Με τις ευλογίες των τοπικών αρχών, ακόμη και της Εκκλησίας, συνεχίζονται οι δράσεις για τις δημόσιες σχέσεις των αμερικανονατοϊκών στρατευμάτων στα Χανιά.
Μόνο τις τελευταίες ημέρες είχαμε δύο δράσεις που προξένησαν εντύπωση.
Πεζοναύτες του ελικοπτεροφόρου USS Wasp επισκέφθηκαν το Παράρτημα Προστασίας Παιδιών και Νέων Χανίων όπου συμμετείχαν σε παιχνίδια μπάσκετ και ποδοσφαίρου. Πρόσφεραν μάλιστα αθλητικά εξοπλισμό ενώ ως καλοί σαμαρίτες ετοίμασαν και μπάρμπεκιου για τα παιδιά.
Τις ίδιες ημέρες, στις 14 Σεπτέμβρη, πάλι “εθελοντές” από την “Αμερικάνικη Ευκολία” προσέφεραν εθελοντική εργασία στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Μουζουρά Ακρωτηρίου.
Πιο συγκεκριμένα έβαψαν τα κιγκλιδώματα της πόρτας και των μεταλλικών μερών του εξωτερικού χώρου της εκκλησίας.
Οι συγκεκριμένες πρακτικές εθελοντισμού δεν είναι μία αποκλειστικότητα των αρχών των βάσεων στα Χανιά, δεν είμαι μόνο οι αρχές των βάσεων στη Σούδα καλές και με “ευαισθησίες”, είναι μία πρακτική όπου παρουσιάζεται όπου υπάρχουν βάσεις των ΗΠΑ.
Οι αρχές των βάσεων ανά την υφήλιο επιζητούν την πραγματοποιήση τέτοιων δράσεων εθελοντισμού που καλό είναι να πραγματοποιούνται και σε συνεργασία με αρχές, με την εκκλησία, με φιλανθρωπικά ιδρύματα στις περιοχές όπου βρίσκονται.
Επίσης, οι αρχές των βάσεων επιζητούν τη διαμόρφωση καλών σχέσεων με δημοσιογράφους και ΜΜΕ αλλά και με εκλεγμένους εκπροσώπους του λαού, τοπικά και εθνικά. Οι σχέσεις αυτές διασφαλίζουν την ισχυροποίηση του καθεστώτος παρουσίας τους και αποτελούν ζητούμενο για τις αρχές των βάσεων.
Τώρα, με την αλλαγή ηγεσίας στις βάσεις στα Χανιά, και με τόσο φιλικές προς τις βάσεις αρχές, τόσο στην αυτοδιοίκηση, όσο και στους εκπροσώπους του τόπου στη βουλή, ακόμη και στην Εκκλησία, φαίνεται ότι οι των βάσεων βρίσκουν ευκαιρία να εντείνουν αυτές τις δράσεις τους που βελτιώνουν την εικόνα τους.
Δυστυχώς, λίγοι έχουν το σθένος να αρνηθούν την υποκριτική καλωσύνη τους που εξυπηρετεί μόνο τις δημόσιες σχέσεις των βάσεων.
Καθαρίζουν τις παραλίες, όχι τη μόλυνση που παράγουν…
Κι ενώ οι “εθελοντές” των αμερικάνικων βάσεων και στα Χανιά καθαρίζουν παραλίες και βάφουν εκκλησίες και μαγειρεύουν για παιδιά σε ιδρύματα, δίνουν όπλα στο Ισραήλ για να σκοτώνουν τα παιδιά του Ισραήλ και δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για άλλου είδους καθαρισμούς, πολύ πιο σημαντικούς. Όπως, για τον καθαρισμό των βάσεων από τη μόλυνση την οποία παράγουν…
Σύμφωνα με το think tank Foreign Policy in Focus:
-
Οι ΗΠΑ δεν έχουν κάποιο πρόγραμμα που να ανταποκρίνεται στην περιβαλλοντική μόλυνση που παράγεται στις ξένες βάσεις τους
-
Λειτουργώντας δίχως ξεκάθαρους νομικούς περιορισμούς, το Πεντάγωνο έχει επιλέξει για πολλά χρόνια να εφαρμόζει μόνο τα πιο βασικά περιβαλλοντικά προγράμματα
Σύμφωνα με το think tank, όπως και στο εσωτερικό έτσι και στο δίκτυο βάσεων των ΗΠΑ στο εξωτερικό, στις βάσεις παρουσιάζονται προβλήματα με τοξικά στο νερό και στο έδαφος, και μόλυνση από τις εκρηκτικές ύλες που χρησιμοποιούνται σε Πεδία Βολής. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ το Υπουργείο Άμυνας έχει αναλάβει ένα μεγάλο πρόγραμμα καθαρισμού του εδάφους και του νερού των βάσεων. Όμως στο εξωτερικό, το Υπουργείο κρύβεται πίσω από ελλείψεις που παρουσιάζονται στις Συμφωνίες και αρνείται να καθαρίσει όποια μόλυνση παράγεται από τις δραστηριότητες σε βάσεις και στρατιωτικές εγκαταστασεις.
Πάντως, όπως διαπιστώνουν ερευνητές, και στις ΗΠΑ οι υπηρεσίες που θα έπρεπε να διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος, είναι εν πολλοίς διεφθαρμένες.
Χαρακτηριστικό της προχειρότητας της διαχείρισης επικίνδυνων, τοξικών και χημικών αποβλήτων είναι ότι πριν το 1980 ο στρατός των ΗΠΑ κρατούσε ένα απλό βασικό αρχείο για τις ακριβείς τοποθεσίες και τις ποσότητες χημικών και εκρηκτικών που χρησιμοποιούσε. H συνήθης πρακτική ήταν απλά να τα πετάνε στη θάλασσα ή να τα θάβουνε στη γη ή ακόμα και να τα καίνε.
Οι βάσεις Clark και Subic πριν την επιστροφή της γης τους στον έλεγχο των Φιλιππίνων, συνδέθηκαν με σοβαρά περιβαλλοντικά ατυχήματα που προκάλεσαν μόλυνση, είτε από διαρροές καυσίμων, από διαρροές τοξικών, ή από την απόρριψη χημικών. Μετά όμως από την παράδοση των βάσεων, ο στρατός των ΗΠΑ απέτυχε να διαχειριστεί με ασφάλεια τα τοξικά απόβλητα και δεν ενδιαφέρθηκε να καθαρίσει τη μόλυνση που είχε προκαλέσει η παρουσία τους τόσα χρόνια.
Σύμφωνα με την «Λαϊκή Επιτροπή για τον Καθαρισμό των Βάσεων», μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση από τις Φιλιππίνες, οι θάνατοι από μόλυνση στις βάσεις Clark και Subic μέχρι τον Απρίλη του 2004 ξεπερνούσαν τους 1.060. Όσοι επιβίωσαν, αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα υγείας, μεταξύ άλλων καρκίνο και αρρώστιες του δέρματος.
Ειδικοί από τις ΗΠΑ και τις Φιλιππίνες συμφωνούν ότι το κόστος για τον καθαρισμό των περιοχών φτάνει τα αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια. Τα αποτελέσματα της τοξικής μόλυνσης στις βάσεις στις Φιλιππίνες ήταν τόσο τρομακτικά ώστε το CNN να παρουσιάσει μία ειδική έκθεση το 1994 με τον τίτλο “Military Mess”.
Ο στρατός των ΗΠΑ, στις Φιλιππίνες όπως και σε άλλες χώρες, αρνείται να προχωρήσει στον οποιοδήποτε καθαρισμό της περιοχής ή να αποζημιώσει τα θύματα. Σύμφωνα με τη Συμφωνία που υπογράφηκε το 1947 μεταξύ Φιλιππίνων και ΗΠΑ, οι ΗΠΑ δεν έχουν καμία ευθύνη για την αποκατάσταση των περιοχών.
Κάτι που δε φαίνεται να αλλάζει ούτε με την Συμφωνία που υπογράφηκε το 2014:
“Το πρόβλημα κρύβεται κάτω από το χαλί, και από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και από την κυβέρνηση των Φιλιππίνων”.
Η πραγματικότητα είναι ότι:
- Το κόστος για τον καθαρισμό του εδάφους των βάσεων, όταν αυτές φεύγουν, είναι εξαιρετικά μεγάλο εξαιτίας της μόλυνσης του εδάφους και των υδάτων.
- Η ασέβεια προς τους περιβαλλοντικούς κανόνες είναι κοινός παρανομαστής στις βάσεις των ΗΠΑ εντός της χώρας των ΗΠΑ όσο και στις βάσεις τους στο εξωτερικό.
- Τα πράγματα είναι χειρότερα στις βάσεις των ΗΠΑ στο εξωτερικό αφού λειτουργούν δίχως ξεκάθαρους νομικούς περιορισμούς ή υπό ειδικά καθεστώτα που παράγουν ασυλία, ειδικά προνόμια άρα μερική ή ολική ασυδοσία και ατιμωρησία.
Όσον αφορά τα Χανιά και τη Σούδα υπάρχουν καταγγελίες ότι κατά τη διάρκεια του δεύτερου πόλεμου του Κόλπου ο καθαρισμός των αρμάτων μάχης γινόταν εδώ και τα τοξικά απόβλητα κατέληγαν στη θάλασσα.
Παρά την πληθώρα στοιχείων για μόλυνση οι ελληνικές αρχές διαρκώς παρέμεναν καθησυχαστικές. Χαρακτηριστικές είναι και οι δηλώσεις του τότε Υφυπουργού Άμυνας κ. Αποστολίδη από τον Φεβρουάριο του 2003, εν μέσω λαϊκών κινητοποιήσεων:
“Οι ανησυχίες που αφορούν τα ζητήματα τα περιβαλλοντικά, της υγείας, της ασφάλειας, βρίσκονται στο πλέον ικανοποιητικό βαθμό. Πέρα από ‘κει όμως και η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία, επαγρυπνούμε 24 ώρες το 24ώρο σ’ αυτά τα πεδία, να είμαστε απόλυτα αποτελεσματικοί, διότι κανείς δεν μπορεί να παίξει με ζητήματα του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας”.
Σύμφωνα με τα έγγραφα που είχε δώσει στη δημοσιότητα η Νομαρχία Χανίων, δεκάδες τόνοι επικίνδυνων και τοξικών αποβλήτων διακινούνταν μέσω της Σούδας.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι μέχρι τα μέσα του 2.000 δεν υπήρχε καμία μελέτη διαχείρισης των αποβλήτων, ούτε βιολογικού καθαρισμού.
Τη διακίνηση αποβλήτων είχε παραδεχτεί και το ΓΕΝ σε σχετική ανακοίνωσή του. Πάντως τόνισε ότι «τα όποια απόβλητα δημιουργηθούν από εργασίες που σχετίζονται με καθαρισμούς χώρων πολεμικών πλοίων, διακινούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ασφαλείας και τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς του ΥΠΕΧΩΔΕ, χωρίς να δημιουργούν περιβαλλοντικούς κινδύνους στην ευρύτερη περιοχή».
Σχετικά με τις ρίψεις πυραύλων είναι γνωστό ότι εκατοντάδες βλήμματα που χρησιμοποιήθηκαν σε βολές έχουν καταλήξει στη θάλασσα του Ακρωτηρίου.
Μέλη του Χανιώτικου Συλλόγου «Φίλοι του Βυθού» το 2001 φωτογράφησαν τον βυθό ο οποίος είναι διάσπαρτος με βλήμματα. Ο πρόεδρος του συλλόγου Χάρης Καραβαράκης είχε δηλώσει:
«Το πρόβλημα είναι γνωστό σε όλη την περιοχή κοντά στο πεδίο βολής. Τα υπολείμματα βλημάτων από τις δοκιμές που κάνουν οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, πέφτουν στη θάλασσα. Αυτό μας έχει ενοχλήσει και θορυβήσει και γι’ αυτό έχουμε κάνει σχετικές έρευνες στην περιοχή. … Θέλουμε να δει και ο κόσμος το μέγεθος του προβλήματος, διότι άλλο είναι να λέγεται και άλλο να βλέπει κανείς το πρόβλημα κατάματα.»
Όπως είπε ο κ. Καραβαράκης, «τα υπολείμματα βλημμάτων είναι εκατοντάδες» αν και πρόσθεσε ότι δεν γνωρίζει αν τα βλήμματα είναι τοξικά ή όχι ή από τι είδους όπλα προέρχονται.
Για όλα αυτά δε θα υπάρξουν καμία ανάληψη ευθύνης ή πραγματικός καθαρισμός εκ μέρους των βάσεων, πόσο μάλλον… εθελοντικός. Πόσο μάλλον αφού προστατεύονται από όποια ευθύνη από τις συνθήκες που έχουν συνυπογράψει ελληνικές κυβερνήσεις.
Το μονοπώλιο της εξουσίας
Τελειώνοντας, λίγα λόγια για το καθεστώς των βάσεων, για να μην ξεχνάμε και τα πολύ βασικά.
Οι ΗΠΑ, λένε ότι πολεμούν για τη δημοκρατία και την ελευθερία. Όμως οι βάσεις σε κάθε άκρη του πλανήτη – που διασφαλίζουν μια Pax Americana – κτίστηκαν πάνω σε καθεστώτα ειδικών συνθηκών και υποσκάπτουν τη δημοκρατική λειτουργία. Το γεγονός ότι το 95% των βάσεων στον πλανήτη είναι αμερικάνικες αποτυπώνει, αν μη τι άλλο, ένα μονοπώλιο.
Πάντως, θα ήταν λάθος να κρίνουμε την ύπαρξη στρατιωτικών βάσεων στον πλανήτη ως ένα αμιγώς στρατιωτικό φαινόμενο. Οι βάσεις αποτελούν ένα είδος χαρτογράφησης της αυτοκρατορικής σφαίρας επιρροής των ΗΠΑ και της επέκτασής της προς την περιφέρεια. Δίχως την ύπαρξη των βάσεων παγκοσμίως και τις στρατιωτικές επεμβάσεις όπου κρίνεται σκόπιμο, θα ήταν αδύνατο να ελεγχθούν πολλές περιοχές που θα ξέφευγαν από τον οικονομικό έλεγχο των ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, και άλλες χώρες δεμένες σε αυτή την οικονομική λειτουργία εξαρτώνται από τις ΗΠΑ και επιζητούν την παρουσία τους, αφού αποτελούν τον κύριο εκφραστή της επιβολής της θέλησής τους για τήρηση των “κανόνων του παιχνιδιού”.
Θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι χειρότερα δίχως την επιβολή αυτής της ιδιόμορφης τάξης; Σε αυτό δε μπορώ να απαντήσω.
Όμως αυτό που γνωρίζω είναι ότι σήμερα οι ΗΠΑ ηγούνται ενός κόσμου ακραίων ανισοτήτων, θέτουν τους όρους και δεν επιτρέπουν την οποιαδήποτε αλλαγή στη λειτουργία του. Έναν κόσμο τόσο άνισο όσο δεν έχει υπάρξει ποτέ στην ιστορία του ανθρώπου στον πλανήτη γη.
Και μπορεί να μην είναι ο κόσμος με τους περισσότερους νεκρούς από πολέμους στην ιστορία, είναι όμως ο κόσμος που ένας πόλεμος μπορεί να αποδειχθεί απόλυτα καταστρεπτικός.
Οι ΗΠΑ είναι ο αυτοκράτορας αυτού του κόσμου που επιβάλλει μέσω και των στρατιωτικών βάσεων την “ειρήνη” του “τέλους της ιστορίας”, της απουσίας εναλλακτικών, του νεοφιλελεύθερου φονταμενταλισμού. Το τεράστιο δίκτυο βάσεων είναι οι αρτηρίες της αυτοκρατορίας που ενώνουν κάθε γωνιά του πλανήτη, είναι το σημείο προβολής της αυτοκρατορικής εξουσίας και η επέκτασή της.
