Η εκλογική νίκη του Ζοχράν Μαμντάνι αποτελεί εδώ και κάποιες ώρες την πιο «καυτή» συζήτηση σε όλο τον πλανήτη.

Εκλέχθηκε δήμαρχος της Νέας Υόρκης και αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2026. Η εκλογή του είναι ιστορική. Θα γίνει ο πρώτος μουσουλμάνος, ο πρώτος νοτιοασιατικής καταγωγής, ο πρώτος αφρικανικής καταγωγής και ο νεότερος δήμαρχος της Νέας Υόρκης εδώ και πάνω από έναν αιώνα.

Ο 34χρονος Μαμντάνι αυτοπροσδιορίζεται ως «δημοκρατικός σοσιαλιστής» και θα αποτελέσει τον νεότερο δήμαρχο της Νέας Υόρκης εδώ και πάνω από έναν αιώνα

Γεννήθηκε στην Καμπάλα της Ουγκάντα. Οι γονείς του είναι ο Ουγκαντέζος ακαδημαϊκός ινδικής καταγωγής Μαχμούντ Μαμντάνι και η Ινδό-Αμερικανή σκηνοθέτρια Μίρα Ναΐρ. Μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ηλικία επτά ετών.

Πανηγυρισμοί μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων

Ενθουσίασε ο Ζοχράν Μαμντάνι

Ο 34χρονος από το Κουίνς, υποψήφιος των Δημοκρατικών, επικέντρωσε την εκστρατεία του σε ένα κεντρικό ζήτημα: την οικονομική επιβίωση σε μία από τις πιο ακριβές πόλεις του κόσμου.

Μια σχετικά άγνωστη φιγούρα στην πολιτική της Νέας Υόρκης μέχρι πριν από λίγους μήνες, ο Μαμντάνι ηγήθηκε μιας προοδευτικής, πολυφυλετικής λαϊκής εκστρατείας που ενθουσίασε τους νέους ψηφοφόρους, τις οικογένειες της εργατικής τάξης και τις κοινότητες των μειονοτήτων και στις πέντε περιφέρειες της μεγαλούπολης.

Η έκθεση της ανθρωπιστικής οργάνωσης Oxfam

Η συγκυρία δημοσίευσης της νέας έκθεσης της ανθρωπιστικής οργάνωσης Oxfam έρχεται να «κουμπώσει» και ίσως να εξηγήσει πώς ανέτειλε το «άστρο» του Μαμντάνι. Η έκθεση, με τον τίτλο «Ανισότητα: Η Άνοδος της Νέας Αμερικανικής Ολιγαρχίας» συμπεραίνει πως οι ΗΠΑ βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. «Δεκαετίες σκόπιμων, οπισθοδρομικών πολιτικών επιλογών έχουν στρεβλώσει το σύστημα υπέρ μιας μικρής ομάδας υπερπλουσίων, ενώ όλοι οι άλλοι μένουν όλο και πιο πίσω» αναφέρουν οι συγγραφείς της έκθεσης.

Αναλύει διεξοδικά τον τρόπο με τον οποίο τα οικονομικά και πολιτικά συστήματα σχεδιάστηκαν για να ωφελούν τους υπερπλούσιους και παρουσιάζει ένα σχέδιο για τη δημιουργία μιας πιο ισότιμης κοινωνίας.

«Η τρέχουσα οικονομική κατάσταση δημιουργήθηκε σκόπιμα. Είναι το αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών που ιστορικά ευνοούσαν τους πλούσιους και τους ισχυρούς σε βάρος των εργατικών οικογενειών. Από την αποδυνάμωση του κοινωνικού δικτύου και του φορολογικού κώδικα υπέρ των πλουσιότερων έως τη δυσκολία εύρεσης ασφαλών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, αυτές οι μεταρρυθμίσεις πολιτικής έχουν βαθύνει τις διακρίσεις, έχουν οδηγήσει σε συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας στην κορυφή και έχουν προκαλέσει δυσκολίες σε πάρα πολλούς.

Αυτές είναι συνειδητές επιλογές. Και τώρα η κυβέρνηση Τραμπ και η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο επιδεινώνουν την κατάσταση», σημειώνει μεταξύ άλλων η έκθεση.

Μεταξύ 1989 και 2022, η ανισότητα στον πλούτο και το εισόδημα στις ΗΠΑ έχει εκτοξευθεί σε εξωφρενικά επίπεδα.

• Ένα αμερικανικό νοικοκυριό που ανήκει στο ανώτερο 0,1% κέρδισε τουλάχιστον 39,5 εκατομμύρια δολάρια, ενώ ένα νοικοκυριό που ανήκει στο κατώτερο 20% κέρδισε λιγότερα από 8.500 δολάρια.
• Τα αμερικανικά νοικοκυριά που ανήκουν στο 1% με τα υψηλότερα εισοδήματα απέκτησαν τουλάχιστον 101 φορές περισσότερο πλούτο από το μέσο νοικοκυριό και τουλάχιστον 987 φορές περισσότερο πλούτο από τα νοικοκυριά που ανήκουν στο 20% με τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Μόνο το περασμένο έτος, οι 10 πλουσιότεροι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ κέρδισαν πάνω από μισό τρισεκατομμύριο δολάρια.

Αναλαμβάνει καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2026

Στην «καρδιά» του προβλήματος

Το πρόγραμμα του Μαμντάνι έρχεται να δώσει απαντήσεις σε αυτές τις ανισότητες. Έθεσε στο επίκεντρο της εκστρατείας του την καταπολέμηση της. Χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα προοδευτικό και εστιάζει στην ενίσχυση της εργατικής τάξης και τη χρηματοδότηση κοινωνικών προγραμμάτων μέσω της αύξησης της φορολογίας των πλουσίων.

Περιλαμβάνει το πάγωμα των ενοικίων, τη δημιουργία νέων προσιτών κατοικιών και λήψη αυστηρών μέτρων κατά των ιδιοκτητών που παρανομούν, την επέκταση της πρόσβασης σε δωρεάν παιδικούς σταθμούς και τη δωρεάν μεταφορά με τα αστικά λεωφορεία.

Για την εφαρμογή πολλών εξ αυτών, όπως η αύξηση των φόρων και οι δωρεάν μετακινήσεις, ο Μαμντάνι θα χρειαστεί την έγκριση της Πολιτειακής Βουλής της Νέας Υόρκης και του Κυβερνήτη, καθώς ο δήμαρχος δεν έχει μονομερή εξουσία σε αυτά τα θέματα.