τις κυβερνητικές αποφάσεις για τη μη λειτουργία του λιανεμπορίου;
Είναι αδιαπραγμάτευτο ότι η προάσπιση του αγαθού της υγείας όλων των Ελλήνων πρέπει να προβαδίζει στις επιλογές της κυβέρνησης και ότι πρέπει οι Έλληνες επιχειρηματίες, χωρίς «ναι μεν αλλά», να τη στηρίζουν κατανοώντας το μέγεθος της καταστροφής που βρήκε τη χώρα μας αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη. Ζούμε μια περίοδο κατά την οποία τα κέρδη πρέπει να υποχωρήσουν σε δεύτερη μοίρα και όλοι δημιουργικά να συμβάλλουμε στην προσπάθεια για συνοχή και επιβίωση. Η παρούσα διακυβέρνηση, με την εργατικότητα και την αποτελεσματικότητά της, αποτελεί ασφαλές λιμάνι για όλους τους Έλληνες, αδύνατους και ισχυρούς. Μόνο ευγνωμοσύνη πρέπει να εισπράττει. Οτιδήποτε άλλο είναι αγνωμοσύνη.
Στη Γ.Σ. των μετόχων τον Μάιο αναφέρατε ότι οι ηλεκτρονικές πωλήσεις κινούνταν ακόμη και μετά την επανεκκίνηση +30% (έναντι της περυσινής αντίστοιχης περιόδου), ενώ κατά το πρώτο lockdown είχαν αγγίξει το +120%. Τι συνέβη τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, που σας υποχρέωσε σε αναστολή λειτουργίας των online πωλήσεων;
Η προ πανδημίας συμμετοχή των online πωλήσεων στον ετήσιο τζίρο μας ήταν 2,5%. Στο διάλειμμα μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κύματος της πανδημίας, οι online πωλήσεις ανέβηκαν στο 4,5% του τζίρου και η εταιρεία είχε δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να ανταποκριθεί σε αυτήν τη ζήτηση και κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Προς απόδειξη αυτού, τον Οκτώβριο, ο χρόνος ανταπόκρισης για την προετοιμασία και την αποστολή παραγγελιών μέσω του e-shop ήταν αυθημερόν. Ο σχεδιασμός για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο ήταν για την εκτέλεση 2.500-2.800 παραγγελιών ημερησίως, κρατώντας σταθερό το 4,5% και για τους μήνες αυτούς. Το καθολικό lockdown του Νοεμβρίου, όμως, εξέτρεψε τη ζήτηση του 95,5%, η οποία ιστορικά καλύπτεται από τα καταστήματα, στο e-shop, με αποτέλεσμα να καταχωρούνται δεκάδες χιλιάδες παραγγελίες ημερησίως και να εκτοξεύεται ο χρόνος παράδοσης αυτών σε πολλές εβδομάδες ή και μήνες. Με απλά λόγια, ήταν και παραμένει αδύνατον να εκτρέψεις έναν ποταμό και να τον περάσεις μέσα από την τρύπα μιας βελόνας. Πρόθεσή μας είναι την Πέμπτη, 17 Δεκεμβρίου να λειτουργήσει εκ νέου το e-shop. Είναι βέβαιο ότι οι παραγγελίες θα είναι πολλαπλάσιες των 2.800 που μπορούμε να εκτελέσουμε ημερησίως, με αποτέλεσμα να κλείνει το e-shop καθημερινά μόλις συμπληρωθεί το ανωτέρω νούμερο, το οποίο συνήθως παίρνει μερικά λεπτά.
Εφόσον υπάρχει συσσώρευση παραγγελιών από το online κανάλι, γιατί η εταιρεία δεν αξιοποιεί τη δυνατότητα του click & collect; Ποιες υποδομές δεν είναι ικανές να αξιοποιήσουν αυτή την υβριδική λύση, τουλάχιστον για μέρος των καταστημάτων του δικτύου;
Η μέθοδος click & collect είναι εναλλακτικός τρόπος παράδοσης εμπορευμάτων και επελέγετο από λιγότερο από το 5% των πελατών, με στόχο να αποφύγουν να πληρώσουν τα μεταφορικά. Αντιλαμβάνεται κανείς τι θα συνέβαινε, εάν η Jumbο αποτολμούσε να κάνει χρήση αυτής της δυνατότητας, της οποίας μόνο μικρά μαγαζιά ή και απελπισμένα μεγαλύτερα μπορούν να κάνουν χρήση, με αμφίβολα αποτελέσματα. Η δική μου πρόταση προς τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Ανάπτυξης είναι, ασχέτως αν θίγεται ο κλάδος των καταστημάτων που εμπορεύονται παιχνίδια, να αρθεί η απαγόρευση πώλησης παιχνιδιών σε super market, με στόχο να μη στερηθούν τα παιδιά τη χαρά του χριστουγεννιάτικου παιχνιδιού. Φυσικά, αυτό θα πρέπει να ισχύσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, με στόχο, όπως προείπα, να προστατευτεί ο ψυχικός κόσμος των παιδιών. Παράλληλα, αυτή η ελαστικότητα θα δώσει μικρές ελπίδες επιβίωσης στους προμηθευτές παιχνιδιών, οι οποίοι οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στην απόλυτη καταστροφή, μια και πρακτικά, όπως και τα Jumbο, στερήθηκαν για το 2020 το 45% του συνολικού ετήσιου τζίρου τους με τους καθολικούς περιορισμούς που ίσχυσαν το Πάσχα, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση, η εταιρεία έθετε ως προτεραιότητα τη λελογισμένη αποθεματοποίηση προϊόντων, δεδομένου ότι η πανδημία βρισκόταν και βρίσκεται σε εξέλιξη παγκοσμίως. Σύμφωνα με άτυπη ενημέρωση, σήμερα 6.000 containers προϊόντων δεν βρίσκονται καν στις αποθήκες σας. Αυτός ο όγκος είχε σχεδιασθεί να παραγγελθεί με τη βεβαιότητα ότι τα καταστήματα και στην Ελλάδα θα παρέμεναν ανοιχτά;
Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης ήταν να κλείσει τα καταστήματα του λιανεμπορίου τον Νοέμβριο, με στόχο να επιτρέψει τη λειτουργία τους τον Δεκέμβριο. Δυστυχώς τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν επέτρεψαν αυτό να συμβεί την 1η Δεκεμβρίου. Πάραυτα δημιουργήθηκε στον κλάδο μας βάσιμη προσδοκία ότι για τις επιχειρήσεις που βασίζουν τη δραστηριότητά τους σε εποχικά προϊόντα και παιχνίδια θα επιτρεπόταν η επαναλειτουργία των καταστημάτων στις 14 Δεκεμβρίου. Μάλιστα, καταβαλλόταν προσπάθεια τα καταστήματα εμπορίας παιχνιδιών να ανοίξουν στις 11 ή τις 12 Δεκεμβρίου, για να μη χαθεί το Σαββατοκύριακο. Και πάλι, όμως, την τελευταία στιγμή τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν επέτρεψαν την επαναλειτουργία των καταστημάτων, αναβάλλοντας αυτήν για τις αρχές του επόμενου έτους και φυσικά υπό την προϋπόθεση ευνοϊκής εξέλιξης των επιδημιολογικών δεδομένων. Αυτή είναι η πραγματικότητα, και φυσικά κανείς δεν θα μπορούσε να γίνει «μετά Χριστόν προφήτης».
Σύμφωνα και πάλι με την τελευταία επίσημη ενημέρωση, η Jumbο δεν είχε αξιοποιήσει κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown (πέραν των αναστολών και της έκπτωσης ενοικίου) τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης (αναστολή οφειλών προς το Δημόσιο κ.ο.κ.). Ισχύει το ίδιο και στην τρέχουσα περίοδο;
Η φιλοσοφία μου, την οποία έχω προσπαθήσει να μεταλαμπαδεύσω και στον όμιλο Jumbο, ήταν και είναι να αποφεύγεται οποιαδήποτε στήριξη από το κράτος. Το καθολικό κλείσιμο, όμως, των καταστημάτων όλον τον Νοέμβριο και όλον τον Δεκέμβριο, περίοδο κατά την οποία πραγματοποιείται το 1/3 του συνολικού τζίρου της εταιρείας, θα καταστήσει αυτή τη φιλοσοφία μια πολυτέλεια. Είναι ξεκάθαρο, όπως και προανέφερα, ότι στα δύσκολα πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι και να μη διεκδικούμε από το κοινωνικό σύνολο. Για να βασιστούμε στις δικές μας δυνάμεις και μόνον, πρέπει από την 1η Ιανουαρίου, όταν θα έχει εκτονωθεί ο φόρτος πωλήσεων του Δεκεμβρίου και η αγορά θα επιστρέψει σε καθεστώς φυσιολογικής λειτουργίας, να δοθούν ίσες ευκαιρίες σε όλους ανεξαιρέτως τους λιανεμπόρους, ώστε απλώς να επιβιώσουν.
Σε πρακτικό επίπεδο:
Εάν τα μέτρα του lockdown αρθούν, θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα λειτουργίας 7 ημέρες την εβδομάδα και 12 ώρες ημερησίως, φυσικά για όσους το θελήσουν και για χρονική περίοδο που θα καλύψει και τη ζήτηση του Πάσχα.
Εάν το lockdown παραταθεί, θα πρέπει όλος ο κλάδος της λιανικής πώλησης να λειτουργήσει εναλλάξ. Είτε τα καταστήματα που ήδη λειτουργούν θα πρέπει να είναι ανοιχτά 4 ημέρες την εβδομάδα (Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή), το δε υπόλοιπο λιανεμπόριο που δεν λειτουργεί σήμερα, να είναι ανοιχτό Τετάρτη, Σάββατο και Κυριακή όλη την ημέρα (12 ώρες), είτε τα σήμερα λειτουργούντα καταστήματα να είναι ανοιχτά 4 ημέρες την πρώτη εβδομάδα έναντι 3 ημερών για τα υπόλοιπα, σήμερα μη λειτουργούντα καταστήματα, αντίστροφα την επόμενη εβδομάδα, κ.ο.κ.
Είναι αδύνατον να επικρατήσει μια πρωτόλεια άποψη ότι «τώρα που μάθαμε τον σκύλο μας να μην τρώει, δεν θα μας ψοφήσει». Υπερεθνικές επιχειρήσεις, όπως η Jumbο αλλά και πολλές άλλες, που είναι υποχρεωμένες να προγραμματίζουν σε δωδεκάμηνη βάση τη λειτουργία τους, είναι αδύνατον να παραμείνουν σε πορεία επιβίωσης με διαδικασίες «βλέποντας και κάνοντας». Η λύση του εμβολίου είναι μια διαδικασία που θα αποδώσει καρπούς σε βάθος 5-6 μηνών. Κατ’ επέκταση είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί από τώρα το plan B λειτουργίας για το σύνολο του κλάδου των καταστημάτων λιανικής, καθότι, λόγω του αρχικού σχεδιασμού «κλείνουμε Νοέμβριο, για να δουλέψουμε Δεκέμβριο», δεν δόθηκε η δυνατότητα επιβίωσης στο λιανεμπόριο λειτουργώντας μέρος του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου, όπως έγινε σε όλες τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου ανεξαιρέτως.