Η μεγάλη και διαρκής μείωση των αμπελοκαλλιεργειών της Κρήτης, αλλά και άλλων περιοχών της χώρας, “εκφράζεται” με μείωση στον όγκο της οινοπαραγωγής, καθώς μέσα από τα νέα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προκύπτει μείωση της τάξεως του 13,86% κατά την αμπελοοινική περίοδο 2022-2023 σε σχέση με την αμπελοοινική περίοδο 2021-2022.
Την ίδια ώρα, η Κρήτη αντιμετωπίζει ιδιαίτερα μεγάλο πρόβλημα, αφού από χρόνο σε χρόνο εκτιμάται πως η μείωση του αμπελώνα στο νησί ανέρχεται σε ένα 15% με 20%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον του κρητικού κρασιού! Ιδιαίτερα η Κρήτη έχει υποστεί “πανωλεθρία” σε ό,τι αφορά τη μείωση των αμπελιών της, όχι μόνο στο κρασί, αλλά και σε όλες τις ποικιλίες σταφυλιών. Είναι ενδεικτικό, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ότι το 1980 το νησί μας είχε 85.000 στρέμματα και σήμερα δεν έχει πάνω από 20.000 στρέμματα σε αμπέλια.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν μεγάλες μειώσεις
Έτσι, με βάση τα νεότερα στοιχεία του υπουργείου, που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τη διοίκηση της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ένωσης Αμπελοοινικών Προϊόντων (KEOΣOE), ο όγκος της παραγωγής οίνου στη χώρα μας την αμπελοοινική περίοδο 2022-2023 καταγράφηκε στα 2.126.844 εκατόλιτρα (hl). Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε επίσημα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση το αρμόδιο τμήμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Προκύπτει, συνεπώς, ότι η παραγωγή οίνου εμφανίζεται μειωμένη πανελλαδικά κατά 13,86% σε σύγκριση με την παραγωγή 2021-2022 (2.468.945 hl), ενώ η πρόβλεψη οινοπαραγωγής που κατατέθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022 (1.715.920 hl) εμφάνιζε ιδιαίτερα σημαντική πτώση, της τάξης του 30,5%, γεγονός που πρέπει να αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη, αφού βασίζεται σε εκτιμήσεις των ΔΑΟΚ. Μειωμένη επίσης κατά 10,73% εμφανίζεται η ελληνική οινοπαραγωγή σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Στα επιμέρους χαρακτηριστικά της οινοπαραγωγής 2022-2023, παρατηρούνται ανά κατηγορία οίνου ποσοστιαίες διακυμάνσεις ως προς τον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2021-2022 ως εξής:
Επί του συνόλου της οινοπαραγωγής, το μερίδιο των οίνων με ΠΟΠ ανέρχεται σε 7,49% (159.391 hl), των οίνων με ΠΓΕ σε 21,79% (463.491 hl), των ποικιλιακών οίνων σε 10,66% (226.916 hl), των οίνων χωρίς Γ.Ε. σε 60,04% (1.271.037 hl) και των άλλων οίνων σε 0%, ποσοστά που υποδηλώνουν την κατά κράτος υπερίσχυση της παραγωγής οίνων για μαζική κατανάλωση, έναντι της παραγωγής οίνων με Γεωγραφική Ένδειξη.
Το γεγονός αυτό αποτελεί στοιχείο για προβληματισμό, αφού στις αντίστοιχες οινοπαραγωγές χώρες της Ε.Ε. οι οίνοι με Γ.Ε. αντιπροσωπεύουν ποσοστά πολλές φορές άνω του 80%, ενώ στη χώρα μας αντιπροσωπεύουν το 29,28%.
Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων από την ΚΕΟΣΟΕ είναι η ποσοστιαία σύνθεση των οίνων, σύμφωνα με την παραγωγή λευκών και ερυθρών και ερυθρωπών οίνων.
Στο σύνολο της οινοπαραγωγής, οι λευκοί οίνοι αντιπροσωπεύουν το 66,68% (1.418.227 hl), ενώ οι ερυθροί και οι ερυθρωποί το 33,32% (708.617 hl).
Αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση τα στατιστικά στοιχεία των μέσων όρων παραγωγής ανά έτος, που έδωσε στη δημοσιότητα η ΚΕΟΣΟΕ, η ελληνική οινοπαραγωγή από το 1990 έως το 2022 μειώθηκε περίπου κατά 40%!
Κάθε χρόνο και μικρότερος – Αφανίζεται ο κρητικός αμπελώνας
«Από χρόνο σε χρόνο, τα οινάμπελα στην Κρήτη μειώνονται κατά 15% με 20%. Οδεύουμε σε αφανισμό»… Αυτή ήταν η δήλωση στο πρόσφατο προφητικό ρεπορτάζ του neakriti.gr του αντιπροέδρου της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρωνα Χιλετζάκη.
«Είχαμε 85.000 στρέμματα οιναμπέλων το 1980 και σήμερα δεν έχουμε ούτε 20.000 στρέμματα. Δηλαδή, έχουμε μια μείωση της τάξης του 80%», ήταν η χαρακτηριστική του δήλωση.
Πάντως, τονίζει ότι η Κρήτη εξακολουθεί να βγάζει εξαιρετικά κρασιά. «Οι μόνοι που φυτεύουν αμπέλια είναι οι οινοποιοί, που θέλουν να έχουν σταφύλια για να φτιάχνουν τα κρασιά τους. Καλούμε την Πολιτεία να στηρίξει με κίνητρα τόσο τον αμπελουργό, όσο και τον οινοποιό».
Αναφορικά με τις εισαγωγές, είχε τονίσει πως «διοχετεύονται στη χώρα μας πάνω από 30.000 τόνοι κρασιού κάθε χρόνο και η Κρήτη είναι αποδέκτης αυτών των εισαγωγών. Είναι ευρωπαϊκοί οίνοι. Έρχονται νόμιμα στη χώρα μας, αλλά δε γίνεται να διατίθενται στην Κρήτη σαν οίνοι τοπικοί και σαν οίνοι με ΠΓΕ και με ΠΟΠ! Είναι το γνωστό πρόβλημα. Στην Κρήτη δεν ξέρουμε πόσα κρασιά έρχονται κάθε χρόνο, αλλά όπως έρχονται σε όλη την Ελλάδα, έτσι έρχονται και στην Κρήτη, λόγω του τουρισμού».
Καταλήγοντας, μας είπε πως η ΕΑΣΗ δε θα έχει πρόβλημα να πουλήσει τα αποθέματά της και φέτος. Επειδή όμως η απόσταξη κρίσης ως θεσμός είναι αναγκαίος, «δηλώνουμε κι εμείς παρόντες σε αυτή τη διαδικασία», σύμφωνα με τον συνεταιριστή.
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της ΚΕΟΣΟΕ Χρήστος Μάρκου είχε καταγγείλει στο neakriti.gr ότι «δεν υπάρχει καμία διαδικασία ελέγχου στις εισαγωγές κρασιού στη χώρα μας. Έρχονται από τρίτες χώρες, όπως Αλγερία για παράδειγμα, κρασιά σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και επειδή κανένας δεν τα ελέγχει, έρχονται στη συνέχεια σαν ευρωπαϊκά κρασιά στη χώρα μας. Τέτοια κρασιά έρχονται κατά κόρον στην Κρήτη».
Μάλιστα, ο ίδιος συνεχίζει λέγοντας ότι υπάρχουν περιοχές της χώρας όπου δε γίνονται καθόλου έλεγχοι, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα οι έλεγχοι δεν είναι αυτοί που θα έπρεπε. Σύμφωνα με τον παλαίμαχο αγροτοσυνεταιριστή, μέχρι και οινοστάφυλα μπαίνουν από τη Βουλγαρία και τα Σκόπια.
«Μπαίνουν ακόμα και σταφύλια από τρίτες χώρες, όπως Σκόπια και Βουλγαρία, και οινοποιούνται σε οινοποιεία της Βορείου Ελλάδος. Κι εκεί γίνονται αποστάγματα και ελληνοποιούνται, ενώ σε περιοχές όπως η Κόρινθος οργιάζει η κατάσταση. Εκεί “ξεπλένονται” ένα σωρό εισαγόμενα προϊόντα»!
Και για τις ετήσιες εισαγωγές, ο Χρήστος Μάρκου λέει: «Μπαίνουν στη χώρα μας ετησίως 25 με 30 χιλιάδες τόνοι. Και μπαίνουν νόμιμα. Αλλά από ’κει και πέρα τι γίνεται, κανείς δεν ξέρει».
Η διακύμανση της οινοπαραγωγής
Κατηγορία οίνων Ποσοστιαία διακύμανση
Οίνοι με ΠΟΠ -20,22%
Οίνοι με ΠΓΕ +11,44%
Ποικιλιακοί οίνοι +2,26%
Οίνοι χωρίς Γ.Ε.* -21,07%
Άλλοι οίνοι +100%
* Η μείωση οφείλεται κυρίως στη μείωση της παραγωγής σε μεγάλες αμπελουργικές περιοχές, όπως π.χ. Αχαΐα.