Πολλοί βλέπουν έναν πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, όμως υπάρχουν και κάποιοι που βλέπουν τον 3ο Παγκόσμιο Πόλεμο να έχει ήδη ξεκινήσει στο έδαφος της Ουκρανίας δι’ αντιπροσώπων.
Με άρθρο του ο στρατηγικός αναλυτής και λέκτορας στην στρατιωτική ακαδημία της Ελβετίας Michel Wyss αναφέρει ότι η Ευρώπη αλλά και οι ΗΠΑ βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε πόλεμο δι’ αντιπροσώπων (proxy war) με τη Ρωσία στο έδαφος της Ουκρανίας. Όχι μόνο η Ευρώπη επέβαλλε σκληρές κυρώσεις ενάντια στη Μόσχα και απαγόρευσε τις πτήσεις Ρωσικών αεροπλάνων, αλλά αποφάσισε να προσφέρει στην Ουκραανία στρατιωτική βοήθεια ύψους 503 εκατομμυρίων δολλαρίων. Ακόμα και οι ουδέτερες χώρες Σουηδία και Φινλανδία προσέφεραν στρατιωτιή βοήθεια όπως αντιαρματικά όπλα, όπλα και πυραύλους. Και η Γερμανία έσπασε μια πολιτική που διαρκεί από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στέλνωντας όπλα στο πεδίο της μάχης για την Ουκρανία.
Στην περίπτωση της Ουκρανίας, η Δυτική βοήθεια επικεντρώθηκε στην παράδοση αντιαρματικών πυραύλων και μεταφερόμενων συστημάτων αεράμυνας. Και τα δύο συστήματα αποδεικνυονται καίρια στις προσπάθειες της Ουκρανίας να αμυνθει. Την ίδια ιστορία η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία εκφραστηκε με την προσφορά πυραύλων Stinger και αντιαρματικών Javelin.
Πέραν αυτών η Δύση έχει προσφέρει πληθώρα οπλισμού, πολεμοφόδιων, καυσίμων, κράνων, και κάθε άλλου είδους εξαρτήματος για τον στρατο της Ουκρανίας καθώς και αριθμό στρατιωτικών οχημάτων. Έγινε συζήτηση ακόμη και για προσφορά αεροπλάνων, μεταξύ αυτών και των σοβιετικής κατασκευής Mig-29 της Πολωνίας, αλλά τα σχέδια αυτά ακυρώθηκαν λόγω της άρνησης της Πολωνίας και του ΝΑΤΟ να αναλάβουν την ευθύνη για την αποστολή τους στην Ουκρανία.
Την ίδια στιγμή το Ηνωμένων Βασίλειο προσφέρει συστήματα αεράμυνας Strarstreak στην Ουκρανία, που είναι πιο αποτελεσματικά από τα Stinger. Επίσης το ΝΑΤΟ προσφέρει τις υπηρεσίες πληροφοριών και κατασκοπίας του για να στηρίξει τον στρατό της Ουκρανίας καθώς και πρόσβαση στους δορυφόρους του. Κι οι ΗΠΑ, σύμφωνα με εκπροσώπους του Λευκού Οίκου προσφέρουν πληροφορίες για να έχουν οι Ουκρανικές Δυνάμεις στρατηγικό πλεονέκτημα στην απάντησή τους στη Ρωσική εισβολή. Μεταξύ άλλων, κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών η Δανια (!), έχουν κάνει ξεκάθαρο ότι δε θα σταματήσουν τους πολίτες τους από το να ταξιδέψουν στην Ουκρανία για να πολεμησουν ενάντια στις Ρώσικες δυνάμεις με τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει ότι “στηρίζει απόλυτα” αυτούς που επιθυμούν να πολεμήσουν.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, είναι ξεκάθαρο ότι οι Ουκρανικές δυνάμεις λειτουργούν ως πληρεξούσιοι, λαμβάνοντας διάφορα εφόδια που βελτιώνουν την μαχητική τους ικανότητα. Για τους σπόνσορες του πολέμου, ο πόλεμος δια αντιπροσώπου προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα.
Πέρα όμως από αυτά τα ξεκάθαρα πλεονεκτήματα, οι πόλεμοι δι’ αντιπροσώπων έχουν και πολλά και σημαντικά ρίσκα. Κατ’ αρχάς, πάντα υπάρχει ο κίνδυνος αντι να περιορίζουν την πιθανότητα μίας κλιμάκωσης της σύγκρουσης, η εξωτερική στήριξη να οδηγήσει σε ευρύτερη σύγκρουση. Αυτή ήταν η εμπειρία των ΗΠΑ και της ανάμειξής τους στο Βιετνάμ. Επίσης οι πολέμοι δι’ ανταπροσώπων συνήθως κάνουν τη διάρκεια των συγκρούσεων μεγαλύτερη, μεγαλώνοντας το φονικό αποτύπωμά τους και αυξάνουν τις πιθανότητες νέων συγκρούσεων στις ίδιες περιοχές στο μελλον.
Επίσης, η προοπτική περισσότερο και πιο αποφασιστικής στήριξης της πλευράς που δίνει τον πόλεμο εκ μέρους των δυνάμεων μπορεί να οδηγήσει στην υιοθέτηση πολύ επικίνδυνων στρατηγικών και τακτικών που μπορούν να οδηγήσουν σε αντίποινα. Το φαινόμενο είναι καταγεγραμμένο στους ειδικούς. Αυτή ηταν η περίπτωση με τον Γεωργιανό Πρόεδρο Μικχαίλ Σαακασβίλι όταν οδηγήθηκε από τις ΗΠΑ σε πόλεμο με τη Ρωσία το 2009. Όχι μόνο οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αποπροσανατόλισαν τον Σαακασβίλι με υποσχέσεις για ενίσχυση σε περίπτωση εισβολής στη Νότια Οσετίαα, αλλά η διακυβέρνηση Μπους τον επιβράβευσε με επιπλέον χρηματοδότηση και ανακοδόμηση της χώρας του μετά την ήττα από τη Ρωσία. Με έναν παρόμοιο τροπο, οι υποσχέσεις των δυτικών για βοήθεια μπορεί να οδηγήσει τις Ουκρανικές δυνάμεις να δελεαστούν από την ιδέα μίας επίθεσης σε Ρωσικό έδαφος, που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε σκληρότερα αντίποινα από τη Ρωσία.
Τέλος, αν και η διαρκής άρνηση της οποιασδήποτε ανάμειξης μπορεί να είναι ένα “βολικό αφήγημα” για την αποφυγή της ανοικτής σύγκρουσης, ένα μέρος της σύγκρουσης μπορεί εν τέλει να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα αυτής της εξωτερικής στήριξης σα μία αιτιολόγηση για επιπλέον κλιμάκωση της σύγκρουσης, ειδικά έαν αυτή η “μυστική” βοήθεια δημοσιοποιείται στα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο, όπως συμβαίνει στον πόλεμο της Ρωσίας με την Ουκρανία. Σε κάποιο σημείο η Ρωσία είναι πιθανό να αποφασίσει να μεταφέρει τη σύγκρουση αλλού ως απάντηση των κινήσεων τς Δύσης.
Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει τώρα να ζυγίζουν προσεκτικά τις επιλογές τους. Αν και υπάρχουν φωνές υπέρ της εφαρμογής μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, η συγκεκριμένη απόφαση δεν λαμβάνεται αφού αναγνωρίζεται το “πραγματικό ρίσκο κλιμάκωσης και η πραγματική πιθανότητα ενος τρίτου διεθνούς πολέμου”, όπως το έθεσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Πάραυτα, δεν είναι καθόλου ξεκάθρο για πόσο καιρό η Ρωσία θα ανέχεται η Δύση να παρέχει οπλισμό, πληροφορίες και να προχωρά σε κυβερνοεπιθέσεις, ειδικά αν συνεχίσει να συναντά αντίσταση στο πεδίο των μαχών. Όπως αναφέρει και η εφημερίδα GuardianL
“Όλο και παραπάνω οι Ευρωπαίοι διπλωμάτων πιστεύουν ότι ο Πούτιν βλέπει τη στήριξη της Ουκρανίας με οπλισμό και άλλους τρόπους ως απευθείας ανάμειξη η οποία πρέπει να λάβει κάποιου είδους απάντηση”.
Αν η Ρωσία αποφασίσει να επιτεθεί στις μεταφορές των οπλικών συστημάτων που φτανουν στα Ουκρανικά σύνορα, τότε η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη κρίση ασφαλείας από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Τέλος, αν και η στήριξη μίας ανταρσίας μπορεί να μοιάζει ως ένα πολύτιμο εργαλείο για την εξασθένηση της Ρωσίας πολιτικά, στρατιωτικά και και οικονομικά και για να κρατά την χώρα απασχολημένη για μήνες ή ακόμα και για χρόνια, το μεγάλο κόστος της σύγκρουσης θα το πληρώνει ο Ουκρανικός λαός. Οι εμφύλιοι πολέμοι είναι γεμάτοι από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βία εναντίον του άμαχου πληθυσμού, που μπορούν να βρουν τον εαυτό τους απροστάτευτο τόσο από τις δυνάμεις της Ρωσίας όσο και τις δυνάμεις που αντιστέκονται.
Στην πραγματικότητα, οι έρευνες δείχνουν ότι αυτοί που ευνοούνται από την εξωτερική στήριξη είναι πολύ πιο πιθανό να ασκήσουν βια ενάντια στον άμαχο πληθυσμό.