Υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης θα βρεθούν το αμέσως προσεχές διάστημα 564.034 φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία.
Ουσιαστικά πρόκειται για τους οφειλέτες που δεν έχουν φροντίσει να εντάξουν τα χρέη τους σε κάποια από τις ισχύουσες ρυθμίσεις, αλλά ούτε έκαναν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων της πρόσφατης ρύθμισης των 120 δόσεων.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Ναυτεμπορικής, θα πρέπει δε να αναφερθεί ότι ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχουν «στοχοποιήσει» τους εν λόγω φορολογούμενους, αφού – με βάση τα τελευταία στοιχεία του Αυγούστου – εκτός από τους 1.222.485 υπόχρεους στους οποίους έχουν ήδη επιβληθεί τα αναγκαστικά μέτρα, στον «προθάλαμο» αυτών βρίσκονται συνολικά 1.786.519 οφειλέτες.
Είναι, λοιπόν, φανερό ότι οι εν λόγω φορολογούμενοι θα βρεθούν στο «στόχαστρο» της ΑΑΔΕ και αντιμετωπίζουν άμεσα τον κίνδυνο των μέτρων που προβλέπονται στο άρθρο 9 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) και είναι:
α) κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου,
β) κατάσχεση ακινήτων.
Εκτός των ανωτέρω, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία είναι δυνατή η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.
Η νομοθεσία
Επισημαίνεται ότι για οφειλές για τις οποίες αποκτάται εκτελεστός τίτλος από 1/1/2014 και εξής και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας – ΚΦΔ), καθώς και του ν.δ. 356/1974 (Α’ 90) (ΚΕΔΕ), πριν από τη διενέργεια οποιασδήποτε πράξης εκτέλεσης καθίσταται υποχρεωτική η κοινοποίηση από τη φορολογική διοίκηση ατομικής ειδοποίησης καταβολής οφειλής / υπερημερίας κατ’ άρθρο 47 και 7 των ανωτέρω νόμων, αντίστοιχα, με εξαίρεση την κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων στα χέρια του φορολογουμένου ή τρίτου.
Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι από την ημέρα επίδοσης αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης στον οφειλέτη, αυτός στερείται του δικαιώματος ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου και των συστατικών στοιχείων του ακινήτου, ακόμη και εάν αυτά δεν περιγράφονται στην έκθεση κατάσχεσης ή αν ήταν παρών ο οφειλέτης κατά την κατάσχεση, από τότε.
Η άρση, ωστόσο, της κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο είναι δυνατή μετά την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους, κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.
Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων, καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, κατά των οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κάθε αιτία (για την καταβολή των οποίων ευθύνεται ως πρωτοφειλέτης, συνυπόχρεος, εγγυητής κ.λπ.) συνολικού ποσού 500 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης στα χέρια τρίτων.
Στο ανωτέρω ποσό δεν περιλαμβάνονται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής ή και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής.
Αναγκαστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί μέχρι και 6/4/2014 (προηγούμενη ημέρα ισχύος των διατάξεων αυτών) για ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά τον χρόνο επιβολής τους, μικρότερες του ποσού των 500 ευρώ, αίρονται μόνο εφόσον υποβληθεί αίτηση από τον οφειλέτη.
Από την άλλη πλευρά, δεν χωρεί (στα χέρια τρίτων) κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών, μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του μισού του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των 1.500 ευρώ.
Ακατάσχετος λογαριασμός
Οι υπόχρεοι πρέπει να γνωρίζουν ότι καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της φορολογικής διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαριασμός.
Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.
Υπενθυμίζεται ότι από το σύνολο των τεσσάρων εκατομμυρίων και πλέον οφειλετών του Δημοσίου, το 54,6% χρωστά ποσά κάτω των 500 ευρώ, από 501 ευρώ έως 5.000 ευρώ χρωστά το 32,9% των οφειλετών, από 5.001 ευρώ έως 50.000 ευρώ το 10,7%, ενώ το 1,7% των οφειλετών χρωστά ποσά από 50.001 ευρώ έως 1.000.000 ευρώ και από 1.000.001 ευρώ και πάνω χρωστά το 0,2% των οφειλετών.
Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι ότι 87,5% των οφειλετών χρωστά έως και 5.000 ευρώ, ποσοστό που φθάνει στο 92,6% αν το ποσό της οφειλής ανέβει έως τα 10.000 ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των οφειλετών του Δημοσίου χρωστά ποσά έως 5.000 ή 10.000 ευρώ.
Οι μεγαλοοφειλέτες
Θα πρέπει, πάντως, να αναφερθεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό οφειλών συσσωρεύεται στους μεγαλοοφειλέτες, αφού το 87,5% των οφειλετών χρωστά στην εφορία ποσά έως 5.000 ευρώ, που συνολικά αντιστοιχεί μόλις στο 2,3% των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών. Αντίθετα, 1.154 οφειλέτες που οφείλουν από 10.000.000 έως 100.000.000 ευρώ ο καθένας, χρωστούν συνολικά 28,3% των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Επισημαίνεται εξάλλου ότι 79 οφειλέτες με χρέη πάνω από 100.000.000 ευρώ ο καθένας, οφείλουν συνολικά 32,7% των ληξιπρόθεσμων χρεών.