Ένας «μίνι ΟΠΕΚΕΠΕ» φέρεται να είχε στηθεί τα τελευταία χρόνια στις παρυφές του ΕΦΚΑ, θυμίζοντας παλιότερες υποθέσεις παραγωγικής φαντασίας στα δημόσια ταμεία. Στο επίκεντρο της υπόθεσης βρίσκονται καταγγελίες για ύποπτες αυξήσεις συντάξεων, τις οποίες εισέπρατταν συγκεκριμένοι συνταξιούχοι – κυρίως πρώην τραπεζοϋπάλληλοι – μετά από ενστάσεις για λανθασμένους υπολογισμούς των παροχών τους.

Η υπόθεση ξεκίνησε να ξετυλίγεται όταν εντοπίστηκε περίπτωση με ομάδα συνταξιούχων της Εθνικής Τράπεζας, για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι έπαιρναν συντάξεις πολλαπλάσιες από τις κανονικές. Ήδη έχουν κινηθεί οι διαδικασίες για την επιστροφή των χρημάτων, ενώ, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η διοίκηση του ΕΦΚΑ έχει στα χέρια της τουλάχιστον μία ακόμη σχετική καταγγελία που αφορά σύλλογο συνταξιούχων άλλης πρώην τράπεζας.

Πώς λειτουργούσε η «μηχανή»; Σύμφωνα με τις περιγραφές όσων ερευνούν την υπόθεση, κάποιοι προσέγγιζαν συνταξιούχους και τους έπειθαν ότι δικαιούνται υψηλότερη σύνταξη. Τους καθοδηγούσαν να υποβάλουν ένσταση για υποτιθέμενο λάθος στον υπολογισμό και, κάπως… μαγικά, η σύνταξη εκτοξευόταν στα 4.000 ή και 4.500 ευρώ τον μήνα – ποσό που ξεπερνά κατά πολύ το ανώτατο όριο για τις περισσότερες περιπτώσεις.

Το ενδιαφέρον είναι ότι οι ενστάσεις αυτές δεν περνούσαν, σύμφωνα με τις πληροφορίες, από τους τυπικούς διοικητικούς μηχανισμούς του Ταμείου, αλλά φαίνεται ότι «αξιολογούνταν» από πρόσωπα που δεν είχαν επίσημη θεσμική ιδιότητα. Άγνωστο πώς, είχαν αποκτήσει πρόσβαση στις διαδικασίες και επηρέαζαν τις αποφάσεις, με αποτέλεσμα συντάξεις του επιπέδου των 1.500–2.000 ευρώ να εκτοξεύονται σε ποσά υπερδιπλάσια.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αφού η «αύξηση» εγκρινόταν, οι συνταξιούχοι φέρονται να κατέβαλλαν κάποιας μορφής «αντιπαροχή», άλλοτε εφάπαξ και άλλοτε μηνιαία – κάτι σαν «ενοίκιο» για τη νέα, διογκωμένη σύνταξη. Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα, πηγές αναφέρουν ότι υπήρξε ακόμη και στόμα με στόμα προώθηση της πρακτικής, ώστε να διευρυνθεί η «πελατεία».

Το θέμα έχει φτάσει στη διοίκηση του ΕΦΚΑ, η οποία πραγματοποιεί εσωτερικούς ελέγχους και αναμένει τα πρώτα πορίσματα. Ορισμένοι, πάντως, παρατηρούν καθυστερήσεις και εκφράζουν ανησυχίες για το βάθος της διερεύνησης, αφού τα εμπλεκόμενα πρόσωπα ενδέχεται να μην περιορίζονται σε έναν μόνο φορέα ή υπηρεσία.

Η υπόθεση αναμένεται να έχει συνέχεια, καθώς η συγκυρία δεν ευνοεί συγκάλυψη. Σε μια περίοδο που ο ΕΦΚΑ καλείται να ανακτήσει την αξιοπιστία του και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα αποθεματικά του, κάθε υπόνοια εσωτερικής διευκόλυνσης σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος δημιουργεί τριγμούς.

Ήδη έχουν εντοπιστεί 1.983 συνταξιούχοι της Εθνικής Τράπεζας, στους οποίους ζητείται επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών από τον ΕΦΚΑ, με παρακρατήσεις που ξεκινούν από αυτόν τον μήνα και αναμένεται να διαρκέσουν έως και πέντε χρόνια. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη έλεγχος για επιπλέον 12.500 συνταξιοδοτήσεις από την περίοδο 2008 έως το 2016, που ενδέχεται να κρύβουν παρόμοια προβλήματα.

Το λάθος στο σύστημα – Τι εντόπισε ο επανυπολογισμός

Η υπόθεση αποκαλύφθηκε κατά τη διαδικασία του επανυπολογισμού των παλαιών συντάξεων. Ο Διοικητής του ΕΦΚΑ, Αλέξανδρος Βαρβέρης, μιλώντας δημόσια, ανέφερε ότι το πρόβλημα εντοπίζεται σε λάθος δεδομένα που μετέφερε στο μηχανογραφικό σύστημα το πρώην ταμείο των υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας (ΤΣΠ-ΕΤΕ).

Τα βασικά λάθη:

• Αυξημένο επασφάλιστρο: Είχε καταγραφεί ως πλήρους διάρκειας, ενώ ίσχυε μόνο για τμήμα του ασφαλιστικού βίου.
• Χρόνος ασφάλισης στο εξωτερικό: Αποτυπώθηκε ως εσωτερικού, αυξάνοντας τεχνητά τα δικαιώματα.
• Πλήρης σύνταξη αντί μειωμένης: Δεν είχαν καταγραφεί οι περικοπές λόγω πρόωρης συνταξιοδότησης ή ηλικίας.

Ποιοι επιστρέφουν τι – Οι πρώτοι 2.000 και οι 60 δόσεις

Οι πρώτες επιστροφές ξεκινούν άμεσα. Συνταξιούχοι που έλαβαν ειδοποιητήρια από τον ΕΦΚΑ θα δουν τις πρώτες παρακρατήσεις στη σύνταξη Αυγούστου, που καταβάλλεται τέλη Ιουλίου. Το ύψος της οφειλής ξεκινά από 400 ευρώ και φτάνει – σε ακραίες περιπτώσεις μεγαλοστελεχών – έως και τις 40.000 ευρώ.

Παραδείγματα:

• Συνταξιούχος με επιστροφή 5.000 ευρώ: παρακράτηση 83 ευρώ τον μήνα για 60 μήνες.
• Συνταξιούχος με επιστροφή 10.000 ευρώ: παρακράτηση 166 ευρώ τον μήνα.
• Μέση οφειλή 1.000–1.500 ευρώ: παρακρατήσεις 16 έως 25 ευρώ μηνιαίως.

Οι επιστροφές γίνονται βάσει του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων και δεν απαιτείται άμεση καταβολή. Όπως διευκρίνισε ο κ. Βαρβέρης, οι περισσότεροι έχουν ήδη ενημερωθεί και δεν έχουν προχωρήσει σε προσφυγές, ενώ επιβεβαίωσε ότι πρόκειται για υπόθεση που «χρόνιζε» λόγω της κακής ποιότητας των μεταφερόμενων ασφαλιστικών δεδομένων.

topontiki.gr