Ενώ η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, εν μέσω της οποίας καταγράφονται διακοπές ρεύματος σε ευάλωτα νοικοκυριά, η κυβέρνηση προχωρά στην ιδιωτικοποίηση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, δηλαδή της θυγατρικής της ΔΕΗ που φροντίζει ώστε οι αγωγοί του ρεύματος να μεταφέρουν ρεύμα σε όποια γωνιά της Ελλάδας είναι απαραίτητο.
Αν και με μειοψηφικό πακέτο, στον ιδιώτη που θα μπει στον ΔΕΔΔΗΕ διασφαλίζεται αυξημένη επιρροή στη διοίκηση και σημαντικό, περίπου εγγυημένο κέρδος. Κι ενώ η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος έχει ημερομηνία λήξης την 29η Ιανουαρίου, δε γνωρίζουμε γιατί ιδιωτικοποιείται ο ΔΕΔΔΗΕ, ποια είναι η τιμή βάσης για την ιδιωτικοποίηση και τί σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση με την κυριότητα των δικτύων. Και ενώ όλα αυτά είναι στον αέρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης άλλαξε και τον αρμόδιο υπουργό!
Πριν φύγει βέβαια ο κ. Χατζηδάκης είχε φροντίσει να εγκρίνει την διόγκωση του μισθολογικού κόστους του ΔΕΔΔΗΕ με νέες γενικές διευθύνσεις και υπερδιπλάσιες αποδοχές από αυτές που ίσχυαν μέχρι τον Ιούνιο του 2019. Έτσι πριν μπει ο ιδιώτης με την «αυξημένη επιρροή», αρκετά golden boys έχουν δέσει παχυλά συμβόλαια. Όσο για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο που επιχειρήθηκε από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αυτός απαντήθηκε, λειψά σύμφωνα με τον Σωκράτη Φάμελλο, με τρεις μήνες καθυστέρηση!
Γιατί ο ΔΕΔΔΗΕ είναι σημαντικός για εμάς και «cash cow» για όποιον τον έχει
Από το 2011 φτάνει σε κάθε νοικοκυριό και επιχείρηση αλλά παραμένοντας επικοινωνιακά στη σκιά της «μητέρας» ΔΕΗ, είναι ελάχιστα γνωστός σε όσους δεν έχει χρειαστεί να συνεργαστούν μαζί του. Ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) είναι υπεύθυνος για «τη λειτουργία, τη συντήρηση και την ανάπτυξη του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και τη διασφάλιση της διαφανούς και αμερόληπτης πρόσβασης των καταναλωτών και γενικότερα όλων των χρηστών του δικτύου». Είναι λοιπόν προφανές πως η ιδιωτικοποίηση ενός τέτοιου οργανισμού είναι πραγματικά μεγάλης σημασίας κίνηση για την οποία οι πολίτες έχουν κάθε δικαίωμα να γνωρίζουν.
Επιπλέον, δεδομένου ότι ο ΔΕΔΔΗΕ αντλεί τα έσοδά του απευθείας από τους καταναλωτές μέσω των χρεώσεων χρήσης δικτύου και εξαιτίας της ίδιας της φύσης της εργασίας του που είναι κάθε λεπτό απαραίτητη για τη λειτουργία της οικονομίας, ο ΔΕΔΔΗΕ είναι αυτό που λένε οι οικονομολόγοι «αγελάδα που κατεβάζει λεφτά» ή αγγλιστί cash cow. Σε αυτή την εξίσωση μπαίνει και το έργο των 7,5 εκατομμυρίων έξυπνων μετρητών που θα εκτελέσει ο ΔΕΔΔΗΕ, μια επένδυση ύψους 850 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να έχει ορίσει εγγυημένο έσοδο 6,7% έως το 2024, μέσω του δείκτη WACC. Γίνεται σαφές πως για να αποτύχει στην επένδυσή του όποιος ιδιώτης πάρει το 49% θα πρέπει να… αυτοκτονήσει.
Με τα έσοδα να είναι σχεδόν εξασφαλισμένα, το ύψος των κερδών για τον ιδιώτη θα πολλαπλασιαστεί αν η κυβέρνηση αποφασίσει να παραχωρήσει τα πάγια στοιχεία δικτύου της ΔΕΗ στο ΔΕΔΔΗΕ, αν δηλαδή περάσουν στην κυριότητα του ΔΕΔΔΗΕ ό, τι μέχρι τώρα απλά διαχειρίζεται: οι εγκαταστάσεις, οι κολώνες, τα καλώδια. Η απόφαση δεν έχει οριστικοποιηθεί, όμως αποτελεί αντικείμενο επεξεργασίας από το αρμόδιο επιτελείο της ΔΕΗ και των τεχνοκρατών των Goldman Sachs και Eurobank που εμπλέκονται ως σύμβουλοι της ιδιωτικοποίησης. Σε αυτό το σενάριο, ο ΔΕΔΔΗΕ θα απαλλαχθεί από το «ενοίκιο» που πληρώνει στην ιδιοκτήτριά του ΔΕΗ, σύμφωνα με πληροφορίες περί τα 200 εκατομμύρια ετησίως, και έτσι τα κέρδη του θα πολλαπλασιαστούν.
«Χωρίς την κυριότητα των παγίων στοιχείων, η κερδοφορία του ΔΕΔΔΗΕ θα είναι μεν εξασφαλισμένη αλλά μικρή για να προσελκύσει ιδιώτες. Αντιθέτως, αν παραχωρηθεί η κυριότητα όχι μόνο τα κέρδη του ΔΕΔΔΗΕ θα είναι τεράστια αλλά ενδεχομένως να δούμε συχνή διανομή μερισμάτων. Κι αυτό γιατί μάλλον θα το ζητά η ίδια η ΔΕΗ, ως κατέχουσα το 51%, αφού δε θα μπορεί πλέον να υπολογίζει στην είσπραξη του «ενοικίου» από τα πάγια στοιχεία. Έτσι και ο ιδιώτης θα εισπράττει τα κέρδη που του αναλογούν. Σε αυτό το σενάριο, με μέρος των κερδών να μην επανεπενδύονται, μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο ο κοινωνικός χαρακτήρας του ΔΕΔΔΗΕ που δεν είναι άλλος από την καλή λειτουργία και επέκταση του δικτύου», είπε στο tvxs.gr καλά ενημερωμένη πηγή.
Στις 14 Δεκεμβρίου, o πρώην πλέον υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης είχε πει από το βήμα της Βουλής ότι υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για την αγορά του 49% του ΔΕΔΔΗΕ.
Μια ιδιωτικοποίηση χωρίς προφανή στόχο
Η ιδιωτικοποίηση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ δεν είναι μνημονιακή υποχρέωση της χώρας, όπως ήταν αυτή του ΑΔΜΗΕ που έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι παράλογο να αναρωτηθεί κανείς λοιπόν, γιατί η ΔΕΗ, κι άρα το ελληνικό Δημόσιο, να πουλήσει το 49% μιας υγιούς και κερδοφόρου επιχείρησης.
Το ότι στην κυβέρνηση βρίσκεται η Νέα Δημοκρατία, που ιδεολογικά τίθεται εξ’ αρχής υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, μάλλον απαντά στο παραπάνω ερώτημα. Κανείς όμως δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι από την πώληση θα προκύψει άμεσο έσοδο για το κράτος. Το αντίτιμο που θα καταβάλει ο ιδιώτης θα πάει στο ταμείο της ΔΕΗ και όχι στον κρατικό προϋπολογισμό.
Εμμέσως κερδισμένο, τουλάχιστον λογιστικά, θα βγει το Δημόσιο αφού κατέχει το πλειοψηφικό πακέτο της ΔΕΗ. Κι όμως συμπεριφέρεται σαν να μην ενδιαφέρεται να εξασφαλίσει το μέγιστο δυνατό όφελος. Διότι πώς αλλιώς να εξηγηθεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς ιδιώτες χωρίς πρώτα να έχει αποτιμήσει την αξία του ΔΕΔΔΗΕ και να έχει προσθέσει σε αυτή ένα «καπέλο» που θα αντιστοιχούσε στα εξασφαλισμένα κέρδη που θα απολαμβάνει ο ιδιώτης; Δεν το έχει κάνει ή τουλάχιστον δεν μας το έχει ανακοινώσει. Σε δημοσιεύματα του οικονομικού τύπου διαβάζουμε ότι η αναπόσβεστη αξία του ΔΕΔΔΗΕ εκτιμάται περίπου σε 3 δισ. ευρώ.
Αντ’ αυτού, στην πρόσκληση ενδιαφέροντος σημειώνεται ότι «για τη συμμετοχή στη διαγωνιστική διαδικασία κάθε ενδιαφερόμενο μέρος, εφόσον πρόκειται για εταιρεία θα πρέπει να έχει κατά την τελευταία τριετία κεφάλαια τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ» ενώ «αν πρόκειται για επενδυτικό κεφάλαιο θα πρέπει να έχει διαθέσιμα προς επένδυση κεφάλαια τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ ή ενεργητικό τουλάχιστον 3,75 δισ. ευρώ».
Οι Έλληνες πολίτες δηλαδή δε δικαιούνται να μάθουν με τρόπο επίσημο πόσο αποτιμάται το περιουσιακό στοιχείο τους που «βγαίνει στο σφυρί» και πόσο ακριβά προτίθεται η κυβέρνηση να το πουλήσει, παρά μόνο τους δίδεται ένα ποσό (750 εκατ. ευρώ) που εύκολα ακούγεται εντυπωσιακό αλλά λίγοι μπορούν να εκτιμήσουν αν ανταποκρίνεται στην αξία του 49% ενός δημόσιου δικτύου ρεύματος «μήκους 240.000 χλμ που εξυπηρετεί 7,6 εκατ. πελάτες», όπως τονίζεται στην πρόσκληση.
Τα golden boys εισπράττουν από τώρα
Πάντως ορισμένοι «της αγοράς» δε χρειάστηκε να περιμένουν την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ για να αρχίσουν να πλουτίζουν. Όπως προκύπτει από την καθυστερημένη κατά τρεις ολόκληρους μήνες απάντηση του πρώην αρμόδιου υπουργού Κωστή Χατζηδάκη προς ερωτώντες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, το οργανόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ «άνοιξε» κατά πολύ και οι δαπάνες που σχετίζονται με αποδοχές στελεχών αυξήθηκαν κατακόρυφα.
Συγκεκριμένα, στις 10 Σεπτεμβρίου ομάδα βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ με επικεφαλής τον τομεάρχη Ενέργειας και Περιβάλλοντος Σωκράτη Φάμελλο κατέθεσε προς τον Κωστή Χατζηδάκη ερώτηση-αίτηση κατάθεσης εγγράφων με τίτλο ««Γαλάζια άλωση» πριν την ιδιωτικοποίηση και στον ΔΕΔΔΗΕ;».
Στην εισαγωγή της κατηγορούν τον Κωστή Χατζηδάκη ότι παράλληλα με την προετοιμασία της ιδιωτικοποίησης του 49% του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), «ο υπουργός έδραξε την ευκαιρία να «βολέψει», κατά την προσφιλή τακτική της πολιτικής παράταξης στην οποία ανήκει, «γαλάζια παιδιά» με παχυλούς μισθούς και στο ΔΕΔΔΗΕ, όπως έκανε στη ΔΕΗ και σε πολλούς άλλους φορείς που εποπτεύει το ΥΠΕΝ, σύμφωνα με όσα έρχονται στο φως της δημοσιότητας».
Στην ερώτηση οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης ρωτούσαν τον κο. Χατζηδάκη σχετικά με τις αλλαγές που έγιναν στο οργανόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ και τις αποδοχές των υψηλόβαθμων στελεχών, αν έχει ανατεθεί σε ιδιώτη η αξιολόγηση του προσωπικού του ΔΕΔΔΗΕ, και με ποιες διαδικασίες έγιναν οι προμήθειες μέσων προστασίας του προσωπικού από την ασθένεια Covid-19.
Απάντηση έλαβαν τρεις μήνες μετά, στις 14 Δεκεμβρίου, και μάλιστα με τη μορφή προώθησης από τον κο. Χατζηδάκη της σχετικής επιστολής που υπογράφει ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ Αναστάσιος Μάνος.
Στην επιστολή επιβεβαιώνεται η διόγκωση του οργανογράμματος σε επίπεδο διευθυντικών θέσεων την οποία μπορεί κάποιος να διαπιστώσει και μια απλή οπτική σύγκριση του παλαιού με το νέο οργανόγραμμα. Στη «νέα σύγχρονη οργανωτική δομή», όπως την περιγράφει ο κ. Μάνος, περιλαμβάνονται δύο νέοι Γενικοί Διευθυντές, πέντε νέες διευθύνσεις, δύο θέσεις Διευθυντών Επικουρίας στους Γενικούς Διευθυντές, δύο νέα υπηρεσιακά κλιμάκια στάθμης Διευθυντή Κλάδου καθώς και αναβάθμιση δύο υπηρεσιακών κλιμακίων σε διευθύνσεις.
Παλαιό και νέο οργανόγραμμα
Στην επιστολή επίσης επιβεβαιώνονται οι προκλητικές για την εποχή αμοιβές στα στελέχη που προέρχονται «από την αγορά». Ο κ. Μάνος ενημέρωσε λοιπόν ότι για τους Γενικούς Διευθυντές και τους Διευθυντές Διευθύνσεων προβλέπονται μικτές αποδοχές 100.000 ευρώ και 70.000 ευρώ αντιστοίχως αλλά και επιπλέον μπόνους που μπορούν να φτάνουν «κατά μέγιστο στο 50% των τακτικών αποδοχών για τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και στο 30% για τους Διευθυντές Διευθύνσεων».
Ο κ. Μάνος αρνείται πως έγινε κάποια ανάθεση σε εταιρία ή φυσικό πρόσωπο για την αξιολόγηση του προσωπικού του ΔΕΔΔΗΕ ενώ όσον αφορά στις διαδικασίες προμηθειών μέσων προστασίας του προσωπικού από την ασθένεια Covid-19, ισχυρίζεται ότι ο ΔΕΔΔΗΕ προμηθεύτηκε μάσκες από δεκαέξι διαφορετικούς προμηθευτές, με το μέσο σταθμισμένο κόστος για όλα τα είδη τους ανήλθε στα 2,39 ευρώ ανά τεμάχιο.
Έγγραφο απάντησης Μάνου – Χατζηδάκη
Η ερώτηση τελικά συζητήθηκε στη Βουλή στις 22 Δεκεμβρίου, όμως την κυβέρνηση είχε εκπροσωπήσει ο τότε αρμόδιος για την χωροταξία υφυπουργός Δημήτριος Οικονόμου που δεν πρόσθεσε κάτι ουσιαστικό στην γραπτή απάντηση Μάνου – Χατζηδάκη. Έτσι στις 28 Δεκεμβρίου ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ επανήλθε με επερώτηση στην οποία μεταξύ άλλων ζητά τα έγγραφα που τεκμηριώνουν τα λεγόμενα του κου. Μάνου και άρα του πρώην υπουργού Κωστή Χατζηδάκη. Ο σαμαρικός Κώστας Σκρέκας αναλαμβάνει πλέον να προχωρήσει την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ αλλά και να δώσει απαντήσεις στα πολλά ερωτήματα που έχουν μαζευτεί αναπάντητα.