Να ξεκολλήσει από τα χαμηλά ποσοστά κτηματογράφησης την Κρήτη θα επιχειρήσει ο υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης και η διοίκηση του Ελληνικού Κτηματολογίου, επιστρατεύοντας υπουργούς, βουλευτές, συμβολαιογράφους και μηχανικούς του νησιού.
Η Κρήτη είναι περιοχή της χώρας που δεν έχει υπακούσει στο κάλεσμα των δηλώσεων κτηματογράφησης τρία χρόνια μετά την έναρξη του προγράμματος, με αποτέλεσμα όλοι οι νομοί -πλην Λασιθίου- να εμφανίζουν πολύ χαμηλά ποσοστά δηλώσεων κάτω από 35%. Ακολουθούν η Κέρκυρα και η Θεσπρωτία, δύο περιοχές όμως για τις οποίες λόγω προσφυγών στις μελέτες, η κτηματογράφηση ξεκίνησε μόλις τον περασμένο Νοέμβριο και τελευταία έχει ανεβάσει ρυθμούς που αν συνεχιστούν, θα προσπεράσουν την Κρήτη που οι δηλώσεις ξεκίνησαν το 2021.
Την περασμένη εβδομάδα στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής υπήρξε έκτακτη σύσκεψη, παρουσία βουλευτών του νησιού προκειμένου να εμπεδωθεί στα μέλη του κοινοβουλίου και τους εκπροσώπους τους ότι οι προθεσμίες τελειώνουν και ότι στα τέλη Νοεμβρίου του 2024 ολοκληρώνεται ο μεγάλος και πολύχρονος κύκλος της συλλογής δηλώσεων για την κτηματογράφηση όλης της χώρας.
Αδιαφορία
Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου κ. Στέλιος Σακαρέτσιος, υποστηρίζει ότι το έλλειμμα κτηματογράφησης είναι περισσότερο από αδιαφορία παρά από πραγματική αδυναμία, παρά το γεγονός ότι στην Κρήτη υπάρχουν κληροτεμάχια που το νομικό καθεστώς απαγορεύει την κατάτμηση και βάζουν εμπόδια στο έργο του κτηματολογίου. Το νησί παραμένει αρκετά πίσω σε ότι αφορά τις δηλώσεις όχι μόνο πολιτών αλλά και δήμων, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μεγάλες καθυστερήσεις που στην πράξη τρενάρουν και την ολοκλήρωση του κτηματολογίου στα τέλη του 2025 που είναι ο στόχος.
Για το λόγο αυτό μετά το Πάσχα, θα επιστρατευτούν όλες οι δυνάμεις (από τους βουλευτές του νησιού, μέχρι τους τοπικούς φορείς συμβολαιογράφων δικηγόρων και μηχανικών) προκειμένου να γίνει αντιληπτό ότι οι δηλώσεις πρέπει να επιταχυνθούν και ότι είναι προ όφελος των πολιτών να μην τρέξουν την τελευταία στιγμή στο κτηματολόγιο γιατί μπορεί να χρειαστούν δικαιολογητικά και να προκύψουν εκκρεμότητες που απαιτούν χρόνο για να επιλυθούν.
Ο κ. Σακαρέτσιος επισημαίνει επίσης ότι θα πρέπει να γίνει σαφές από τους πολίτες ότι αν δεν πάνε εκείνοι να δηλώσουν τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα, δεν εμποδίζει κάποιον άλλο να πάει να δηλώσει για λογαριασμό τους, κάτι που θα οδηγήσει στην συνέχεια σε δύσβατα δικαστικά μονοπάτια για να πάρουν πίσω την περιουσία τους.
Το Ελληνικό Κτηματολόγιο για να αντιμετωπίσει τις καθυστερήσεις και να «τρέξει» πιο γρήγορα τις διαδικασίες κτηματογράφησης, φέρνει πιο κοντά και το άνοιγμα του κτηματολογικού γραφείου Κρήτης καθώς η εικόνα που μεταφέρεται είναι ότι υπάρχουν πάνω από 30.000 εκκρεμότητες και η κατάσταση είναι ασφυκτική.
Το γραφείο θα ανοίξει στο Ηράκλειο τέλη Ιουνίου, πέντε μήνες νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό για να υποστηρίξει την κτηματογράφηση του νησιού με ψηφιακά εργαλεία και όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που έχει πλέον στη διάθεσή του το κτηματολόγιο.
Στις 8 Μαίου ψηφιοποιούνται υποχρεωτικά όλες οι υπηρεσίες και του γραφείου της Θεσσαλονίκης που άνοιξε στις αρχές Απριλίου όπως έγινε αντίστοιχα στην Αθήνα από τις 11 Μαρτίου. Στην Αθήνα, το 95% των πράξεων γίνεται πλέον μόνο ψηφιακά και αυτό έχει αποδεσμεύσει κόσμο (από το προσωπικό που εξυπηρετούσε στο γκισέ, στη σάρωση εγγράφων κ.α), παρότι ο αριθμός των μεταγραφών ακινήτων μέσα σε μια μέρα παραμένει ακόμη χαμηλός.
Έτσι από 6 ταμεία λειτουργεί μόνο ένα και το προσωπικό έχει επιφορτιστεί να κλείνει εκκρεμότητες. Η ψηφιοποίηση σταδιακά θα απενεργοποιήσει και τα «ραντεβού» που κλείνονται μέσω πλατφόρμας και για τα οποία εκφράζονται παράπονα από πολίτες καθώς υποστηρίζουν ότι εξαντλούνται αμέσως, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εξυπηρετηθούν.
Σε ψηφιακό περιβάλλον
Μετά την εφαρμογή της υποχρεωτικότητας για τις ψηφιακές συναλλαγές, είναι ελάχιστες οι υπηρεσίες που απαιτούν δια ζώσης επισκέψεις στο κτηματολογικό γραφείο Αθηνών και αυτές αφορούν μόνο κατασχέσεις, επιδόσεις δικαστικών επιμελητών, σύνθετες πράξεις άνω των 3 ΚΑΕΚ, πράξεις με προθεσμία κ.α. Για αυτές τις υπηρεσίες με προθεσμία, το γραφείο εξυπηρετεί και χωρίς αριθμό προτεραιότητας. Όπως αναφέρει ο κ. Σακαρέτσιος , οι αριθμοί προτεραιότητας ήταν «ένα παυσίπονο και όχι η θεραπεία του προβλήματος» των ουρών που έρχεται με την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών. Και τονίζει ότι η ψηφιοποίηση πάει πολύ καλά αφού πέρσι το καλοκαίρι είχαμε 150 ψηφιακές υποβολές ημερησίως και σήμερα έχουμε από 1.100 έως 1.300.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα στην κτηματογράφηση, το Ελληνικό Κτηματολόγιο έχει ενεργοποιήσει το τελευταίο διάστημα και ένα νέο εργαλείο, τον “Ψηφιακό Χάρτη Κτηματογράφησης” που θα αποτελέσει το κέντρο των πρωτοβουλιών, για την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών. Μέσω του διαδραστικού χάρτη κάθε πολίτης έχει πλέον την δυνατότητα να παρακολουθεί την πλήρη εξέλιξη της κατάστασης των δικαιωμάτων της περιουσίας του, να εντοπίζει εύκολα τα γεωτεμάχια που του ανήκουν και να υποβάλει στη συνέχεια εύκολα τη δήλωση κτηματογράφησης και τα απαραίτητα δικαιολογητικά ψηφιακά.
Οι αντιρρήσεις
Στο μεγάλο αγκάθι της κτηματογράφησης, αναμένεται να υπάρξουν πρωτοβουλίες και μάλιστα νομοθετικού περιεχομένου και για τις αντιρρήσεις, με σκοπό οι αποφάσεις που εκδίδουν οι αρμόδιες επιτροπές εξέτασης ενστάσεων να είναι οι τελικές και να μην χρειάζονται περαιτέρω επεξεργασία όπως γίνεται σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχει ένας μεγάλος όγκος αντιρρήσεων που αναμένεται να αυξηθεί το επόμενο διάστημα. Ήδη, για την περιοχή της Αθήνας έχουν εκδοθεί πάνω από 1.000 αποφάσεις, για κάποιες από τις οποίες απαιτούνται μεταβολές χωρικού περιεχομένου δηλαδή αφορούν αντιρρήσεις που αμφισβητούν ιδιοκτησιακά δικαιώματα και εδώ χρειάζονται εργαλεία από την πλευρά του κτηματολογίου που να διευκολύνουν τις διαδικασίες και να ξεκαθαρίζει όσο γίνεται συντομότερα το τοπίο των δικαιωμάτων.