Του Γιάννη Αλμπάνη
Για τους περισσότερους ανθρώπους θα ήταν πολύ δύσκολο να συναναστραφούν έναν εγκληματία που δεν έχει μετανιώσει για τις πράξεις του και δεν έχει υποστεί καμία τιμωρία για αυτές. Πώς να κάνεις παρέα με έναν αμετανόητο δολοφόνο; Πολύ περισσότερο, πόσοι θα άκουγαν με μεγάλη προσοχή τις απόψεις ενός κατά συρροή εγκληματία; Ελάχιστοι…
Κι όμως αυτό που μοιάζει αδιανόητο στο πεδίο του μικρόκοσμου της καθημερινότητας μας, δεν συμβαίνει στον αστραφτερό κόσμο της μεγάλης πολιτικής, της πλανητικής ισχύος και του απέραντου πλούτου. Ο Χένρι Κίσινγκερ πέθανε όχι μόνο πλήρης ημερών στα 100, αλλά και πλήρης τιμών.
Και όμως… Ο «μάγος της διπλωματίας» διέπραξε εγκλήματα κατά των ανθρώπων και της ανθρωπότητας σε κλίμακα που υπερβαίνει κάθε κοινό μέτρο.
Τα εγκλήματα
Τα αφιερώματα του Τύπου στον Κίσινγκερ ανέφεραν τα πιο μεγάλα εγκλήματά του: Η μακροχρόνια παράταση του πολέμου στο Βιετνάμ με ανυπολόγιστο αριθμό θυμάτων, ο άγριος βομβαρδισμός της Καμπότζης με τουλάχιστον 50.000 νεκρούς αμάχους, η στήριξη στην ινδονησιακή εισβολή στο Ανατολικό Τιμόρ με 100.000 νεκρούς, η στήριξη που έδωσε στο Πακιστάν να εισβάλει στο Ανατολικό Πακιστάν (Μπαγκλαντές) με 300.000 νεκρούς, η ενορχήστρωση του αιματοβαμμένου πραξικοπήματος στη Χιλή και οι αντιδημοκρατικές συνωμοσίες της CIA σε όλη τη Λατινική Αμερική.
Στα δικά μας, ακόμα και αν οι Αμερικανοί δεν είχαν εγκρίνει την τουρκική εισβολή στην Κύπρο (πράγμα που μοιάζει απίθανο για τα δεδομένα της εποχής), δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να σταματήσουν το αιματοκύλισμα του νησιού, ενώ τους ήταν πολύ εύκολο να το κάνουν.
Το εντυπωσιακό είναι ότι τα μαζικά εγκλήματα στα οποία ενεπλάκη ο Κίσινγκερ, και πασίγνωστα είναι και δεν αμφισβητούνται πια, αφού έχουν πιστοποιηθεί από τον αποχαρακτηρισμό σημαντικών απόρρητων αμερικανικών εγγράφων.
“Θα τον έδερνε μέχρι θανάτου”
Η Washington Post μάς θυμίζει τι είχε γράψει ο σπουδαιος Anthony Bourdain, σεφ και παρουσιαστής τηλεοπτικών σειρών για τις κουζίνες όλου του κόσμου: «Αν έχεις επισκεφτεί μια φορά την Καμπότζη, θες να σκοτώσεις στο ξύλο τον Κισινγκερ με τα γυμνά σου χέρια». Να σημειωθεί ότι οι «μυστικοί» βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στον Καμπότζη εκτός από φρικτά απάνθρωποι και τρομακτικά καταστροφικοί, παραβίαζαν κάθε έννοια διεθνούς νομιμότητας αφού οι ΗΠΑ επισήμως δεν ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση με αυτήν τη φτωχή ασιατική χώρα.
Κανείς βέβαια δεν έδειρε ποτέ τον Κίσινγκερ. Ακόμα και οι αντιπολεμικοί ακτιβιστές που κατά καιρούς έκαναν παρεμβάσεις στις ομιλίες του, ποτέ δεν σήκωσαν χέρι εναντίον του.
Ο Κίσινγκερ συνέχιζε να συμβουλεύει τους προέδρους των ΗΠΑ ακόμα και όταν έπαψε να είναι υπουργός Εξωτερικών, έδινε ακριβοπληρωμένες διαλέξεις στα καλύτερα πανεπιστήμια, παρέμεινε περιζήτητος για τα μεγαλύτερα ΜΜΕ του κόσμου και οι αναλύσεις του παραμένουν σημεία αναφοράς στο ακαδημαϊκό πεδίο των Διεθνών Σχέσεων.
Καθόλου άσχημα για έναν άνθρωπο που έφερε (άμεσα κι έμμεσα) ευθύνες για τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων συνανθρώπων του.
Εγκληματίες με γραβάτες
Γιατί όμως η κοινωνία υιοθετεί εκ διαμέτρου αντίθετες στάσεις απέναντι στον μεμονωμένο εγκληματία και τον εγκληματία μαζικής κλίμακας; Η απάντηση είναι προφανής. Ο Κίσινγκερ υπήρξε εκ των επικεφαλής του αμερικανικού imperium. Από την εποχή που ο Ιούλιος Καίσαρας «ειρήνευε τη Γαλατία», οι αυτοκρατορίες καθαγιάζουν τα εγκλήματα τους επιβάλλοντας το «δικαίο» τους και σβήνοντας τη μνήμη των θυμάτων τους. Τον Κίσινγκερ τον ξέρει όλος ο κόσμος, οι χιλιάδες νεκροί της Καμπότζης μένουν στη σκιά. Η ισχύς παράγει το δίκαιο, την αλήθεια και, κυρίως, την ιστορική αφήγηση.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ενώ αυτός που σκοτώνει με τα ίδια του τα χέρια, προκαλεί οργή, δεν συμβαίνει το ίδιο με εκείνο που δίνει την εντολή να βομβαρδιστούν πενήντα χωριά στην Ινδοκίνα.
Τον πρώτο τον αποκαλούμε δολοφόνο, τον δεύτερο κυβερνητικό αξιωματούχο. Ακόμα και όταν γνωρίζουμε καλά το βίο και την πολιτεία του “κυβερνητικού αξιωματούχου”, δεν τον αντιμετωπίζουμε όπως τον κοινό εγκληματία, γιατί παρεμβάλλεται ένας περίπλοκος μηχανισμός ανάμεσα σε αυτόν που δίνει την εντολή και αυτόν που πατά τη σκανδάλη.
Ένας μηχανισμός διάχυσης των ευθυνών και παραγωγής ψεμάτων για να καθίσταται δύσκολη η συνειδητοποίηση ότι αυτός που δίνει τις εντολές στην Ουάσιγκτον έχει τα χέρια του βαμμένα με το αίμα των ανθρώπων στην Καμπότζη ή το Ιράκ. Αν φοράει γραβάτα, ο δολοφόνος δεν μας φαίνεται και τόσο δολοφόνος.
Ευτυχώς, ο τίτλος του επικηδείου του Rolling Stone συνόψισε την αλήθεια για τον Κίσινγκερ «Ο Χένρυ Κίσινγκερ, ο αγαπημένος εγκληματίας πολέμου της αμερικάνικης άρχουσας τάξης, τελικά πεθαίνει». Το Rolling Stone δεν έδειξε μόνο τι σημαίνει καλή δημοσιογραφία. Μάς υπενθύμισε ότι ακόμα και αν δεν έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε αυτόν τον βρώμικο κόσμο, τουλάχιστον μπορούμε να μην αποδεχόμαστε την «αλήθεια» του.