Στη δεύτερη θέση πανελλαδικά όσον αφορά τις παραβάσεις για τη μη χρήση προστατευτικού κράνους βρέθηκε η Κρήτη, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά πως η οδική ασφάλεια στο νησί παραμένει ζητούμενο, παρά την αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου. Τα στοιχεία που προέκυψαν από την πρόσφατη, στοχευμένη εκστρατεία της Ελληνικής Αστυνομίας είναι αποκαλυπτικά και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την οδική κουλτούρα οδηγών και συνεπιβατών.

Στο πλαίσιο του επιχειρησιακού σχεδιασμού «Μηδενική ανοχή στη μη χρήση κράνους», κλιμάκια της Τροχαίας σε όλη την επικράτεια πραγματοποίησαν μπαράζ ελέγχων το διάστημα από 24 έως 30 Νοεμβρίου 2025. Στόχος δεν ήταν μόνον η βεβαίωση παραβάσεων, αλλά η εμπέδωση της καθολικής συμμόρφωσης τόσο στους χρήστες δικύκλων όσο και στους χειριστές των ολοένα και πιο δημοφιλών ηλεκτρικών πατινιών (Ε.Π.Η.Ο.).

Ο «χάρτης» της παραβατικότητας και η θέση της Κρήτης

Η κινητοποίηση των Αρχών υπήρξε μαζική, με τη συμμετοχή αστυνομικών από όλες τις Υπηρεσίες Τροχαίας, τα Αστυνομικά Τμήματα και τις Ομάδες Ελέγχου και Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων (Ο.Ε.Π.Τ.Α.). Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον έλεγχο επαγγελματιών διανομέων (delivery) και των εργοδοτών τους, καθώς και σε επιχειρήσεις ενοικίασης δικύκλων, έναν κλάδο με έντονη δραστηριότητα σε τουριστικές περιοχές.

Συνολικά διενεργήθηκαν 15.078 έλεγχοι σε όλη τη χώρα. Τα ευρήματα «μιλούν» από μόνα τους: Βεβαιώθηκαν 881 παραβάσεις σε οδηγούς και 132 σε επιβάτες. Αξιοσημείωτο είναι ότι από τους παραβάτες οδηγούς, οι 39 εργάζονταν σε υπηρεσίες διανομής, ενώ σημαντικός αριθμός (178) αφορούσε οδηγούς ηλεκτρικών πατινιών, οι οποίοι συχνά αγνοούν ότι ο ΚΟΚ αφορά και τη δική τους ασφάλεια.

Στην κατανομή των παραβάσεων ανά περιφέρεια, η Αττική κατέχει τη θλιβερή πρωτιά με 522 παραβάσεις, ωστόσο η Κρήτη ακολουθεί στη δεύτερη θέση με 76 βεβαιωμένες παραβάσεις, ξεπερνώντας ακόμη και τη Θεσσαλονίκη (74). Η κατάταξη συμπληρώνεται από τη Θεσσαλία (57), τη Δυτική Ελλάδα (49) και τα Ιόνια Νησιά (45), ενώ στον αντίποδα, τις λιγότερες παραβάσεις κατέγραψε η Δυτική Μακεδονία (1).

Ο νέος ΚΟΚ και οι αυστηρές ποινές του Ν. 5209/2025

Η εκστρατεία αυτή λαμβάνει χώρα υπό το καθεστώς του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 5209/2025), μέσω του οποίου η Πολιτεία στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα μηδενικής ανοχής. Οι ποινές για τη μη χρήση κράνους έχουν αυστηροποιηθεί δραματικά, σε μια προσπάθεια να λειτουργήσουν αποτρεπτικά.

Συγκεκριμένα, για τον οδηγό δικύκλου που εντοπίζεται χωρίς κράνος, προβλέπεται πρόστιμο 350 ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες. Το ίδιο ακριβώς μέτρο ισχύει και στην περίπτωση που ο οδηγός φοράει κράνος, αλλά δεν έχει μεριμνήσει ώστε να φοράει και ο συνεπιβάτης του. Για τον ίδιο τον συνεπιβάτη, το πρόστιμο ανέρχεται επίσης στα 350 ευρώ. Όσον αφορά τους χρήστες ηλεκτρικών πατινιών (Ε.Π.Η.Ο.), το πρόστιμο ορίζεται στα 30 ευρώ, ενώ ο νόμος προβλέπει σημαντική αύξηση των ποινών σε περιπτώσεις υποτροπής.

Ζήτημα ζωής, όχι προστίμων

Από την πλευρά της, η ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας σπεύδει να διευκρινίσει τη φιλοσοφία των ελέγχων. «Η εκστρατεία δεν αποσκοπεί στην επιβολή κυρώσεων, αλλά στην αλλαγή της αντίληψης των οδηγών και επιβατών σχετικά με την υποχρεωτική χρήση πιστοποιημένου κράνους, ως στοιχειώδους μέτρου προστασίας της ζωής», αναφέρεται χαρακτηριστικά σε ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ.

Το μήνυμα είναι σαφές: το κράνος δεν αποτελεί αξεσουάρ, αλλά ευθύνη που σώζει ζωές. Η Τροχαία προαναγγέλλει τη συνέχιση της έντονης παρουσίας της στους δρόμους, με στόχο την εμπέδωση μιας υπεύθυνης οδηγικής συμπεριφοράς, ιδιαίτερα σε περιοχές με βεβαρημένο ιστορικό τροχαίων, όπως το οδικό δίκτυο της Κρήτης.