Τα συμπεράσματά της για τις ευθύνες σχετικά με την εθνική τραγωδία στο Μάτι που στοίχισε μέχρι στιγμής τη ζωή σε 99 άτομα, παρουσίασε ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, Κώστας Συνολάκης, μετά από έρευνα που έκανε η επιτροπή που είχε συγκροτήσει με αίτημα του προέδρου της ΝΔ, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το βασικό συμπέρασμα της επιστημονικής ομάδας υπό τον κ. Συνολάκη -η οποία στηρίχθηκε και σε διεθνή μοντέλα προσομοίωσης αντιμετώπισης πυρκαγιών- είναι ότι «θα είχαν σίγουρα χαθεί λιγότερες ζωές ή ακόμη δεν θα είχαμε θρηνήσει θύματα αν είχε γίνει έγκαιρη προειδοποίηση των κατοίκων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους». Ξεκινώντας από τα πραγματικά στοιχεία της πυρκαγιάς και κάνοντας προσομοιώσεις με διεθνώς παραδεκτά μοντέλα ο κ. Συνολάκης κατά την παρουσίασή του, στην οποία παρίσταται και ο πρόεδρος της ΝΔ Κ. Μητσοτάκης, ανέφερε:
“Το μεγάλο λάθος ήταν ότι δεν δόθηκε εντολή εκκένωσης, αν είχε δοθεί η εντολή εκκένωσης θα είχαμε σώσει πάρα πολλούς ανθρώπους…Στις 4.49 της 23ης Ιουλίου γίνεται η αναγγελία της πυρκαγιάς, στις 5.00 εκτρέπεται ένα ελικόπτερο από την Κινέττα, 6.20 οι φλόγες διασχίζουν την Μαραθώνος και 6.40 οι φλόγες φθάνουν στην θάλασσα. Από την αναγγελία της πυρκαγιάς μέχρι να φθάσει στην θάλασσα είναι δύο ώρες…Έχεις λοιπόν την ενημέρωση ότι σε μιάμισι ώρα η φωτιά θα φθάσει στο Μάτι, τι κάνεις;
Πολλοί άνθρωποι δεν πίστευαν ότι η φωτιά θα περάσει την Μαραθώνος και θα φθάσει στο Μάτι. Τι πρέπει να κάνεις: Παίρνεις την απόφαση για οργάνωμένη απομάκρυση και ακολούθως ενημερώνεις το κοινό για την εκκένωση…
Οι διεθνείς έρευνες έχουν δείξει ότι το 20% των κατοίκων φεύγει μόνο του, το 60% περιμένει οδηγίες και το 20% δεν φεύγει ποτέ. Εν τέλει αν είχε δοθεί εγκαίρως η οδηγία εκκένωσης τότε με βάση την δυνατότητα της λεωφόρου Μαραθώνος θα μπορούσαν περίπου 10.000 κάτοικοι να έχουν απομακρυνθεί…Ο αριθμός θα είχε αυξηθεί εάν είχαν επιχειρήσει τα πυροσβεστικά μέσα ώστε να καθυστερήσουν την πυρκαγιά προς την λεωφόρο Μαραθώνος και βεβαίως οι αστυνομικές αρχές να είχαν ρυθμίσει την κυκλοφορία και να μην διοχέτευαν την κίνηση των οχημάτων μέσα από το Μάτι”.
Η μελέτη παρουσιάστηκε χθες το απόγευμα σε συνέντευξη Τύπου, στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, παρουσία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Χρησιμοποιώντας μοντέλα προσομοίωσης, ο διακεκριμένος Ελληνας επιστήμονας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φωτιά διέσχισε την απόσταση των 7,5 χιλιομέτρων από το σημείο εκδήλωσης της πυρκαγιάς, στο Νταού Πεντέλης μέχρι τη λεωφόρο Μαραθώνος σε μιάμιση ώρα, χρόνος ικανός ώστε να απομακρυνθούν πεζή προς την ακτή οι κάτοικοι στο Μάτι. «Με ισχυρούς ανέμους της τάξεως των 7 μποφόρ η φωτιά είναι γνωστό ότι κινείται με περίπου 5 χιλιόμετρα την ώρα και επομένως ήταν εφικτό να προβλεφθεί ότι θα έφτανε στη Μαραθώνος σε μιάμιση ώρα, δεδομένου ότι ο δρόμος απέχει 7,5 χιλιόμετρα από το σημείο εκδήλωσής της», επισήμανε ο κ. Συνολάκης και ακολούθως παρέθεσε τα ευρήματα μοντέλων προσομοίωσης για την εκτίμηση του χρόνου που θα απαιτείτο για την απομάκρυνση όλων των κατοίκων από το Μάτι.
«Το μοντέλο του Πανεπιστημίου Waseda της Ιαπωνίας, που έλαβε υπόψη όλους τους παράγοντες και τις συνθήκες της περιοχής, έδειξε ότι η απομάκρυνση των κατοίκων της περιοχής πεζή προς την ακτή θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί κατ’ ελάχιστο μέσα σε 57 λεπτά έπειτα από έγκαιρη ειδοποίηση. Επιπλέον, προσομοιώσεις με το μοντέλο NETLOGO του Πανεπιστημίου του Ορεγκον έδειξαν ότι η πεζή εκκένωση της περιοχής προς τις ακτές το αργότερο σε 83 λεπτά θα είχε επιτευχθεί χωρίς να κινδυνεύσει κανείς».
Πέραν αυτού, η μελέτη του κ. Συνολάκη και της ομάδας του ανέδειξε ότι υπήρξε λανθασμένη από την Πυροσβεστική και τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εκτίμηση του αρχικού μεγέθους της φωτιάς στην Ανατολική Αττική, με αποτέλεσμα τα περισσότερα πυροσβεστικά οχήματα να επιχειρούν στο μέτωπο της Κινέτας, ενώ επισημαίνεται ότι και η βοήθεια από τα εναέρια μέσα ήταν ελάχιστη: «Ενα ελικόπτερο Erickson S-64 επιχείρησε λίγες ρίψεις 45 λεπτά μετά την έναρξη της πυρκαγιάς και μόνο για 30 λεπτά». Η μελέτη καταλήγει στην ανάγκη α) υιοθέτησης μοντέλων προσομοίωσης πυρκαγιάς ώστε μελλοντικά να μπορεί να προβλεφθεί η πορεία και η ταχύτητα εξάπλωσης της φωτιάς, β) κατάρτισης σχεδίων εκκένωσης, καθώς όπως επισημαίνει ο κ. Συνολάκης «ο σχεδιασμός είναι επί της ουσίας ανύπαρκτος» και γ) ενίσχυσης των δυνατοτήτων πρώτης προσβολής, όπως π.χ. η αναβάθμιση του στόλου πυροσβεστικών αεροσκαφών.
«Προκύπτει μια σειρά ερωτημάτων που είναι προφανές ότι οφείλει να απαντήσει η κυβέρνηση», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Νέα Δημοκρατία. Ενδεικτικά, η αξιωματική αντιπολίτευση θέτει το ερώτημα γιατί δεν αξιολογήθηκε εγκαίρως η βεβαιότητα ότι θα απειληθούν κατοικημένες περιοχές, όπως επίσης και γιατί δεν ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι να εκκενώσουν το Μάτι, όταν από το πόρισμα καθίσταται σαφές ότι υπήρχε χρόνος να σωθούν. «Τα ερωτήματα που προκύπτουν από μια υψηλού κύρους επιστημονική επιτροπή είναι αναγκαίο να απαντηθούν από την κυβέρνηση, πέραν της έρευνας που διεξάγει η Δικαιοσύνη. Στην πολιτική δεν αρκεί να αναλαμβάνεις θεωρητικά τις ευθύνες σου, ούτε να κρύβεσαι από τις ερωτήσεις που έχουν οι πολίτες», καταλήγει η ανακοίνωση της Ν.Δ.