Γράφει ο Γιάννης Γαλανάκης
Έχετε σκεφτεί ποτέ την προσφορά του κρητικού βοσκού; Την προσφορά του στις κρίσιμες στιγμές του έθνους μας; Την προσφορά του στο λαό και την κοινωνία; Τον εθνικό αυτόν αγωνιστή. Τον θεματοφύλακα της παράδοσης; Τον δημιουργό του ριζίτικου, σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Καψωμένο;
Τον άνθρωπο που ανεβάζει το μπόι του ανθρώπου ψηλότερα σε δύναμη και αντοχή και κάνει την ψυχή του να φτερουγίζει σε άλλα επίπεδα; Τον άνθρωπο αυτόν της Κρήτης τον Κρητικό βοσκό, τον άνθρωπο των Λευκών Ορέων και του Ψηλορείτη, που, παρά τη σκληράδα του αγώνα του για επιβίωση, παρά τη φτώχεια και τις δυσκολίες του – σύμφωνα με τον κ. Μανουσέλη, τον δάσκαλο – κατάφερε σε δύσκολες στιγμές του έθνους μας ν’ ανεβάσει όχι μόνο το δικό του μπόι μα να δοξάσει την Κρήτη ολόκληρη;
Ποιος άλλος όσο αυτός έδωσε τόσα, τη μία με τη βοσκική, την άλλη με το αλέτρι, την παράλλη με το τουφέκι και με παντοτινή συντροφιά τη φτώχεια και να στέκει απάνω στις κορφές της Μαδάρας και του Ψηλορείτη και να βάνει κεραμίδι την παλάμη και να ξανοίγει τα πέρατα, φρουρός ακοίμητος, παντοτινός κι αιώνιος; Ποιος άλλος μπόρεσε να τραγουδήσει σαν κι εκείνον, μεγαλειώδεις ύμνους; Ποιος εμπνεύσθηκε και ποιος μας έδωσε, επαναλαμβάνω εδώ, το ριζίτικο, αυτό το μεγαλούργημα, την υπερηφάνεια και την πρεπιά της ψυχής μας; Ποιος άλλος έφτιαξε τα βήματα του ανθρώπου με τέτοια τέχνη, χάρη και δυναμισμό όπως εκείνος με τον πεντοζάλη, τον συρτό, την παλαιορουματιανή σούστα;
Ποιος άλλος έκαμε τις κινήσεις της πολεμικής μάχης και την αγριάδα του πολέμου, τέχνη, ομορφιά και χάρη, όπως έκαμε κείνος με τους χαρισματικούς χορούς που ξέρουμε και περηφανευόμαστε γι’ αυτούς; Ποιος άλλος πάτησε τόσο στέρεα απάνω στα κακοτράχαλα, θεόρατα βουνά της Κρήτης και μπέτη με μπέτη πάλεψε τους εχθρούς της Κρήτης; Ποιος άλλος φτερούγισε περισσότερο τον αέρα της λευτεριάς κι έδωσε αέρα στις σκυμμένες ψυχές, σε δύσκολους καιρούς;
Ήτανε παντοτινός χαΐνης ο βοσκός της Κρήτης. Ήτανε παντοτινός αντάρτης ο άνθρωπος των Λευκών Ορέων και του Ψηλορείτη. Περιδιαβείτε την ιστορία και τους αλλοτινούς χρόνους και θα δείτε σαν αστέρια να λάμπουν και να φωτίζουν τη δόξα της Κρήτης, αμέτρητες θυσίες, αγώνες και αίματα. Δέστε το προχθές και για λίγο το χθες. Σταθείτε στη Γερμανική Κατοχή.
Ακούστε τι λέει ένας Άγγλος αξιωματικός, ο γνωστός ήρωας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που έκαμε την απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Κράιπε, ο Πάτρικ Λη Φέρμορ: «Η ζωή μας, κρεμόταν από την καλοσύνη και το θάρρος των βοσκών και των οικογενειών τους που μαζί τους ζούσαμε. Κρεμόταν κι από τους παπάδες και τους δασκάλους των χωριών», λέει αυτός ο ήρωας, προσθέτοντας και άλλα, τα οποία δεν είναι τούτης της ώρας. Μα μόνο ένα ακόμη θ’ αναφέρω: «Καμαρώναμε απάνω στα βουνά τους, τους ανθρώπους εκείνους, τους βοσκούς, με τις κρουσάτες πετσέτες και τα στιβάνια, γεμάτους διάθεση και προθυμία να σταθούν κοντά μας στις δύσκολες και επικίνδυνες αποστολές που, γι’ αυτούς δεν ήταν μόνο η ζωή τους παιχνίδι με τον θάνατο, όπως ήταν η δική μας, μα ήταν και η ζωή των οικογενειών τους, των σπιτιών τους, των περιουσιών τους και των χωριών τους».
Και καταλήγει: «Είθε η δόξα αυτή της Κρήτης να μείνει πάντα στο σημερινό ύψος της και να αποτελέσει μέρος του τόμου των μεγάλων γεγονότων σαν χρυσή σελίδα, ως το τέλος, ακηλίδωτη και ακτινοβόλα». Αυτές οι γραμμές αφιερώνονται στον «Δοξασμένο» μα ποτέ «Τιμημένο» Κρητικό Βοσκό.
