Εκδήλωση για την Γιορτή Πουλιών 2013, που διοργανώνεται εδώ και 20 χρόνια με τον συντονισμό της Ομοσπονδίας BirdLife International την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου σε όλο τον κόσμο, πραγματοποίησαν για πρώτη φορά στο Ηράκλειο το Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου.
Τον συντονισμό της Γιορτής στην Ελλάδα έχει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ενώ η φετινή εκδήλωση είχε θέμα τα μεταναστευτικά πουλιά και τις διαδρομές τους («For the migratory birds and their flyways»).
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2013 από τις 10 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι, στο χωριό Σφεντύλι Πεδιάδος, στο Φράγμα Αποσελέμη και περιελάμβανε παρατήρηση πουλιών, ενημέρωση του κοινού καθώς και διαδραστικά παιχνίδια και δημιουργική απασχόληση παιδιών σχετική με τα πουλιά.
Το Σφεντύλι είναι ένας μικρός οικισμός με τα παλαιότερα σπίτια του και την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων να χρονολογούνται στο Μεσαίωνα. Το χωριό έχει απαλλοτριωθεί επειδή βρίσκεται εντός του ταμιευτήρα του φράγματος Αποσελέμη και κάτω από τη στάθμη πλήρωσης.
Στόχος των φετινών εκδηλώσεων ήταν η ευαισθητοποίηση του κοινού για την μετανάστευση των πουλιών και την προστασία του περιβάλλοντος σε μια ιδιαίτερη περίοδο, η ανάδειξη της αξίας των οικοσυστημάτων και των βιοτόπων τόσο για την άγρια πανίδα όσο και για τις τοπικές κοινωνίες, η αξιοποίηση της παρατήρησης πουλιών στην επαφή με τον κόσμο και την εκπαιδευτική κοινότητα για την μετατροπή της αγάπης για τα πουλιά σε μια ενεργητική στάση προστασίας τους, η προβολή του έργου και της παρέμβασης των διοργανωτών φορέων και η προώθηση της συνεργασίας όλων όσων ενεργοποιούνται στα περιβαλλοντικά θέματα.
Η γιορτή ξεκίνησε στις 10 το πρωί με πτηνοπαρατήρηση στον ταμιευτήρα του νέου φράγματος, όπου είχαν στηθεί τηλεσκόπια και διανεμήθηκαν κυάλια για τους συμμετέχοντες, οι οποίοι με τη βοήθεια ορνιθολόγων και εθελοντών του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης παρατήρησαν, αναγνώρισαν και ενημερώθηκαν για τα πτηνά που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στον υγρότοπο.
Συνολικά εντοπίστηκαν 41 διαφορετικά είδη πουλιών με πιο χαρακτηριστικά τη Φαλαρίδα, το Νανοβουτηχτάρι και τέσσερα είδη χελιδονιών, ενώ δεν έλειψαν και τα σπανιοτέρα είδη όπως ήταν τέσσερις Τσίφτες και ένας Γερακαετός, απειλούμενα είδη όπως ο Μαυροπετρίτης και ιδιαίτερα για το βιότοπο είδη, σαν τη Λιμόζα, την Αλκυόνη και το Γαλαζοκότσυφα.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε κυρίως για τα μεταναστευτικά πουλιά που χρησιμοποιούν αυτή την εποχή το νέο μικρό υγρότοπο που έχει σχηματιστεί στον ταμιευτήρα, καθώς και για τα αρπακτικά πτηνά που διαβιούν ή χρησιμοποιούν ως ενδιαίτημα την ευρύτερη περιοχή της πεδιάδας της Λαγκάδας.
Οι δράσεις ενημέρωσης του κοινού καθώς και απασχόλησης των μικρών παιδιών, εκτυλίχθηκαν στον προαύλιο χώρο του μεσαιωνικού Ιερού Ναού των Αγίων Θεοδώρων στο κέντρο του χωριού. Από το περίπτερο που είχε στηθεί διανεμήθηκε έντυπο υλικό τόσο του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και της Οικολογικής Παρέμβασης Ηρακλείου, όσο και της ΕΟΕ και των κέντρων περίθαλψης άγριων ζώων ΑΝΙΜΑ και ΑΛΚΥΟΝΗ. Συνεργάτες του ΜΦΙΚ και εκπρόσωποι της Οικολογικής Παρέμβασης Ηρακλείου ενημέρωναν τους επισκέπτες για την ορνιθοπανίδα της Κρήτης, την αξία των υγροτόπων και του νερού, για τα προγράμματα που υλοποιούνται από το ΜΦΙΚ σε σχέση με τα άγρια πτηνά της Κρήτης («Καινοτομίες Ενάντια στην Παράνομη Χρήση Δηλητηριασμένων Δολωμάτων», Έργο «ΓΥΠΑΣ» κ.λπ.), τις δράσεις και το έργο της ΟΠΗ σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και άλλα.
Οι ογδόντα (80) περίπου μικροί πτηνοπαρατηρητές απασχολήθηκαν από τους εργαζόμενους και εθελοντές του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης με κατασκευές χειροτεχνιών (μάσκες πουλιών, δακτυλόκουκλες, ζωγραφική, ψηφιδωτά) και με δημιουργικό παιχνίδι, για περισσότερο από 3 ώρες.
Αν ληφθεί υπόψη ότι η εκδήλωση αυτή οργανώνεται για πρώτη φορά και από τους δύο φορείς και για πρώτη φορά στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, η ανταπόκριση του κόσμου ήταν ιδιαίτερα θετική τόσο ως προς τον αριθμό συμμετοχών όσο και ως προς το αποτέλεσμα της εκδήλωσης. Οι ενήλικες αλλά ιδιαίτερα τα παιδιά, έφυγαν με τις καλύτερες των εντυπώσεων.
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου, ευχαριστούν θερμά όλους όσους στήριξαν με την παρουσία τους και τη συνεισφορά τους τη διοργάνωση.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνουν στον Πολιτιστικό Σύλλογο και τους κατοίκους του Σφεντυλίου, που με την άψογη φιλοξενία τους, την ενεργό συμμετοχή τους στα δρώμενα, την καλή τους διάθεση και το αφιλοκερδές κέρασμα που είχαν προετοιμάσει για τους επισκέπτες, συνέδραμαν τα μέγιστα στην επιτυχή οργάνωση της Γιορτής.