Κάθε χρόνο το τρίτο δεκαήμερο του Μάη, μνημονεύουμε, τιμούμε, γεραίρουμε, δοξάζουμε και δαφνοστεφανώνουμε τους ηρωικούς μας προγόνους, οι οποίοι ως ελεύθεροι σκοπευτές, υπό τον ταγματάρχη πεζικού Σπύρο Γερογιάννη και οι οποίοι εκγυμνάσθηκαν και διδάχθηκαν την τέχνη της σκοποβολής από τον συγχωριανό τους Ιωάννη Γ. Βαρανάκη [ ιδρυτή του πρώτου πανελληνίως Γυμναστικού και Σκοπευτικού Συλλόγου Γαλατά «Ο ΙΔΟΜΕΝΕΑΣ» το έτος 1908 και πρωταθλητής της Μεσογειακής Λεκάνης για πολλά χρόνια] του αμάχου πληθυσμού – των μελών του, θυμάτων από τους βομβαρδισμούς- που μαζί με τμήματα του ελληνικού στρατού και τους πιστούς συμμάχους μας, Βρετανούς – Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς, πάλεψαν απεγνωσμένα εναντίον των δυνάμεων του Γ’ Ράιχ, για να υπερασπισθούν την πατρώα γη και για την επικράτηση των ιδεωδών της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Με τον άφθαστο και ασίγαστο ηρωισμό τους, έγραψαν από κοινού την Γιγαντομαχία του Γαλατά, η οποία αποτελεί την σημαντικότερη επί μέρους Μάχη της παραδοξότερης Μάχης της ιστορίας των πολέμων, όλων των λαών και όλων των εποχών – της ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ – όπως έγραψε τότε η εφημερίδα του Τόκιο «ΧΡΟΝΟΣ».
28η Οκτωβρίου 1940. 6η Απριλίου 1941, 20η Μαΐου 1941: Οι τρείς σταθμοί του Ελληνικού αγώνα, στον Ελληνικό χώρο, εναντίον του φασισμού και του Ναζισμού.
Η «Μάχη της Κρήτης», όπως επεκράτησε να λέγεται, η από αέρος εισβολή των Γερμανών προς κατάληψη της Κρήτης και σύγκρουση Ελλήνων και Συμμάχων με αυτούς, είναι ένα κορυφαίο γεγονός, με τεράστιες επιπτώσεις στις εξελίξεις του 2ου Παγκοσμίου πολέμου.
Τρίτη εικοστή Μαΐου 1941. Η ημερομηνία που φέρνει τη σκέψη μας γοργόφτερη οπίσω, στα τραγικά γεγονότα της εποχής. Τα στίφη των «πολιτισμένων βαρβάρων» πατούν και βεβηλώνουν τα άγια χώματα της κουροτρόφου γης του Μίνωα και του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η χώρα που υπήρξε ανάσα του πολιτισμού και της ελευθερίας και εξύψωσε την ανθρώπινη προσωπικότητα σε περιωπή, οδηγείται στην ολοκληρωτική σκλαβιά.
Η αδούλωτη και χαλύβδινη ψυχή της, κοσμημένη με τις υπέρτατες αξίες της τιμής, της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας, οι οποίες από τα πανάρχαια χρόνια, αποτελούν το χαρακτηριστικό γνώρισμα της φυγής, λυγίζει αλλά δεν κατανικείται.
Τρίτη εικοστή Μαΐου 1941 και ώρα 8η πρωινή, μέσα στο λουλουδιασμένο Μάη, ανάστατος ο Κρητικός λαός από το ούρλιασμα των σειρήνων, τους φοβερούς κρότους των πυροβόλων, δέχεται με ψυχραιμία και γενναιότητα την από αέρος εισβολή των Γερμανών και ο ηρωόοτης Γαλατάς την πτώση 116 αλεξιπτωτιστών στην περιμετρική του ζώνη , οι οποίοι αποδεκατίσθηκαν κυριολεκτικά, αφού έμειναν από το σύνολο, δύο και αυτοί τραυματίες.
Αυτοί δέχθηκαν με φροντίδα του μακαριστού εφημερίου Γαλατά – παπά Βασίλη Ρουμελιωτάκη – ιατρική περίθαλψη από τον ε.α. Γενικό Αρχίατρο Μανόλη Χατζητζανή, ο οποίος ιερέας όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια υπήρξε ο λαοσωτήριος εκκλησιαστικός ηγέτης του χωριού του και αυτοδίδακτος διπλωμάτης καθώς το ποίμνιό του δεν υπέστη αντίποινα και εκτελέσεις, παρόλο που στην Μάχη του Γαλατά σκοτώθηκαν 1500 Γερμανοί αξιωματικοί και οπλίτες. Στους 2.500 εκτελεσθέντες στον μαρτυρικό «ΓΟΛΓΟΘΑ» δεν υπήρχε κανείς Γαλατιανός πολίτης.
Οι τραυματισθέντες Γερμανοί αλεξιπτωτιστές, μετά την αποθεραπεία τους επισκέφθηκαν τον σωτήρα τους, για να τον ευχαριστήσουν και παράλληλα τον εφοδίασαν με κάποιο έγγραφο επίσημο [«το χαρτί» όπως το αποκαλούν ακόμα και σήμερα οι Γαλατιανοι], το οποίο επεδείκνυε σε κάθε δύσκολη φάση ο περινούστατος Λευίτης.
Σε μια τέτοια συνταρακτική φάση ο αείμνηστος παπά – Βασίλης, όταν επέδειξε το «Χαρτί» σε ανώτερο αξιωματικό της ΚΟΜΑΝΤΑΤΟΥΡ, αυτός το χαιρέτησε σε αυστηρά στάση προσοχή, λέγοντάς του, ότι είναι για σένα παρά το Ευαγγέλιο, είναι για μένα το χαρτί αυτό.
Και όμως για την σωτηρία αυτή δράση του Κρητικού ιερωμένου, ο Δήμαρχος Χανίων στον πανηγυρικό, που εξεφώνησε στο Νεοζηλανδικό Μνημείο στην πλατεία του Γαλατά, στις επετειακές εκδηλώσεις την περασμένη Παρασκευή, αγνόησε παντελώς το βαρυσήμαντο γεγονός.
Η Κρητική γη από το ένα άκρο μέχρι το άλλο, από τους συνεχείς και καταιγιστικούς βομβαρδισμούς. Τα σιδερένια πουλιά του Χίτλερ εκάλυψαν το ανοιξιάτικο Κρητικό ουρανό – και τον μετέτρεψαν σε χάλκινο – σκορπούσαν τον όλεθρο και την καταστροφή, έριχναν τους αλεξιπτωτιστές, τους οποίους ο ελληνικός και ο συμμαχικός στρατός μαζί με τον άμαχο πληθυσμό αποδεκάτιζαν πριν να προφθάσουν να αμυνθούν και τους ολίγους αιχμαλώτιζαν.
Το μεγάλο μερίδιο του επιτεύγματος κατά την θρυλική Μάχη της Κρήτης οφείλεται στον άμαχο πληθυσμό – στους μη στρατευμένους άνδρες, στις γυναίκες και στα παιδιά, στους γέροντες, στους χωρικούς, στους χωροφύλακες και στους κληρικούς.
Ομαδικές εκτελέσεις είχαμε στο Κοντομαρί, στην Μαλάθυρο, στην Βιάννο, στον Αλικιανό και σε πάρα πολλά άλλα μέρη – στις δύο χαράδρες του Γολγοθά με τις 2.500 εκτελέσεις ελλήνων πατριωτών ( εγκλείστων στις Αγροτικές Φυλακές Αγιάς), στο Νταχάου αυτό του Νότου, με επιστέγασμα την ισοπέδωση της Κανδάνου.
Ο παρανοϊκός Χίτλερ θα πει στους επιτελείς του, τι είναι αυτός τέλος πάντων ο Γκάλατος (εννοώντας τον Γαλατά) και δεν πέπτει; Αναφέρουμε, ότι η Μάχη του Γαλατά κράτησε 6 ημέρες όσες απαιτήθηκαν για να καταληφθεί ολόκληρη η Γαλλία!!!
Την 6η και τελευταία μέρα της Μάχης ανώτερος Γερμανός αξιωματικός δήλωνε επιτακτικά, αύριο θα είμαστε στα Χανιά.
Η Γερμανική κατοχή σε όλη την ελληνική επικράτεια, εγέννησε και εξέθρεψε την Εθνική Αντίσταση κατά την οποία η αδούλωτη ελληνική ψυχή –ενωμένη σε μια αρραγή ενότητα – οργάνωσε και πραγματοποίησε πλήθος σαμποτάζ, με τα οποία επέφερε, πλήθος θυμάτων και υλικών ζημιών στον κατακτητή.
Η σημερινή ελληνική νεολαία – και δη η σπουδάζουσα – δεν αναλογίζεται την τραγωδία, δεν έζησε τη δυστυχία, δεν φαντάζεται τους βασανισμούς, δεν καταπλήσσεται από τις εκτελέσεις, δεν γνωρίζει πως και με ποιες θυσίες και προσφορές εξαγοράσθηκε η γλυκειά ελευθερία την οποία απολαμβάνει.
Σήμερα 72 χρόνια μετά, οι Γαλατιανοί και οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής, με σκεπτικισμό ανατρέχουν στους συντελεστές της Μάχης του Γαλατά και στα ηρωικά κατορθώματά τους, αφού το επίσημο κράτος με τους φορείς τους και τα στελέχη της τέως Νομαρχίας Χανίων αδειοδότησαν επιχειρήσει και βιομηχανίες, που εγκαταστάθηκαν εντός της περιοχής του αναδασμού – πράγμα ανεπίτρεπτο και παράνομο – και παράλληλα κείνται εγγύς και γειτνιάζουν με ιστορικούς τόπους, όπως το τόπο της θυσίας και του μαρτυρίου «του ΓΟΛΓΟΘΑ», το χωματοβούνι «ΜΟΝΟΚΟΥΜΑΡΟ», στο οποίο για πρώτη φορά στην Τουρκοκρατούμενη Κρήτη έγινε έπαρση της Ελληνικής Σημαίας από τον ταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσο, όταν εμποδίστηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις να βαδίσει κατά των Χανίων, προκειμένου να αποτρέψει τους φόνους των Χριστιανών και την πυρπόληση των οικιών τους από τους αιμοσταγείς τύραννους μας, τους Τούρκους.
Τι ειρωνεία αλήθεια, πριν 39 ώρες από αυτήν την στιγμή, στην έμπροσθεν μας πλατεία του Γαλατά, και ιδιαίτερα στον χώρο του Νεοζηλανδικού μνημείου, σε επετειακές εκδηλώσεις για την Μάχη της Κρήτης, παρευρέθηκαν και οι τρείς Χανιώτες βουλευτές που μετέχουν στην τρικομματική κυβέρνηση και που έχουν αναλάβει σταυροφορία μαζί με άλλους φορείς, προκειμένου να νομιμοποιήσουν τους παράνομους και να μετατρέψουν τον κήπο της ΕΔΕΜ της ΚΡΗΤΗΣ – γη υψηλής παραγωγικότητας – και να βεβηλώσουν τα εντός της περιοχής ΜΝΗΜΕΙΑ- ανορθόδοξα και εκ της πλαγίας οδού σε βιομηχανική περιοχή.
Η ιστορία της Μάχης του Γαλατά εντάσσεται στην ιστορία της Μάχης της Κρήτης και αυτή πάλι στην ελληνική ιστορία και η ιστορία της πατρίδας μας, είναι η ιστορία ολόκληρου του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, είναι η ιστορία της ανθρωπότητας στο σκληρό και επίμοχθο και επώδυνο μεσουράνημά της προς το αιώνιο· γι’ αυτό κάθε φορά, που της ιστορίας το κέρας θα σαλπίζει την ώρα της Ελλάδας, το μεγάλο ρολόι της παγκόσμιας ζωής, το ρολόι του θρύλου, ακινητοποιείται και περιμένει δέος γεμάτο και σεβασμό και προσδοκά μυστική την αστραπή, που θα εκπηδήσει από την Ελληνική ψυχή για να φωτίσει, ίσως σαν το άστρο της Βηθλεέμ, τον δρόμο της ελευθερίας, τον δρόμο της λυτρωτικής αγάπης.
Και αυτή η αστραπή έλαμψε για μια φορά ακόμα, στην εποποιία της Μάχης της Κρήτης το 1941, που γιγαντώθηκε στη Μάχη του Γαλατά και έκανε την παγκόσμια κοινότητα να σταθεί με δέος και σεβασμό, γιατί φωταγώγησε πάλι τον δρόμο της ελευθερίας.
Ήταν μια εποποιία που δημιούργησε η Κρητική ψυχή και την έγραψαν γέροντες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά σε πόλεις, σε χωρία, σε κάμπους και στα κακοτράχαλα βουνά.
Μια εποποιία που δείχνει στους νεώτερους το δρόμο του καθήκοντος, το δρόμο της αρετής, το δρόμο της θυσίας, που οδηγεί στη λεωφόρο της Θεάς Ελευθερίας.
Η ζωντανή και πάλλουσα συνείδηση του Έθνους, να οδηγεί τον καθένα μας, στα ιδανικά και στις αξίες της φυγής, να γεύεται τη δόξα της πατρίδας και να αποδίδει στο διηνεκές την οφειλόμενη τιμή στου ς προγόνους μας, της προσφοράς και της εθελοθυσίας.
***** Λόγος εκφωνηθείς υπό του υπογράφοντος τον παρόντα πανηγυρικό λόγο, στο μνημόσυνο των πεσόντων στην Μάχη του Γαλατά εντοπίων, συμμάχων κ.λ.π. την Κυριακή 26/5/2013 στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Γαλατά.
Φωκίων Θ. Βερυκάκης
Επίτιμος Διευθυντής
Πολυτεχνείου Κρήτης