Η διαχείριση των υδάτινων πόρων ήταν το κύριο θέμα συζήτησης στη σύσκεψη φορέων με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα, που πραγματοποιήθηκε στην Αντιπεριφέρεια Χανίων. Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Νίκος Καλογερής, τοπικοί βουλευτές, δήμαρχοι του νομού και εκπρόσωποι φορέων.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ), Άρης Παπαδογιάννης, ανακοίνωσε ότι μέσα στις επόμενες 20 ημέρες αναμένεται η παραλαβή της οριστικής μελέτης για τις απαραίτητες παρεμβάσεις στο φράγμα Βαλσαμιώτη, με στόχο να καταστεί μερικώς λειτουργικό.
Ωστόσο, αναδείχθηκαν σοβαρές αβεβαιότητες σχετικά με τη χωρητικότητα του φράγματος, η οποία θα είναι σημαντικά μικρότερη από τα αρχικά υπολογισμένα 6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, αλλά και με τον προϋπολογισμό των αναγκαίων έργων.
Ο Δήμαρχος Πλατανιά, Γιάννης Μαλανδράκης, δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για την κατάσταση, χαρακτηρίζοντας το έργο «μια τρύπα στο νερό». «Πρέπει να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να σταματήσει αυτό το έκτρωμα», ανέφερε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την αγανάκτηση της τοπικής κοινωνίας για την αδράνεια και την κακή διαχείριση του έργου.
Η συζήτηση κατέληξε στην ανάγκη άμεσων και συντονισμένων παρεμβάσεων για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτινων πόρων και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα δημόσια έργα.
Το “γιοφύρι της Άρτας” των Χανίων
Το Φράγμα Βαλσαμιώτη είναι το “Γιοφύρι της Άρτας” των Χανίων. Από το 1995 πέρασαν 25 χρόνια και 15 χρόνια από το 2005 όταν και υπογράφηκε η σχετική σύμβαση, όμως τελικά το έργο παραδόθηκε ανολοκλήρωτο “λόγω παρέλευσης χρόνου”!
Υπενθυμίζουμε ότι τον Μάρτη του 2014, πριν 11 χρόνια, σε μία πανηγυρική εκδήλωση είχαν γίνει τα εγκαίνια του φράγματος, όμως σύντομα έγινε εμφανές ότι το φράγμα είχε σοβαρά κατασκευαστικά σφάλματα τα οποία δεν του επέτρεπαν να λειτουργήσει.
Έτσι, πέρασαν άλλα έξι χρόνια με παλινωδίες, όπου το ζητούμενο ήταν να γίνει το φράγμα λειτουργικό. Δεν έγινε. Αντ’ αυτού, με απόφαση του Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, η ένσταση της κατασκευαστικής εταιρείας “Τομές ΑΤΕ” έγινε δεκτή και το έργο παραλήφθηκε ως έχει.
Κ. Τσιάρας: Θα ολοκληρωθεί στις επόμενες βδομάδες η μελέτη για το Φράγμα Βαλσαμιώτη
Ο κ. Τσιάρας, μετά τη σύσκεψη, ανέφερε ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι ιδιαίτερα έντονο στην Κρήτη, η οποία, όπως είπε, είναι η περιφέρεια που πλήττεται περισσότερο από την έλλειψη επαρκούς αρδευτικού νερού. «Η Κρήτη είναι η περιφέρεια που πλήττεται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη περιφέρεια σε σχέση με τη διαθεσιμότητα, την επάρκεια και τη διαχείριση του αρδευτικού νερού», σημείωσε.
Ο Υπουργός επισήμανε ότι από τον Ιούλιο του 2024 έχει ξεκινήσει η εκπόνηση μελέτης από ολλανδική εταιρεία, με στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου υποδομών που θα καλύψει τις ανάγκες του αγροτικού τομέα σε αρδευτικό νερό. Ανακοίνωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα προκηρυχθεί μέτρο χρηματοδότησης για μεγάλα αρδευτικά έργα, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει πρόγραμμα για μικρά αγροβελτιωτικά έργα.
Ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε, επίσης, στα μεγάλα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως τα έργα του ΔΕΔΑ στο Λασίθι, αλλά και στη σημασία του φράγματος Βαλσαμιώτη. Όπως δήλωσε, αναμένεται η ολοκλήρωση της σχετικής μελέτης τις επόμενες εβδομάδες, η οποία θα καθορίσει τις απαιτούμενες παρεμβάσεις.
Τι είπε για άλλα προβλήματα του αγροτικού κόσμου
Στο ζήτημα της διακίνησης χημικού λαδιού, ο Υπουργός διέψευσε τις πληροφορίες περί επιβολής προστίμων, υπογραμμίζοντας ότι οι σχετικές διευκρινίσεις έχουν ήδη δοθεί από το Υπουργείο Οικονομικών.
Απαντώντας σε ερωτήσεις για άλλα προβλήματα του αγροτικού τομέα, ο κ. Τσιάρας ανέφερε ότι προχωρά η επίλυση του ζητήματος της κατανομής βοσκοτόπων για νέους αγρότες, με την Κρήτη να λαμβάνει 7,8 εκατομμύρια ευρώ. Επίσης, σημείωσε ότι οι κτηνοτρόφοι της περιοχής θα αποζημιωθούν για τις απώλειες που υπέστησαν λόγω πανώλης και ευλογιάς των ζώων.
Τέλος, ο Υπουργός αναγνώρισε το πρόβλημα της έλλειψης εργατών γης, επισημαίνοντας ότι καταβάλλονται προσπάθειες σε συνεργασία με τα Υπουργεία Μετανάστευσης και Εξωτερικών για την απλούστευση των διαδικασιών πρόσληψης εργατών από τρίτες χώρες. Ειδική μνεία έκανε στις πρωτοβουλίες για τη σύσταση νέων προξενικών αρχών στην Ινδία, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε εργατικό δυναμικό.
Ν. Καλογερής: Είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την επίλυση των προβλημάτων του πρωτογενούς τομέα
Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων, Νίκος Καλογερής ανέφερε ότι:
«Έγινε μία πάρα πολύ καλή συζήτηση. Εμείς θέσαμε τα ζητήματά μας, όσον αφορά τη λιμνοδεξαμενή του Ομαλού, που χρειάζεται να βρεθεί φορέας διαχείρισης, συγκεκριμένα ο ΟΑΚ, ώστε να λειτουργήσει. Θίξαμε επίσης το θέμα της λιμνοδεξαμενής του Έλους. Οι Δήμαρχοι παρουσίασαν τα επιμέρους αιτήματά τους, και θεωρώ ότι έγινε μια καλή συζήτηση», δήλωσε.
Ο κ. Καλογερής αναφέρθηκε στην κατανομή των βοσκοτόπων, την πρόοδο έργων υποδομής, και τη συνεργασία με Ολλανδούς επενδυτές. Όπως τόνισε, η Περιφέρεια Κρήτης έθεσε ως προτεραιότητα την ολοκλήρωση του έργου της λεκάνης απορροής.
Σχετικά με την πιθανή συνεργασία με τους Ολλανδούς, ο Αντιπεριφερειάρχης υπογράμμισε ότι πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά οι λεπτομέρειες του σχεδίου. «Είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι αυτή η συνεργασία θα οδηγήσει σε οικονομίες κλίμακας και σε χαμηλότερο κόστος για τους παραγωγούς», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Καλογερής εξέφρασε την αισιοδοξία του για τα αποτελέσματα της συνάντησης, δηλώνοντας: «Είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την επίλυση των προβλημάτων του πρωτογενούς τομέα».
Μετά τη σύσκεψη, ο κ. Τσιάρας, σημείωσε πως το θέμα της λειψυδρίας είναι ένα τεράστιο ζήτημα και η Κρήτη είναι η Περιφέρεια η οποία πλήττεται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη.
Είπε πιο αναλυτικά:
«Το θέμα της έλλειψης νερού είναι ένα τεράστιο ζήτημα και βεβαίως όλοι γνωρίζουν ότι η Κρήτη είναι η περιφέρεια που πλήττεται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη περιφέρεια σε σχέση με τη διαθεσιμότητα, την επάρκεια και τη διαχείριση του αρδευτικού νερού. Για αυτό το λόγο άλλωστε, από τον προηγούμενο Ιούλιο, βρεθήκαμε εδώ στο Ηράκλειο και εξαγγείλαμε την εκπόνηση μιας μελέτης από μια γνωστή ολλανδική εταιρεία, μέσω της οποίας θα έχουμε τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο υποδομών που θα δώσει τη δυνατότητα σε όλη την παραγωγική διάσταση της Κρήτης να λειτουργήσει με επάρκεια αρδευτικού νερού.
Υπάρχουν κάποια ζητήματα τα οποία είναι σε εξέλιξη. Υπάρχουν κάποια έργα τα οποία χρειάζονται ενίσχυση, υπάρχουν κάποια έργα τα οποία θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα. Σας λέω χαρακτηριστικά ότι πολύ σύντομα, ενδεχομένως στις επόμενες 10 μέρες, θα τρέξει το μέτρο για τα μεγάλα αρδευτικά έργα από τη Γενική Γραμματεία Ενωσιακών Πόρων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Αλλά βεβαίως και λίγο αργότερα θα τρέξουν τα μικρά αγροβελτιωτικά έργα και εκεί νομίζω ότι θα υπάρχει δυνατότητα να ενταχθούν πολλά από αυτά τα έργα τα οποία σχεδιάζονται μέσω της μελέτης που εκπονείται αυτή τη στιγμή, προκειμένου η Κρήτη να βρεθεί ουσιαστικά μπροστά από τις εξελίξεις και να έχει διαθεσιμότητα αρδευτικού νερού.
Ένα λεπτό πιο συγκεκριμένα, να μας πείτε ποια έργα είναι αυτά. Αυτή τη στιγμή είναι τα δύο μεγάλα έργα του ΔΕΔΑ που γίνονται στο Λασίθι και τα οποία τα γνωρίζετε. Αλλά από κει και πέρα, αυτά για τα οποία σας μιλώ, μιλάω για τις χρηματοδοτήσεις οι οποίες θα υπάρξουν, θα αφορούν αφενός μεν για τα μεγάλα αρδευτικά έργα στις προτάσεις της Περιφέρειας, δηλαδή η Περιφέρεια είναι αυτή η οποία θα καθορίσει το ποια έργα θα ενταχθούν. Και αμέσως μετά, με το μέτρο το οποίο θα έχουμε για τα μικρά αγροβελτιωτικά έργα, οι δήμοι, οι τοπικές κοινωνίες, ακόμη και οι ΤΟΕΒ θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν προτάσεις και να υλοποιήσουν τέτοιου είδους έργα.
Για το φράγμα Βαλσαμιώτη, σας είπαν από τον ΝΟΑ ότι περιμένουν το επόμενο 20ήμερο την παραλαβή της μελέτης που θα υποδείξει τις παρεμβάσεις. Πώς θα υπάρχει μια συζήτηση για το συγκεκριμένο φράγμα το οποίο με ρωτάτε και δεν σας το κρύβω ότι ήταν και μεγάλο μέρος της συνολικής μας συζήτησης νωρίτερα; Αυτή είναι η αλήθεια. Και η καταρχήν πρέπει να καταλήξουμε στην πρόταση η οποία θα εξελιχθεί και θα κατατεθεί, και από κει και πέρα να δούμε, διότι αναφέρονται διαφορετικά μεγάλα ποσά και πρέπει να δούμε πού θα καταλήξει η παρέμβαση η οποία πρέπει να γίνει. Είναι πολύ κρίσιμο, ξέρω πολύ καλά ότι είναι ένα άκρως σημαντικό έργο για την τοπική κοινωνία και βεβαίως εμείς από τη δική μας πλευρά θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να υποστηρίξουμε την ολοκλήρωσή του και τις παρεμβάσεις τις οποίες χρειάζονται. Και χρειάζεται και μια υπουργική απόφαση για τη λιμνοδεξαμενή του Ομαλού ως προς το κομμάτι της διαχείρισης. Σαν να λέτε ότι είναι κοινή λογική, είναι γνωστά όλα αυτά. Απλά να ξέρετε ότι όλα αυτά τα έργα που μπορεί κατά βάση να χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, στην πραγματικότητα υλοποιούνται, εκτελούνται, ολοκληρώνονται μέσα από το Υπουργείο Υποδομών. Και εκεί υπάρχει η ανάγκη να υπάρχει η συζήτηση και προφανώς η σύμπλευση μεταξύ ουσιαστικά και των χρονοδιαγραμμάτων που τίθενται, πολύ περισσότερο μέσα από την παράδοση ολοκληρωμένων έργων τα οποία θα έχουν και χρηστικότητα και θα δίνουν τη δυνατότητα του πραγματικού αποτελέσματος σε όλους τους παραγωγούς της περιοχής.
Δημοσιογράφος ρώτησε: Να μας πείτε λίγο για τη διακίνηση του χημικού λαδιού που ενδιαφέρει τους Κρητικούς και το ενδεχόμενο επιβολής προστίμων.
Ο Υπουργός απάντησε:
Είναι κάτι το οποίο μα αυτό έχει απαντηθεί ήδη από τον αρμόδιο υφυπουργό Οικονομικών. Δεν υπάρχει κανένα τέτοιο θέμα αυτή τη στιγμή. Είναι άλλη η συζήτηση που γίνεται προκειμένου να μην υπάρχει τέτοια διακίνηση και άλλη συζήτηση περί προστίμου η οποία ακούστηκε τις τελευταίες μέρες ή παρουσιάστηκε μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αν κάποιος λέει θέλει να στείλει λάδι από δω από την Κρήτη στον Πειραιά και γίνει έλεγχος στο πλοίο, θα του βεβαιωθεί πρόστιμο. Ή αυτή τη στιγμή σας επαναλαμβάνω ότι αυτή τη στιγμή σας επαναλαμβάνω ότι έχουν υπάρξει οι ανάλογες διευκρινίσεις. Δεν αφορούν, δεν αφορούν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ούτως ή άλλως. Άρα δεν τίθεται κανένα τέτοιο ζήτημα. Τέθηκε το θέμα της δεσμευτικότητας μέσα στη σύσκεψη από δημάρχους. Ας μίλησαν για αγροτικές ζημιές και παραβατικότητα. Εκεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πώς θα παρέμβει; Είναι γεγονός, είναι αλήθεια τουλάχιστον δύο-τρεις δήμαρχοι έθεσαν το συγκεκριμένο ζήτημα και κατανοώ ότι είναι ένα από τα ζητήματα που απασχολούν την τοπική κοινωνία. Θα καταλήξουμε συζητώντας μαζί τους για τα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν.»
Ανακοίνωσα νωρίτερα, ότι ειδικά για την Κρήτη, κάποια από τα ζητήματα τα οποία είχαν τεθεί το προηγούμενο χρονικό θα ικανοποιηθούν.
Για παράδειγμα, το ζήτημα της κατανομής βοσκοτόπων για νέους αγρότες, που είχε τεθεί το 2020-2021, θα επιλυθεί σύντομα. Επίσης, σχετικό πρόγραμμα, το οποίο είχε καθυστερήσει, θα ολοκληρωθεί. Αυτό σημαίνει ότι η Κρήτη θα λάβει 7,8 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, λόγω των προβλημάτων με την πανώλη και την ευλογιά στα ζώα, θα δοθούν αποζημιώσεις στους κτηνοτρόφους για τις απώλειες που υπέστησαν.»
«Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η έλλειψη εργατών γης. Κατανοούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συγκεκριμένους κανονισμούς για την πρόσληψη εργατών από τρίτες χώρες, και αυτό περιορίζει τις δυνατότητές μας. Ωστόσο, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να βρούμε λύσεις.
Έχουμε δώσει εντολή για τη σύσταση νέων προξενικών αρχών στην Ινδία και πραγματοποιούμε συναντήσεις με τα υπουργεία Μετανάστευσης και Εξωτερικών. Στόχος μας είναι να διευκολύνουμε τις διαδικασίες και να εξασφαλίσουμε επαρκή εργατικό δυναμικό για τον αγροτικό τομέα.»
