Του Πάνου Παναγιώτου
Την Παρασκευή 16/05 σε ομιλία του ο κ. Σαμαράς έδωσε μία προσωπική εκδοχή του για το τί συνέβη στην Αργεντινή αφού «έσκισε τα Μνημόνια» και μετά, αναφέροντας ως πρώτη συνέπεια-αναγκαστική επιλογή το ότι επέστρεψε στο εθνικό της νόμισμα, για να προσθέσει ότι σήμερα, δώδεκα χρόνια μετά, η κατάσταση στη χώρα παραμένει δραματική καθώς δε μπόρεσε ποτέ να ανακάμψει, παρά το ότι ήταν μία βασιζόμενη στις εξαγωγές οικονομία.
Η αλήθεια είναι πως η Αργεντινή δεν έσκισε ποτέ κανένα μνημόνιο, δεν επέστρεψε ποτέ σε κανένα εθνικό της νόμισμα, ούτε είχε μία βασιζόμενη στις εξαγωγές οικονομία όταν κήρυξε χρεοστάσιο, στα τέλη του 2001.
Ξεκινώντας από τα Μνημόνια, ήταν μόνο μετά από μία δεκαετία, περίπου, «συνεργασίας» με το ΔΝΤ που η Αργεντινή αναγκάστηκε να οδηγηθεί στη χρεοκοπία όταν το ΔΝΤ, παρά τις εκκλήσεις της ίδιας, κρίνοντας ότι δεν είχαν επιτευχθεί όλοι οι στόχοι του υπό εφαρμογή, τότε, πολύ σκληρού προγράμματος λιτότητας, αρνήθηκε να προχωρήσει στην εκταμίευση προγραμματισμένης δόσης.
Όσον αφορά στο νόμισμα, η Αργεντινή δεν επέστρεψε ποτέ στο εθνικό της νόμισμα γιατί απλούστατα δεν είχε ποτέ άλλο από το εθνικό της νόμισμα ώστε να επιστρέψει σε αυτό. Όπως συνέβη και με άλλες χώρες μετά το ξέσπασμα της κρίσης των ασιατικών τίγρεων και της κρίσης των χωρών της λατινικής Αμερικής, η Αργεντινή προχώρησε σε αναγκαστική υποτίμηση αρχικά και εγκατάλειψη της σταθερής της ισοτιμίας με το δολάριο στη συνέχεια καθώς τα κρατικά αποθεματικά της σε συνάλλαγμα εξαντλήθηκαν. Το εθνικό της νόμισμα ήταν το πέσο, τόσο πριν όσο και μετά τη χρεοκοπία της.
Σχετικά με τις εξαγωγές, η Αργεντινή δεν ήταν μία οικονομία βασιζόμενη σε ένα εξαγωγικό μοντέλο αλλά αντίθετα, εξαιτίας της σταθερής ισοτιμίας με το δολάριο που έκανε τις εξαγωγές τις ακριβές και τις εισαγωγές φθηνές είχε υιοθετήσει ένα μοντέλο βασισμένο στην επέκταση της πίστωσης και στην κατανάλωση. Μετατράπηκε σε οικονομία εξαγωγών μόνο μετά την εγκατάλειψη της σταθερής ισοτιμίας με το δολάριο.
Η Αργεντινή ζούσε με το ΔΝΤ και τα Μνημόνια από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 αλλά στο ξέσπασμα της διεθνούς νομισματικής κρίσης στα τέλη της ίδιας δεκαετίας το ΔΝΤ επέβαλλε εξαιρετικά σκληρά μέτρα λιτότητας, κρίνοντας ως υπερβολικά το δημοσιονομικό έλλειμμα ύψους 2,5% του ΑΕΠ και το χρέος ύψους, περίπου, 45% του ΑΕΠ.
Η κυβέρνηση De la Rúa υλοποίησε το πρόγραμμα λιτότητας με μεγάλες περικοπές το 1999 αλλά το ΔΝΤ έκρινε πως δεν ήταν αρκετό και το 2000 επέβαλλε ένα δεύτερο πρόγραμμα ακόμη σκληρότερης λιτότητας με περικοπές και αυξήσεις σε φόρους, προβλέποντας ότι η οικονομία της χώρας θα το άντεχε και θα αναπτυσσόταν κατά 3,5% του ΑΕΠ.
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ δεν επιβεβαιώθηκαν και η οικονομία αντί να αναπτυχθεί πέρασε σε ύφεση της τάξης του 0,8%. Αυτή ήταν η πρώτη από τις τρεις συνολικά χρονιές ύφεσης της οικονομίας της Αργεντινής. Η ανεργία άρχισε να καλπάζει και οι οίκοι αξιολόγησης να υποβαθμίζουν το αξιόχρεο της. Ο κόσμος άρχισε να βγαίνει στους δρόμους και η πολιτική αστάθεια να αυξάνεται μαζί με τους ανέργους και τους φτωχούς.
Μετά από αρκετές αντικαταστάσεις και εναλλαγές στα υψηλότερα κυβερνητικά κλιμάκια, η κυβέρνηση προέβη σε μία νέα οριζόντια περικοπή μισθών και συντάξεων σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους κατά 13% . Όσο εφαρμόζονταν τα νέα μέτρα λιτότητας η ανεργία κατακτούσε νέα υψηλά επίπεδα και η ύφεση μεγάλωνε.
Η κρίση πήρε νέα τροπή όταν στις 5 Δεκεμβρίου 2001 το ΔΝΤ αρνήθηκε να προχωρήσει στην εκταμίευση της προγραμματισμένης δόσης ύψους 1,3 δις δολαρίων θεωρώντας ότι η κυβέρνηση δεν είχε πετύχει τους στόχους που είχαν τεθεί και απαίτησε περαιτέρω περικοπές ύψους 10% του ΑΕΠ, οι οποίες ήταν οικονομικά και πολιτικά ανεφάρμοστες. Το επιτόκιο των ομολόγων της Αργεντινής εκτοξεύτηκε στα ύψη και ο δανεισμός της κατέστη αδύνατος.
Ξεκίνησε η μαζική απόσυρση καταθέσεων από τις τράπεζες και η κυβέρνηση προχώρησε στο πάγωμα των λογαριασμών γεγονός που μεγέθυνε την κρίση περαιτέρω. Την τελευταία εβδομάδα του 2001 η Αργεντινή κήρυξε χρεοστάσιο σε χρέος ύψους 132 δις δολαρίων και τον Ιανουάριο του 2002 προχώρησε σε υποτίμηση του πέσο, υιοθετώντας νέα ισοτιμία 1,4 προς το δολάριο και παράλληλα μετέτρεψε όλους τους λογαριασμούς σε δολάριο σε λογαριασμούς σε πέσο.
Το πέσο υποτιμήθηκε περαιτέρω και καθώς τότε η Αργεντινή ήταν μία χώρα η οποία εισήγαγε πολύ περισσότερο απ’ όσο εξήγαγε, ο μεγάλος πληθωρισμός έκανε την εμφάνιση του. Η κρίση διήρκεσε περίπου ένα έτος, μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2003 και στο δεύτερο τρίμηνο του 2003 οι ρυθμοί ανάπτυξης ανήλθαν στο 5,4%, για να σκαρφαλώσουν στο 10,2% στο τελευταίο τρίμηνο του έτους.
Συνολικά η Αργεντινή έχασε το 28% του ΑΕΠ της και χρειάστηκε έξι χρόνια για να καλύψει και να ξεπεράσει το σύνολο των απωλειών της. Όσον αφορά στο χρέος της, από το ιστορικό υψηλό του 166% του ΑΕΠ το 2003, αυτό μειώθηκε στο 74% του ΑΕΠ το 2006 και στο 49% του ΑΕΠ το 2009 παραμένοντας έκτοτε κάτω από το 50% του ΑΕΠ.
Από το ιστορικό υψηλό της στο 20%, η ανεργία μειώθηκε κάτω από το 10% το 2006 και δεν ξεπέρασε ποτέ ξανά αυτό το επίπεδο.
Εν έτη 2014 το χρέος της Αργεντινής ως ποσοστό του ΑΕΠ κυμαίνεται κοντά στο 45%, η ανεργία βρίσκεται στο 6,4% και το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι στο 2,4% του ΑΕΠ.
Την ίδια στιγμή η διασωθείσα από την κυβέρνηση Σαμαρά, Ελλάδα, αντιμετωπίζει χρέος της τάξης του 176% του ΑΕΠ, το οποίο αναμένεται να μειωθεί στο 120% το 2022, μετά από άλλα οκτώ χρόνια λιτότητας και αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, ενώ η ανεργία ανέρχεται στο 26,5%. Η χώρα έχει χάσει το 25% του ΑΕΠ της ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το 2014-2015 σε κάθε εργαζόμενο θα αντιστοιχούν δύο μη εργαζόμενοι, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην ευρωζώνη αλλά και σε οποιαδήποτε αναπτυγμένη χώρα.
Αντιμέτωπο με δύο μη εργαζόμενους για κάθε έναν με εργασία και με ανεργία στο 28% είχε βρεθεί το Ιράκ στο εφιαλτικό πρώτο τρίμηνο του 2004, ένα χρόνο μετά την αμερικανική εισβολή (στοιχεία: ‘Central Statistical Organization Iraq’) ενώ σήμερα το δραματικό αυτό ποσοστό αντιμετωπίζουν μόνο χώρες όπως το Κόσοβο και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, οι οποίες ζουν τις συνέπειες σχετικά πρόσφατων πολέμων.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα και αφήνοντας κατά μέρος την ύφεση των προηγούμενων τεσσάρων ετών που αθροιστικά ήταν η μεγαλύτερη που καταγράφηκε διεθνώς σε αντίστοιχο διάστημα τα τελευταία 80 χρόνια, η ύφεση κατά 1,10% στο πρώτο τρίμηνο του 2014, η οποία ανακοινώθηκε μόλις πρόσφατα σε σχεδόν πανηγυρικούς τόνους από την κυβέρνηση, τοποθετεί την Ελλάδα στη χειρότερη θέση στην ευρωζώνη και την 7η χειρότερη μεταξύ 220 κρατών του κόσμου για τα οποία υπάρχουν σχετικά στοιχεία, χαμηλότερα από χώρες όπως το Νότιο Σουδάν, η Συρία, το Μαλί, και το Ιράν.
Είναι συμπτωματικό αλλά και ενδεικτικό της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας πως ύφεση κατά 1,10% στο πρώτο τρίμηνο του 2014 κατέγραψε η Ουκρανία, η οποία τελεί σε καθεστώς εμφυλίου πολέμου. Όμως ακόμη και εκεί, η ανεργία κυμαίνεται στο 8,1% και το χρέος στο 41% του ΑΕΠ.
Συμπερασματικά, οι αναλήθειες από την πλευρά του κ. Σαμαρά συνεχίζονται και έχουν πλέον υποκαταστήσει το βασισμένο σε πραγματικά στοιχεία πολιτικό λόγο. Η αλήθεια είναι πως ούτε ο Πρωθυπουργός ούτε η κυβέρνηση αντέχουν σε πραγματικές συγκρίσεις της ελληνικής με άλλες οικονομίες του κόσμου, γιατί απλούστατα η κατάσταση που έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα είναι πρωτοφανής.
Μία ματιά στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα, τα οποία ανέρχονται, με βάση επίσημα στοιχεία, στο 33% του συνόλου των δανείων (31% το 2013), φανερώνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών της χώρας έχει χρεοκοπήσει και ως εκ τούτου χρήζει άμεση εισαγωγή σε ένα PSI πολιτών για να μην καταλήξει στο δρόμο, στη φυλακή ή στην αυτοκτονία.
Συνεπακόλουθα, το ποσοστό αυτό των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποκαλύπτει πως υπάρχει μία τεράστια – και μη υπολογιζόμενη, επισήμως, ως τέτοια – τρύπα στον τραπεζικό κλάδο, ο οποίος είτε θα προχωρήσει σε κατασχέσεις είτε θα διεκδικήσει εκ νέου διάσωση είτε και τα δύο, πάντα σε βάρος των πολιτών.
Στη χώρα που κατά τον κ. Σαμαρά ‘έσκισε τα Μνημόνια’ πέρα από το χαμηλό χρέος και τη χαμηλή ανεργία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στο 1,7%.
Αυτή είναι η άσχημη αλήθεια για την Ελλάδα του success story με τους πτωχευμένους και υπό πτώχευση πολίτες, με τα δραματικά ποσοστά φτώχειας και με τις 360 χιλιάδες μόνιμες διακοπές παροχής ρεύματος το χρόνο.
Ποια Αργεντινή; Δεν υπάρχει άλλη χώρα σαν την Ελλάδα που με τη συνδρομή σας χτίστηκε κύριε Σαμαρά.
tvxs.gr