Πέτρινα Χρόνια σε Πέτρινο Τόπο
Γράφει ο Δρ. Γιάννης Θ. Πολυράκης, Γεωπόνος-Συγγραφέας
Μέλος της “Λογοτεχνικής Παρέας Χανίων”
…Παιδί, 8-9 χρονών στο βοσκοχώρι που μεγάλωνε ο Μανώλης, στις ρίζες των Λευκών Ορέων, στα Δυτικά Σφακιά. Ένας πρωτοεξάδερφός του, ο Σπύρος, ήταν ο Αγροφύλακας της περιοχής. Εκείνα τα πέτρινα χρόνια τα μεταπολεμικά και μετ-εμφυλιοπολεμικά, οι Αγροφύλακες είχαν εφοδιαστεί με υπηρεσιακά πιστόλια και περιφρουρούσαν την ύπαιθρο και τις καλλιέργειες των λιγοστών κατοίκων του χωριού, αλλά και των διπλανών. Ο Αγροφύλακας, είχε ένα τσομπανόσκυλο, το Φρίτζ, έτσι το είχε ονοματίσει, απομεινάρι θύμησης από τη γερμανική κατοχή…`Εδωσε το όνομα αυτό στο ζωντανό, για να μπορεί…να το βρίζει όποτε του γούσταρε, χωρίς να φοβάται αντίποινα μιας κι είχε γερμανικό όνομα. Καλό σκυλί, το θυμάται ακόμη και σήμερα σαν όνειρο, ο Μανώλης. Υπάκουο και πιστό στον Αγροφύλακα και καλό κυνηγόσκυλο.
Σαν είχε γεράσει όμως πολύ, ήταν αξιοθρήνητο με τα χάλια του.
Τον λυπότανε ο Σπύρος, δεν ήθελε να τον βλέπει σ’ αυτή την κατάντια κι ούτε είχε την υπομονή να περιμένει το φυσικό του θάνατο. Πήγε το λοιπόν μια μέρα στο σπίτι του Μανώλη και του λέει:
«Θα’ρθεις μαζί μου να πάμε το Φρίτζ έξω από το χωριό, να τον σκοτώσουμε»; `Ετσι συνήθιζαν τα χρόνια εκείνα να πράττουν οι χωρικοί, σαν γέρναγαν τα ζωντανά τους, δηλαδή σκυλιά, γαϊδούρια, μουλάρια. Τα σκότωναν με μια σφαίρα στο κεφάλι…Ιδιότυπη “ευθανασία”, προσαρμοσμένη στα μέτρα της εποχής και του τόπου…
…Ο μικρός, άσκεφτα σαν παιδί, δέχτηκε την “πρόσκληση” με ευχαρίστηση, μα πιότερο από άγρια (σαν τον τόπο του) περιέργεια να δει με τα μάτια του μια “εκτέλεση” από κοντά, σαν είχε ακούσει πολλές διηγήσεις των μεγάλων για εκτελέσεις ζώων, αλλά δεν τον έπαιρναν ποτές μαζί τους λόγω της ηλικίας του. Κολακεύτηκε και λίγο, σαν έκανε την ενδόμυχη σκέψη πως είναι πια…μεγάλος, για να του κάνει …την τιμή ο ξάδερφος να τον καλέσει.
…Πήγαν στο σπίτι του Αγροφύλακα και πήραν το σκύλο. `Ηταν δεμένος μ’ ένα λεπτό σχοινί και ακολουθούσε τον Αγροφύλακα με κάποια ραθυμία, (θα’ λεγε κανείς απροθυμία), λες και καταλάβαινε πως τούτη η βόλτα, ήταν η στερνή του…
…`Εφτασαν κάποια στιγμή στο σημείο της “εκτέλεσης”. `Εδεσε το Φρίτζ ο Αγροφύλακας σε ένα θάμνο…έβγαλε το πιστόλι του…Ο Φρίτζ κοίταζε κατ’ ευθείαν στα μάτια τον αφέντη (και εκτελεστή του) και κουνούσε την ουρά του, δείγμα αγάπης καιαφοσίωσης και τούτη τη στερνή του ώρα.
Ο Αγροφύλακας, χωρίς να το σκεφτεί καθόλου, τον πυροβόλησε δυο φορές στο κεφάλι. Το σκυλί τινάχτηκε στα πλάγια, έπεσε κατά γης, σπάραξε λίγο κι έμεινε ακίνητο. Ο τραχύς “εκτελεστής”, ξέσπασε σε λυγμούς καθώς τοποθετούσε το όπλο στη θήκη του, έκανε μεταβολή και πήρε το μονοπάτι για το χωριό με ζάλο βιαστικό, λες και ήθελε να μην τον ακολουθήσει η σκηνή που μόλις βίωσε….
Ο μικρός τον ακολουθούσε από απόσταση, πήγε κατ’ευθείαν στο σπίτι του, μα ολάκερη τη μέρα δεν έφαγε, δε μίλησε, δε γέλασε. Η σκέψη του είχε μείνει πίσω στην εκτέλεση του άκακου ζώου και τον αναστάτωνε.
…Πέρασαν δυο μέρες…Κάποια στιγμή, ο Αγροφύλακας έκανε την εμφάνισή του στην αυλή του σπιτιού του μικρού Μανώλη, και του ζήτησε να πάνε να πετάξουν το πτώμα του Φρίτζ στη χαράδρα μακριά από το χωριό, επειδή θα είχε αρχίσει η αποσύνθεσή του και η δυσοσμία θα ήταν ενοχλητική. Σηκώθηκε και τον ακολούθησε ανόρεχτα. Περπατούσαν αμίλητοι, μπρος εκείνος, πίσω ο μικρός, με μια αίσθηση ενοχής στο μυαλό του, γιατί τις μέρες που μεσολάβησαν είχε αρχίσει να θεωρεί τον εαυτό του ηθικό αυτουργό στη βάρβαρη ενέργεια του Αγροφύλακα…
…Οταν έφτασαν στον τόπο όπου είχαν εκτελέσει το σκυλί, έμειναν…στήλη άλατος…μαρμάρωσαν στο θέαμα που αντίκριζαν: Ο Φρίτζ ήταν ολοζώντανος, αλλά σε οικτρή κατάσταση: Με κεφάλι πρησμένο σαν λαγήνι και καλυμμένο από ένα παχύ στρώμα ξεραμένου αίματος, έτρεμε σύγκορμος καθώς κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια να σηκωθεί στα πόδια του και να…καλωσορίσει το αφεντικό του…το φονιά του!
…Γύρω από το πρησμένο του κεφάλι, πετούσε ένα σμάρι σφήκες, καθώς τα σαρκοφάγα τούτα έντομα τα είχε τραβήξει η οσμή του αίματος που το τρυγούσαν με απληστία. Ο μικρός, στράφηκε και κοίταξε στα μάτια τον ξάδερφο. Εκείνος ο τραχύς, ο ορεσίβιος άντρας, ξέσπασε σε τρανταχτούς λυγμούς, γονάτισε μπρος στο λαβωμένο ζώο και το αγκάλιασε…Εκείνο, του ανταπέδωσε με όση δύναμη του είχε απομείνει την αγκαλιά, γλείφοντάς τον στο πρόσωπο, στα χέρια, στο σώμα! “Θύτης” και “θύμα” έμειναν αγκαλιασμένοι λίγα λεπτά με τον άντρα να κλαίει ασυνήθιστα γοερά, και τον σκύλο να τον γλείφει με στοργή, λες και ήθελε να τον…παρηγορήσει
…Αυτός είναι ο σκύλος! Το περίεργο τούτο πλάσμα του Ζωικού Βασιλείου, άκακο, πιστό και αφοσιωμένο ακόμη και στο φονιά-Αφέντη, μέχρι τη στερνή του την ανάσα!…
…Κάποια στιγμή ο Αγροφύλακας άφησε το σκύλο και όρθωσε το κορμί του, πιότερο ενοχλημένος από το σμάρι με τις σφήκες παρά από την περίπτυξή με τον Φρίτζ. `Εκανε ένα-δυο βήματα πίσω, έβγαλε το πιστόλι του και πυροβόλησε ακόμη δυο φορές το ήδη πληγιασμένο κεφάλι του γέρικου ζώου. Εκείνο σωριάστηκε στο χώμα κι έμεινε ακίνητο, για πάντα αυτή τη φορά.
Ο Αγροφύλακας, μη μπορώντας να σταματήσει τους λυγμούς του, απομακρύνθηκε βιαστικά, με τον μικρό Μανώλη να τον ακολουθεί και χωρίς να μπορεί να σταματήσει ένα χείμαρρο από δάκρυα που έτρεχαν από τα μάτια του…
…Πέρασαν μέρες…Πέρασαν μήνες…Πέρασαν χρόνια…Και ως τα σήμερα, ο Μανώλης ανιστοράται και νοιώθει το συναίσθημα της “συνενοχής” στην πρωτότυπη “ευθανασία” του γέρικου τσοπανόσκυλου, εκείνα τα πέτρινα μετ-εμφυλιοπολεμικά χρόνια, στο πέτρινο βοσκοχώρι όπου αντίκρισε για πρώτη του φορά το φως του κόσμου τούτου του όμορφου, μα και του σκληρού και άχαρου συγχρόνως, σαν τον διαφεντεύει ένας περίεργος “Αφέντης”- είδος του Ζωικού Βασιλείου – ο `Ανθρωπος!….