Ο ΠΟΙΗΤΗΣ
Ένα όνομα πλάθω
από οδύνη κι όνειρο
να σημειώνει το στίγμα μου
στην πετρωμένη έρημο του χρόνου.
Γιώργης Μανουσάκης
Άρθρο – άποψη του Χρήστου Μαχαιρίδη
Με κατάπληξη και απορία παρακολουθήσαμε το θέμα της μετονομασίας της οδού Πειραιώς σε οδό Γιώργη Μανουσάκη, την αρνητική στάση της πλειοψηφίας των δημοτικών συμβούλων, την απουσία των πολιτιστικών φορέων της πόλης μας και την συνεχιζόμενη εκκωφαντική σιωπή τους στο επίμαχο ζήτημα αλλά και την επίθεση που δέχθηκαν, από ευαισθητοποιημένους πολίτες των Χανίων, τα μέλη της Δημοτικής Κοινότητας που καταψήφισαν την πρόταση μετονομασίας της οδού. Κατά της μετονομασίας τάχθηκε, εκτός της πλειοψηφίας των μελών της Δημοτικής Κοινότητας, και ο Δήμαρχος Χανίων, Τάσος Βάμβουκας, υποστηρίζοντας ότι «ναι μεν ο Γιώργης Μανουσάκης είναι ένας σημαντικός διανοούμενος, αλλά η οδός Πειραιώς είναι ένας ιστορικός δρόμος, είσοδος του ενετικού λιμανιού και έχει καταγραφεί με αυτό το όνομα σε όλους τους τουριστικούς χάρτες της πόλης». Πρόσφατα παρακολουθήσαμε και τις μελοδραματικές εξελίξεις στο σήριαλ της μετονομασίας της οδού Ακρωτηρίου σε οδό Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Η απορία μας είναι αν η οδός Ακρωτηρίου, είναι ή δεν είναι ιστορικός δρόμος και εάν είναι ιστορικός δρόμος, έχει ή δεν έχει καταγραφεί στους τουριστικούς οδηγούς; Παρά τις διαμαρτυρίες των κατοίκων του Ακρωτηρίου, οι οποίοι ήταν αντίθετοι στη μετονομασία της οδού σε Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, η πλειοψηφία των δημοτικών συμβούλων, δηλαδή οι ίδιοι που καταψήφισαν την πρόταση για μετονομασία της οδού Πειραιώς, υπερψήφισαν την πρόταση μετονομασίας της Ακρωτηρίου ή για την ακρίβεια τμήματος αυτής από τον Κατσαμπά έως την περιοχή του Αγίου Ματθαίου.
Το 2008, έτος θανάτου του ποιητή, ο τότε πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων του Νομού Χανίων, Κώστας Μουτζούρης, είχε προτείνει τη μετονομασία της οδού Πειραιώς-όπου και το σπίτι του ποιητή-σε οδό «Γιώργη Μανουσάκη». Ο Χαράλαμπος Κουρούσης, εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος με την Πρωτοβουλία Πολιτών, με αφορμή την ημέρα ποίησης, τον Μάρτιο του 2018, επανέφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων την πρόταση μετονομασίας της Πειραιώς σε Γιώργη Μανουσάκη και η αντιδήμαρχος Πολιτισμού, κ. Βαρβάρα Περράκη, η οποία συμφωνούσε με την πρόταση, ανέλαβε να κάνει τη σχετική εισήγηση. Η συζήτηση και η απόφαση επί του θέματος, μετά από δύο τουλάχιστον συνεχείς αναβολές, μετατέθηκε και όταν επιτέλους εδέησε η Δημοτική Κοινότητα Χανίων να συζητήσει και να αποφασίσει στο ζήτημα της μετονομασίας της Πειραιώς, τον Δεκέμβριο του 2018, η κ. Περράκη είχε ήδη παραιτηθεί, και από τη θέση της αντιδημάρχου και από τη θέση της δημοτικής συμβούλου.
Η πρώην αντιδήμαρχος Πολιτισμού σχολιάζοντας την απόφαση της Δημοτικής Κοινότητας Χανίων στο ζήτημα της μετονομασίας της οδού Πειραιώς, ανέφερε μεταξύ των άλλων: «Σήμερα ένα μεγάλο ομόφωνο ΟΧΙ απο τη Δημοτική Κοινότητα Χανίων για να δοθεί το όνομα του Γιώργη Μανουσάκη στο δρόμο που έζησε, που έγραψε, που πέθανε. Από τους συμβούλους κι από τον Δήμαρχο της πόλης. Δεν έχει καμιά σημασία ποιος εισηγήθηκε τη μετονομασία. ΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ ΔΕ ΖΗΤΑΝΕ ΠΟΤΕ ΤΙΠΟΤΑ».
Μπορεί οι ποιητές να μη ζητάνε ποτέ τίποτα, ζητάνε όμως τη μετονομασία της Πειραιώς σε οδό Γιώργη Μανουσάκη, και καταγγέλλουν την απόφαση του Δήμου Χανίων και των αιρετών οργάνων του, τα μέλη της πρωτοεμφανιζόμενης δημοτικής κίνησης, ΟΙ Α-ΓΝΩΣΤΟΙ. Το ιδιαίτερα δηκτικό και επιθετικό ύφος των κειμένων τους αντί να προβληματίσει, ως έπρεπε τους δημοτικούς συμβούλους, και να αναλογιστούν το μέγεθος της απρέπειάς τους προς τον θανόντα συμπολίτη τους, τους μετέτρεψε ευθύς αμέσως σε απολογητές των ενεργειών τους, απειλώντας μάλιστα με δικαστικές διώξεις τα μέλη της ανατρεπτικής δημοτικής κίνησης, τα οποία ειρήσθω εν παρόδω, δεν δίστασαν να τους χαρακτηρίσουν «δίποδα και άπτερα όντα», επικαλούμενα τον ορισμό του Πλάτωνα για τον άνθρωπο.
Λυπάμαι ειλικρινά γιατί στο ζήτημα της μετονομασίας της οδού Πειραιώς, δεν τοποθετούνται τα πνευματικά σωματεία των Χανίων και συγκεκριμένα, ο Φιλολογικός Σύλλογος Χανίων «ο Χρυσόστομος», στον οποίο διετέλεσε γραμματέας και αντιπρόεδρος επί σειρά ετών ο Γιώργης Μανουσάκης, η Ένωση Πνευματικών Δημιουργών Νομού Χανίων, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Νομού Χανίων, στον οποίο ανήκει και η πατρότητα της πρότασης, η Λογοτεχνική Παρέα Χανίων, η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας κ.αλ. Από τους πολιτιστικούς φορείς θα περίμεναμε, και περιμένουμε έστω και εκ των υστέρων, μία δημόσια παρέμβαση και όχι μόνο από μία Α-ΓΝΩΣΤΗ πρωτοεμφανιζόμενη δημοτική κίνηση που τα μέλη της δεν τα ξέρει ούτε η μάνα τους.
Ο Γιώργης Μανουσάκης κρύφθηκε στο προστατευτικό κουκούλι του χρόνου και όταν ωριμάσουν οι συνθήκες θα ξαναγεννηθεί. Σαν μια πανέμορφη, πολύχρωμη πεταλούδα για να κοσμήσει με την παρουσία της τον ουρανό της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Η χρυσόσκονη από τους στίχους του θα φωτίσει τα μονοπάτια της στέρησης, της αχαριστίας και της πνευματικής ανεπάρκειας των συμπολιτών του όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από την πρόσφατη απόφαση του Δήμου Χανίων.
«Ο ίδιος έπλαθε ένα όνομα από οδύνη και όνειρο. Να σημειώνει το στίγμα του στην πετρωμένη έρημο του χρόνου». Εμείς, ως κοινωνία, γιατί είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι, άλλος σε μεγαλύτερο και άλλος σε μικρότερο βαθμό, του αρνηθήκαμε το αυτονόητο. Λυπάμαι όχι για αυτό που είναι κάποιοι αλλά για αυτό που δεν θα μπορέσουν να γίνουν ποτέ. Δεν θέλει μόνο η ελευθερία, αρετή και τόλμη αλλά και η κάθε μικρή στιγμή της ζωής μας, που συντρίβεται από τις μυλόπετρες του κοινωνικού καθωσπρεπισμού και από τις ερπύστριες των δήθεν και των θα ……