Μία ιδιαιτέρως σοβαρή υπόθεση σχετικά με καταπάτηση δημοσίων και κοινόχρηστων χώρων φέρνει στη δημοσιότητα το Cretalive, με πρωταγωνίστρια ενορία σε γνωστή τουριστική περιοχή της Κρήτης.
Το θέμα, που ανακινήθηκε μέσω προσφυγής ιδιώτη στις αρμόδιες αρχές, αποκαλύπτει ενέργειες οι οποίες αφορούν την ιδιοποίηση από πλευράς Εκκλησίας – με τη χρήση παλαιών νομικών ρυθμίσεων – χώρων που ανήκουν στο δημόσιο ή είναι κοινόχρηστοι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρακτική αυτή ξεκίνησε περίπου επτά χρόνια πριν, όταν οι μητροπόλεις της Κρήτης παρότρυναν τις ενορίες και τους ναούς τους να κατοχυρώσουν τίτλους ιδιοκτησίας στο Εθνικό Κτηματολόγιο. Κατά τη διαδικασία αυτή, βασίστηκαν σε ένα νόμο του 1957, προκειμένου να προχωρήσουν σε μονομερείς συμβολαιογραφικές πράξεις, δηλώνοντας την κυριότητα των ακινήτων τους. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ναοί δεν διέθεταν επαρκείς τίτλους ιδιοκτησίας και υποστήριξαν τα δικαιώματά τους στηριζόμενοι στη διαδικασία της χρησικτησίας.
Ωστόσο, η διαδικασία αυτή αποκάλυψε σημαντικές αδυναμίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ενορίες περιέλαβαν στην ιδιοκτησία τους κοινόχρηστους χώρους, όπως δρόμους και πεζοδρόμους, οι οποίοι κατά το νόμο δεν μπορούν να ανήκουν σε ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα. Αυτοί οι χώροι, που είναι κοινής χρήσης εδώ και αιώνες, βρέθηκαν ενταγμένοι στην ιδιοκτησία των ναών, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στις γειτονικές ιδιοκτησίες και στη λειτουργία των οικισμών.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ενορία που εμπλέκεται στην εν λόγω υπόθεση, η οποία φέρεται να προχώρησε σε μονομερείς ενέργειες, περιλαμβάνοντας κοινόχρηστους χώρους στην ιδιοκτησία της. Οι πράξεις αυτές είχαν ως αποτέλεσμα τη διακοπή της λειτουργίας των δικτύων των οδών και πεζοδρόμων του οικισμού. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, κάποιοι εκ των χώρων αυτών είχαν παραχωρηθεί στο δήμο από ιδιώτες, με σκοπό την κατασκευή δημοτικών έργων, αλλά κατέληξαν να αναγνωριστούν ως “οικόπεδα” της Εκκλησίας μέσω αυτών των πράξεων.
Το θέμα δεν άργησε να προκαλέσει αντιδράσεις. Ιδιώτες που επηρεάστηκαν από αυτές τις πράξεις κατέθεσαν αγωγές και μηνύσεις κατά της ενορίας. Μάλιστα συγκεκριμένος πολίτης (του οποίου τα στοιχεία είναι στη διάθεση του Cretalive) απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) Κρήτης και στον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης, καλώντας τους να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Η υπόθεση αυτή έχει προκαλέσει, όπως είναι φυσικό, αναστάτωση στην τοπική κοινωνία, καθώς εγείρει ζητήματα σχετικά με την προστασία των δημόσιων χώρων και τη νομιμότητα των πράξεων της Εκκλησίας. Το θέμα λαμβάνει διαστάσεις, καθώς οι πράξεις αυτές φαίνεται να στερούνται νομικής βάσης και να οδηγούν σε σοβαρές παραβάσεις του Αστικού και Ποινικού Κώδικα.
Είναι φανερό ότι πρόκειται για μία υπόθεση που απαιτεί την προσοχή τόσο της Εκκλησίας όσο και των τοπικών αρχών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες και να αποδοθούν ευθύνες όπου χρειάζεται. Οι δημόσιοι χώροι αποτελούν κοινή κληρονομιά και είναι καθήκον όλων, συμπεριλαμβανομένων των θεσμικών φορέων, να τους προστατεύουν και να διασφαλίζουν τη σωστή διαχείρισή τους.