Στην Ελλάδα οι αυξητικές τάσεις πυροδοτήθηκαν από τις αυξήσεις στην Ισπανία αλλά και από το γεγονός ότι τα υψηλής ποιότητας λάδια, σύμφωνα και με εκτιμήσεις συνεταιριστών, ιδίως στην Ανατολική Κρήτη, έχουν ήδη πωληθεί σε σημαντικό βαθμό
Αναταράξεις στην ελληνική αγορά, σύμφωνα με τον επιστημονικό σύμβουλο του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης Νίκο Μιχελάκη, προκαλεί το τελευταίο διάστημα η εκτίναξη τιμών παραγωγού ελαιολάδου στα 3,40 ευρώ το κιλό. Και αυτές οι αυξήσεις τιμών μετά από καιρό “ήρθαν” και στην Κρήτη και, ενώ γενικεύτηκαν, κυμαίνονται σημαντικά μεταξύ των διαφόρων αγοραστών και διακινητών!
Έτσι, σύμφωνα με το δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ της 5ης/5/2021, τα υπερ-έξτρα λάδια οξύτητας 0,3 βαθμών σε αρκετές επιχειρήσεις υπερέβησαν τα 3 ευρώ το κιλό φτάνοντας στα 3,40 ευρώ στη “ΛΟΥΒΡΟΣ Ο.Ε.” στην Κέρκυρα και στον Α.Σ. Αχλαδίων στη Σητεία, ενώ σε κάποιες άλλες για λάδια ίδιας ποιότητας “κρατούνται” τα 2,70 ευρώ/κιλό.
Στην Ισπανία αξιοσημείωτες και περίεργες είναι οι αυξήσεις των τιμών των λαδιών δεύτερης κατηγορίας, όπως κοινών παρθένων. Οι τιμές των υπερ-έξτρα, που ήταν ήδη υψηλές, εξακολουθούν να διατηρούνται υψηλοτέρα στα 3,82 ευρώ/κιλό. Στην Ιταλία οι τιμές των έξτρα έφτασαν στα 4,90 ευρώ/kg οι μέγιστες, στα 4,55 ευρώ/kg οι ελάχιστες και στα 4,65 ευρώ/kg η μέση της χώρας, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά την ακατανόητη διαφορά προς τα κάτω των ίδιας ποιότητας λαδιών της Ελλάδας.
Οι λόγοι
Σύμφωνα, πάντα, με τον Νίκο Μιχελάκη, οι αυξήσεις τιμών που άρχισαν από την Ισπανία και γρήγορα επεκτάθηκαν και στην Ελλάδα και στην Τυνησία σχετίζονται κυρίως με την παραγωγή της Ισπανίας αλλά και της Ελλάδας. Στην Ισπανία, οι αυξήσεις πυροδοτήθηκαν από την επίσημη ανακοίνωση για μειωμένη κατά 300 χιλιάδες τόνους παραγωγή της περασμένης χρονιάς, αλλά και από τις προβλέψεις για όχι καλή εσοδεία της ερχόμενης, εξαιτίας της ξηρασίας. Θετικά όμως φαίνεται πως συνέβαλε και η αναστολή των δασμών κατά 25% που είχαν επιβάλει οι ΗΠΑ. Στην Ελλάδα οι αυξητικές τάσεις πυροδοτήθηκαν από τις αυξήσεις στην Ισπανία αλλά και από το γεγονός ότι τα υψηλής ποιότητας λάδια, σύμφωνα και με εκτιμήσεις συνεταιριστών, ιδίως στην Ανατολική Κρήτη, έχουν ήδη πωληθεί σε σημαντικό βαθμό.
Οι αντιδράσεις
Οι εξελίξεις με τις τιμές προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις στην αγορά μεταξύ των εμπλεκόμενων στην παραγωγή και τη διακίνηση του ελαιολάδου.
Ο Νίκος Μιχελάκης γράφει ότι «στην πλευρά των παραγωγών οι αυξήσεις προκάλεσαν οπωσδήποτε αισιοδοξία, όχι όμως σε όλους. Ικανοποιημένοι φαίνονται να είναι όσοι έχουν λάδια ακόμα “άκοπα”, ενώ απογοητευμένοι δείχνουν εκείνοι που, επηρεασμένοι από ιδιοτελείς συστάσεις διαφόρων διακινητών, αναγκάστηκαν να πουλήσουν σε τιμές κάτω του κόστους. Στην πλευρά της διακίνησης και εμπορίας οι αυξήσεις έγιναν δεκτές με ποικίλες αντιδράσεις και ανήσυχες διορθωτικές κινήσεις. Οι διακινητές που είχαν “κόψει” (πληρώσει) στους παραγωγούς λάδια με χαμηλές τιμές και τα έχουν αδιάθετα οπωσδήποτε είναι κερδισμένοι. Αντίθετα όσοι έχουν πωλήσει λάδια παραγωγών “άκοπα” (χωρίς να τα έχουν πληρώσει) βρίσκονται σε αδιέξοδο γιατί, είτε θα υποχρεωθούν να τα πληρώσουν σε τιμές υψηλότερες από εκείνες που πούλησαν, ή να εφεύρουν διάφορες αιτιολογίες που δύσκολα θα πείσουν τους παραγωγούς!».
Η σημασία
«Ίσως εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε αυτά που κατά καιρούς αναφέραμε ότι, «όσοι δεν έχουν ανάγκη, δεν πρέπει να πουλούν σε τιμές κάτω των 3 ευρώ/κιλό, και ότι οι προσφορές διακινητών στα ελαιοτριβεία λειτουργούν ως μειοδοτικοί διαγωνισμοί στους οποίους ενδίδουν οι πλέον αδύναμοι οικονομικά παραγωγοί και οδηγούν τις τιμές γενικά προς τα κάτω. Η ορθή πρακτική διάθεσης του ελαιολάδου των ελαιοπαραγωγών, επισημαίναμε, πρέπει να είναι οι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί που διενεργούνται από ορισμένους Συνεταιρισμούς όπως της Ζάκρου, της Κριτσάς, της Εμπάρου, του Θραψανού κ.ά.
Και μην ξεχνάμε ότι το πρώτο βήμα για τις τωρινές αυξήσεις έγινε με τον διαγωνισμό του Α.Σ. Ζάκρου για λάδι οξύτητας 0,38 βαθμών, που έγινε στις 13 Απρίλιου 2021 και έτυχε 3,13 ευρώ/κιλό», καταλήγει ο Νίκος Μιχελάκης.
Διαγωνισμός από τον Α.Σ. Εμπάρου
Στο μεταξύ, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Εμπάρου, συνεχίζοντας την ορθή πρακτική της διάθεσης του ελαιολάδου του με διαγωνισμούς, προχωρεί στη διάθεση 50-80 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου εσοδείας 2020-2021 οξύτητας 0,20%, με δημοπρασία, και αναζητά υποβολή προσφορών μέχρι αύριο Τετάρτη 12 Μαΐου και ώρα 12 το μεσημέρι.
ΛΟΓΩ ΖΕΣΤΗΣ
Ανομοιομορφία στην εξέλιξη της άνθισης
Στο μεταξύ, στην Κρήτη, λόγω του ζεστού καιρού, σύμφωνα με χθεσινό δελτίο γεωργικών συμβουλών, παρατηρείται κρόκιασμα των ανθέων και έναρξη της άνθισης στην ποικιλία κορωνέικη. Ο ζεστός καιρός έχει επισπεύσει το άνοιγμα των ανθέων, με αποτέλεσμα να παρατηρείται ανομοιομορφία στην εξέλιξη της άνθισης ακόμα και στο ίδιο ελαιόδεντρο.
Σε ό,τι αφορά τα έντομα που προσβάλλουν την ελιά, το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών αναφέρει ότι στις όψιμες περιοχές ξεκίνησε η πτήση των ακμαίων της ανθόβιας γενιάς μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου. Τα θηλυκά γεννούν τα αβγά τους στα κλειστά άνθη και οι προνύμφες τρέφονται σε αυτά.
Όψιμες περιοχές:
– Στους ελαιώνες βιολογικής καλλιέργειας, ανεξαρτήτως μεγέθους ανθοφορίας, συστήνεται επέμβαση όταν έχουν ανοίξει έως και 25% των ανθέων και επανάληψη μετά από 7 ημέρες. Στη βιολογική γεωργία το έντομο αντιμετωπίζεται κατά κανόνα στη γενιά αυτή με σκευάσματα του βακίλου της Θουριγγίας (Bacillusthuringiensis), με σκοπό να μειωθεί ο πληθυσμός στην καρπόβια γενιά.
– Στους ελαιώνες συμβατικής καλλιέργειας, που έχουν μικρή ανθοφορία (μικρότερη του 50% της κανονικής), συστήνεται επέμβαση στην έναρξη της άνθισης. Ελαιώνες με ικανοποιητική ανθοφορία δε χρειάζονται καμία επέμβαση καθώς ποσοστό 5% των ανθέων αρκεί για μια ικανοποιητική καρπόδεση. Στην περίοδο της άνθισης προτείνεται η χρήση σκευασμάτων του βακίλου ή άλλου εκλεκτικού εγκεκριμένου σκευάσματος για την προστασία των φυσικών εχθρών και των ωφέλιμων εντόμων (μέλισσες, επικονιαστές, παράσιτα, αρπακτικά).
Σε ό,τι αφορά τη Μαργαρόνια (Palpitaunionalis) το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών αναφέρει τις εξής οδηγίες: «Οι προνύμφες της ανοιξιάτικης γενιάς καταστρέφουν με φαγώματα τη νέα τρυφερή βλάστηση.
Στις όψιμες περιοχές συστήνεται άμεσα επέμβαση στα νεαρά δεντρύλλια σε φυτώρια ή σε νεοσύστατους ελαιώνες και σε δέντρα αυστηρά κλαδεμένα. Οι προνύμφες του εντόμου καταστρέφουν φύλλα και ακραίους οφθαλμούς, προκαλώντας την ανάπτυξη ανεπιθύμητων πλάγιων βλαστών ή την καταστροφή των εμβολίων. Η νέα βλάστηση πρέπει να προστατεύεται και τα δέντρα να ελέγχονται για προσβολές. Τα παραγωγικά ελαιόδεντρα συνήθως δεν έχουν αξιόλογες προσβολές».
Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ο Νίκος Μιχελάκης κάνει λόγο για ακατανόητη άρνηση του ΕΛΓΑ να καλύψει τις ζημιές στην άνθιση από τον ισχύοντα κανονισμό του, παρά τα αλλεπάλληλα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ και άλλων φορέων.
Στο μεταξύ, με βάση όσα γράφει ο Νίκος Μιχελάκης, η γενική εικόνα της φετινής ανθοφορίας στην Κρήτη δεν επιτρέπει αισιοδοξία για πλούσια παραγωγή.
Έτσι, πολλά θα εξαρτηθούν από τις κλιματικές συνθήκες του υπόλοιπου της άνοιξης. Ευνοϊκές και ωφέλιμες θα είναι αν υπάρξουν κάποιες βροχοπτώσεις, ενώ άκρως επικίνδυνες θα είναι και άλλες υψηλές θερμοκρασίες (καύσωνες) ιδίως αν συνοδεύονται από ξηρούς νότιους ανέμους.
Με βάση όλες αυτές τις πιθανές εξελίξεις, οι παραγωγοί θα πρέπει να βρίσκονται σε ετοιμότητα. Αν, όπως δείχνει, συνεχίζεται η ανομβρία, όσοι μπορούν θα πρέπει να αρδεύσουν τις ελιές. Μια άρδευση ενισχύει την αντοχή της ανθοφορίας στους καύσωνες, αλλά και την καλύτερη εξέλιξη της καρπόδεσης. Όμως αυτό προϋποθέτει ετοιμότητα και στα αρδευτικά συγκροτήματα!
Παράλληλα, ο ήπιος και ζεστός χειμώνας αλλά και οι ασυγκόμιστες ελιές αποτελούν συνθήκες ευνοϊκές για πρώιμη εμφάνιση του δάκου, ενώ παράλληλα η πρώιμη άνθιση, όπου υπήρξε, θα προσφέρει καρπούς έτοιμους για δακοπροσβολές πολύ νωρίτερα φέτος.
Επομένως η εφαρμογή των πρώτων ψεκασμών εκτιμάται ότι φέτος μπορεί να χρειαστεί νωρίτερα από άλλες χρονιές και άρα φάρμακα, μέσα και προσωπικό πρέπει να είναι διαθέσιμα στις υπηρεσίες από τα μέσα Μαΐου.
neakriti.gr